1. Soske ponekogaš šaj te dara?

 SEKOVA jekh amendar ponekogaš darala. Džangjola pe, adaleske so proučinaja i Biblija amen na daraja taro mule, taro demonija ili taro adava so ka slučinel pe e manušencar ki idnina. Ama, amen panda živinaja ko but phare vremija hem adaleske šaj te daraven amen but bukja, sar soj o vojne, o kriminal hem o nasvalipa (Luka 21:11). Isto agjaar, šaj daraja taro manuša, sar na primer taro vlastija kola so progoninena amen, ili nekastar tari amari familija kova so protivinela pe e čačipaske. Nesave sekirinena pe bašo adava dali ka šaj te ikljoven ko krajo nesave problemea so isi len akana, ili nesave problemea so šaj ka ovel len ki idnina.

2. Sar osetingja pe o David keda sine ki diz Gat?

² O David da ponekogaš darala sine. Na primer, keda o cari o Saul manglja te mudarel le, o David odlučingja te našel ki jekh filistejsko diz, ko Gat. O Ahis, o cari tari akaja diz, sigate doznajngja kaj o David sine adava mokjno vojniko koleske so sine pišimi gili kolate so falinena le sine kaj mudargja „but milja“ Filistejcon. Adaleske o David „but darandilo“ (1. Sam. 21:10-12). Darandilo so ka kerel leske o Ahis. So pomožingja e Davideske te pobedinel pli dar?

3. Sprema Psalm 56:1-3, 11, sar o David pobedingja pli dar?

³ Ko 56-to Psalm, o David pišingja sar osetinela pe sine džikote sine ko Gat. Ko adava psalm ov jasno objasningja soske darala sine, ama isto agjaar objasningja so pomožingja leske te na daral više. Keda darala sine, sine le doverba ko Jehova. (Čitin Psalm 56:1-3, 11.) Adava so sikavgja doverba na sine džabe. Adaleske so pomožingja leske o Jehova, o David angja jekh neobično odluka — kergja pe delino! Hem adava plani  uspejngja leske. O Ahis na dikhela sine više ko David sar jekh opasno manuš, nego sar delino kolestar so mangela sine te oslobodinel pe. Hem agjaar o David šaj sine te našel (1. Sam. 21:13—22:1).

4. Sar šaj te bajrara amari doverba ko Jehova? Vaker primer.

⁴ Amen da šaj te pobedina i dar agjaar so ka ovel amen doverba ko Jehova. Ama, sar šaj te bajrara amari doverba ko Jehova, posebno keda daraja? Razmislin bašo akava primer: Ako doznajnea kaj isi tut nesavo nasvalipa, ko početok šaj but ka sekirine tut. Ama ako isi tut doverba ko tlo doktori, tegani adava ka smirinel tut hari. Ov šaj pomožingja više bute dženenge kolen so sine len slična nasvalipa. Ov šukar šunela tut džikote objasninea leske tle sekiracie hem uverinela tut kaj haljovela sar osetinea tut. Isto agjaar, ov šaj ka predložinel tuke nesavi terapija koja so pomožingja bute dženenge. Slično, amen bajraraja amari doverba ko Jehova agjaar so razmislinaja bašo adava so više kergja amenge, so kerela amenge akana hem so ka kerel amenge ki idnina. Baš adava kergja hem o David. Džikote dikhaja nesave taro lafija soj pišime ko 56-to Psalm, razmislin bašo adava sar šaj tu da te bajrare tli doverba ko Jehova hem te pobedine tli dar.

SO VIŠE KERGJA O JEHOVA?

5. Bašo so razmislinela sine o David keda darala sine? (Psalm 56:12, 13).

⁵ Iako e Davideskoro životo sine panda ki opasnost, ov ponadari razmislinela sine bašo adava so o Jehova više kergja leske angleder. (Čitin Psalm 56:12, 13.) Ov celo plo životo razmislinela sine ko asavko način. Na primer, ponekogaš razmislinela sine bašo stvorime bukja. Adava setinkerela le sine kaj o Jehova tano but mokjno hem kaj but mangela e manušen (Ps. 65:6-9). Isto agjaar, razmislinela sine bašo adava so kergja o Jehova e javerenge (Ps. 31:19; 37:25, 26). Ama najangle, razmislinela sine bašo adava so o Jehova kergja više leske lično. O Jehova pomožingja hem zaštitingja e Davide panda keda sine bebe (Ps. 22:9, 10). Sigurno adaleske so o David razmislinela sine bašo akala bukja, pomožingja leske te bajrarel pli doverba ko Jehova!

