1, 2. Mei teaa te mamao i te tu meitaki o te Atua, e eaa te tu pakari tei akanooia e te Pipiria no teia tu?

 TE NOO ra i roto i te marama maana o te opu anga ra, te rekareka ra etai au oa kua roa te piri anga i tetai kaikai kapipiti anga i vao, te katakata ra e te pukapuka ra ia ratou e akara mareka atura i te manea o te ra. Mei tetai ngai mamao, te akara atura tetai tangata pama i tana one kai e kua kata merengo ua no te mea kua putuputu mai te au tiaorangi poiri e te topatapata ra te ua ki runga i te au kai tanutanu maro. I tetai atu au ngai, te rekareka ra tetai tane e te vaine i te kite atu i ta raua tamaiti te akono ipaipa ra i tona au takainga mua.

² Me kua kite ratou me kare ra, te puapinga ra taua au tangata mei tetai apinga aiteite—te meitaki o te Atua ko Iehova. E ripiti putuputu ana te au tangata akonoanga i te takiota tuatua e “meitaki oki te Atua.” Te akakite tika ra te Pipiria. Te karanga ra te reira: “Te maata oki o tona meitaki e!” (Zekaria 9:17) Inara i te akara anga e iti ua i teia tuatau te kite ra i te aite anga tikai o taua au tuatua. Eaa tikai te o atura ki roto i te tu meitaki o te Atua ko Iehova, e akapeea teia tu o te Atua i te akakeu anga ia tatou tataki tai?

3, 4. Eaa oki te tu meitaki, e eaa ra te tu meitaki o Iehova ka akatakaia ei ei akakite anga o tona tu aroa tu-Atua?

³ I te au reo e manganui i teianei, e tuatua matau uaia te “meitaki.” Inara, mei tei akaariia mai i roto i te Pipiria, e tu puapinga tikai te tu meitaki. Te mea maata, te taiku ra te reira ki te au tu tika-meitaki e te tu meitaki maata. I tetai tu, i reira, penei ka rauka ia tatou i te tuatua e te koropini ra te meitaki ia Iehova. Pouroa tona au tu—kapiti mai tona mana, tona tuatua tau, e tona pakari—e meitaki tikai. Noatu rai, penei ka akataka meitakiia te tu meitaki ei akakiteanga i te tu aroa o Iehova. No teaa ra?

 ⁴ E tu maroiroi e te oraora te tu meitaki. Kua akaari mai te apotetoro ko Paulo e i roto i te au tangata e mea rekaia atu te reira i te tuatua tika. (Roma 5:7) Ka rauka tetai tangata tuatua tika i te tapapa uaia atu i te akono pikikaa kore ki te au umuumu anga a te ture, inara e maata atu ta te tangata meitaki ka rave. Ka akono aia i te manako rave ua, te kimi maroiroi anga i te au mataara ei akapuapinga i tetai. Mei ta tatou ka kite atu, te meitaki papu tikai ra a Iehova i roto i taua tu. Te taka meitaki ra, te tupu maira taua tu meitaki mei te aroa maata o Iehova.

5-7. Eaa ra a Iesu i patoi ei kia kapikiia ei ‘Orometua Meitaki,’ e eaa te tuatua mou oonu tana i akapapu ra?

⁵ Te takake katoa ra a Iehova i roto i tona tu meitaki. Kare i roa atu ana i te matenga a Iesu, kua aere atu tetai tangata kiaia e kua ui atu i tetai ui anga, te taikuanga i teia au tuatua ‘Orometua Meitaki.’ Kua pau atu a Iesu: “Eaa koe i akameitaki mai ei iaku? ko te Atua anake ra te meitaki.” (Mareko 10:17, 18) Ina, penei ka akaoripu taua pau anga ia koe. Eaa ra a Iesu ka akatikatika ei i taua tangata? Ko te tika, kare ainei a Iesu, i te ‘Orometua Meitaki’?

⁶ Te taka meitaki ra, te taangaanga ra taua tangata i te au tuatua ‘Orometua Meitaki’ ei taoonga akamareka ua. Kua akatika tau ua a Iesu i taua akapaapaa anga ki tona Metua i te rangi ra, tei meitaki roa atu. (Maseli 11:2) Inara te akapapu katoa maira a Iesu i tetai tuatua mou oonu. Ko Iehova anake tei akanoo i te turanga no tei meitaki rava. Tei iaia anake te tika anga ngateitei kia akataka i tei meitaki e tei kino. Ko Adamu raua ko Eva, na te rave akarongo kore anga i te rakau e kite ei i te meitaki e te kino, kua kimi raua i te tika anga no raua uaorai. Kare mei ia raua rai, kua akaruke akaaka ua a Iesu i te akanoo anga i te au turanga ki tona Metua.

