1-2. а) Саво скапоцено поклон денѓа амен о Јехова? б) Со денѓа амен о Јехова те шај те живина ко најшукар начин?

 О ЈЕХОВА денѓа секаске амендар јекх бут шужо поклон — о живото (1. Мојсеева 1:27). Ов мангела те живина ко најшукар начин. Адалеске денѓа аменге начелија кола со поможинена аменге те ана шукар одлуке. Ваљани те користина акала начелија те шај те разликујна „о исправно хем о погрешно“ (Евреите 5:14). Кеда кераја адава, дозволинаја е Јеховаске те сикавел амен исправно те размислина. Џикоте икераја амен ко е Девлескере начелија хем дикхаја сар ола керена амаро живото пошукар, хаљоваја кобор тане скапоцена.

² О живото шај те овел бут комплицирано. Бут пути појавинена пе ситуацие коленге со нане конкретно закони ки Библија. На пример, шај ка ваљани те ана одлуке башо несаве медицинска третманија коте со користинела пе рат. Сар шај те ана одлуке кола со ка керен е Јехова бахтало? Ки Библија иси начелија кола со сикавена аменге сар дикхела о Јехова ко живото хем ко рат. Ако хаљоваја акала начелија, ка шај те ана мудра одлуке хем те овел амен чисто совест (Изреки 2:6-11). Акана те дикха несаве таро адала начелија.

3-4. а) Котар џанаја сар дикхела о Девел ко рат? б) Со претставинела о рат?

³ И Библија сикавела амен кај о рат тано свето соске претставинела о живото, а о живото тано скапоцено е Јеховаске. Откеда о Каин мударѓа пле пхрале, о Јехова вакерѓа леске: „Тле пхралескоро рат тари пхув викинела џи ки манде баши правда“ (1. Мојсеева 4:10). Е Авелескоро рат претставинела сине лескоро живото. Кеда о Каин мударѓа е Авеле, ов леља лескоро живото.

⁴ Пало Потоп ко е Ноескоро време, о Девел вакерѓа е манушенге кај шај те хан мас. Ама денѓа лен јасно заповед: „На смејнена те хан мас лескере ратеа, соске о рат тано о живото!“ (1. Мојсеева 9:4). Акаја заповед важинела са е манушенге со авена таро Ное, коте со сием вклучиме амен да. Јасно тано кај е Јеховаске о рат претставинела о живото. Амен да аѓаар ваљани те дикха ко рат (Псалм 36:9).

5-6. Сар е Мојсеескоро закони сикавела сине сар о Јехова дикхела ко живото хем ко рат?

⁵ Ко Закони со о Јехова денѓа е Мојсееске, вакерѓа: „Ако некој... хала било саво рат, ка иранав ман против адава мануш со ка хал рат, ка мударав ле хем аѓаар ка цидав ле таро лескоро народо. Соске, о живото ко тело тано ко рат“ (3. Мојсеева 17:10, 11).

⁶ Е Мојсеескоро закони вакерела кај кеда некој ка мударел сине јекхе животно хајбаске, ваљани сине те мукхел те тхавдел лескоро рат ки пхув. Акава сикавела сине кај о живото акале животноскоро сине свето хем кај припадинела е Створителеске, е Јеховаске (5. Мојсеева 12:16; Езекиел 18:4). Ама о Јехова на очекујнѓа таро Израелција те цединен секоја капка рат таро животно.  Са џикоте керена сине са со шај те цединел пе о рат, ола шај сине те хан о мас хем те овел лен чисто совест. Адалеа со сикавена сине поштовање спрема о рат таро адава животно, ола сикавена сине поштовање спрема о Јехова кова со дела о живото. Спрема о Закони, исто аѓаар о Израелција мора сине те ден животне сар жртве те шај те учхарен пле гревија. (Дикх и 19 хем и 20 фуснота.)

7. Сар о Давид сикавѓа кај ценинела о рат?

⁷ Кобор тано скапоцено о рат, шај те дикхел пе тари јекх ситуација кеда о Давид боринѓа пе е Филистеенцар. Е Давидескере мануша дикхле кај ов сине бут жедно, адалеске кхувѓе ки непријателско територија хем ризикујнѓе пумаро живото те шај те анен леске пани. Ама кеда анѓе леске о пани, о Давид на мангља те пиел хем „чхорѓа ле англо Јехова“. О Давид вакерѓа: „Никогаш на би керава асавко нешто, Јехова! Зарем те пијав о рат акале манушенгоро со чхивѓе ки опасност пло живото?“ О Давид халило кобор скапоцено тано о живото хем о рат е Девлеске (2. Самоилова 23:15-17).

