Pene 7

Ta te Atua i Rave kia Ora te Au Tangata

1, 2. (a) I akapeea tetai rangatira anere o Roma ra i riro ei kia ariki e koai te Tamaiti a te Atua ra? (e) Eaa ra a Iehova i tuku ei ia Iesu kia mate?

I TETAI aiai avatea i te tuatau tupu anga rau vaitata i te 2,000 mataiti kua topa, kua akara atura tetai rangatira anere roma ra e toru nga tangata te mate marie atura, i te matenga mamae kino. Kua akamanako atura taua tangata vaeau ra i tetai o ratou—koia a Iesu Karaiti. Kua patitiia a Iesu ki tetai poupou rakau. Kua akapoiriia te rangi i taua avatea ra i te vaitata anga ki te atianga o tona matenga. I tona mate anga, kua ngaruerue maata te enua, e kua karanga te tangata vaeau ra: “Ko te Tamaiti tikai a te Atua teianei tangata.”—Mareko 15:39.

² Te Tamaiti a te Atua! Kua tika taua tangata vaeau ra. Kua kite ua akenei aia i te tupu anga maata rava atu tei tupu ki runga i te enua nei. I etai atianga i mua akera, kua karanga te Atua uaorai ia Iesu ko tana Tamaiti akaperepere. (Mataio 3:17; 17:5) Eaa ra a Iehova i tuku ei kia mate tana Tamaiti? No te mea ko teia ta te Atua tikaanga no te akaora anga i te au tangata mei te ara e te mate mai.

IKIIA NO TETAI AKAKORO ANGA TAKAKE

3. Eaa ra i tau ei e kia ikiia ta te Atua ra Tamaiti anau tai no tetai akakoro anga takake no runga i te au tangata?

³ Mei ta tatou i kite i mua akenei i roto i teia puka, e ora anga to Iesu i mua ake i tona ora anga ei tangata. Kua tapaia aia ko te “Tamaiti anau tai” a te Atua no te mea na Iehova tikai aia i anga mai. I muri mai kua taangaanga te Atua ia Iesu i te anga mai anga i etai atu apinga katoatoa ra. (Ioane 3:18; Kolosa 1:16) E maata to Iesu manako aroa i te au tangata katoa. (Maseli 8:30, 31) No reira rai a Iehova i iki ei i tana Tamaiti  anau tai kia akono i tetai akakoro anga takake i te riro anga te au tangata ki raro ake i te akaapa anga o te mate!

4, 5. I mua ake i to Iesu aere mai anga ki te enua nei, eaa ta te Puka Tapu i akakite mai no runga i te Uanga Mesia?

⁴ I te akakiteanga i te tuku anga tika ki runga ia Adamu, ia Eva, e Satani i te kainga i Edene ra, kua tuatua te Atua no Tei Akaora i te tuatau ki mua ei tetai “uanga.” Ko teia Uanga, me kare anaunga, ka aere mai ei tatara i te au mate kino ta Satani te Tiaporo, koia “te ovi taito ra,” i akatupu mai. Ko te tika, ka akaparuparu te Uanga taputouia ra ia Satani e te aronga katoa te ka aru iaia.—Genese 3:15; 1 Ioane 3:8; Apokalupo 12:9.

⁵ I te tuatau e au anere ua atu mataiti, kua akakite marie maira te Atua kia maata atu no runga i te Uanga ra, kua karanga katoaia ko te Mesia. Mei tei akakiteia maira i te tiati i te kapi 37, e manganui te totou tei oronga mai i te au akakitekite anga no etai au tu e manganui o tona oraanga i runga i te enua nei. Ei akatauanga, ka akakoromaki marie aia i te takinga kino rava ei akatupu i tana tuanga i te akakoro anga a te Atua ra.—Isaia 53:3-5.

