Predžan pro člankos

Predžan pro obsahos

Matuš kapitoli 5 – 7

Matuš kapitoli 5 – 7

5 Sar o Ježiš dikhľa but manušen, geľa pro vrchos, bešľa peske a leskere učeňika avle ke leste. 2 A chudňa len te sikhľarel:

3 „Bachtale hine ola, save džanen, hoj lenge kampel le Devles, bo lengero hino le Devleskero kraľišagos. a

4 Bachtale hine ola, kaske rovel o jilo, bo chudena zor.

5 Bachtale hine o pokorna, bo lenge ačhela e phuv.

6 Bachtale hine ola, saven o jilo cirdel b te dživel avka sar o Del kamel. Bo o Del lenge kada savoro dela.

7 Bachtale hine o kovlejileskere, bo the ke lende ena aver kovlejileskere.

8 Bachtale hine ola, saven hin čisto c jilo, bo dikhena le Devles.

9 Bachtale hine ola, save keren, kaj te el o smirom, bo on ena le Devleskere čhave.

10 Bachtale hine ola, pre save džan vaš oda, hoj keren oda, so hino lačho. Bo lengero ela le Devleskero kraľišagos.

11 Bachtale san, te tumenge o manuša rakinen, džan pre tumende a vakeren pal tumende oda, so nane čačipen vaš oda, hoj san mire učeňika. 12 Radisaľon a aven barikane, bo chudena baro lačhipen le Devlestar. Kavka tiš džanas pro proroka, save dživenas anglal tumende.

13 Tumen san sar o lon la phuvake. Aľe te o lon našavela peskero šmakos, sar pale ela londo? Imar nane lačho pre ňisoste, ča les te čhivel avri, kaj pal leste te pophiren d o manuša.

14 Tumen san sar o švetlos le svetoske. O foros, savo hino pro vrchos, pes na del te predikhel. 15 Te o manuša labaren e lampa, ta la na garuven. e Aľe thoven la pro skamind, kaj te labol savorenge andro kher. 16 Avka mi labol tumaro švetlos, kaj o manuša te dikhen tumaro lačhipen, so keren a te ašaren tumare Dades, savo hino andro ňebos.

17 Ma duminen tumenge, hoj avľom, kaj pes te na doľikerel o Zakonos a oda savoro, so pisinde o Proroka. Na avľom, kaj pes oda te na doľikerel, aľe kaj pes savoro, so hin pisimen, te ačhel. 18 Savoro, so hin andro Zakonos, dojekh pismenkos, dojekh čjarka, pes ačhela. Phenav tumenge, te na, ta sigeder našľola o ňebos the e phuv. 19 Sako, ko na doľikerel choč oda nekcikneder prikazaňe a sikhľarel ada the aver manušen, kajso dženo na ela lačho pre kada, kaj te džal andro Devleskero kraľišagos. Aľe sako, ko doľikerel ala prikazaňa a sikhľarel oda avren, ela lačho pre kada, kaj te džal andro Devleskero kraľišagos. 20 Phenav tumenge, te na šunena le Devles buter sar ala, so sikhľaren andal o zakonos the o farizeja, na džana andro Devleskero kraľišagos.

  21 Šunďan, hoj tumare dadenge, save dživenas čirla, sas phendo: ‚Na murdareha. Ko murdarela, ela sudzimen.‘ 22 Aľe me tumenge phenav, hoj sudzimen ela the koda, ko furt rušel peskere phraleha. A pro nekbareder sudos ela sudzimen the koda, ko dikhel pre peskero phral sar pro rukono. A tiš sako, ko phenel peskere phraleske: ‚Ta tut kajses o Del šaj kamel?‘ Ela čhido andre gehena. f

23 Te anes tiro daros pro oltaris a odoj tuke lepereha, hoj tire phrales hin vareso proťi tute, 24 mukh tiro daros anglo oltaris. Peršo dža a ker sa, kaj te aves pale lačho tire phraleha. A paľis av pale a obetin tiro daros.

