1-3. а) Со сикљоваја таро Изреки 13:20? б) Соске ваљани мудро те бирина амаре амален?

 ДАЛИ некогаш дикхљан сар јекх бебе дикхела пле родителен? Чак англедер те керел лафи, ов упинела са адава со дикхела хем со шунела. Сар со бајрола, почминела те керел адава со керена лескере родителија бизо те овел свесно башо адава. Адалеске нане чудно со о возрасна да шај те почминен те размислинен хем те постапинен сар о мануша коленцар со накхена бут време.

² Таро Изреки 13:20 сикљоваја: „Кој џала мудра манушенцар, мудро ка овел“. Акате е лафеа „џала“ мислинела пе ко адава некој те одлучинел те накхел време некасаја. Адава значинела повише него само те ове некасаја. Јекх библиско изучувачи вакерела кај, те џа некасаја значинела те манге некас хем те осетине тут паше леа. Упри аменде највише влијајнена о мануша касаја со накхаја бут време, а посебно ако сием ленцар паше.

³ Амаре амален шај те овел лен шукар или лошно влијание упри аменде. Ко Изреки 13:20 понадари  пишинела: „Кас иси бути околенцар со нане гоѓавер, лошно ка накхел“. Ки хебрејско чхиб, кеда вакерела пе кај иси амен бути некасаја адава шај те значинел кај дружинаја амен леа, или сием леа амала (Изреки 22:24). О амала кола со мангена е Девле ка охрабринен амен те ачхова леске верна. Акана ка дикха саве амала биринела о Девел. Адава ка поможинел аменге амен да мудро те бирина амаре амален.

4. а) Соске тани бут бари чест те ова е Девлескере амала? б) Соске о Јехова викинѓа е Аврааме „мо амал“?

⁴ О Јехова, о најбаро Владетели ки цело вселена, дела амен прилика те ова лескере амала. Акаја тани бут бари чест. О Јехова шукар биринела кој ка овен лескере амала. Ов биринела околен сој леске верна хем со мангена ле. Размислин башо Авраам. Ов сине спремно те керел са башо Девел. О Авраам секогаш сикавѓа кај тано верно хем послушно е Јеховаске. Сине спремно чак те жртвујнел пле чхаве е Исако. Ле сине ле вера кај „о Девел шај те ваздел ле чак таро муле“ (Евреите 11:17-19; 1. Мојсеева 22:1, 2, 9-13). О Авраам сине верно хем послушно, хем адалеске о Јехова викинела ле сине „мо амал“ (Исаија 41:8; Јаков 2:21-23).

5. Сар дикхела о Јехова ко адала сој леске верна?

⁵ Е Јеховаскере амаленге најважно таро са тано те овен леске верна хем адалеске ола тане скапоцена англо лескере јакхја. (Читин 2. Самоилова 22:26.) Ола тане леске верна хем послушна соске мангена ле. И Библија вакерела кај о Девел „паше тано околенцар сој тане праведна“, јавере лафенцар, околенцар сој леске послушна (Изреки 3:32). О Јехова канинела пле амален  те овен леске гостија ко лескоро „шатори“. Ов канинела лен те служинен леске хем те молинен пе леске ко секова време (Псалм 15:1-5).

6. Сар шај те сикава кај мангаја е Исусе?

⁶ О Исус вакерѓа: „Ако некој мангела ман, ка икерел мо лафи, хем мо Дад ка мангел ле“ (Јован 14:23). Значи те шај те ова е Јеховаскере амала, амен исто аѓаар ваљани те манга е Исусе хем те кера адава со вакерела аменге ов. На пример, амен шунаја е Исусе аѓаар со проповединаја о шукар хабери хем кераја ученикија (Матеј 28:19, 20; Јован 14:15, 21). Адалеске со мангаја е Исусе, амен трудинаја амен ко са те џа „пало лескере чекорија“ (1. Петрово 2:21). О Јехова тано бахтало кеда дикхела кај даја амендар са те џа пало лескере Чхавескоро пример ко са со вакераја хем со кераја.

7. Соске тано важно амаре амала те овен е Јеховаскере амала?