EAA KA MATE EI TE MESIA

6. Kia tau ki ta Daniela 9:24-26, eaa ta te Mesia ka rave, e ka akapeea ra?

⁶ Kua akakite mai te totou tei tataia ia Daniela 9:24-26 e na te Mesia—Tei Akatainuia e te Atua ra—e akatupu i tetai akakoro anga maata. Ka aere mai aia ki te enua nei “ei popani anga atu i te tatipake anga, ei akaoti anga atu i te au ara, e ei tapoki anga atu i te kino, e ei akao anga mai i te tuatua-tika” e tuatau ua atu. Ka takore atu te Mesia i te akaapa anga o te mate mei te au tangata tiratiratu. Inara akapeea aia i te rave anga i teia? Te akataka maira te totou “e tipu keiaʼi” aia, me kare ka tamateia.

7. Eaa te au ngati Iuda i orongaʼi i te au atinga manu, e eaa ta te reira i akaata mai?

⁷ Kua matau to Iseraela i taito ra i te manako no te tapoki anga ara. I ta ratou akamori i raro ake i te Ture ta te Atua i oronga kia ratou na roto ia Mose ra, e putuputu ratou i te oronga i te au atinga manu. Kua akamaaraara mai teia i te au tangata o Iseraela e te anoanoia ra e te au tangata tetai apinga kia aite, me kare ei tapoki, i ta ratou ara. Kua akataka mai te apotetoro ko Paulo i te kaveinga na teia mataara: “E kare  e toto i akataeia ra, kare rava e matara anga o te ara.” (Ebera 9:22) Kare te au Kerititiano i raro ake i te Ture a Mose ma tana au umuumuanga, mei te au atinga ra. (Roma 10:4; Kolosa 2:16, 17) Kua kite katoa oki ratou e kare e rauka i te au atinga manu i te oronga mai i te akakore anga takiri i te au ara e tuatau ua atu. Mari ra, kua akaata maira teia au orongaanga atinga i tetai atinga maata roa atu te puapinga—koia to te Mesia, me kare Karaiti. (Ebera 10:4, 10; akaaite ia Galatia 3:24.) Inara, penei ka ui koe, ‘Kua anoano tikaia ainei e kia mate te Mesia?’

8, 9. Eaa te au mea oko maata tei ngaro ra ia Adamu raua ko Eva, e i akapeea te tupu anga ki to raua au uanga no ta raua au angaanga i rave?

⁸ Ae, kua anoanoia kia mate te Mesia me ka akaoraia te au tangata. E maramaʼi e eaa te tumu, ka tau tatou kia tamanako ana ki muri ki te kainga i Edene ra e ka tautaʼi kia kite i te maata o tei ngaro ke ia Adamu raua ko Eva i to raua meameaau anga i te Atua ra. Kua akanooia mai te ora mutu kore ki mua ia raua! Ei tamariki na te Atua, kua rekareka katoa raua i tetai pirianga tikai kiaia ra. Inara i to raua kopae keanga i ta Iehova ra tutara anga, kua ngaro ia raua te reira katoatoa e kua apai mai i te ara e te mate ki runga i te uanga tangata katoatoa ra.—Roma 5:12.

⁹ Mei te mea rai e kua kaimoumou to tatou nga metua mua ra i tetai apinganui maata, e kua akatopa ia raua uaorai ki roto i tetai vaarua no te kaiou maata. Kua tuku mai a Adamu raua ko Eva i taua kaiou ra ki rungao i ta raua anaunga. No te mea kare tatou i anauia mai ma te apa kore e te ara kore, pouroa tatou katoatoa kua ki i te ara e te mate atura. Me makiia tatou me kare ka tuatua i tetai apinga tamamae te ka anoano tatou kia taokiia mai e tatou, te kite ra tatou i te au tupu anga o ta tatou kaiou i akatuangaia maira—koia te tangata apa ua nei. (Roma 7:21-25) Ko te manakonako anake te vaira no tatou tei roto i te rauka anga mai tei ngaro ia Adamu ra. Inara, kare e rauka ia tatou te angaanga kia rauka mai te oraanga tangata apa kore ua. I te mea pouroa te au tangata apa ua nei ka rave i te ara, ka tutakiia tatou pouroa i te mate, kare i te ora.—Roma 6:23.

