Soj tano o sveti duh?
So phenela i Biblija?
O sveti duh tani sila kolaja o Devel služini pe (Mihej 3:8; Luka 1:35). O Devel bićhali po sveti duh ađahar so usmerini pi sila odothe kuri valjani te šaj te ostvarini pi namera (Psalam 104:30; 139:7).
Ki Biblija o lafi „duh“ tano prevod ando hebrejsko lafi ruah hem grčko lafi pnevma. Akala lafija odnosinena pe ki sila kolaja o Devel služini pe, o sveti duh (Postanak 1:2). Ama, ki Biblija akala lafija isi len hem aver značenje, sar soj tane:
Dah (Avakum 2:19; Otkrivenje 13:15).
Bavlal (Postanak 8:1; Jovan 3:8).
Životno sila ando svako đivdo biće (Jov 34:14, 15).
O razmišljanje ja o stav ando disavo manuš (Brojevi 14:24).
O duhovna stvorenja sar soj tane o Devel hem o anđelija (1. Kraljevima 22:21; Jovan 4:24).
Sa akala značenja odnosinena pe ko diso so našti te dikha, ama o rezultatija sar delujinena šaj te dikha. Isto ađahar, e Devleso sveti duh tano sar „bavlal, našti te dikha lje, nematerijalno tano hem moćno“ (An Expository Dictionary of New Testament Words, ando Vilijam Vajn).
I Biblija vaćeri ando e Devleso sveti duh sar ando olese „vasta“ hem „naja“ (Psalam 8:3; 19:1; Luka 11:20; uporedin e stihoja ando Matej 12:28). Sar so jekh majstori koristini pe vasta hem pe naja te bi ćerela dijekh buti, isto ađahar o Devel koristinđa po sveti duh te bi:
Stvorini o svemir (Psalam 33:6; Isaija 66:1, 2).
Phenela e manušenđe so te pisinen ki Biblija (2. Petrova 1:20, 21).
Pomožini pe slugenđe ko purano vreme te ćeren čudija hem revno te propovedinen (Luka 4:18; Dela apostolska 1:8; 1. Korinćanima 12:4-11).
Pomožini e manušenđe kola šunena le te ovel len šukar osobine (Galatima 5:22, 23).
O sveti duh nane osoba
I Biblija vaćeri ando e Devleso sveti duh sar ando olese „vasta“, „naja“ hem „dah“, odolese šaj te haljova so o sveti duh nane osoba (Izlazak 15:8, 10). Sar so e majstorese vasta našti te ćeren buti kokri pestar, nego ov koristini pi godi hem po telo, hem e Devleso sveti duh delujini samo ađahar sar o Devel usmerini le (Luka 11:13). Ki Biblija e Devleso sveti duh uporedini pe hem e panjeja hem povezimo tano e veraja hem e đandipaja. Sa akala poređenja mothovena so o sveti duh nane osoba (Isaija 44:3; Dela apostolska 6:5; 2. Korinćanima 6:6).
Ki Biblija pisini so o Devel vićini pe Jehova, a oleso ćhavo Isus Hrist, ama nigde na arakhaja sar vićini pe o sveti duh (Isaija 42:8; Luka 1:31). Angleder so mudarđe le, o hrišćanin, o Stefan, hine le jekh čudesno vizija ando nebo kuri dikhlja duj osobe, a na trin. Ki Biblija pisini: „A o Stefan, pherdo sveti duh, dikhlja ko nebo hem dikhlja e Devlesi slava hem e Isuse sar terđola ki e Devlesi desno strana“ (Dela apostolska 7:55). O Devel prekalo po sveti duh omogućinđa e Stefanese te ovel le odija vizija.
O pogrešna razmišljanja ando sveti duh
Pogrešno razmišljanje: O sveti duh tano osoba hem deo ando Trojstvo, sar so pisini ki 1. Jovanova 5:7, 8. ko e biblijako prevod Daničić-Karadžić.
Ćaćipe: Ko e biblijako prevod Daničić-Karadžić, ki 1. Jovanova 5:7, 8, pisini hem akava: „O Dad, o Lafi hem o sveti Duh; hem akala trin tane jekh. Hem akala trin svedočinena ki phuv.“ Ama, o istraživačija otkrinđe so akala lafija na pisinđa o apostol Jovan, odolese on na valjanena te oven ki Biblija. O profesor Brus Mecger pisinđa: „Sigurno tane akala lafija naknadno dodajime hem on na isminena te oven ko grčko deo andi Biblija“ (A Textual Commentary on the Greek New Testament).
Pogrešno razmišljanje: I Biblija ando sveti duh vaćeri sar andi osoba. Odova tano dokaz soj tano o sveti duh ćaće osoba.
Ćaćipe: Ki Biblija podijekh puti aso sveti duh prepisinena pe hem disave manušikane karakteristike, ama odova nane dokaz soj tano o sveti duh osoba. I Biblija isto ađahar dela manušikane karakteristike asi mudrost, meribe hem aso greh (Poslovice 1:20; Rimljanima 5:17, 21). Na primer, asi mudrost phenela so isi la delija hem ćhave, a aso greh phenela so zavodini, mudari hem anela đi i požuda (Matej 11:19; Luka 7:35; Rimljanima 7:8, 11).
Isto ađahar, o apostol Jovan đi citirinđa e Isuse, phenđa soj tano o sveti duh pomoćniko (ja utešitelji) kova ka mothovi soj tano o greh, ka del uputstvija, ka vaćeri, ka šunel, ka objavini, ka proslavini hem ka primini. O apostol Jovan koristinđa i lično zamenica ando muršikano rod „ov“ ked vaćerđa ando odova pomoćniko (Jovan 16:7-15). Ov ćerđa odova odolese so o grčko lafi aso „pomoćniko“ (parakletos) tano imenica ando muršikano rod hem olaće premalo pravilija andi grčko gramatika mora te koristini pe i zamenica ko muršikano rod. Ked o Jovan vaćerđa ando sveti duh ađahar so koristinđa i imenica ando srednji rod pnevma, ov koristinđa i zamenica ando srednji rod (Jovan 14:16, 17).
Pogrešno razmišljanje: Odova so krstinaja amen ko e sveto duhoso anav tano dokaz soj tano o sveti duh osoba.
Ćaćipe: Ki Biblija podijekh puti koristini pe o lafi „anav“ te bi istaknini pe nekasi moć hem položaj kova isi le (Ponovljeni zakoni 18:5, 19-22; Jestira 8:10). Odova tano slično sar o izraz „ko anav ando zakon“, kova na značini soj tano o zakon osoba. Ked jekh manuš krstini pe ko „anav“ ando sveti duh, ov mothovi so priznajini olesi moć hem i uloga koja isi le te ispunini pe e Devlesi namera (Matej 28:19).
Pogrešno razmišljanje: E Isusese apostolija hem avera učenikija verujinđe soj tano o sveti duh osoba.
Ćaćipe: Odova na pisini ki Biblija, ni ki istorija nane dokazija odolestar. Ki Encyclopædia Britannica pisini: „I definicija so o Sveti Duh tano odvojimo božansko biće [...] tani uspostavimi ko Konstantinopoljsko sabor kova hine ićerdo ko 381. berš.“ Odova hine pobuter ando 250 berš, palo odova so mulo o poslednjo apostoli.