5 Keda o Isus dikhlja kaj isi but manuša, uklilo ko jekh poučo than ki planina hem otkeda bešlja, leskere učenikija ale uzi leste. 2 Tegani počmingja te sikavel len, hem vakergja:

3 „Srekjna tane okola soj svesna kaj valjani lenge o Devel, a soske o nebesno Carstvo tano lengoro.

4 Srekjna tane okola so tugujnena, soske ka oven utešime.

5 Srekjna tane o krotka, soske ka nasledinen i phuv.

6 Srekjna tane okola soj bokhale hem žedna baši pravednost, soske ka oven čale. b

7 Srekjna tane okola so sikavena milost e javerenge, soske lenge da ka sikavel pe milost.

8 Srekjna tane okola so isi len čisto vilo, soske ola ka dikhen e Devle.

9 Srekjna tane okola so kerena te ovel mir, soske ka oven e Devleskere čhave.

10 Srekjna tane okola soj progonime adaleske so kerena adava soj pravedno, soske o nebesno Carstvo tano lengoro.

11 Srekjna sien keda baši mande vredžinena tumen, progoninena tumen hem vakerena razna lošna hem hovavne bukja protiv tumende. 12 Oven srekjna hem but radujnen tumen, soske bari tani tumari nagrada ko nebo. Agjaar progoninena sine hem e prorokon angleder tumende.

13 Tumen sien o lon e phuvjakoro. Ama, ako o lon nane više londalo, sar šaj palem te ovel londalo? Ov našti više te koristinel pe bašo ništo, samo šaj te frdel pe avrijal hem te gazinen le o manuša.

14 Tumen sien o svetlo e svetoskoro. Našti te garavel pe jekh diz so arakhljovela ki planina. 15 O manuša na tharena i lampa te čhiven la teli korpa, c nego čhivena la ko poučo than, hem svetinela sarinenge ko kher. 16 Agjaar, mukhen tumari svetlina te svetinel anglo manuša, te šaj ola te dikhen o šukar bukja so kerena len hem te slavinen tumare Dade soj ko nebo.

17 Ma mislinen kaj aljum te uništinav o Zakoni hem adava so vakergje o prorokija. Na aljum te uništinav, nego te ispolninav. 18 Čače vakerava tumenge, čak ako o nebo hem i phuv našavgjovena, ni i najtikni bukva ili delo tari bukva taro Zakoni nane te našavgjovel, sa džikote sa adava na ispolninela pe. 19 Adaleske, ako nekoj phagjela jekh taro akala najtikne zapovedija, hem sikavela e javeren te keren agjaar, nane te ovel dostojno te khuvel ko nebesno Carstvo. d A sekova jekh so ikerela pe ki lende hem sikavela e javeren te keren adava, ka ovel dostojno te khuvel ko nebesno Carstvo. e 20 Soske vakerava tumenge, ako na sien popravedna taro učitelija e zakoneskere hem taro fariseija, f nane te khuven ko nebesno Carstvo.

21 Šungjen kaj sine vakerdo okolenge taro purano vreme: ’Ma mudar! Koj ka mudarel, ka ikljol anglo sudo‘. 22 Ama me vakerava tumenge: sekoj so nane te čhinavel te ikerel holi ple phraleske, ka ikljol anglo sudo. Hem sekoj so ka vredžinel ple phrale navredliva lafencar, ka ikljol anglo najbaro sudo. A sekoj so ka vakerel: ’Ništoske na vredinea, delinea!‘, šaj te ovel frdimo ki jagali geena. g

23 Tegani, ako ingarea tli žrtva ko žrtveniko hem adari setinea tut kaj tle phrale isi le nešto protiv tute, 24 mukh tli žrtva adathe anglo žrtveniko. Prvo dža smirin tut tle phralea, a palo adava iran tut hem de tli žrtva.

