Ko but kulture, o murša na mothovena poštovanje jekha đuvljaće. Na primer, o Hans kova služini sar pokrajinsko nadglednik ki Bolivija, phenela: „Disave murša kotar tiknipe tane sikavde te oven ponosna ko odova soj tane murša. On mislinena soj tane pošukar ando đuvlja hem but putija na mothovena lenđe poštovanje.“ Jekh starešina kotar Tajvan, phenela: „Odothe kuri me živinava but murša mislinena so o đuvlja na valjani te mothoven po mišljenje hem te mešinen pe lenđe ki buti. Ako o murš phenela so jekh đuvli mislini, avera murša marena lese muj.“ Disave mothovena so isi len predrasude premalo đuvlja ko avera načinija. Na primer, on vaćerena disave šale kolencar ponizinena e đuvlen.

Ama bizo obzir ki koja kultura disavo manuš barilo, ov šaj te menini pe. Ov šaj te sikljol so o murša nane považna ando đuvlja (Ef. 4:22-24). Ko odova ka pomožini lese e Jehovaso primer. Ko akava članko ka dikha sar o Jehova postupini premalo đuvlja, so o phralja šaj te sikljon olestar hem sar šaj o starešine te den šukar primer ađahar so ka poštujinen e phenjen.

SAR O JEHOVA POSTUPINI PREMALO ĐUVLJA?

O Jehova mothovi amenđe savršeno primer sar valjani te postupina premalo đuvlja. Ov tano saosećajno Dad kova mangela sa pe ćhaven (Jov. 3:16). Upro verna phenja, ov dikhela sar pe dragocena ćhaja. Akana ka dikha sar o Jehova mothovi so poštujini hem mangela e đuvlen.

O Jehova na ćerela razlika. Ov ćerđa e murše hem e đuvlja premali pi slika (Post. 1:27). Ov na ćerđa e murše te ovel pogođalo andi đuvli niti mangela e muršen pobuter  ando đuvlja (2. Let. 19:7). O Jehova soldujenđe dinđa sposobnost te haljon oleso Lafi hem te oponašinen olese osobine. Isto ađahar, e Jehovase tano važno o murš hem i đuvli te ovel len vera koro leste bizo obzir da li isi len nada so ka živinen večno ko raj ki phuv ja ka služinen sar kraljija hem sveštenikija ko nebo (2. Petr. 1:1). Kotar akava jasno dikhaja so o Jehova nane le predrasude premalo đuvlja.

O Jehova pažljivo šunela len. E Jehovase tano važno sar o đuvlja osetinena pe hem save pharipa isi len. Na primer, ov šunđa ked i Rahela hem i Ana molinđe pe olese hem odgovorinđa ko olenge molitve (Post. 30:22; 1. Sam. 1:10, 11, 19, 20). Isto ađahar, o Jehova dinđa te pisinen pe o izveštaija ando murša kola šunđe e đuvlen. Na primer, o Jehova phenđa e Avrahamese te šunel pe romnja e Sara (Post. 21:12-14). O kralj David šunđa e Avigeja. Čak mislinđa so o Jehova bićhalđa la te vaćeri oleja (1. Sam. 25:32-35). O Isus, kova savršeno mothovđa pe dadese osobine, šunđa pe daja, e Marija (Jov. 2:3-10). Ando akala primerija dikhaja so o Jehova mothovi poštovanje e đuvlenđe ađahar so šunela len.

O Jehova isi le poverenje upro lende. Na primer, ov hine le poverenje so i Eva šaj te pomožini e Adamese te ćeren i phuv te ovel raj (Post. 1:28). Odoleja mothovđa so na smatrini so oj nane vredno sar o Adam, već soj tani olesi but šukar pomoćnica. Isto ađahar, o Jehova hine le poverenje upro proročice, i Devora hem i Olda hem dinđa len zadatko te den savetija lese narodose, čak hem jekhe sudijase hem jekhe kraljese (Sud. 4:4-9; 2. Kralj. 22:14-20). Avdije, o Jehova isi le poverenje so o phenja šukar ka ćeren pe zadatkija. Amare verna phenja služinena sar objaviteljija, pionirija hem misionarija. Pomožinena te gradinen pe hem te održinen pe o dvorane hem avera objektija. Isto ađahar, služinena ko Betel hem ko isturena prevodilačka odeljenja. Akala phenja tane sar jekh bari vojska (Ps. 68:11). Jasno tano so o Jehova na dikhela upro đuvlja sar slaba ja so nane sposobna.

