1, 2. а) Саве проблемија иси несаве пхрален хем пхењен? б) Башо кола пучиба ка кера лафи?

„КЕДА почминѓа и граѓанско војна ко Бурунди, ме хем мли фамилија сием сине ко конгрес“, вакерела јекх пхрал, о Лиј. „Дикхаја сине сар о мануша прастана хем пукајнена. Ме родителија хем амен о 11 чхаве лелем само некобор буќа ки торба хем нашлем те шај те спасина амен. Несаве тари мли фамилија успејнѓе те ресен ко кампи башо избеглице ко Малави, кова со сине 1.600 километрија дур. А о јавера сием сине одвојме ко различна тхана.“

² Ко цело свето повише таро 65 милионија мануша мора сине те нашен тари пумари пхув адалеске со иси војна или прогонство. Акава тано најбаро број таро избеглице џи акана. * (Дикх и фуснота.) Машкар ленде  иси бут сој тане е Јеховаскере сведокија. Бут џене лендар нашавѓе пле пашен хем скоро са со сине лен. Саве јавера проблемија сине лен? Сар шај те поможина акале пхраленге хем пхењенге те ачховен бахтале џикоте служинена е Јеховаске, иако иси лен асавке проблемија? (Пс. 100:2). Хем сар шај најшукар те проповедина е избеглиценге кола со на шунѓе башо Јехова?

3. Соске о Исус хем бут лескере ученикија нашле таро тхан коте со живинена сине?

³ О Исус хем лескере родителија нашле ко Египет кеда е Јеховаскоро ангели вакерѓа е Јосифеске кај о Ирод мангела те мударел е Исусе. Ола ачхиле адатхе џикоте на муло о Ирод (Мат. 2:13, 14, 19-21). Пало бут берша, е Исусескере ученикија геле ко различна тхана ки Јудеја хем ки Самарија адалеске со сине прогонство (Дела 8:1). О Исус џанља кај бут џене таро лескере ученикија ка мора те нашен таро пле кхера. Ов вакерѓа: „Кеда ка овел тумен прогонство ки јекх диз, нашен ки јавер“ (Мат. 10:23). Нане локхо кеда некој мора те нашел таро пло кхер.

4, 5. Ко саве опасностија аракхљовена о избеглице џикоте а) нашена? б) живинена ко кампи?

⁴ Кеда некој нашела таро пло кхер или живинела ко кампи башо избеглице, аракхљовела ко различна опасностија. О потикно пхрал е Лијескоро, о Гат вакерела: „Пхираја сине куркенцар хем дикхлем бут муле мануша. Сине ман 12 берш, ме пре добором бут шувлиле со вакерѓум мле фамилијаке те џан бизо манде. Ама, мо дад поможинѓа ма соске на мангља те мукхел те аракхен ман о бунтовникија. Трудинаја амен сине таро диве ко диве те преживина, молинаја амен сине е Јеховаске хем сине амен доверба ки лесте. Понекогаш хаја сине само манго со бајрола сине узо друмо“ (Фил. 4:12, 13).

⁵ Повише џене тари е Лијескири фамилија сине бут берша ко кампија башо избеглице. Ама, адари да сине опасно. О Лиј, кова со акана служинела сар покраинско надгледнико, вакерела: „Бут џене на керена сине бути. Ола оговоринена сине, пиена, кхелена комари, чорена хем керена сине неморал“. Те шај те заштитинен пе таро лошно влијание, е Јеховаскере сведокија ваљани сине те овен зафатиме теократска буќенцар (Евр. 6:11, 12; 10:24, 25). Адалеске со користинѓе мудро пло време, ачхиле духовно зорале хем бут џене уле пионерија. Ола секогаш мислинена сине ко адава кај јекх диве ка икљон таро кампи башо избеглице, исто сар со иклиле о Израелција тари пустина. Адава поможинѓа ленге те овел лен позитивно стави (2. Кор. 4:18).