25 So neksigeder av pale lačho oleha, so tut kamel te del pro sudos a oda mek sar džan le dromeha odoj. Kaj tut ov te na del andro vasta le sudcaske a ov le stražňikoske, savo tut thovela andre harešta. 26 Phenav tuke, hoj na aveha odarig avri, medik g na deha pale savore love, so kames.

27 Šunďan, hoj sas phendo: ‚Na džaha avreha avraha.‘ 28 Aľe me tumenge phenav: Dojekh, ko dikhel pre varesavi džuvľi avka, hoj bi laha kamelas te džal, imar laha andre peskero jilo pašľiľa. 29 Te tut tiri pravo jakh kamel te anel pro binos, le la avri a čhiv tutar la het. Bo hin predal tute feder, kaj tut te el ča jekh jakh, sar te bi majinelas te el calo tiro ťelos čhido andre gehena. h 30 Te tut tiri pravo musi kamel te anel pro binos, odčhin la a čhiv tutar la het. Bo hin predal tute feder, kaj tut te el ča jekh musi, sar te bi majinelas te el calo tiro ťelos čhido andre gehena. i

31 Tiš sas phendo: ‚Ko pes rozveďinel peskera romňaha, mi del la papiris pal o rozvod.‘ 32 Aľe me tumenge phenav: Te tiri romňi na kerďa lubipen j a tu laha the avka des rozvod, anes la andro pokušeňe, hoj oj džala pal aver murš romeste. A avka oj the koda, ko peske la lel, keren lubipen.

33 Šunďan, hoj tumare dadenge, save dživenas čirla, sas phendo: ‚Na deha prisaha bije oda, kaj oda te na keres. Te le Jehovaske diňal prisaha, ta la the doľiker.‘ 34 Aľe me tumenge phenav: Ma den prisaha! Aňi pro ňebos, bo odoj bešel o Del, 35 aňi pre phuv, bo hiňi le Devleske tel o pindre, aňi pro Jeruzalem, bo hino o foros bare Kraľiskero. 36 Ma den prisaha aňi pre tumaro dživipen, bo našťi prekeren aňi jekh bal pro parno aňi pro kalo. 37 Te phenen ha, ľikeren tumen olestar. A te phenen na, tiš tumen olestar ľikeren. Bo te na doľikeren tumare lava, hino oda le Bengestar.

38 Šunďan, hoj sas phendo: ‚E jakh vaš e jakh. O dand vaš o dand.‘ 39 Aľe me tumenge phenav: Te andre tumende chuťkerel nalačho manuš, mukhen oda avka. Te tut vareko pekela k pal e pravo čham, visar leske the kodi aver. 40 Te pes tuha vareko kamel te sudzinel a kamela tutar vareso, so hin pre tute urdo, mukh leske savoro, so pre tute hin. 41 Te tumendar vareko, kas hin pre kada zor, kamela, kaj leske te služinen a kaj leha te džan jekh kilometros, ta džan leha duj kilometri. 42 Oles, so tutar vareso mangel, de. A ma visar tut le dumeha ke koda, so peske tutar kamel te požičinel. l

43 Šunďan, hoj sas phendo: ‚Rado dikheha le manušen a nanavidzineha oles, so tuke kerel dukh.‘ 44 Aľe me tumenge phenav: Rado dikhen olen, so tumenge keren dukh a modľinen tumen vaš ola, so pre tumende džan. 45 A avka sikavena, hoj san čhave tumare Dadeskere, savo hino andro ňebos. Bo ov kerel, kaj o kham te avel avri pro nalačhe the pro lačhe. A kerel, kaj te el chasna le brišindestar olen, so keren o lačhipen a the olen, so keren o nalačhipen. 46 Te tumen rado dikhen ča olen, so the on tumen rado dikhen, soske užaren, hoj chudena le Devlestar baro lačhipen? Či oda isto na keren the ola, so kiden avri o daňi? 47 A so ajso baro keren, te zdravinen ča tumare phralen? Či oda isto na keren the o manuša andal o svetos? 48 Vaš oda aven dokonala andre oda sar presikaven o kamiben, avka sar oda dokonalones kerel tumaro ňebesko Dad. a