8-9. Саво стави башо рат ваљани те овел е христијанен авдиве?

⁸ Пало е Исусескоро мерибе, е Девлескере слуге на сине повише тело е Мојсеескоро закони. Ама, о Јехова родела сине таро христијања панда те икерен несаве делија таро адава Закони. Иако повише на ваљани сине те ден животинска жртве, ола ваљани сине понадари да те воздржинен пе таро рат. Акава сине исто добором важно кобор со сине важно те на керен неморал хем идолопоклонство (Дела 15:28, 29).

⁹ Слично тано авдиве да. Сар христијања, амен џанаја кај о живото авела таро Јехова хем кај о живото таро са сој џивдо припадинела леске. Исто аѓаар, џанаја кај о  рат тано свето хем претставинела о живото. Адалеске, секогаш кеда ваљани те ана одлуке башо адава дали ка прифатина несаво медицинско третмани коте со користинела пе рат, лаја ко предвид о библиска начелија.

10-11. а) Саво стави иси е Јеховаскере сведокон кеда керела пе лафи те приминел пе трансфузија таро цело рат или таро лескере штар главна состојке? б) Саве одлуке мора те анел лично секова христијани?

¹⁰ Амен сар е Јеховаскере сведокија, хаљоваја кај о израз „те воздржина амен таро рат“ на значинела само те на ха или те на пија рат. Адава значинела те на примина рат преку трансфузија, те на да рат хем те на складирина амаро рат те шај покасно те користина ле преку трансфузија аменге лично. Исто аѓаар, адава значинела те на примина нијекх таро е ратескере штар главна состојке: лоле клетке, парне клетке, плочке хем плазма.

¹¹ Таро акала штар главна состојке е ратескере шај те икален пе потикне состојке кола со викинена пе ратескере фракцие. Секова христијани мора коркори те одлучинел дали ка прифатинел или ка одбинел несаве таро акала фракцие. Исто акава важинела башо медицинска постапке коте со користинела пе е пациентескоро рат. Секој мора те одлучинел сар ка користинел пе лескоро рат џикоте трајнела несави операција, несави терапија или несаво медицинско испитување. (Дикх и 21 фуснота.)

12. а) Соске е Јеховаске тане важна амаре одлуке башо буќа сој мукхле ки амари совест? б) Сар шај те ана мудра одлуке кеда керела пе лафи башо несаве медицинска третмања?

¹² Дали е Јеховаске тане важна амаре одлуке башо буќа сој мукхле ки амари совест? Оја. Соске? Адалеске со амаре одлуке сикавена со чаче иси амен ко вило,  а е Јеховаске тано бут важно сар размислинаја хем кола тане амаре мотивија. (Читин Изреки 17:3; 24:12.) Адалеске, кеда ваљани те ана одлука башо несаво медицинско третмани, ваљани те молина о Јехова те водинел амен хем те истражина повише башо адава третмани. Откеда ка кера адава, ка ана одлука спрема амари совест која тани школујми спрема и Библија. На ваљани те пуча е јаверен со би керена сине ола те овен сине ко амаро тхан. А ни о јавера на ваљани те пробинен те влијајнен ко амаре одлуке. Секова христијани „ка пхиравел пло товар“ (Галатите 6:5; Римјаните 14:12).

13. Со сикљоваја башо Јехова таро лескере законија хем начелија башо рат?

¹³ Са со родела амендар о Јехова тано башо амаро шукарипе хем сикавела кобор мангела амен (Псалм 19:7-11). Амен сием леске послушна адалеске со мангаја ле, а на само соске иси амен корист таро лескере заповедија. Амен на приминаја рат соске мангаја е Јехова (Дела 15:20). Исто аѓаар, ко асавко начин аракхаја амаро састипе. Повише мануша авдиве џанена кај иси несаве ризикија ако приминела пе рат преку трансфузија, хем бут докторија верујнена кај о операције бизо рат тане пошукар башо састипе е пациентенгоро. Са акава јасно сикавела кај е Јеховаскере заповедија тане мудра хем башо амаро шукарипе. (Читин Исаија 55:9; Јован 14:21, 23.)

14-15. а) Саве законија денѓа о Јехова пле народоске те шај те заштитинел лен? б) Сар шај те икере тут ко начелија со икљона таро акала законија?

¹⁴ Е Девлескере законија секогаш сине башо шукарипе  лескере слугенгоро. О Јехова денѓа е Израелцонге законија те шај те заштитинел лен таро сериозна несреќе. На пример, јекх закони вакерела сине кај окола со иси лен кхер ваљани сине те керен ограда околу ленгоро рамно крови те шај те на перел некој (5. Мојсеева 22:8). Јавер закони сине башо животне. Ако некас сине агресивно бико, ов ваљани сине те пхандел ле фино хем те пазинел те на нападинел или те мударел некас (2. Мојсеева 21:28, 29). Ако несаво Израелцо на сине послушно ко акала законија, тегани ов ка овел сине криво ако муло некој башо адава.