SAR ŠAJ O PHRALJA TE OPONAŠINEN E JEHOVA?

Phraljalen, te šaj te đana da li ko đuvlja dikhaja ađahar sar so dikhela o Jehova, amen valjani te puća amen savo mišljenje isi amen olendar hem sar ponašinaja amen olencar. Te šaj te ćera odova, valjani amenđe pomoć. Sar so o rendgen šaj te mothovi da li o manuš isi le problemi pe vileja, o šukar amal hem e Devleso Lafi šaj te pomožini amen te haljova da li hor ano amende isi amen disave negativna osećanja premalo đuvlja. So šaj te ćera te šaj te dobina odija pomoć?

Puć jekhe šukar amale (Posl. 18:17). Ako isi tut jekh šukar hem poverljivo amal, kova tano penđardo sar ljubazno hem razumno phral, puć le: „So mislineja, sar ponašinava man e phenjencar? Šaj li on te phenen so poštujinava len? Isi li diso kuri šaj te ovav pošukar?“ Ako to amal vaćeri disave buća kola valjani te menine, ma opravdin tut. Umesto odova, de sa tutar te menine tut.

Proučin e Devleso Lafi. Najšukar način te đana da li šukar ponašinaja amen premalo đuvlja tano te proučina e Devleso Lafi (Jevr. 4:12). Đi ćeraja odova ka dikha so ki Biblija isi primerija ando murša kola šukar ponašinđe pe e đuvlencar hem okola kola lošno ponašinđe pe e đuvlencar. Šaj te uporedina odova so on ćerđe odoleja so amen ćeraja. Isto ađahar, ked razmislinaja sar valjani te ponašina amen premalo đuvlja, na bi ovela šukar te koristina samo jekh stih andi Biblija hem odoleja te podupirina amaro pogrešno mišljenje ando đuvlja. Na primer, ki prva Petrova 3:7 pisini so o romnja tane „sar o ćare kola lokho phađona.“ b Da li akava značini so i đuvli tani manje važno, inteligentno hem sposobno ando murš? Naravno so na! Ako uporedinaja e Petarese lafija odoleja so pisini  ko Galatima 3:26-29, tegani ka dikha so o Jehova birini hem e muršen hem e đuvlen te oven vladarija e Isuseja ko nebo. Ako proučinaja e Devleso Lafi hem pućaja amare amale sar ponašinaja amen premalo đuvlja, tegani ka sikljova te mothova lenđe poštovanje ađahar sar so o Jehova mangela.

SAR O STAREŠINE MOTHOVENA POŠTOVANJE E PHENJENĐE?

O phralja ki skupština šaj te sikljon ando starešine sar te poštujinen e phenjen. Akana ka dikha nekobor načinija sar o starešine ćerena odova.

Pohvalinena e phenjen. O apostol Pavle mothovđa šukar primer kova o starešine šaj te oponašinen. Ked pisinđa lil e hrišćanenđe ko Rim, ov pohvalinđa nekobor phenjen (Rimlj. 16:12). Šaj samo te zamisline kobor akala phenja hine bahtale ked odova lil hine čitimo ki skupština. Isto ađahar, o starešine vilestar pohvalinena e phenjen aso olenge šukar osobine hem asi buti koja ćerena e Jehovase ki služba. Odova pomožini e phenjenđe te haljon so o phralja ki skupština but ceninena len hem poštujinena len. O ohrabrujuća lafija kola o starešine phenena, šaj te ovel odova so valjani jekha phenjaće te šaj hem ponodri verno te služini e Jehovase (Posl. 15:23).

Ked pohvalinena e phenjen, on odova ćerena iskreno hem konkretno. Sose? Jekh phen koja vićini pe Džesika, phenela: „Šukar tano ked jekh phral pohvalini jekha phenja. Ama, posebno ceninaja ked jekh phral pohvalini amen aso diso konkretno sar soj tano so sikavaja amare ćhaven te bešen mirno ko sastanko ja so odvojinaja vreme te đa palo amare interesentija te ana len ko sastankija.“ Ked o starešine pohvalinena e phenjen aso  konkretna buća, tegani o phenja osetinena so on poštujinena len hem soj tane potrebna ki skupština.