6 Den tumenge pozoris, kaj te na keren o lačhipen ča vaš oda, kaj tumen te dikhen o manuša, bo paľis na chudena o baro lačhipen tumare Dadestar, savo hino andro ňebos. 2 Vaš oda, te des dari le čoren, ma vaker pal kada sakoneske, sar oda keren o dujemujengere andro sinagogi a the avri pro droma, kaj len o manuša te ašaren. Phenav tumenge, on imar chudle peskero lačhipen le manušendar. 3 Te des dari le čoren, ker oda kavka, kaj tiri ľavo musi te na džanel, so kerel tiri pravo musi. 4 Avka pal tire dari na džanela ňiko. Aľe kada savoro dikhel tiro Dad, savo hino andro ňebos a vaš kada tut dela baro lačhipen.

5 A sar tumen modľinen, ma aven sar ola dujemujengere. Bo on sar pes modľinen, rado terďon andro sinagogi the avri pro drom pre ajso than, kaj len o manuša te dikhen. Phenav tumenge, on imar chudle peskero lačhipen le manušendar. 6 Aľe tu, sar tut modľines, dža andre tiro kher, phand pal tute o vudar a modľin tut ke tiro ňebesko Dad. Bo tiro ňebesko Dad, savo savoro dikhel, paľis tut dela baro lačhipen. 7 Sar tumen modľinen, ma vakeren furt ča koda isto, avka sar oda keren o manuša andal o svetos. Bo peske duminen, hoj te pes modľinen but, ta ena šunde avri. 8 Ma aven sar on. Bo tumaro ňebesko Dad džanel, so tumenge kampel mek sigeder, sar les pal koda mangen.

9 Modľinen tumen kavka:

‚Amaro Dad andro ňebos, mi el ašardo b tiro menos. 10 Mi avel tiro kraľišagos. Mi kerel pes oda, so tu kames, kavka sar andro ňebos avka the pre phuv. 11 De amen maro pre kada ďives. 12 A odmukh amenge amare bini avka sar amen odmukhas olenge, so amenge keren nalačho. 13 A ma domukh, kaj te peras andro binos, aľe chraňin amen ole nalačhestar.‘

14 Te tumen odmukhena le manušenge, the tumaro ňebesko Dad odmukhela tumenge. 15 Aľe te tumen na odmukhena le manušenge, aňi tumaro ňebesko Dad tumenge na odmukhela.

16 Te bajinen tumare bini, ma thoven o muja pro roviben avka sar oda keren ola dujemujengere, save peske o muja na moren, c kaj ča len o manuša te dikhen, hoj ľikeren postos. Phenav tumenge, on imar chudle peskero lačhipen le manušendar. 17 Aľe tu, te bajines tire bini, makh tuke o šero le oľejoha a mor tuke o muj. 18 Kaj oda, hoj ľikeres postos, te na dikhen o manuša, aľe tiro ňebesko Dad. Bo tiro ňebesko Dad, savo savoro dikhel, tut dela paľis baro lačhipen.

19 Ma skiden tumenge o barvaľipen pre phuv, kaj les chan o kirme a kirňol la hardzatar, bo kodoj pes dochuden o zloďeja a čoren. 20 Skiden tumenge o barvaľipen andro ňebos, kaj les na chana o kirme aňi na kirňola la hardzatar a kaj pes na dochudena o zloďeja a na čorena. 21 Bo koda, so hino predal tute baro, pal koda džala tiro jilo.

22 E jakh hiňi sar e lampa le ťeloske. A te hiňi tiri jakh zadikhľi ča pro lačho, d tire calone ťelostar džala o švetlos. 23 Aľe te tiri jakh kamela ča but, tire ťelostar džala o kaľipen. Te e jakh, savi majinel te anel o švetlos andro ťelos, preačhel mištes te dikhel a avka anel andro ťelos o kaľipen, paľis hino calo tiro ťelos sar te bi andro baro kaľipen.

24 Ňiko našťi služinel duje rajenge. Vaš oda, bo jekhes rado dikhela a avres nanavidzinela. A te jekheske dela calo jilo, avreske na presikavela ňisavi paťiv. Našťi služinen the le Devleske the le barvaľipnaske.