10. Eaa te mea anoanoia kia oko akaou mai tei ngaro ia Adamu ra?

¹⁰ Inara, ka rauka ainei kia orongaia tetai apinga ei mono i te  oraanga ta Adamu i akangere ra? Te umuumu ra to te Atua turanga tika i te mea tau, “e meta no te meta.” (Exodo 21:23, NW) No reira e oraanga te ka orongaia ei tutaki i te oraanga tei ngaro ra. Kare ko tetai ua atu oraanga te ka tau. Te tuatua ra a Salamo 49:7, 8 no te au tangata apa ua e: “Kare rava e tika i te tangata kia akaora i tona taeake, e kare ana tutaki kia apai ki te Atua e rauka mai ei aia ra; Ko te oko oki o te [“meta,” NW], e maata ua atu ïa, e ko te kore rai ïa e tuatau ua atu.” E puapinga kore ainei te reira turanga? Kare rava ia.

11. (a) Eaa te aite anga o te tuatua “oko” i te reo Epera ra? (e) Naai anake e oko mai i te au tangata, e no teaa ra?

¹¹ I te reo Epera, ko te tuatua “oko” te akataka ra i te moni tutakiia ei oko mai i tetai tei tuikaa ra e te akakite katoa ra i te mea aiteite. Ko tetai tangata anake ma te oraanga tangata apa kore ua ra te ka tau kia oronga i te mea aiteite ki tei ngaro ra ia Adamu. I muri mai ia Adamu, ko te tangata apa kore anake tei anauia mai ki runga i te enua nei ko Iesu Karaiti ia. No reira, kua karangaia a Iesu i te Puka Tapu ko “te Adamu openga” e te akapapu maira kia tatou e ko Karaiti “tei oronga iaia uaorai ei oko [aiteite] i te tangata katoa.” (1 Korinetia 15:45; 1 Timoteo 2:5, 6, akaaite ia NW.) Inara kua tuku mai a Adamu i te mate ki tana au tamariki, ko Iesu ra kua oronga ua mai i te ora mutu kore. Te akataka maira a 1 Korinetia 15:22 e: “Mei te tangata i ope i te mate ia Adamu, e ope katoa i te akaoraia e te Mesia.” E mea tau i reira, kia karangaia a Iesu ko te “Metua no te tuatau mutu kore.”—Isaia 9:5, 6.

AKAPEEA TE TUTAKI ANGA I TE OKO

12. I naea a Iesu i riro ei ei te Mesia, e eaa te tu oraanga tana i aruaru i muri maira?

¹² I te tuanga openga o te 29 T.N., kua aere atu a Iesu ki tona kopu tangata ko Ioane kia papetitoia e na reira te oronga anga iaia uaorai kia rave i te anoano o te Atua ra. I taua atianga ra kua akatainu a Iehova ia Iesu ma te vaerua tapu. Kua riro mai i reira a Iesu ko te Mesia, me kare Karaiti, ko tei akatainuia e te Atua ra. (Mataio 3:16, 17) I reira kua akamata a Iesu i tana angaanga orometua no te toru e te apa mataiti. Kua tutaka aere aia na roto i tona enua kainga, ma te tutuanga i te Patireia o te Atua e te akaputuanga i te au pipi tiratiratu ra.  Inara, mei tei akakiteia maira, kare i roa ana kua tupu mai te patoi anga iaia ra.—Salamo 118:22; Angaanga 4:8-11.

13. Eaa te au tupu anga tei taki atu ki to Iesu ra matenga ei tetai tei tamou i te tu tiratiratu?

¹³ Kua akakite mataku kore ua ra a Iesu i te pikikaa o te au arataki akonoanga ra, e kua tamata ratou kia tamate iaia. I te openga iora kua parani mai ia ratou tetai ravenga viivii tei o maira te pikikaa, te tapekaanga tau kore, tetai akavaanga kare i tau i te ture, e tetai akaapa anga pikikaa no te patoi i te aronga mana. Kua papaia a Iesu, kua tutuaia, kua akaapaia, e kua papaia ki tetai apinga tei akapapaia kia akamotumotu i tona kiko. Kua tuku atura te kavana o Roma ko Ponotio Pilato iaia kia tamateia ki runga i tetai rakau tamamae anga. Kua patitiia aia ki tetai poupou rakau e kua riia ki runga i te reira. E mamae kino te uti anga i te aʼo, e kua pou etai ora i mua ake ka mate ei aia. I roto i te reira mamae anga katoa, kua tamou marie a Iesu i te tu tiratiratu apa kore ki te Atua.