25 Sigate rešin o problemi okolea so tužinela tut, panda džikote sien ko drumo te džan ko sudo, te šaj te na predajnel tut e sudijaske, a o sudija te na predajnel tut e stražareske, pa o stražari te frdel tut ko zatvor. 26 Čače vakerava tuke, nane te ikljove adathar sa džikote na platinea sa. h

27 Šungjen kaj sine vakerdo: ’Ma ker preljuba‘. 28 Ama me vakerava tumenge kaj sekova jekh so dikhela ki džuvli hem mangela te sovel laja, ov više kergja laja preljuba ko plo vilo. 29 Adaleske, ako tli desno jakh čhivela tut te grešine, ikal la hem frde la tutar. Soske pošukar ka ovel tuke te našave jekh delo taro tlo telo nego celo tlo telo te ovel frdimo ki geena. i 30 Isto agjaar, ako tlo desno vas čhivela tut te grešine, čhin le hem frde le tutar. Soske pošukar ka ovel tuke te našave jekh delo taro tlo telo nego celo tlo telo te ovel ki geena. j

31 Osven adava, sine vakerdo: ’Koj ka razvedinel pe ple romnjatar neka del la potvrda bašo razvod‘. 32 Ama, me vakerava tumenge kaj sekova jekh so razvedinela pe ple romnjatar, tari bilo koja javer pričina a na bašo nemoral, k čhivela la ki situacija te kerel preljuba, hem sekova jekh so ka lel pe razvedime romnjaja kerela preljuba.

33 Isto agjaar, šungjen so sine vakerdo okolenge taro purano vreme: ’Ma de sovli bizo te ikere tut ki late, nego sekogaš ispolnin tle zavetija so dengjan e Jehovaske‘. l 34 Ama, me vakerava tumenge: ič ma den sovli, ni ko nebo, soske adava tano e Devleskoro prestol, 35 ni ki phuv, soske oj tani telo leskere pre, ni ko Erusalim, soske tani i diz e bare Careskiri. a 36 Ma de sovli ni ko tlo šero, soske nijekh bal našti te kere parni ili kali. 37 Keda ka vakeren: ’Oja‘, adava neka značinel ’oja‘, a keda ka vakeren: ’Na‘, adava neka značinel ’na‘, soske ako na ikerena tumen ko tumaro lafi, adava tano taro Beng.

38 Šungjen kaj sine vakerdo: ’Jakh jakhjake hem dand dandeske‘. 39 Ama, me vakerava tumenge: ma iranen e lošno manušeske lošnipaja. Namesto adava, ako nekoj khuvela tut šamarka ki desno čham, iran leske i javer da čham. 40 Hem ako nekoj mangela te ingarel tut ko sudo hem te lel tutar tlo šej, de le o javer da šej so phiravea. 41 Hem ako nekoj so isi le avtoriteti čhivela tut silaja te dža lea jekh kilometro, b tu dža lea duj. 42 Ako nekoj rodela tutar nešto, de le, hem ma odbin okole so rodela tutar pare ko zaem. c

43 Šungjen kaj sine vakerdo: ’Mang tle pašutne, a mrzin tle dušmane‘. 44 Ama me vakerava tumenge: ponadari da mangen tumare dušmanen hem molinen tumen okolenge so progoninena tumen, 45 te šaj te oven čhave tumare Dadeskere soj tano ko nebo, soske ov dela leskoro kham te svetinel upro lošna hem upro šukar hem dela te perel bršim upro pravedna hem upro nepravedna. 46 Soske, savi nagrada isi tumen ako mangena samo okolen so mangena tumen? Na kerena li adava hem okola da so khedena danok? 47 Kerena li nešto posebno ako pozdravinena samo tumare phralen? Na kerena li adava hem o manuša kola so na pendžarena e Devle? 48 Adaleske, oven sovršena d sar soj sovršeno tumaro Dad soj ko nebo.

6 Pazinen te na postapinen pravedno anglo manuša samo te šaj ola te dikhen tumen, soske tegani nane te dobinen nagrada taro tumaro Dad soj ko nebo. 2 Adaleske, ako dea nešto e čorolenge, ma vaker adava javno anglo sarine, sar so kerena o licemerna ko sinagoge hem ko ulice te šaj te falinen len o manuša. Čače vakerava tumenge, ola nane te dobinen javer nagrada osven te oven falime taro manuša. e 3 Ama, tumen keda dena nešto e čorolenge, tumaro levo vas te na džanel so kerela tumaro desno vas, 4 te šaj nikoj ma te džanel keda dena nešto e čorolenge. Tegani tumaro Dad, kova so dikhela sa, f ka iranel tumenge.

