1, 2) So but manuša phučen?

BARO PAŇI avľa andal o moros a zňičinďa o gav. O murš chudňa te ľivinkerel pro manuša andre khangeri a varesave lendar murdarďa. 5 čhavore ačhile korkore pro svetos, bo lengeri daj muľa pre rakovina.

² Sar pes ačhel ajsi tragedija, but manuša phučen: „Soske?“ Na achaľon, soske hino o svetos bije laska a soske hin ajci trapišagos. Mišľinehas varekana pre ada the tu?

3, 4) (a) Save otazki sas le Habakuk? b) Sar o Jehovas odphenďa?

³ Andre Biblija genas pal o manuša, so paťanas zorales andro Del a tiš len sas ajse otazki. O prorokos Habakuk phučelas le Jehovastar: „Soske kerďal, kaj te dikhav o nalačhipen? Soske domukhes o pharipen? Soske mange des te dikhel pre ajsi bari bibacht (ňešťesca) a pro dziva manuša? A soske o manuša pre peste vriskinen a hin maškar lende ňezhodi?“ (Habakuk 1:3)

⁴ Andro Habakuk 2:2, 3 šaj genas, so o Del odphenďa le Habakukoske a so sľubinďa, hoj kerela, kaj te el feder. O Jehovas igen kamel le manušen. E Biblija phenel: „Ov pes pal tumende starinel.“ (1. Petra 5:7) Čačipen hin, hoj o Del mek buter sar amen, narado dikhel trapišagos. (Izaiáš 55:8, 9) Ale soske hin ajci trapišagos pre phuv?

5) So but pastora the rašaja sikaven pal o trapišagos? So sikavel e Biblija pal ada?

⁵ O pastora, rašaja the o naboženska učiťeľa phenen, hoj le Devleskeri voľa hin, kaj o manuša pes te trapinen. Varesave phenen, hoj ada hin le Devlestar, so pes ačhel le manušenca a save tragediji zadživen, a hoj amen našťi achaľuvas, soske ada avka hin. Aver phenen, hoj o manuša the o cikne čhavore, sar meren, džan andro ňebos paš o Del. Ale ada hin klamišagos! O Jehovas ňigda na kerel, kaj pes te ačhen nalačhe veci. E Biblija phenel: „Le džide Devleske aňi andre goďi na avel, kaj les te el radišagos le nalačhipnastar, bo o Všemohuco na kerel nalačhipen.“ (Jób 34:10)

6) Soske but manuša phenen, hoj o Del hino vinovato vaš savoro trapišagos andro svetos?

⁶ But manuša čhiven pro Del vina vaš savoro trapišagos andro svetos, bo peske mišľinen, hoj o Del vladňinel le svetoske. Ale amen pes dodžanľam andre 3 kapitola, hoj o Satan Beng vladňinel le svetoske.

7, 8) Soske hin ajci trapišagos andro svetos?

⁷ E Biblija amenge phenel: „Calo svetos hino andro vasta ole nalačheskere.“ (1. Jána 5:19) O vladcas ale svetoske, o Satan hino nalačho the bijo jilo. Ov kamel pal caľi phuv te scirdel tele pro nalačho drom savore manušen. (Zjavenie 12:9) But manuša hine ajse sar ov. Vašoda hin andro svetos ajci klamišagi a o manuša jekh avres narado dikhen a hine bijo jilo.

⁸ Hin adaj mek aver dvovodi, soske hin andro svetos ajci trapišagos. Sar pes o Adam la Evaha vzburinde, preľigende o binos (hrjechos) pre peskere čhave. A hrješna manuša keren jekh avreske trapišagos.  Keren baripen, hoj hine feder avrendar. Maren pes. Džan andro vojni. Keren avrenge šikana. (Kazateľ 4:1; 8:9) Varekana pes o manuša trapinen, bo ňisostar ňič pre lende avľa bibacht (ňešťesca). (Kazateľ 9:11) Vareso nalačho pes lenge šaj ačhel tiš akor, te hine andre nalačhi doba pro nalačho than.