6, 7. а) Сар поттикнинела амен о мангипе башо Јехова те понашина амен амаре пхраленцар? б) Вакер пример.

⁶ Кеда мангаја е Девле, адава поттикнинела амен те сикава мангипе амаре пхраленге, посебно околенге со аракхљовена ко пхаре ситуацие. (Читин 1. Јованово 3:17, 18.) На пример, кеда о христијања таро прво веко ки Јудеја на сине лен со те хан, о пхраља таро јавера собранија поможинѓе лен (Дела 11:28, 29). О  апостол Павле хем о Петар исто аѓаар охрабринѓе е пхрален те овен гостопримлива (Рим. 12:13; 1. Пет. 4:9). Амен сием охрабриме те сикава гостопримство е пхраленге со авена те посетинен амен тари јавер пхув. Тегани, кобор повише ваљани те сикава гостопримство амаре пхраленге со аракхљовена ки опасно ситуација или сој тане прогониме баши пли вера! * (Дикх и фуснота.) (Читин Изреки 3:27.)

⁷ Англедер несаво време, бут џене сој тане е Јеховаскере сведокија мора сине те нашен таро пле кхера адалеске со сине војна хем прогонство ки источно Украина. Жално тано адава со несаве лендар сине мударде. Ама, побаро дело лендар сине доџакерде таро пхраља хем пхења таро јавера тхана ки Украина хем Русија. Ко солдуј пхувја, о пхраља ачхиле неутрална, на сине „дело таро свето“ хем понадари да ревно проповединена сине о шукар хабери (Јован 15:19; Дела 8:4).

8, 9. а) Саве проблемија шај те овен е избеглицен ки неви држава? б) Соске ваљани те ова стрплива џикоте поможинаја ленге?

⁸ Несаве избеглице мора сине те нашен ко јавер дело тари ленгири држава. Ама, бут јавера ваљанѓе те нашен ки јавер држава. Точно тано адава кај о владе шај те ден лен хајбе, шеја хем тхан коте ка живинен, ама иси лен јавера да проблемија. На пример, шај о хајбе тано појавер таро адава сој сикле те хан. Несаве лендар авена таро пхувја коте сој тато хем шај на џанена сар те уравен пе кеда тано шудро. Јавера шај ваљани те сикљовен сар те користинен современа апаратија.

⁹ Несаве владе поможинена е избеглиценге те прилагодинен пе ко тхан коте со але. Ама, обично пало некобор масек лендар аџикерела пе те грижинен пе коркори песке. Акава шај те овел ленге бут пхаро. Те замислина аменге са о буќа со ваљани те сикљовен таро јекх пути: неви чхиб, култура, неве законија башо адава сар те платинен пе сметке хем данокија, те џан ки школа хем чак сар те воспитинен е чхавен! Шај ли стрпливо те поможина амаре пхраленге хем пхењенге со иси лен асавке проблемија? (Фил. 2:3, 4).

10. Сар шај те поможина те овел позорали и вера е избеглиценгири само со ка ресен? (Дикх и слика ко почеток тари статија.)

¹⁰ Понекогаш о владе керена те овел пхаро амаре пхраленге сој избеглице те авен ко контакт е собраниеа сој паше узо тхан коте со живинена. Несаве организацие сој поврзиме е владаја заканинена пе е пхраленге кај ка чхинавен те поможинен лен или кај нане те мукхен лен те живинен ки адаја пхув ако на прифатинена несави бути со ка чхинавел лен те џан ко состанокија. Несаве пхраља прифатинена асавки бути соске дарана. Адалеске тано бут важно те ава ко контакт амаре пхраленцар само со ка ресен. Ола ваљани те дикхен кај грижинаја амен ленге. Ако сикаваја ленге грижа хем поможинаја лен адава шај те керел ленгири вера позорали (Изр. 12:25; 17:17).

11. а) Сави помош ваљани е избеглиценге ко почеток? б) Сар шај те сикавен кај тане благодарна?