5 Isto agjaar, keda molinena tumen ma keren sar so kerena o licemerna, soske ola mangena te molinen pe džikote tergjovena ko sinagoge hem ko raskrsnice taro bare ulice te šaj te dikhen len o manuša. Čače vakerava tumenge, ola nane te dobinen javer nagrada osven te oven falime taro manuša. g 6 Ama tu keda molinea tut, khuv ki tli soba hem phan o udar, pa molin tut tle Dadeske soj ko nebo. Tegani tlo Dad, kova so dikhela sa, h ka nagradinel tut. 7 Keda molinena tumen ma vakeren sekogaš o ista bukja sar so kerena o javera manuša, i soske ola mislinena kaj ka šunel len o Devel adaleske so vakerena but lafija. 8 Adaleske ma oven sar lende, soske tumaro Dad džanela so valjani tumenge angleder te roden lestar adava.

9 A tumen molinen tumen agjaar:

’Amaro Dad so sian ko nebo, te falinel pe tlo sveto anav. j 10 Te avel tlo Carstvo. Te ovel tli volja, sar ko nebo agjaar ki phuv da. 11 De amen o maro akale diveske 12 hem prostin amenge amare grevija, k sar amen so prostinaja okolenge so grešinena amenge. 13 Hem ma mukh te pera ko iskušenie, nego spasin amen taro Beng‘. l

14 Soske ako tumen prostinena e manušengere greške, tumaro Dad soj ko nebo isto agjaar ka prostinel tumenge. 15 Ama, ako tumen na prostinena e manušengere greške, tegani ni tumaro Dad nane te prostinel tumare greške.

16 Keda postinena ma keren tumaro muj tažno, sar so kerena o licemerna, soske ola mukhena pumaro muj melalo te šaj o javera te dikhen kaj postinena. Čače vakerava tumenge, ola nane te dobinen javer nagrada osven te oven falime taro manuša. a 17 Ama, tu keda postinea čhiv maslo ko tlo šero hem thov tlo muj, 18 te šaj ma te dikhen o manuša kaj postinea nego tlo Dad soj ko nebo. Tegani tlo Dad, kova so dikhela sa, b ka nagradinel tut.

19 Čhinaven te kheden tumenge barvalipe ki phuv, kote so o insektija c hem i ’rgja hana le hem kote so o čora khuvena hem čorena le. 20 Nego kheden tumenge barvalipe ko nebo, kote so ni o insektija, ni i ’rgja na hana le hem kote so ni o čora na khuvena te čoren le. 21 Soske kote tano tlo barvalipe, adari ka ovel hem tlo vilo.

22 O svetlo e teloskoro tani i jakh. Znači, ako tli jakh tani koncentririmi samo ki jekh buti, d celo tlo telo ka ovel svetlo. 23 Ama, ako tli jakh tani bičali, e tegani celo tlo telo ka ovel temno. Ako i svetlina so isi ki tute tani ustvari temnica, tegani kobor samo bari tani adaja temnica!

24 Nijekh našti te služinel duje gospodarenge, soske ili ka mrzinel e jekhe, a ka mangel e javere, ili ka ovel paše e jekhea, a e javere ka mrzinel. Našti te služinen hem e Devleske hem e barvalipaske.

25 Adaleske vakerava tumenge: ma sekirinen tumen bašo tumaro životo, so ka han ili so ka pien, ni tumare teloske, so ka uraven. Nane li považno o životo taro hajbe hem o telo taro šeja? 26 Dikhen šukar e čiriklen ko nebo, ola ni sejnena, ni žnejnena, ni ko ambarija f khedena, a palem tumaro Dad soj ko nebo dela len hajbaske. Zarem tumen na vredinena poviše lendar? 27 Koj tumendar, adalea so ka sekirinel pe, šaj barem hari g te prodolžinel plo životo? 28 Isto agjaar, soske sekirinena tumen bašo adava so ka uraven? Sikljoven taro lulugja so bajrona ko pole. Ola ni mučinena pe, ni sivena peske šeja, 29 ama čače vakerava tumenge kaj ni o Solomon, o najbarvalo manuš, na sine uravdo sar jekh taro akala lulugja. 30 Ako o Devel agjaar uravela o rastenija ko pole, kola so avdive bajrona, a tajsa frdena pe ki pečka, nane li poviše te uravel tumen? Kobor tani tikni tumari vera! 31 Adaleske ma sekirinen tumen hem ma vakeren: ’So ka ha?‘ ili: ’So ka pija?‘, ili: ’So ka urava?‘ 32 Soske, sa akale bukjencar tane preokupirime o manuša so na pendžarena e Devle. h A tumaro Dad soj ko nebo džanela kaj valjanena tumenge sa akala bukja.