25 Vaš oda tumenge phenav: Ma keren tumenge až kajso pharo šero pal tumaro dživipen, pal koda, so chana, abo pal koda, so pijena, abo pal koda, so pre tumende urena. Či nane o dživipen buter sar o chaben the o uraviben? 26 Mištes dikhen le čiriklen pro ňebos. Na sadzinen, na skiden upre aňi peske oda ňikhaj na garuven, aľe tumaro ňebesko Dad len čaľarel. A či tumen na san buter andre leskere jakha sar on? 27 Ko tumendar dživela buter kaleha, hoj peske kerela pharo šero? 28 Ta soske tumenge keren pharo šero pal koda, so urena? Sikhľon olestar, sar baron o kvitki pre maľa. Na keren ňisavi phari buťi, aňi peske na sivkeren o uraviben. 29 Aľe phenav tumenge, hoj aňi o Šalamun andre calo peskero rajipen na sas kavka urdo sar jekh ale kvitkendar. 30 Te o Del kavka urel le kvitken pre maľa, save adaďives hine adaj a tajsa len čhivena andro bov, o so buter rado urela tumen. Oda tumen aleske avka slabones paťan? 31 Vaš oda ňigda ma daran a ma phenen: ‚So chaha?‘ abo ‚So pijaha?‘ abo ‚So pre peste uraha?‘ 32 Pal kada savoro džan o manuša andal o svetos. Tumaro ňebesko Dad mištes džanel, hoj kada savoro tumenge kampel.

33 Vaš oda den pro peršo than le Devleskero kraľišagos a oda savoro, so hin andre leskere jakha lačho a ov tumen dela savoro, so tumenge kampela. 34 Ňigda ma daran olestar, so ela tajsa, bo dojekh ďives anel peskere pharipena. Mišľinen ča pre oda pharipen, so zadživen koda ďives.

7 Ma sudzinen, kaj te na aven sudzimen. 2 Bo avka sar sudzinen avren, avka avena the tumen sudzimen. A kavka, save avena tumen ke avrende, the on ena ke tumende. 3 Tuke vaďinel cikno phusoro, so hin tire phrales andre jakh, aľe le kaštestar, so hino andre tiri jakh, tuke na keres ňič? 4 Sar šaj phenes tire phraleske: ‚Mukh ča man, mi lav tuke avri o phus andal e jakh.‘ Aľe sar oda šaj keres, te tut andre jakh hin o kašt? 5 Tu dujemujengero! Peršo le avri o kašt andal tiri jakh a kavka feder dikheha, sar te lel avri o phus andal e jakh tire phraleske.

6 Ma den oda, so hino le Devleskero le manušenge, so hine sar rukone. Aňi tumare perli ma čhiven le baľičhenge, kaj pal lende te na pophiren. e Bo te kada kerena, visarena pes proťi tumende a rozchana tumen.

7 Mangen a dena tumen. Roden a arakhena. Durkinen a phuterena f tumenge. 8 Bo sako, ko mangel, dena les. A sako, ko rodel, arakhela. A ko durkinel, oleske phuterena. 9 Te tumendar mangela tumaro čhavo o maro, dena les bar? 10 A te tumendar mangela mačho, dena les sap? 11 Te tumen, choč san binošna, džanen te del tumare čhaven oda, so hino lačho, o so buter dela tumaro ňebesko Dad lačhipen olen, ko les pal kada mangen.

12 Kavka sar kamen, kaj o manuša tumenca te keren, keren the tumen lenca. Bo pre kada hino zathodo o Zakonos the o Proroka.

13 Džan andre prekal e cesno brana. Bo hin buchľi brana the buchlo drom, savo ľidžal ko meriben. A hin but ola, so džan prekal e buchľi brana. 14 Aľe e cesno brana the o uzko drom ľidžal ko dživipen a hin frima g kola, so les arakhen.