¹¹ Најпрво шај ка ваљани те да амаре пхрален хајбаске, шеја хем јавера буќа со ка ваљанен ленге. * (Дикх и фуснота.) Чак ако деа тикне буќа, сар на пример јекх машна несаве пхралеске, шај те значинел бут. Тари јавер страна, кеда о пхраља сој избеглице на родена бут буќа, него тане благодарна башо адава со о јавера керена баши ленде, тегани о пхраља ка шај те осетинен и радост со авела кеда дена. Важно тано о пхраља сој избеглице те трудинен пе сар со накхела о време коркори те грижинен пе песке. Аѓаар ка осетинен пе пошукар хем ка овен паше е пхраленцар (2. Сол. 3:7-10). Ама, амен ваљани те да лен практично помош.

12, 13. а) Сар шај те да е избеглиценге практично помош? б) Вакер пример.

¹² На ваљани аменге бут паре те шај те поможина е избеглицен. Ленге повише ваљани амаро време хем мангипе. На пример, шај те сикава ленге сар те користинен о јавно превоз или сар те кинен шукар хем евтино храна. Шај исто аѓаар те сикава ленге коте те лен алатија буќаке или те сикава ленге коте шај те сикљовен несаво занати кова со ка поможинел лен те заработинен паре. Сој  панда поважно, шај те поможина лен те овен дело таро ленгоро нево собрание. Ако шај, те нудина ленге превоз башо состанок. Исто аѓаар шај те објаснина ленге сар најшукар те проповединен е манушенге ко подрачје, хем те џа ленцар ки служба.

¹³ Кеда штар терне избеглице але ко јекх собрание различна старешине денѓе лен практично помош. Сикавѓе лен сар те возинен врда, сар те пишинен ки тастатура, хем сар те аплициринен буќаке. Исто аѓаар сикавѓе лен сар те организиринен пло време те шај те чхивен и служба е Јеховаске ко прво тхан (Гал. 6:10). Кратко пало адава, акала штар пхраља уле пионерија. Адалеске со поможинѓе лен о старешине хем со чхивѓе песке цел ки служба е Јеховаске, успејнѓе те напредујнен хем те на овен дело таро акава свето е Сатанаскоро.

14. а) Против кова искушение ваљани те боринен пе о избеглице? б) Вакер пример.

¹⁴ Сар са о јавера слуге е Девлескере, о избеглице да ваљани те боринен пе против о искушение о материјална буќа те овен ленге поважна таро Јехова. * (Дикх и фуснота.) О Лиј, со сине спомнимо ко почеток, хем лескере пхраља хем пхења, на бистерѓе со сикавѓа лен ленгоро дад баши вера џикоте нашена сине. Ола вакерена: „Џикоте нашаја сине, амаро дад леља и торба хем јекх по јекх фрдинѓа о непотребна буќа со сине ки лате. Ко крајо, кеда чучили и торба, асандило хем вакерѓа: ‚Дикхена, само акава ваљани аменге!‘“ (Читин 1. Тимотеј 6:8.)

15, 16. а) Сар шај те поможина амаре пхраленгири вера те овел позорали? б) Сар шај те поможина лен ко емоционално поглед?

¹⁵ Е избеглиценге ваљани повише него само хајбе хем шеја. Ленге ваљани емоционално поддршка хем те охрабрина лен тари Библија (Мат. 4:4). О старешине шај те аракхен ленге литература ки ленгири чхиб хем те поможинен лен те контактиринен пхраленцар кола со керена ленгири чхиб лафи. Акава тано бут важно, соске бут избеглице мора сине те мукхен пле фамилија, амален хем о собрание. Ола ваљани те осетинен кај о Јехова хем ленгере пхраља мангена лен. Ако на осетинѓе адава, тегани шај те роден помош некастар со ало тари исто пхув а нане е Јеховаскоро сведоко (1. Кор. 15:33). Кеда поможинаја ленге те осетинен пе дело таро собрание, тегани соработинаја е Јеховаја кова со мангела те заштитинел лен (Пс. 146:9).