6. Keda daraja, so ka pomožinel amenge te ovel amen doverba ko Jehova?

 ⁶ Keda daraja, puč tut: „So o Jehova više kergja?“ Razmislin bašo bukja so stvoringja. Na primer, keda vnimatelno dikhaja sar o Jehova grižinela pe bašo čiriklja hem bašo lulugja — kola so nane stvorime sprema leskoro liko hem nane len sposobnost te obožavinen le — tegani kobor poviše ka grižinel pe amenge. Adava so ka razmislina bašo akala bukja, ka bajrarel panda poviše amari doverba ki leste (Mat. 6:25-32). Isto agjaar, razmislin so kergja o Jehova bašo ple sluge. Šaj te proučine baši nesavi ličnost tari Biblija koja so sikavgja bari vera, ili šaj te čitine nesavo iskustvo taro amaro vreme. a Osven adava razmislin sar o Jehova više grižingja pe tuke. Sar pomožingja tuke te zapoznajne le? (Jovan 6:44). Sar odgovoringja ko tle molitve? (1. Jov. 5:14). Savi korist isi tut sekova dive tari žrtva leskere mangle Čhaveskiri? (Ef. 1:7; Evr. 4:14-16).

7. Sar adava so doživingja o proroko o Daniel pomožingja e Vanesake te pobedinel pli dar?

⁷ I Vanesa b, jekh phen taro Haiti, arakhlili ki jekh but opasno situacija. Jekh murš taro lakoro than javinela pe sine lake sekova dive hem pišinela lake sine porake, kerela lake sine pritisok te sovel lea. I Vanesa jasno vakergja leske kaj na mangela te kerel adava. Ama, o manuš ulo poagresivno hem čak zakaningja pe kaj ka kerel lake nešto. Oj vakerela: „But darandiljum“. So kergja i Vanesa te šaj te pobedinel i dar? Oj kergja sa so šaj te šaj te zaštitinel pe. Jekh starešina ohrabringja la te prijavinel le ki policija. Ama, oj isto agjaar razmislinela sine bašo adava sar o Jehova zaštitingja ple slugen ko purano vreme. I Vanesa vakerela: „I prvo biblisko ličnost so peli mange ki godi sine o proroko o Daniel. Iako na sine krivo, ov sine frdimo ki jekh dupka kote so sine but bokhale lavija. Sepak, o Jehova na mukhlja le. Adaleske molingjum e Jehova ov te lel ko ple vasta akava problemi. Palo adava na darava sine više“ (Dan. 6:12-22).

SO KERELA O JEHOVA AKANA?

8. Ko so sine uverimo o David? (Psalm 56:8).

⁸ Iako o David sine ki bari opasnost džikote sine ki diz Gat, ov na mukhlja i dar te pobedinel le. Namesto adava, ov razmislinela sine bašo adava so o Jehova ko adava vreme kergja leske. Ov šaj sine te dikhel sar o Jehova vodinela le hem arakhela le hem kaj haljovela leskere čuvstvija. (Čitin Psalm 56:8.) Le isto agjaar sine le verna amala, sar so sine o Jonatan hem o prvosvešteniko o Ahimeleh, kola so ohrabringje le hem pomožingje le (1. Sam. 20:41, 42; 21:6, 8, 9). Hem iako o cari o Saul manglja te mudarel le, o David uspejngja te našel. Ov sine sigurno kaj o Jehova džanela taro so nakhela hem sar osetinela pe.

9. So dikhela o Jehova ko sekova jekh amendar?

⁹ Keda isi tut nesavo problemi kolestar so daraja, ma bistre kaj o Jehova na samo soj svesno bašo adava problemi, nego ov isto agjaar džanela sar osetinea tut. Na primer, o Jehova na samo so dikhlja kaj o Izraelcija sine mučime ko Egipet, nego ov isto agjaar dikhlja „lengere dukha“ (2. Moj. 3:7). O David ki jekh gili vakergja kaj o Jehova dikhlja hem leskiri „nevolja“ hem o „muke leskere dušakere“ (Ps. 31:7). A keda e Devleskoro narodo mučinela pe sine — čak te ovel adava  taro lengere pogrešna odluke — le dukhala le sine (Isa. 63:9). Keda daraja, o Jehova haljovela sar osetinea tut hem ov edvaj adžikerela te pomožinel tuke te pobedine i dar.