33 Adaleske, najangle roden o Carstvo hem e Devleskiri pravednost, a sa akala bukja ka oven tumenge dende. 34 Adaleske, nikogaš ma sekirinen tumen bašo tajsutno dive, soske o tajsutno dive isi le ple sekiracie. Dovolno tano so sekova dive isi le ple problemija.

7 Čhinaven te sudinen, te šaj ma te sudinel pe tumenge. 2 Soske, sar sudinena, agjaar ka sudinel pe tumenge. Hem, save merkaja merinena, asavke merkaja ka merinel pe tumenge. 3 Soske dikhea o karo tle phraleske ki jakh, a na dikhea o direko ki tli jakh? 4 Ili, sar šaj te vakere tle phraleske: ’Ana te ikalav o karo tari tli jakh‘, a ki tli jakh isi direko? 5 Licemerno manušea! Prvo ikal o direko tari tli jakh, a palo adava ka šaj šukar te dikhe sar te ikale o karo tari tle phraleskiri jakh.

6 Ma den e džukelenge adava so pripadinela e Devleske i hem ma frden tumare biserija anglo bale, soske ola samo ka gazinen len, hem palo adava ka napadinen tumen.

7 Molinen, hem ka del pe tumenge. Roden, hem ka arakhen. Khuven, hem ka phravel pe tumenge. 8 Soske, sekoj so molinela, ka dobinel. Sekoj so rodela, ka arakhel. Hem sekoj so khuvela, ka phravel pe leske. 9 Ustvari, koj tumendar ple čhaveske ka del bar, ako o čhavo rodela maro? 10 Ili, ako rodela mačho, zarem ka del le sap? 11 Adaleske, iako tumen sien grešna, džanena sar te den šukar poklonija tumare čhavenge, tegani kobor poviše tumaro Dad soj ko nebo dela šukar bukja okolenge so rodena lestar!

12 Adaleske, sa so tumen mangena o manuša te keren tumenge, tumen da mora te keren lenge. Adava vakerena o Zakoni hem o Prorokija.

13 Khuven taro tesno udar, soske buvlo tano o udar hem buvlo tano o drumo so ingarela ko uništibe, hem but džene džana ki leste. 14 A tesno tano o udar hem tesno tano o drumo so ingarela ko životo, hem hari džene arakhena le.

15 Arakhen tumen taro hovavne prorokija kola so avena ki tumende ki bakhrani koža, a andral tane bokhale ruva. 16 Taro lengere plodija ka pendžaren len. Khedena li o manuša drakha taro kare ili smokve taro čičke? 17 Agjaar, sekova šukar kaš dela šukar plodi, a sekova kirno kaš dela rumimo plodi. 18 Jekh šukar kaš našti te del rumimo plodi, a ni jekh kirno kaš našti te del šukar plodi. 19 Sekova kaš so na dela šukar plodi, čhinela pe hem frdela pe ki jag. 20 Agjaar, taro lengere plodija ka pendžaren adale manušen.

21 Sekova jekh so vakerela mange: ’Gospodare, Gospodare‘, nane te khuvel ko nebesno Carstvo, nego samo okova so kerela i volja mle Dadeskiri soj ko nebo. 22 But džene ko adava dive ka vakeren mange: ’Gospodare, Gospodare, na prorokujngjem li ko tlo anav, na paldingjem li demonija ko tlo anav, hem na kergjem li but čudija ko tlo anav?‘ 23 Tegani me ka vakerav lenge: ’Nikogaš na pendžargjum tumen! Ciden tumen mandar, tumen so kerena lošna bukja!‘

24 Adaleske, sekova jekh so šunela akala mle lafija hem postapinela sprema lende, ka ovel sar jekh mudro manuš, kova so kergja plo kher ki karpa. 25 Hem palo adava o baro bršim, o bare pajna, hem i silno bavlal ale upro kher, ama na peravgje le, soske leskere temelija sine ki karpa. 26 Ama sekoj so šunela akala mle lafija, a na postapinela sprema lende, ka ovel sar jekh glupavo manuš, kova so kergja plo kher ki pošik. 27 Hem palo adava o baro bršim, o bare pajna hem i silno bavlal ale upro kher, hem peravgje le, celosno rušingje le“.

28 Keda o Isus vakergja sa akala bukja, o manuša sine vooduševime taro način sar sikavela len sine, 29 soske ov sikavela len sine sar nekoj so isi le avtoriteti taro Devel, a na sar lengere učitelija e zakoneskere.