⁷ Е Јеховаскере амала тане леске верна, послушна хем мангена лескере Чхаве. Дали амаре амала тане е Јеховаскере да амала? Ако тле амала џана пало е Исусескоро пример хем ако ревно сикавена е јаверен башо е Девлескоро Царство, ола шај те поможинен туке те ове пошукар мануш хем те ачхове верно е Јеховаске.

8. Со свиџинела пе туке ко амалипе машкар и Рут хем и Ноемина?

⁸ Ки Библија шај те читина башо бут амалипа, сар со сине о амалипе машкар и Рут хем лакири сасуј и Ноемина. Акала дуј џувља авена сине таро различна пхувја хем културе, хем и Ноемина сине бут попхури тари Рут. Ама, ола уле бут паше амалинка соске солдуј џене мангена сине е Јехова. Кеда и Ноемина мангља те џал песке тари пхув Моав хем те иранел пе ко Израел,  и Рут гели лаја. Ој вакерѓа е Ноеминаке: „Тло народо ка овел мло народо, хем тло Девел ка овел мло Девел“ (Рут 1:14, 16). И Рут постапинела сине бут шукар спрема и Ноемина. Кеда ресле ко Израел, и Рут вредно керела сине бути те шај те грижинел пе пле сасаке, која со сине лаке бут паше амалин. И Ноемина мангела сине бут пле бојра е Рута, хем адалеске дела ла сине шукар совет. И Рут шунела ла сине хем адалеске е солдујен сине лен бут берекетија (Рут 3:6).

9. Со мукхља туке најбаро впечаток башо амалипе со сине машкар о Давид хем о Јонатан?

⁹ О Давид хем о Јонатан тане панда јекх пример башо шукар амала кола со сине верна е Јеховаске. О Јонатан сине околу 30 берша попхуро таро Давид хем ов ваљани сине те овел о следно цари ко Израел (1. Самоилова 17:33; 31:2; 2. Самоилова 5:4). Ама, кеда шунѓа кај о Јехова биринѓа е Давиде те овел цари, о Јонатан на сине леске љубоморно хем на дикхела ле сине сар противнико. Наместо адава, о Јонатан керѓа са со шај те поддржинел е Давиде. На пример, кеда е Давидескоро живото сине ки опасност, о Јонатан поможинѓа леске те бајрарел пли доверба ко Јехова. Чак ризикујнѓа пло живото е Давидеске (1. Самоилова 23:16, 17). О Давид да сине леске верно амал. Ов ветинѓа е Јонатанеске кај ка грижинел пе лескере фамилијаке хем икерѓа пе ко адава чак пало е Јонатанескоро мерибе (1. Самоилова 18:1; 20:15-17, 30-34; 2. Самоилова 9:1-7).

10. Со сикљовеа башо амалипе таро пример е трине евреенгоро?

¹⁰ О Седрах, о Мисах хем о Авденаго, трин терне Евреија, сине амала кола со сине ингарде ко Вавилон панда кеда сине чхаве. Адалеске со сине дур таро пле  фамилие, ола поможинена сине јекх јекхеске те ачховен верна е Јеховаске. Покасно, кеда бариле, ленгири вера сине испитими кеда о цари о Навуходоносор заповединѓа ленге те поклонинен пе англо јекх златно кипи. О Седрах, о Мисах хем о Авденаго одбинѓе те поклонинен пе хем вакерѓе е цареске: „Нане те служина тле девленге хем нане те поклонина амен е златно кипеске со керѓан ле“. Кеда ленгири вера сине ко испит, акала трин амала ачхиле верна пумаре Девлеске (Даниел 1:1-17; 3:12, 16-28).

11. Сар о Павле хем о Тимотеј уле шукар амала?

¹¹ Кеда о апостол Павле прво пути запознајнѓа е терне Тимотее, ов шај сине те дикхел кај о Тимотеј мангела е Јехова хем кај чаче грижинела пе башо собрание. Адалеске о Павле сикавѓа е Тимотее сар те поможинел е пхраленге хем е пхењенге ко различна тхана (Дела 16:1-8; 17:10-14). О Тимотеј добором бут трудинела пе сине, со о Павле баши лесте вакерѓа: „Сине робо манцар те ширинел о шукар хабери“. О Павле џанља кај о Тимотеј чаче грижинела пе сине е пхраленге хем е пхењенге. Џикоте заедно трудинена пе сине те служинен е Јеховаске, о Павле хем о Тимотеј уле шукар амала (Филипјаните 2:20-22; 1. Коринќаните 4:17).