10. Soske sian uverimo kaj o Jehova grižinela pe tuke hem kaj ka pomožinel tut te ikljove ko krajo bilo save problemea?

¹⁰ Ponekogaš nesavo problemi doborom but daravela amen so našti te dikha sar o Jehova pomožinela amen. Tegani, so šaj te kere? Molin le te pomožinel tuke te dikhe sar poddržinela tut (2. Car. 6:15-17). Palo adava razmislin: Dali ko sostanok zajakningja tut nesavo govor ili komentari? Dali nesavi publikacija, videoklipi ili nesavi taro amare gilja ohrabringja tut? Dali nekoj vakergja tuke nesavi misla ili čitingja tuke stiho kolea so utešingja tut? Lokhe šaj te mislina amenge kaj o mangipe e phralengoro hem i duhovno hrana tano nešto normalno so valjani te dobina. Ama ma te bistra ola tane bare poklonija taro Jehova (Isa. 65:13; Mar. 10:29, 30). Ola tane dokaz kaj ov grižinela pe amenge (Isa. 49:14-16). Isto agjaar, ola tane dokaz kaj o Jehova zaslužinela tli doverba.

11. So pomožingja e Aidake te pobedinel pli dar?

¹¹ I Aida taro Senegal dikhlja sar o Jehova pomožinela la džikote sine la problemi. Adaleske soj tani i najbari taro čhave, lakere roditelija očekujnena sine te zarabotinel dovolno pare te šaj te grižinel pe hem peske hem lenge. Ama otkeda poednostavingja plo životo te šaj te ovel pionerka, e Aida na sine la dovolno pare. Lakiri familija sine lake but holjami hem kritikujnena la sine bašo adava. Oj vakerela: „Darava sine kaj ka našti te pomožinav mle roditelenge hem kaj sarine ka otfrlinen man. Čak kergjum e Jehova krivo so dozvolingja te slučinen pe mange asavke lošna bukja“. Ama tegani šungja jekh govor ko sostanok. Oj vakerela: „O govorniko setinkergja amen kaj bizi razlika save rane isi amen ko vilo, o Jehova tano svesno baši lende. Hari pohari o sovetija taro starešine hem taro javera, pomožingje mange palem te uverinav man ko e Jehovaskoro mangipe. Počmingjum te sikavav pobari doverba ko mle molitve kaj o Jehova ka pomožinel mange, hem osetingjum andruno mir keda dikhljum sar odgovoringja ko  mle molitve“. Palo nesavo vreme, i Aida arakhlja buti kolaja so šaj sine te ačhol pionerka hem te pomožinel ple roditelenge. Oj vakerela: „Sikliljum te ovel man celosno doverba ko Jehova. Akana otkeda molinava man, but puti i dar so isi man našavgjola“.

SO KA KEREL O JEHOVA PANDA HARI?

12. Sprema Psalm 56:9, ko so sine uverimo David?

¹² Čitin Psalm 56:9. Akava stiho otkrinela so javer pomožingja e Davideske te pobedinel pli dar. Iako leskoro životo sine panda ki opasnost, ov razmislinela sine bašo adava so o Jehova panda hari ka kerel leske. O David džanlja kaj o Jehova ka spasinel le ko pravo vreme. Ustvari, o Jehova vakergja kaj o David ka ovel o sledno cari ko Izrael (1. Sam. 16:1, 13). Ko sekova vetuvanje taro Jehova, o David dikhela sine sar ka phene više ispolningja pe.

13. Savi doverba šaj te ovel amen ko Jehova?

¹³ So vetingja o Jehova tuke te kerel? Džangjola pe, amen na očekujnaja o Jehova te cidel sa amare problemija. c Sepak, bizi razlika save problemea soočinaja amen ko akava sveto, o Jehova ka cidel sa adava ko nevo sveto (Isa. 25:7-9). Amaro Stvoriteli tano doborom silno so šaj te voskresninel e mulen, te sasljarel amen hem te cidel sa amare dušmanen (1. Jov. 4:4).