¹⁵ Таро акала законија шај те дикха кобор ценинела о Јехова о живото. Сар ваљани акава те влијајнел упри аменде? Амен ваљани те сикава кај поштујнаја о живото аѓаар со ка грижина амен те овен безбедна амаро кхер хем о врда, ка пазина сар возинаја хем сави рекреација биринаја. Несаве мануша, посебно о терне, мислинена кај нане те случинел пе ленге ништо лошно, адалеске ризикујнена пумаро живото хем на дикхена о опасностија. Ама о Јехова на мангела амен да те понашина амен аѓаар. Ов мангела те ценина о живото — хем амаро хем е јаверенгоро (Проповедник 11:9, 10).

16. Сар дикхела о Јехова ко абортус?

¹⁶ Секоле манушескоро живото тано скапоцено е Јеховаске. Леске тано скапоцено чак о живото јекхе чхавескоро со панда нане бијамо. Спрема е Мојсеескоро закони, ако некој случајно поврединѓа кхамне ромња хем мерела ој или о бебе, англо о Јехова ов тано криво соске мударѓа. Акава значинела, чак ако сине ненамерно, о мануш со мударѓа ваљани сине те овел мудардо. (Читин 2. Мојсеева 21:22, 23.) Англо Девел, јекх  бебе со панда нане бијамо тано џивдо мануш. Адалеске, со мислинеа сар дикхела о Девел ко абортус? Сар осетинела пе кеда дикхела сар секова берш мударена пе милиоња чхаве со панда на бијандиле?

17. Со шај те утешинел јекхе џувља која со сине ла абортус англедер те пенџарел е Јехова?

¹⁷ Ама, со ако јекх џувли сине ла абортус англедер те џанел сар о Јехова дикхела ко адава? Ој шај те овел сигурно кај о Јехова шај те простинел лаке преку е Исусескири жртва (Лука 5:32; Ефешаните 1:7). И џувли која со поангле керѓа асавки грешка на ваљани те осетинел пе више криво ако искрено каинѓа пе. Ки Библија пишинела: „О Јехова тано сочувствително хем шукар... Кобор сој тано дур о исток таро запад добором дур ов цидела амендар амаре грешке“ (Псалм 103:8-14).

18. Соске ваљани те да амендар са те шај те цида и омраза?

¹⁸ Те ценинел пе о живото сар поклон таро Девел почминела хор ко амаро вило. Ко адава тано вклучимо со осетинаја спрема о јавера. О апостол Јован пишинѓа: „Секој со мрзинела пле пхрале тано убијцо“ (1. Јованово 3:15). Бизо те ова свесна, о негативна чувствија спрема о јавера шај сигате те бајрон ки омраза. И омраза шај те керел те на поштујна е јаверен, те вакера ховавне буќа башо јавера или чак те манга ола те мерен. О Јехова џанела со осетинаја е јаверенге (3. Мојсеева 19:16; 5. Мојсеева 19:18-21; Матеј 5:22). Ако хаљоваја кај ки аменде иси омраза спрема некасте, тегани ваљани те да амендар са те шај те цида ла (Јаков 1:14, 15; 4:1-3).

19. Сар ваљани те влијајнел упри аменде адава сар о Јехова дикхела ко насилство?

¹⁹ Иси панда јекх начин сар шај те сикава кај ценинаја  о живото. Таро Псалм 11:5 сикљоваја кај о Јехова „мрзинела околен со мангена о насилство“. Кеда биринаја забава коте со иси насилство, адалеа шај те сикава кај мангаја о насилство. Зарем мангаја ки амари годи те чхива лафија, идее хем слике сој тане насилна? Наместо адава мангаја те пхера амари годи мисленцар сој тане чиста хем со ка поттикнинен амен те ова ко мир е јаверенцар. (Читин Филипјаните 4:8, 9.)

20-22. а) Сар дикхела о Јехова ко е Сатанаскоро свето? б) Сар шај е Девлескоро народо те сикавел кај „нане дело таро свето“?