⁷ Pera katoa, kua kite oki a Iesu e ko Iehova te Tumu no te meitaki pouroa tikai. Koia Tei Oronga mai i te ‘au mea memeitaki ra, e te au mea tika ravarai.’ (Iakobo 1:17) Ka makitoro ana tatou e akapeea to Iehova tu meitaki i te kitea anga i roto i tona tu oronga ua.

8. Akapeea a Iehova i te akaari anga i te tu meitaki ki te au tangata ravarai?

⁸ Ko te katoatoa tei ora ana kua puapinga tikai mei te tu meitaki o Iehova. Te karanga ra a Salamo 145:9: “Takinga-meitaki to Iehova ki te tangata ravarai.” Eaa etai au akaraanga o tona tu meitaki ravarai? Te karanga ra te Pipiria: “Kare ra aia i ngere i te akakite iaia uaorai, koia i takinga-meitaki mai, i te oronga anga mai i te ua no runga i te rangi, e te tuatau mou, e te akaki anga mai i to tatou ngakau ki te kai ma te rekareka.” (Angaanga 14:17) Kua kite ana ainei koe i te tu maeva i te rekarekaanga i tetai kai taurekareka tikai? Naringa e kare te meitaki o Iehova i te akapapaanga i teia enua ma te au vai taangaanga akaouia e te au “tuatau mou” no te akatupu mai i te maata rava o te au kai, kare i reira e au kaikai anga. Kua tuku mai a Iehova i taua tu meitaki kare ua ki te aronga tei inangaro iaia mari ra ki te katoatoa.  Kua tuatua a Iesu: “Te akaiti nei aia i tona rā ki rungao i te kino e te meitaki, e te akatopa mai nei aia i te ua ki runga i te tangata tuatua-tika e te tangata tuatua-tika kore.”—Mataio 5:45.

9. Akapeea te apara i te akatutu anga mai i to Iehova tu meitaki?

⁹ Te manako kore ra te manganui i te maata o te tu oronga ua tei tukunaia mai ki rungao i te au tangata ravarai no te angaanga tamou a te ra, te ua, e te au tuatau uua. Ei akaraanga, ka akamanako ana i te apara. I te au ngai o te enua te tau ua ra te reva, e ua rakau matau uaia te reira. Inara, e mea manea, e te rekaia ra i te kai, e te ki ra i te au vai reka e te au mea akamatutu. Kua kite ainei koe e i te ao katoa te vaira etai 7,500 tu tuketuke o te au apara, te tukeanga o te kara mei te muramura  ki te auro ki te rengarenga ki te matie e te tuke i te maata e maatamaata atu i tetai cherry ki te maata o te grapefruit? Me mou koe i tetai ua apara iti ua i roto i toou rima, i te akara anga e mea puapinga kore te reira. Inara mei te reira te tupu maira tetai ua rakau reka roaia atu. (Imene a Solomona 2:3, NW) I te au tuatau tupu anga rau te akakoronaia ra te tumu apara e te au kaui tiare manea tikai; i te au tuatau pururu anga rau e uua mai ana te reira i te ua rakau. I te mataiti taki tai—no etai 75 mataiti—ka uua mai tetai tumu apara i te avereti i te ua maata roa tei akaki e 20 pia te teiaa e 19 kiro karama tataki tai!

10, 11. Akapeea te au tu i te akatutu anga mai i to Iehova tu meitaki?

¹⁰ I roto i tona tu meitaki ope kore, kua oronga mai a Iehova kia tatou i tetai kopapa e tei “maaniia ma te vavaria rava,” ma te au tu tei akapapaia kia tauturu ia tatou kia kite i tana au angaanga e kia rekareka i te reira. (Salamo 139:14, NW) Ka akamanako akaou ana i taua au tutu tei akatakaia mai i te akamata anga o teia pene. Eaa te au akaraanga te akatupu maira i te rekareka no taua au ati anga ra? Te paparinga muramura o tetai tamaiti mataora. Te au ua e topa maira ki runga i te au one kai. Te au muramura, te au auro, e te au vareau o te opu anga ra. Kua akapapaia te mata tangata kia kite e tere atu e anere ua atu tauatini tuma, penei e mirioni ua atu kara tuketuke! E to tatou tu akarongoanga te opu atura i te au tangitangi tukeke i roto i tetai reo inangaroia, te tangitangi o te matangi aangi na roto i te au tumu rakau, te kata anga rekareka a tetai pepe varevare. Eaa ra i raukai ia tatou te rekareka i taua au akaraanga e te au tangitangi anga? Te karanga ra te Pipiria: “Te taringa e akarongo ra, e te mata e akara ra, na Iehova raua katoa ïa i anga.” (Maseli 20:12) Inara ko nga tu ua ia e rua.