15 Den tumenge pozoris pro falošna proroka, save ke tumende aven sar bakrore, aľe andral hine sar dziva ruva. h 16 Sprindžarena len pal o ovocje. Ňigda pes na skidel o hroznos pal o kandre, aňi o figi pal o bodľaka. 17 Pre dojekh lačho stromos barol lačho ovocje. A pro nalačho stromos barol nalačho ovocje. 18 Bo pro lačho stromos našťi barol nalačho ovocje. A pro nalačho stromos našťi barol lačho ovocje. 19 Dojekh stromos, pre savo na barol lačho ovocje, pes čhinel tele a čhiven les andre jag. 20 Avka the len sprindžarena pal oda, so keren.

21 Na sako, ko mange phenel: ‚Rajeja, Rajeja‘ džala andro Devleskero kraľišagos, i aľe ča koda, ko kerel oda, so kamel miro Dad, savo hino andro ňebos. 22 Butdžene mange oda ďives phenena: ‚Rajeja, Rajeja, či na vakerahas sar proroka andre tiro menos? Na tradahas avri andre tiro menos le demonen? Na kerahas andre tiro menos but zazraki?‘ 23 Aľe me lenge odphenava: ‚Ňigda tumen na džanavas. Džan mandar het tumen, so keren o nalačhipen!‘

24 Vaš oda sako, ko šunel ala mire lava a kerel pal lende, hino sar goďaver murš, savo peske kerďa o kher pre skala. 25 Chudňa te del brišind, avľa baro paňi the avľa zoraľi balvaj. O brišind la balvajaha pregeľa prekal o kher, aľe le khereha oda na kerďa ňič. Bo leskere zakladi sas thode pre skala. 26 Sako, ko šunel ala mire lava, aľe na kerel pal lende, hino sar dilino murš, savo peske kerďa o kher pre poši. 27 Chudňa te del brišind a avľa baro paňi. Avľa zoraľi balvaj, pregeľa prekal o kher a o kher peľa.“

28 Sar o Ježiš dovakerďa, butdžene sas alestar hotova, bo oda, so sikhľarelas, 29 sas le Devlestar. A na kerelas oda avka sar ola, so sikhľaren andal o zakonos.

a Doslovňe: o kraľišagos, so hino andro ňebos.

b Doslovňe: save hine bokhale the smedna pal oda, hoj kamen te dživel avka sar kamel o Del.

c Oda hin: saven nane andro jilo aňi andre goďi ňič džungalo.

d Abo te uštaren.

e Doslovňe: na thoven la tel o košaris.

f Than pal o Jeruzalem, kaj pes labarelas o džungipen. O udolje Hinom pes po grecki phenelas gehena. Le Jeruzalemostar sas pal e južno the juhozapadno sera. Ňič na sikavel pre oda, hoj bi odoj čhivenas džidone manušen abo zvjeraten, kaj odoj te cerpinen abo te labon. Vaš oda e gehena našťi el varesavo than, kaj bi e duša le manušeskeri te labolas andre jag pro furt. O Ježiš the leskere učeňika sar vakerenas pal e gehena, mišľinenas te el zňičimen pro furt.

g Abo pokim.

h Dikh e poznamka tel e čjara ko veršos  5:22.

i Dikh e poznamka tel e čjara ko veršos  5:22.

j Greciko lav porneia. Kada lav andre Biblija sikavel pro seks, savo o Del zakazinel. Maškar kada hin: te džal avreha avraha, te vareko džal vaš o love (prostitucija), o seks maškar o manuša, save nane solacharde (veradune), maškar o duj murša abo duj romňija a te vareko džal le zvjeratoha.

k Abo čhinela.

l Oda hin: te požičinel o love, aľe te na lel pale le urokenca.

a Doslovňe: Aven dokonala, avka sar hino dokonalo tumaro ňebesko Dad.

b Oda hin: mi dikhen pre leste sar pro svato, mi pošvecinel pes.

c Abo na thoven avri.

d Abo zadikhľi ča pre jekh veca.

e Abo te na uštaren.

f Abo phundravena.

g Abo čepo, čuno.

h Abo sar dziva rukone-vlki.

i Doslovňe: o kraľišagos, so hino andro ňebos.