9) Soske paťas, hoj le Jehovas hin lačho dvovodos te domukhel o trapišagos?

⁹ O trapišagos ňigda nane le Jehovastar. Ov nane vinovato vaš o vojni, kriminalita, aňi vaš ada, sar amenge keren vareso nalačho. O Del na kerel zemetraseňa, katastrofi, hurikani the zaplavi. Ale možno tuke phenes, te o Jehovas hino nekzoraleder andro vesmiris, soske na zastavinel ala nalačhe veci, so pes keren? Džanas, hoj le Devleske igen zaležinel pre amende. Vašoda les mušinel te el igen lačho dvovodos, soske domukhel o trapišagos. (1. Jána 4:8)

10) So phenďa o Satan pro Jehovas?

¹⁰ Andre zahrada Eden o Beng (Ďablos) scirdňa le Adam la Evaha pro nalačhipen. Phenďa, hoj o Jehovas nane lačho vladcas, bo zabraňinďa le manušenge, kaj te dživen peskere dživipnaha, sar kamen. Kamelas, kaj o manuša te paťan, hoj ela feder vladcas sar o Jehovas a hoj lenge na kampel le Devles. (1. Mojžišova 3:2–5; Dikh e poznamka 27.)

11) Pre savi otazka kampel te odphenel?

¹¹ O Adam la Evaha na šunde le Jehovas a vzburinde pes. Mišľinenas peske, hoj len hin pravo te phenel, so hin lačho a so nalačho. Sar šaj o Jehovas dokazinďa o čačipen, hoj ola, so pes vzburinde, sas nalačhe a hoj ov nekfeder džanel, so hin prekal amende lačho?

12, 13) (a) Soske o Jehovas takoj (minďar) na zňičinďa olen, so pes vzburinde? (b) Soske o Jehovas domukhľa manušengere vladi a oda, kaj o Satan te vladňinel le svetoske?

 ¹² O Jehovas na zňičinďa takoj (minďar) le Adam la Evaha, ale diňa len časos, kaj len te el čhave. Lengere čhaven diňa šanca, kaj peske te zvoľinen, kas kamen sar vladcas. O Jehovas kamelas, kaj pre phuv te dživen dokonala manuša. Ada pes na zmeňinďa. O Satan našťi zaačhavel (zastavinel) le Jehovas ada te kerel. (1. Mojžišova 1:28; Izaiáš 55:10, 11)

¹³ Anglo milijoni aňjela o Satan phenďa le Jehovaske: ‚Tu na keres mište!‘ (Jób 38:7; Daniel 7:10) O Jehovas phenďa le Satanoske: ‚Domukhav tuke, kaj te sikaves, či tut hin čačipen‘. O Jehovas diňa časos the le manušen, kaj peske korkore bijo Del te vladňinen a te sikaven, či manušengere vladi, save ľidžal o Satan, pomožinena savorenge te dživel bachtales.

14) Sikaďa pes čačipen, ko nekfeder šaj vladňinel?

¹⁴ Ťisice berša pes o manuša snažinen te vladňinel bijo Del a ňič olestar. O Satan klaminďa! Le manušenge kampel le Devleskeri pomoca. Le prorokos le Jeremijaš sas čačipen, sar pisinďa, hoj ňisave manušes nane ajsi goďi, kaj stopercentňe te džanel, sar doperena leskere rozhodnuťja andro dživipen, vašoda našťi mište vladňinel avrenge. (Jeremiáš 10:23)

15, 16) (a) Soske o Jehovas domukhel o trapišagos ťisice berša? (b) Soske o Jehovas na prikerel oda, so kerel o Satan?