¹¹ Te tu aunga anga ko tetai atu ia akakite anga o te tu meitaki o Iehova. Ka rauka i te putangiu tangata i te akataka ke i etai au aunga tuketuke—tamanakoia mei te tauatini ua atu e tae ua atu ki te tai tirioni. Ka akamanako ana i etai tokoiti ua: taau tunu anga kai reka roa, te au tiare, te au rau i topa, te aunga auai mei tetai ai ka. E toou tu amiri anga te akariro ra kia rauka ia koe i te aa atu i te matangi e aangi maira i runga i toou paparinga, te  takaveanga akapapu a tetai tei akaperepereia, te pateka manea ua o tetai ua rakau i roto i toou rima. Me kakati atu koe i te reira, ka taangaangaia toou tu tongi anga. Ka kite atu koe i te au apinga reka i te tamata anga toou apinga tongi i te au apinga reka tuketuke tei akatupuia mai e te au kemikara tuketuke o te ua rakau. Ae, e tumu to tatou kia ava no runga ia Iehova: “Te maata oki o te au mea memeitaki naau, i tei vaooia e koe no te aronga i mataku ia koe ra!” (Salamo 31:19) Akapeea, i reira, a Iehova i te vaoo anga i te tu meitaki no te aronga i mataku i te Atua?

12. Eaa te au apinga mei ko mai ia Iehova tei puapinga tikai ra, e no teaa ra?

¹² Kua tuatua a Iesu: “Kua tataia, ‘Kare o te kai anake ra te mea e oraʼi te tangata nei, ko te au mea katoa ra no roto mai i te vaa o te Atua ra.’” (Mataio 4:4) E tika, e maata atu te meitaki te ka rauka i te au apinga vaerua a Iehova i te oronga mai kia tatou i te au mea kopapa, te taki atura oki te reira ki te ora mutu kore. I te Pene 8 o teia puka, kua kite tatou e kua taangaanga a Iehova i tona mana akaoki akaou mai i teia au tuatau openga kia akatupu mai i tetai parataito vaerua. Ko tetai tuanga maata o taua parataito koia oki ko te maata o te kai vaerua.

13, 14. (a) Eaa ta te peroveta ko Ezekiela i kite atu i roto i tetai orama, e eaa te aite anga o te reira no tatou i teia tuatau? (e) Eaa te au apinga vaerua tei oronga mai i te ora ta Iehova e oronga maira no tona au tavini pikikaa kore?

¹³ I roto i tetai o te au totou maata o te Pipiria no te akaoki akaou mai anga, kua orongaia ki te peroveta ko Ezekiela tetai orama no tetai iero akaoki akaou mai anga ma te akakakaia. Mei taua iero ra te tae maira tetai ara vai, te ateaanga e te oonuanga i te reira e tae maira e tae ua atu i te riro anga mai ei kauvai. I te ngai e aere ra te reira, kua apai mai te kauvai i te au akameitaki anga. I tona nia te tupu ruperupe ra te au tumu rakau tei oronga mai i te au kai e te rapakauanga. E kua apai katoa mai te kauvai i te ora e te uua anga ki te Tai Mate ora kore e te kavakava! (Ezekiela 47:1-12) Inara eaa te aiteanga o teia au mea pouroa?

 ¹⁴ Te aite anga o te orama no te iero e ka akaoki akaou mai a Iehova i tana akamori anga ma te ka tauturu i te tangata kia akatupu i tana au turanga tika. Mei taua kauvai orama ra, ka tae atu ta te Atua au apinga no te ora ma te maata ki tona iti tangata. Mei te akaoki akaou anga mai o te akamori anga ma i te 1919, kua akameitaki ana a Iehova i tona iti tangata ma te au apinga tei oronga mai i te ora. Akapeea ra? Kua riro te au Pipiria, te puka Pipiria, te au uipaanga, e te au uruoaanga kia apai mai i te au tuatua mou puapinga ki te au mirioni. Na roto i taua au ravenga ra kua apii a Iehova ki te au tangata no runga i tetai o te au apinga puapinga tikai no te ora anga—te atinga oko o Karaiti, te apai maira i tetai turanga ma ki mua ia Iehova e te manakonakoanga no te ora mutu kore ki te katoatoa te inangaro ua ra e te mataku ra i te Atua. a No reira, i roto i teia au tuatau openga ra, koi mamae ei te ao i te onge vaerua, kua rekareka te iti tangata o Iehova i te umukai vaerua.—Isaia 65:13.