¹⁶ О Исус хем лескири фамилија нашти сине те иранен пе ко пло кхер са џикоте сине ки власт окола со прогонинена лен сине. Слично тано авдиве буте избеглиценцар. А јавера шај нане те манген те иранен пе. О Лиј вакерела кај бут родителија дикхле сар некој тари ленгири фамилија сине силујме хем мударде, адалеске на мангена те иранен пумаре чхавен ки адаја пхув. Те шај те поможина амаре пхрален, ваљани те ова „сочувствителна, пхерде пхраликане мангипаја, милостива, понизна“ (1. Пет. 3:8). О прогонство керѓа бут избеглице те избегинен те дружинен пе е јаверенцар  хем шај лаџана те керен лафи башо адава со доживинѓе, посебно англо пле чхаве. Шај те пуче тут: „Те овав сине ко ленгоро тхан, сар би мангава сине о јавера те понашинен пе манцар?“ (Мат. 7:12).

17. Сар поможинаја е избеглиценге адалеа со проповединаја?

¹⁷ Бут избеглице авдиве авена таро пхувја коте со о проповедибе тано забранимо. Адалеске со о пхраља ревно проповединена, бут избеглице прво пути шунена башо Царство (Мат. 13:19, 23). Бут лендар аракхена утеха кеда тане ко амаре состанокија хем вакерена: „О Девел тано чаче туменцар“ (Мат. 11:28-30; 1. Кор. 14:25).

18, 19. Сар шај те ова мудра кеда проповединаја е избеглиценге?

¹⁸ Ваљани те ова мудра хем внимателна кеда проповединаја е избеглиценге (Мат. 10:16; Изр. 22:3). Те шуна лен стрпливо џикоте керена лафи хем те на кера лафи баши политика. Ваљани те шуна о упатствија со добинаја лен тари подружница хем таро властија, аѓаар нане те чхива ки опасност ни амен а ни е јаверен. Адалеске со о избеглице авена таро различна религие хем културе, ваљани те сикљова нешто повише баши ленде хем те поштујна ленгоро стави. На пример, бут мануша таро несаве пхувја иси лен строго правило сар ваљани те уравел пе јекх џувли. Адалеске, кеда проповединаја ленге, шукар тано те урава амен ко начин кова со нане те наврединел лен.

¹⁹ Мангаја те поможина е манушенге со цидена муке, иако на служинена е Јеховаске. Кеда кераја акава, постапинаја исто сар о Самарјани тари е Исусескири споредба (Лука 10:33-37). Најшукар начин сар шај те поможина е манушен тано те сикава лен башо шукар хабери. Јекх старешина кова со поможинѓа буте избеглиценге вакерела кај тано важно одма те вакера ленге кај сием е Јеховаскере сведокија. Ваљани те сикава ленге кај амари главно цел тани те поможина ленге ко духовно поглед, а на материјално.

20, 21. а) Саво тано о резултати кеда сикаваја искрено мангипе е избеглиценге? б) Со ка дикха ки јавер статија?

²⁰ Кеда сикаваја искрено мангипе е манушенге со авена те живинен машкар аменде адава анела шукар резултатија. Јекх пхен вакерѓа кај лакири фамилија нашља тари Еритреја адалеске со сине прогонство. Лакере штар чхаве мора сине те пхирен офто диве ки пустина те шај ресена ко Судан. Ој пхенѓа: „О пхраља адари сине ленцар сар паше фамилија, денѓе лен хајбаске, шеја, тхан коте те бешен хем обезбединѓе ленге превоз. Кој јавер ка приминел некас со на џанела ле ко пло кхер само адалеске со служинела исто Девлеске? Адала тане само е Јеховаскере сведокија!“ (Читин Јован 13:35.)

²¹ Со случинела пе буте чхавенцар со авена сар избеглице или емигрантија пле родителенцар? Ки јавер статија ка дикха сар шај те поможинел пе акале чхавенге радосно те служинен е Јеховаске.