²⁰ Е Сатанаскоро свето на ценинела о живото. Англо е Јеховаскере јакхја акава свето тано криво башо рат, или криво башо мударибе. Веконцар, о политичка силе сине крива башо мерибе буте манушенгоро, а машкар ленде сине хем бут слуге е Јеховаскере. Ки Библија акала силе, или владе, тане опишиме сар страшна хем насилна ѕверија (Даниел 8:3, 4, 20-22; Откровение 13:1, 2, 7, 8). Авдиве, те бикинел пе оружје тано баро бизнис. О мануша бут заработинена адалеа со бикинена асавко опасно оружје. Са акава јасно сикавела кај „цело свето тано ко васта е Лошноскере“ (1. Јованово 5:19).

²¹ Ама о чачутне христијања „нане дело таро свето“. Е Јеховаскоро народо тано неутрално ки политика хем ко војне. Ола на само со на мударена, него исто аѓаар на поддржинена нисави организација со мударела манушен (Јован 15:19; 17:16). Кеда е Девлескере слуге тане прогониме, ола нане насилна. О Исус сикавѓа амен кај ваљани те манга чак амаре душманен (Матеј 5:44; Римјаните 12:17-21).

 ²² И религија да исто аѓаар тани криво башо мерибе буте манушенгоро. Кеда и Библија керела лафи башо Баро Вавилон, о светско царство е ховавне религијакоро, ој вакерела: „Ки адаја диз сине аракхло о рат е пророконгоро хем околенгоро сој света хем са околенгоро со сине мударде ки пхув“. Шај ли те хаљове соске о Јехова денѓа амен и заповед: „Икљовен латар, мо народо“? Окола со служинена е Јеховаске нане дело тари ховавни религија (Откровение 17:6; 18:2, 4, 24).

23. Со значинела те икљова таро Баро Вавилон?

²³ Те икљова таро Баро Вавилон значинела јасно те сикава кај амен више на сием дело тари нисави ховавни религија. На пример, ако амаро анав бешела ко несаво списако кај сием члени ки несави религија, ваљани те бичхала јекх писмо коте со јасно ка пишинел кај на мангаја те ова ленгоро члени. Ама нане само адава. Амен исто аѓаар мора те мрзина хем те отфрлина са о лошна буќа со керела и ховавни религија. И ховавни религија дозволинела хем поддржинела о неморал, и политика хем и алчност. (Читин Псалм 97:10; Откровение 18:7, 9, 11-17.) Бершенцар, акала буќа сине и причина со бут мануша сине мударде.

24-25. Сар адава со пенџараја е Јехова ка анел аменге мир хем чисто совест?

²⁴ Англедер те пенџара сине е Јехова, секој амендар ко несаво начин поддржинела сине о лошна буќа со керела лен е Сатанаскоро свето. Ама акана менинѓем амен. Амен прифатинѓем и откупнина хем денѓем е Девлеске лафи кај ка служина леске цело живото. Адалеске иси амен таро Јехова „времија со иранена амари сила“. Јавере лафенцар, иси амен мир хем чисто совест адалеске со џанаја кај аѓаар угодинаја е Девлеске (Дела 3:19; Исаија 1:18).

 ²⁵ Иако некогаш сием сине дело тари несави организација со на ценинела о живото, о Јехова шај те простинел аменге преку и откупно жртва. Амен чаче ценинаја о живото сар поклон таро Јехова. Адава сикаваја ле аѓаар со даја амендар са те шај те поможина е манушенге те сикљовен башо Јехова, те икљовен таро е Сатанаскоро свето хем те овен паше е Девлеа (2. Коринќаните 6:1, 2).

26-28. а) Која посебно задача денѓа о Јехова е Езекиелеске? б) Со родела амендар о Јехова те кера авдиве?

²⁶ Ко пурано Израел, о Јехова вакерѓа е пророкоске е Езекиелеске те предупрединел е народо кај о Ерусалим панда хари ка овел уништимо, хем те сикавел е народо со ваљани те керел те шај те спасинел пе. Ако о Езекиел на керела сине адава, о Јехова ка керел сине ле криво башо ленгере животија (Езекиел 33:7-9). О Езекиел сикавѓа кај ценинела о живото аѓаар со денѓа пестар са те шај те ширинел акаја важно порака.

²⁷ О Јехова денѓа амен задача те предупредина е народо кај е Сатанаскоро свето панда хари ка овел уништимо хем те поможина ленге те пенџарен е Јехова те шај те преживинен хем те кхувен ко нево свето (Исаија 61:2; Матеј 24:14). Амен мангаја те да амендар са те шај те вакера е јаверенге акаја порака. Надинаја амен кај шај те вакера сар о Павле: „Чисто сиум таро рат са е манушенгоро, соске бизо нешто те гаравав вакерѓум туменге цело волја е Девлескири“ (Дела 20:26, 27).

²⁸ Иси јавера да начинија ко живото сар шај те ова чиста. Те дикха несаве таро адала ко следно поглавје.