15. Na roto i teea tu to Iehova tu meitaki i te aere anga mai ki te au tangata pikikaa kore i te Tutara Anga Tauatini Mataiti o Karaiti?

¹⁵ Inara kare ta Ezekiela orama no te kauvai i akamutu i te tae ua me tae atu teia akatereanga taito ki tona openga. Ei tuke anga, ka tae maata tikai te reira i te Tutara Anga Tauatini Mataiti o Karaiti. I reira, na roto i te Patireia o te Mesia, ka taangaanga pu tikai a Iehova i te puapinga o te atinga o Iesu, te taki marie anga i te au tangata pikikaa kore ki te tu tiama. Mei teaa i reira to tatou pereperekavana i te tu meitaki tikai o Iehova!

16. Akapeea te Pipiria i te akaari anga mai e te akono atura to Iehova tu meitaki i tetai atu au tu, e eaa etai o teia?

¹⁶ E maata atu te o maira i roto i te tu meitaki o Iehova i te tu oronga ua. Kua akakite te Atua kia Mose: “Ka tuku rai au i te meitaki katoa noku ra na mua ia koe, e e tutu au i te ingoa o Iehova na mua ia koe.” I muri mai te na ko ra te tataanga: “Kua aere iorā Iehova na mua iaia, kua tutu maira, Ko Iehova,  Ko Iehova, e Atua takinga-meitaki, e te aroa ua, e te akakoromaki maata, e te meitaki maata, e te tuatua-mou.” (Exodo 33:19; 34:6) No reira te akono ra te tu meitaki o Iehova i etai atu au tu meitaki roa e manganui. Ka akara ana tatou e rua i teia.

17. Eaa te aroa ua, e akapeea a Iehova i te akaari anga i te reira ki te au tangata apa ua?

¹⁷ “Aroa ua.” E maata ta teia tu e akakite maira kia tatou no runga i to Iehova tu akono anga i tana au mea ora. Koi kore ei e akono i te tu tika ua, te maana kore, me kare kino ua mei tei tika putuputu no te aronga ririnui, e tu maru e te takinga meitaki to Iehova. Ei akaraanga, kua tuatua a Iehova kia Aberama: “Ka nana ana i toou mata, ine, e ka akara ana mei te ngai te reira koe, i te apatokerau e te apatonga, te itinga e te opunga ra.” (Genese 13:14, NW) E manganui te au urianga tei akaruke i te tuatua “ine.” Inara kua kite mai te aronga apiipii e ko te aerenga manako i roto i te tuatua Epera te kapiti maira i tetai tuatua te taui ra i te akakite anga manako mei te akauenga ki te pati anga tau. Te vai atura tetai au ngai aiteite. (Genese 31:12; Ezekiela 8:5) Ka akamanako ana, te karanga ra te Ngateitei o te ao katoa e pini ua ake e “ine” ki te au tangata ua nei! I roto i tetai ao te matauia ra te tu kino, te opara ua, e te tu reka kore, kare ainei i te mea akaangaroi anga kia manakonako i te tu aroa ua o to tatou Atua, ko Iehova?

18. Na roto i teea tu a Iehova i ‘ki ei . . . te tuatua mou,’ eaa ra taua au tuatua i riro ei ei mea akapapuanga?

¹⁸ “Ki maata . . . te tuatua mou.” Kua riro te tu pikikaa ei peu matauia no te ao i teia tuatau. Inara te akamaara maira te Pipiria kia tatou: “Kare te Atua i te tangata, ka pikikaa mai ei aia.” (Numero 23:19) Ko te tika, te karanga ra a Tito 1:2 i “te Atua, ta te kore e tika kia pikikaa.” E meitaki maata tona no te reira. No reira, te tau ra kia irinaki pu tikaiia ta Iehova au taputou; tana au tuatua, papu tikai e ka tupu. Kua tapa katoaia a Iehova ko “te Atua tuatua-mou.” (Salamo 31:5) Kare anake aia e tapu i te akakite i te au pikikaa inara te tua maata ra aia i te tuatua mou. Kare aia e tapupu ana, e paruru ana, me kore e akono ana i te tu muna; mari ra te oronga ua maira aia i te marama ki  tona au tavini pikikaa kore mei tona au vairanga ope kore o te pakari. b Te apii katoa ra aia ia ratou e akapeea me akono i te au tuatua mou tana e tua aere ra e raukai ia ratou i te “akono i te tuatua-mou.” (3 Ioane 3) Tei tau, akapeea to Iehova tu meitaki i te akakeu anga ia tatou tataki tai?