¹⁵ Soske o Jehovas domukhel o trapišagos ťisice berša? Soske imar vareso na kerel? Kampel časos, kaj pes te sikavel, hoj le Satanoskeri  vlada hiňi nalačhi. O manuša skušinde všelijaka vladi, ale aňi jekh na sas igen lačhi. O dochtora, inžiňira the aver goďaver manuša, furt keren feder a feder technika, ale the avka furt barol e ňespravodlivosť, čoripen, kriminalita the o vojni. Amen našťi peske vladňinas mište bijo Del.

¹⁶ O Jehovas mek na prikerel škodi, so kerďa o Satan. Te bi ala škodi prikarelas imar akana, ta bi vlastňe pomožinelas le Satanoskera vladake a o manuša bi peske mišľinenas, hoj lengere vladi na keren ňič nalačhes. Ale ada nane čačipen! O Jehovas ňigda na podporinel oda, so nane čačipen. Ov ňigda na klaminel! (Hebrejom 6:18)

17, 18) So kerela o Jehovas savore nalačhipnaha, so kerďa o Satan?

¹⁷ Šaj vobec o Jehovas prikerel savoro nalačhipen, savo kerďa o Satan the o manuša? Šaj. O Del šaj kerel savoro. O Jehovas džanel, keci časos kampel, kaj pes te sikavel, hoj o klamišagi, so o Satan phenďa, nane čačipen. Paľis kerela pre phuv rajos, avka sar ada sľubinďa. Savore, so hine andro „pametna hrobki“, ena vzkrjesimen. (Ján 5:28, 29) O manuša imar ňigda na ena nasvale a na merena. Savoro, so le manušendar iľa o Satan, o Ježiš lenge dela pale. O Jehovas použinela le Ježiš, „kaj le Bengeske (Ďabloske) te mosarel leskere buťa“. (1. Jána 3:8) Paľikeras le Jehovaske, hoj hino amenca trpezlivo! Hin amen mek furt časos les mište te sprindžarel a te zvoľinel peske les sar amare vladcas. (Pregen 2. Petra 3:9, 10.) Te zadživas trapišagos, pomožinel amenge, kaj te ľikeras avri. (Ján 4:23; pregen 1. Korinťanom 10:13.)

 ¹⁸ O Jehovas amen na ispidel, kaj peske les te kidas avri sar vladcas. Kamel, kaj ada te keras dobrovoľňe. So ada znameňinel?

19) Savo šukar daros amen diňa o Jehovas? Soske sam igen rado vaš ada daros?

¹⁹ O Jehovas amen diňa igen šukar daros. Korkore pes šaj slobodňe rozhodňinas, so andro amaro dživipen keraha! Le zvjeraten ajso daros nane. Sar o Jehovas stvorinďa o zvjerata, thoďa lenge andre goďi, so a sar te keren. Ale o manuša pes korkore šaj rozhodňinen, sar dživena a či kerena radišagos le Jehovaske. (Príslovia 30:24) Nane sar stroji, so na mišľinen. Šaj peske kidas avri, kas kamas, ko ela amaro kamaratos a so keraha amare dživipnaha. O Jehovas kamel, kaj te radisaľuvas le dživipnastar.

20, 21) So kampel, kaj te keres imar akana?

²⁰ O Jehovas kamel, kaj les rado te dikhas. (Matúš 22:37, 38) Te o čhavo korkoro pestar phenel le dadeske: „Rado tut dikhav!“, ta le dades hin radišagos, bo o čhavo ada phenďa jilestar, a ňiko les andre ada na ispidelas. O Jehovas hino sar ajso dad. Domukhel amenge, kaj pes korkore te rozhodňinas, či leske služinaha, abo na. O Adam la Evaha pes rozhodňinde te visarel pes le Jehovastar. So kereha tu?

²¹ Služin le Jehovaske! Imar milijoni manuša pes rozhodňinde, hoj kerena radišagos le Devleske a na le Satanoske. (Príslovia 27:11) So šaj keres imar akana, kaj te džives andre le Devleskero nevo svetos bijo trapišagos? Andre 12 kapitola peske odphenaha.