14. Eaa ra te Atua i tuku ei i tana Tamaiti kia mamae e ka mate atu ei?

¹⁴ No reira, ia Nisana 14, 33 T.N., i orongaʼi a Iesu i tona oraanga “ei oko no te tangata e manganui.” (Mareko 10:45; 1 Timoteo 2:5, 6) Mei te rangi maira, kua akara mai a Iehova i tana Tamaiti akaperepere i te mamae anga e te mate anga. Eaa ra te Atua i tuku ei i taua apinga kino ra kia tupu? Kua pera aia no tona aroa i te au tangata nei. Kua tuatua a Iesu: “I aroa mai te Atua i to te ao nei, kua tae rava ki te oronga anga mai i tana Tamaiti anau tai, kia kore e mate te akarongo iaia, kia rauka ra te ora mutu kore.” (Ioane 3:16) Te apii katoa maira te matenga o Iesu ia tatou e e Atua tuatua tau tikai a Iehova. (Deuteronomi 32:4) Penei ka manako tetai papaki e eaa ra te Atua i kore ei e akakore i tana au kaveinga no te tuatua tau tei umuumuia ra e meta no te meta e ka akakore atu ei i te tutaki no ta Adamu rave anga ara. Ko te tumu e te rave tamou ra a Iehova i tana au ture e te mou ra i te reira, noatu rai e maata tana uaorai ka tutaki.

15. Mei te mea e e tau kore te tuku atu i to Iesu oraanga kia ope tamouia, eaa ta Iehova ra i rave?

¹⁵ Kua umuumu katoaia e to Iehova ra tuatua tau e kia tupu mai tetai mataora anga i to Iesu matenga. Ka riro ainei, ei mea tuatua tau kia tukua kia moe a Iesu tiratiratu ra i roto i te mate e tuatau ua atu? Kare rava ia! Kua totou mai te au Tuatua  Tapu Epera e kare e vaooia ta te Atua ra mea tapu ki roto i te vaarua. (Salamo 16:10; Angaanga 13:35) Kua moe aia i roto i te mate no etai tuanga o nga ra e toru, e i reira kua akatuakaouia mai aia e te Atua ko Iehova kia ora ei tetai vaerua mana ora.—1 Petero 3:18.

16. Eaa ta Iesu i rave i tona oki akaou anga ki te rangi?

¹⁶ I tona matenga, kua akaruke a Iesu i tona oraanga tangata e tuatau ua atu. I tona akatu angaia kia ora ki te rangi ra, kua riro mai aia ei tetai vaerua oronga i te ora. Pera katoa oki, i to Iesu kake anga ki te ngai tapu rava atu i te ao katoa e pini ua ake, kua kapiti akaouia aia ma tona Metua akaperepere e kua oronga tika atu Kiaia i te puapinga o tona oraanga tangata apa kore ra. (Ebera 9:23-28) Kua rauka i reira i te tuku i te puapinga o taua oraanga oko maata ra no te au tangata akarongo ra. Eaa te aite anga o te reira noou?

TE OKO O KARAITI E KOE OKI

17. Akapeea tatou i te akatano anga ia tatou uaorai no te akakore anga ara na runga i te tumu anga o to Karaiti atinga oko?