19, 20. (a) Akapeea a Satani i te akaparuparu anga i to Eva tu irinaki i te tu meitaki o Iehova, e ma teea tupu anga? (e) Eaa te tupu anga o te tu meitaki o Iehova ki runga ia tatou, e no teaa ra?

¹⁹ I te timata anga a Satani ia Eva i te kainga i Edene, kua akamata aia na te akaparuparu kikite anga i tona irinaki i to Iehova tu meitaki. Kua akakite a Iehova kia Adamu: “E kai ua koe i to te au rakau katoa o te kainga nei.” O te au tumu rakau e tauatini ua atu tei akamanea i te kainga, okotai ua tei araiia e Iehova. Inara, ka akara ana e akapeea a Satani i te tuatua anga i tana ui anga mua kia Eva: “Koia ïa, kua tuatua mai te Atua e, Auraka korua e kai i to te au rakau katoa o te kainga nei?” (Genese 2:9, 16; 3:1) Kua taui a Satani i te au tuatua a Iehova kia akariro ia Eva kia manako e te tapupu ra a Iehova i tetai apinga meitaki. Ma te maromaroa, kua angaanga taua ravenga ra. Ko Eva, mei te au tane e te au vaine e manganui tei aite kiaia, kua akamata i te ekoko i te tu meitaki o te Atua, tei oronga i te au mea ravarai nana.

²⁰ Kua kite oki tatou i te oonu o te taitaia e te mii tei akatupuia mai e taua au ekoko anga. No reira kia akarongo tatou i te au tuatua ia Ieremia 31:12: “E aere mai oki ratou . . . e maringi ua mai ratou i te takinga-meitaki a Iehova.” Kia akariro tikai to Iehova tu meitaki ia tatou kia akaari i te tu rekareka. Kare tatou e anoanoia kia ekoko i te au akakoroanga o to tatou Atua, tei ki tikai i te tu meitaki. Kia irinaki pu tikai tatou iaia, kare atu oki ana apinga i inangaro mari ra ko te meitaki no te aronga tei inangaro iaia.

21, 22. (a) Eaa etai au mataara ka inangaro koe i te ariu atu ki to Iehova tu meitaki? (e) Eaa ta tatou tu ka uriuri i roto i te pene e aru mai nei, e mei teaa te tuke o te reira mei te tu meitaki?

 ²¹ Pera katoa, me rauka ia tatou te tuatau i te tuatua atu ki tetai no runga i te tu meitaki o te Atua, te mataora ra tatou. No runga i te iti tangata o Iehova, te karanga ra a Salamo 145:7: “E tuatua rai ratou i te manako anga o toou ra meitaki maata.” I te au ra te ora ra tatou, te puapinga ra tatou i roto i etai mataara mei te tu meitaki o Iehova. Eaa i kore ei e taangaanga i te au ra tataki tai i te akameitaki ia Iehova no tona tu meitaki, te akataka tika anga i te ka rauka? Te manakoanga i taua tu, te akameitakianga ia Iehova no te reira i te au ra ravarai, e te akakiteanga i te reira ki tetai atu ka tauturu ia tatou i te aru i to tatou Atua meitaki. E ia tatou e kimi ravenga ra no te rave i te meitaki, mei ia Iehova rai, ka akavaitata atu tatou kiaia. Kua tata te apotetoro ruaine ko Ioane: “E taku akaperepere e, auraka e aru atu i te tuatua kino, i te tuatua meitaki ra. Ko tei rave i te meitaki ra, no te Atua aia: ko tei rave i te kino ra, kare ïa i kite i te Atua.”—3 Ioane 11.

²² Te piri katoa ra to Iehova tu meitaki ki tetai atu au tu. Ei akaraanga, kua “ki [te Atua] i te aroa tiratiratu.” (Exodo 34:6, NW) Te akataka tika ra teia tu i tona akakoroanga kare ra te tu meitaki, te akaari ra oki a Iehova i te reira ki tona au tavini pikikaa kore tikai. I roto i te pene e aru mai nei, ka apii tatou e akapeea aia i te pera anga.