12-13. а) Соске ваљани чак ко собрание те пазина касте ка бирина те овен амаре паше амала? б) Соске о Павле денѓа о предупредување сој тано пишимо ко 1. Коринќаните 15:33?

¹² Ко собрание, шај бут те сикљова таро амаре пхраља хем пхења хем те поможина аменге јекх јекхеа те ачхова верна. (Читин Римјаните 1:11, 12.) Ама, чак ко собрание ваљани те пазина касте ка бирина те овен  амаре паше амала. Соске? Адалеске со ваљани време јекх мануш те овел паше амал е Јеховаја, исто сар со ваљани време јекх плоди те овел зрело. Ко собрание иси различна пхраља хем пхења кола со авена таро различна културе. Освен адава, несаве тане неве ко собрание, а јавера служинена е Јеховаске бершенцар. Адалеске ваљани те ова стрплива јекх јекхеа хем те сикава мангипе, хем секогаш мудро те бирина амаре амален (Римјаните 14:1; 15:1; Евреите 5:12 — 6:3).

¹³ Понекогаш ко собрание шај те појавинел пе несаво сериозно проблеми. Тегани ваљани посебно те пазина.  Шај несаво пхрал или пхен керела несаве буќа баши кола со и Библија вакерела кај тане погрешна. А несаве шај стално жалинена пе башо нешто хем адалеа шај те керен штета ко собрание. Акава на ваљани те изненадинел амен, соске ко прво веко да ко собрание понекогаш сине асавке проблемија. Адалеске о Павле предупрединѓа адале христијанен кеда вакерѓа ленге: „Ма ховавен коркори тумен. О лошно друштво руминела о шукар навике“ (1. Коринќаните 15:12, 33). Исто аѓаар, о Павле предупрединѓа е Тимотее те пазинел коле манушен биринела те овен лескере амала. А адава важинела аменге да авдиве. (Читин 2. Тимотеј 2:20-22.)

14. Сар шај амаре амала те влијајнен ко амаро амалипе е Јеховаја?

¹⁴ Амен мора те аракха амаро амалипе е Јеховаја. Адава тано и највредно бути со иси амен. Адалеске пазинаја те на ова паше амала некасаја со шај те тикњарен амари вера хем те руминен амаро амалипе е Јеховаја. Размислин башо акава пример. Ако топинеа сунѓери ко шут, сигурно нане те очекујне те овел пхердо пани. Слично аѓаар, ако иси амен амала кола со керена погрешна буќа, нашти те очекујна те овел аменге локхо те постапина исправно. Акава сикавела аменге кај ваљани шукар те пазина кас биринаја те овен амаре паше амала (1. Коринќаните 5:6; 2. Солуњаните 3:6, 7, 14).

15. Сар шај те овен тут шукар амала ко собрание?

¹⁵ Ко собрание шај те аракхе манушен кола со чаче мангена е Јехова. Ола шај те овен тле паше амала (Псалм 133:1). Ма роде амала само машкар о мануша кола со иси лен тле берша, или кола со иси лен исто потекло хем култура сар тли. Ма бистре кај о Јонатан  сине бут попхуро таро Давид, а и Рут сине бут потерни тари Ноемина. Амен мангаја те шуна о библиско совет: „Ширинен тумаре виле“. (2. Коринќаните 6:13; читин 1. Петрово 2:17.) Освен адава, кобор оваја послична сар о Јехова добором повише о јавера ка манген те овен аменцар амала.

16-17. Ако некој ко собрание разочаринѓа амен, со на ваљани те кера?

¹⁶ Ки секоја фамилија иси различна карактерија, секој различно размислинела хем ко различно начин керела о буќа. Акава важинела ко собрание да. Акала разлике керена амаро живото те овел поинтересно, хем шај бут те сикљова јекх јекхестар. Ама, адава со сием различна, шај те керел погрешно те хаљова амаре пхрален хем пхењен, или те нервиринен амен. Понекогаш шај чак те осетина амен повредиме (Изреки 12:18).