¹⁷ E akamanako ana i nga mataara e toru e puapingaiaʼi koe i te atinga oko o Karaiti noatu rai i teianei. Te mea mua, ka apai mai te reira i te akakore anga ara. Na roto i te akarongo i te toto akamaringiia o Iesu, ka rauka “te ora ia tatou,” ae, “te akakore anga i te ara nei.” (Ephesia 1:7) No reira, noatu me kua rave tatou i tetai ara kino, ka rauka ia tatou te pati ki te Atua no te akakore anga ara i te ingoa o Iesu ra. Me te tataraara tika ra tatou, ka tuku mai a Iehova kia tatou i te puapinga o te atinga oko o tana Tamaiti ra. Ka akakore te Atua i ta tatou ara, ma te oronga mai anga i te akameitaki anga no tetai akava ngakau meitaki, kare e akautunga i te mate no ta tatou kaiou i te rave anga ara.—Angaanga 3:19; 1 Petero 3:21.

18. Na teea mataara to Iesu atinga i te oronga anga mai kia tatou i te manakonako anga?

¹⁸ Te rua, te oronga maira te atinga oko o Karaiti i te tumu anga no to tatou manakonako anga no te tuatau ki mua. Na roto i te orama, kua kite te apotetoro ko Ioane i tetai “aronga maata rava, kare takiri e pou kia tatau” te ka ora atu i te tumatetenga o te openga o teia akatereanga o te au mea te aere mai nei. Eaa ratou ka oraʼi me akapouia e te Atua te aronga ke atu e manganui? Kua akakite atu tetai angera kia Ioane e  ko taua aronga maata ra “kua orei i to ratou kakau, e kua akateatea i te toto o te Punua-mamoe,” koia a Iesu Karaiti. (Apokalupo 7:9, 14) Me ka akono ua atu tatou i te akarongo i te toto akamaringiia o Iesu Karaiti ra e ka noo kia rotai ma te au umuumu anga tu-Atua, ka tu ma tatou ki mua i te aroaro o te Atua e ka rauka te manakonako anga no te ora mutu kore.

19. Akapeea to Karaiti atinga i te akapapu anga e te aroa ra aia e tona Metua ia tatou?

¹⁹ Te toru, ko te atinga oko ko ia te akapapu anga i to Iehova aroa tikai. Kua akakopapaia mai te matenga o Karaiti i nga angaanga aroa maata rava e rua i roto i te tuatua enua o te ao katoa e pini ua ake: (1) te aroa o te Atua i te tono mai anga i tana Tamaiti kia mate no tatou; (2) to Iesu aroa i te orongaanga puareinga iaia uaorai ei oko. (Ioane 15:13; Roma 5:8) Me ka akono tikai tatou i te akarongo, ka piri mai teia aroa kia tatou tataki tai ravarai. Kua tuatua te apotetoro ko Paulo e: “Te Tamaiti a te Atua, ko tei aroa mai iaku, e kua oronga mai iaia uaorai noku.”—Galatia 2:20; Ebera 2:9; 1 Ioane 4:9, 10.

20. Eaa tatou i tau ei kia akono i te akarongo i to Iesu atinga oko ra?

²⁰ No reira, e akaari tatou i to tatou akameitaki anga no te aroa tei akakiteia mai e te Atua raua ko Karaiti na te akonoanga i te akarongo i te atinga oko o Iesu. Na te raveanga i te reira ka taki atu ki te ora mutu kore. (Ioane 3:36) Inara, kare to tatou ora i te tumu puapinga maata no to Iesu oraanga e tona matenga i te enua nei. Kare, ko tona manako anga maata ko tetai tumu maata atu, ko tetai no te ao katoa e pini ua ake. Mei ta tatou ka kite i te pene te ka aru mai, te piri maira taua tumu ra kia tatou katoatoa no te mea te akaari ra te reira eaa te Atua i tuku ei i te rave kino e te mamaeanga kia vai mai mei teia te roa i teianei ao nei.

E TIMATA I TOOU KITE

Eaa a Iesu i tau ei kia mate ei akaora i te au tangata?

Akapeea te tutaki anga i te oko ra?

Na roto i teea au mataara koe e puapingaiaʼi i te oko ra?

[Au Uianga Apii]

 [Tutu i te kapi katoa 67]