Pažljivo šunena e phenjen. O ponizna starešine haljona so nane len samo on šuže ideje. Asavke starešine pućena e phenjen aso olengo mišljenje hem palo odova pažljivo šunena len. Ađahar o starešine ohrabrinena e phenjen, ama odova pomožini hem olenđe. Sar? Jekh starešina kaso anav tano Herardo, kova služini ko Betel, phenela: „Me pućava e phenjen aso olengo mišljenje odolese so odova pomožini man pana pošukar te ćerav mi buti. But putija ki disavi buti o phenja isi len pobaro iskustvo ando phralja. Ki skupština but phenja služinena sar pionirija. Odolese, on đanena sar o manuša živinena.“ O starešina kova vićini pe Brajan, phenela: „Amare phenja isi len but šukar osobine hem veštine kola valjanena ki amari organizacija. Odolese, šukar tano te sikljova ando olengo iskustvo.“

O mudra starešine na phanena pe kana ked jekh phen dela predlogija. Sose? Jekh starešina kova vićini pe Edvrad, phenela: „E phenjengo mišljenje hem iskustvo šaj but te pomožini jekhe phralese te dikhel averćhane ki disavi buti hem pošukar te haljol averenge osećanja“ (Posl. 1:5). Čak ako jekh starešina našti te primenini e phenjake predlogija, ov šaj te zahvalini pe olaće aso olake zapažanja.

Dena len obuka. O mudra starešine rodena prilika te den obuka e phenjenđe. Na primer, on sikavena len sar te vodinen o sastanak asi služba, ako odothe nane nijekh krstimo phral. On šaj te sikaven len sar te koristinen o alatija hem o mašine te šaj te učestvujinen ki gradnja. Ko Betel, o nadglednikija dena obuka e phenjenđe sar te ćeren razna zadatkija. Na primer, sar te ćeren buti ko održavanje, ko računovodstvo, ki nabavka, te koristinen disave kompjuterska programija hem pana disave buća. Ked o starešine dena obuka e phenjenđe, on mothovena so upro lende dikhena sar sposobna hem pouzdana đuvlja.

But phenja koristinena i obuka koja dobinđe ando starešine te pomožinen averenđe. Na primer, disave phenja koristinena odova so sikljilje ki gradnja te pomožinen averenđe pali disavi prirodno katastrofa. Avera phenja koristinena po iskustvo te pomožinen avere phenjenđe te šaj hem on te učestvujinen ki služba ko javna thana. So o phenja mislinena ando starešine kola dinđe len obuka? Jekh phen koja vićini pe Dženifer, phenela: „Ked ćerđum buti ki dvorana ko jekh projekat, jekh nadgledniko odvojinđa vreme te sikavi man. Ov primetinđa sar ćerava buti hem pohvalinđa man aso odova. But mangljum te ćerav oleja buti hem osetinđum so poštujini man.“

SOSE TANO ŠUKAR UPRO AMARE PHENJA TE DIKHA SAR UPRI AMARI PORODICA?

Sar o Jehova, hem amen mangaja amare verna phenjen. Odolese, ponašinaja amen premalo lende sar premalo amare ćherutne (1. Tim. 5:1, 2). Amenđe tani čast te sarađujina olencar. Bahtale hijam ked on đanena so amen mangaja len hem podržinaja len. Amari phen i Vanesa, phenela: „But hijum zahvalno e Jehovase so hijum deo andi olesi organizacija odolese so odothe isi but phralja kola ohrabrinena man.“ Amari phen kotar Tajland, phenela: „But hijum zahvalno so o Jehova hem olesi organizacija ceninena e đuvlen hem poštujinena olenge osećanja. Odova zorjaćeri mi vera hem pomožini man te ovav pana pobuter zahvalno so hijum deo andi Jehovasi organizacija.“

Šaj te zamislina kobor tano o Jehova bahtalo ked dikhela so o phralja mothovena so poštujinena e đuvlen sar so ov poštujini len (Posl. 27:11). Jekh starešina andi Škotska kova vićini pe Bendžamin, phenela: „Ko sveto o murša na poštujinena e đuvlen. Odolese, ked amare phenja avena ko sastanak mangaja te dikhen i razlika.“ Hajde te da sa amendar te oponašina e Jehova ađahar so ka mothova lenđe mangipe hem poštovanje kova zaslužinena (Rimlj. 12:10).