14. Bašo so šaj te razmislina?

¹⁴ Keda daraja, razmislin bašo adava so o Jehova ka kerel ki idnina. Razmislin sar ka osetine tut keda o Satana nane više te postojnel, keda namesto lošna ka živinen samo pravedna manuša hem keda i nesovršenost sekova dive hari po hari ka našavgjovel. Ko regionalno kongres so ikergja pe ko 2014 berš, sine sikavdo sar šaj te razmislina baši amari nadež. Adathe jekh dad kerela lafi ple familijaja bašo 2. Timotej 3:1-5 hem kobor porazlično bi ovena sine o lafija ako ki lende sine prorokujmo savo ka ovel o životo ko raj. Ov vakergja: „Ko nevo sveto ka ovel but šužo vreme. Soske o manuša ka mangen e javeren, ka mangen o čačipe, ka oven skromna, ponizna, ka falinen e Devle, ka šunen pumare roditelen, ka oven blagodarna, verna, ka mangen pumare familija, ka oven spremna bašo dogovor, sekogaš ka keren šukar lafi bašo javera, ka ovel len samokontrola, ka oven krotka, ka mangen o šukaripa, ka oven doverliva, nane te oven inačie, ka oven ponizna, ka mangen e Devle a na o zadovolstvija, lengere postapke ka sikaven kaj darana taro Devel; hem asavke manušencar ov paše“. Dali te familijaja ili te phralencar kerea lafi bašo adava savo ka ovel o životo ko nevo sveto?

15. Iako i Tanja darala sine, so pomožingja lake te pobedinel pli dar?

¹⁵ Razmislin bašo iskustvo jekhe phenjakoro tari Severno Makedonija so vikinela pe Tanja. Lakere roditelija but protivingje pe lake keda počmingja te proučinel i Biblija. Oj vakerela: „Slučingja pe baš adava so darava sine kaj ka slučinel pe. Palo sekova sostanok mi daj marela man sine. Me roditelija zakaningje pe mange kaj ka mudaren man ako ovava e Jehovaskoro svedoko“. Ko krajo brkingje la kheraldan. So kergja i Tanja? Oj vakerela: „Razmislinava sine bašo adava kobor ka ovav srekjno ki celi večnost ako ačhovava verno e Jehovaske. Isto agjaar razmislinava sine bašo adava sar o Jehova ka nagradinel man ko nevo sveto bašo sa adava so šaj ka našavav ko akava sveto. Hem kaj sa o lošna bukja so slučingje pe mange ka bistrav len“. I Tanja ačhili verno. Hem o Jehova pomožingja lake te arakhel than živibaske. Avdive, i Tanja tani ženimi jekhe verno  phralea hem ola radosno služinena ki polnovremeno služba.

BAJRAR TLI DOVERBA KO JEHOVA PANDA AKANA

16. So ka pomožinel amenge te ačhova hrabra keda dikhaja o nastanija soj prorokujme ko Luka 21:26-28?

¹⁶ Ki bari nevolja, but manuša „ka peren ko nesvest tari dar“. Ama e Devleskoro narodo ka ačhol cvrsto hem hrabro. (Čitin Luka 21:26-28.) Soske amen nane te dara? Adaleske so ka sikljova te ovel amen doverba ko Jehova. I Tanja, kola so spomningjem la angleder, vakerela kaj adava so doživingja angleder pomožingja lake te ikljovel ko krajo javere phare situaciencar. Oj vakerela: „Haliljum kaj o Jehova šaj te pomožinel amenge ki bilo koja situacija hem čak te kerel te ovel ki amari korist. Ponekogaš šaj te dikhjol kaj o javera kontrolirinena o bukja, ama i realnost tani kaj len isi len doborom kontrola kobor so o Jehova dozvolinela lenge. Hem kobor te ovel pharo nesavo problemi, ka avel leske krajo“.

17. Sar ka pomožinel amenge e beršeskoro stiho bašo 2024 berš? (Dikh i slika tari naslovno strana.)

¹⁷ Avdive isi but bukja kola so šaj te daraven amen. Ama slično sar o David, amen šaj te na mukha i dar te kontrolirinel amen. E beršeskoro stiho bašo 2024 berš tano delo tari e Davideskiri molitva dži ko Jehova: „Keda darava, ki tute isi man doverba!“ (Ps. 56:3). Jekh biblisko izučuvači bašo akava stiho vakergja: „O David na razmislinela sine samo bašo bukja so daravena le sine ili bašo ple problemija, namesto adava le sine le doverba okoleste so šaj te spasinel le“. Ko sledna masekija razmislin bašo e beršeskoro stiho, posebno keda ka arakhljove ko phare situacie kola so ka daraven tut. Odvojn tuke vreme te razmisline bašo adava so kergja o Jehova angleder, so kerela akana hem so ka kerel ki idnina. Tegani, slično sar o David tu da šaj te vakere: „Ko Devel isi man doverba, nane te darav“ (Ps. 56:4).