¹⁷ Дали ваљани те мукха асавке проблемија те обесхрабринен амен или те циден амен таро собрание? На. Чак ако некој разочаринела амен ко несаво начин, нане те цида амен таро собрание. О Јехова нане адава со разочаринѓа амен. Ов денѓа амен о живото хем са о јавера буќа. Ов заслужинела те манга ле хем те ова леске верна (Откровение 4:11). О собрание тано поклон таро Девел кова со поможинела аменге те бајрара амари вера (Евреите 13:17). Никогаш на мангаја те одбина адава поклон само адалеске со некој разочаринѓа амен. (Читин Псалм 119:165.)

18. а) Со ка поможинел амен те накха шукар е пхраленцар хем е пхењенцар? б) Соске ваљани те простина е јаверенге?

¹⁸ Амен мангаја амаре пхрален хем пхењен хем мангаја  те ова шукар ленцар. О Јехова на очекујнела таро нијекх мануш те овел совршено, адалеске на ваљани ни амен те очекујна адава (Изреки 17:9; 1. Петрово 4:8). Сарине кераја грешке, ама о мангипе ка поможинел аменге спремно те простина (Колошаните 3:13). О мангипе ка спречинел амен таро јекх тикно недоразбирање те кера баро проблеми. Точно тано кај, кеда некој ка поврединел амен, нашти локхе те бистра адава. Локхесте шај те нервирина амен хем те икера холи. Аѓаар само ка ова разочариме хем нане те ова бахтале. Тари јавер страна, кеда простинаја околенге со поврединѓе амен ка овел амен андруно мир, јекхипе ко собрание, а сој најважно, ка ова паше амала е Јеховаја (Матеј 6:14, 15; Лука 17:3, 4; Римјаните 14:19).

19. Кеда ваљани те чхинава те дружина амен некасаја таро собрание?

¹⁹ Ки јекх фамилија коте со иси мангипе, секас иси ле пло дело те шај те керел е јаверен бахтале. Ама замислин туке кај јекх лендар почминела те бунинел пе. Секова пути о јавера тари фамилија трудинена пе те поможинел леске, ама ов на мангела. Ов шај ка одлучинел те џал песке таро кхер, или о поглавари ки фамилија шај ка вакерел леске те џал песке. Нешто слично шај те случинел пе ко собрание. Шај некој упорно керела несави бути која о Јехова на мангела ла хем адалеа керела штета ко собрание. Ов одбинела те поможинел пе леске хем сикавела пле постапкенцар кај на мангела више те овел дело таро собрание. Шај коркори ка одлучинел те мукхел о собрание, или шај ка ваљани те овел исклучимо. Ако случинела пе  акава, и Библија јасно вакерела кај ваљани те чхинава те дружина амен асавкеа. (Читин 1. Коринќаните 5:11-13; 2. Јованово 9-11.) Акава шај бут те овел пхаро ако керела пе лафи амаре амалеске или некаске тари амари фамилија. Ама ки асавки ситуација, поважно ваљани те овел аменге те ачхова верна е Јеховаске него е јаверенге. (Дикх и 8 фуснота.)

20-21. а) Соске е исклучибаја сикавела пе мангипе? б) Соске тано важно мудро те бирина амаре амален?

²⁰ О Јехова таро мангипе родела те овен исклучиме таро собрание адала со керена грево хем на каинена пе. Ко асавко начин икерела пе о собрание чисто таро окола со на поштујнена е Јеховаскере мерилија (1. Коринќаните 5:7; Евреите 12:15, 16). Освен адава, кеда постапинаја е исклучименцар аѓаар сар со родела о Јехова амендар, сикаваја мангипе спрема о Јехова, спрема лескоро свето анав хем спрема лескере уче мерилија (1. Петрово 1:15, 16). Исто аѓаар, е исклучибаја сикавела пе мангипе спрема о мануш со грешинѓа хем со нане више дело таро собрание. Само ко асавко начин шај те поможинел пе леске те хаљол кај адава со керѓа сине погрешно хем шај те поттикнинел ле те менинел пе. Бут џене таро адала со сине исклучиме, покасно иранѓе пе ко Јехова хем палем сине мангипаја примиме ко собрание (Евреите 12:11).

²¹ Амаре амален иси лен баро влијание упри аменде — или позитивно или негативно. Адалеске тано бут важно те пазина кеда биринаја аменге амала. Ако мангаја околен со мангена е Јехова, ка ова машкар о мануша кола со ка поможинен аменге те ачхова леске верна засекогаш.