1. So šaj te pućen amen amare kolege ja amare amala ki škola?

 SAR osetineja tut ked to kolega ja to amal ki škola pućela tut diso ando te verovanja? Da li isi tut trema? But amendar isi len. Ama, asavko pućibe šaj te pomožini amen te haljova so odija osoba ćaće mislini ja ko so verujini. Ked odova đanaja, tegani tano polokho te vaćera lenđe i šukar vest. Podijekh puti, neko šaj te pućel disavo pućibe odolese so na složini pe amencar ja mangela te raspravini pe. Odova na valjani te iznenadini amen, sose but manuša šunđe pogrešna informacije ando odova ko so verujinaja (Dela 28:22). Isto ađahar, amen živinaja ko „poslednja dive“ kuri but manuša tane „nespremna aso bilo savo dogovor“ hem čak tane okrutna (2. Tim. 3:1, 3).

2. Sose mangaja te ova blaga?

² Šaj pućeja tut: „Sar šaj te ovav ljubazno hem taktično ked neko mangela te raspravini pe mancar ando odova ko so verujinava?“ I blagost ka pomožini tuće. I blago osoba šaj te aćhol mirno ked neko mangela te nervirini la ili ked nane sigurno sar te odgovorini ko disavo pućibe (Posl. 16:32). Ama, šaj mislineja so odova tano polokho te phenel pe, nego te ćerel pe. Sar šaj te ove blago? Sar šaj te ove blago ked neko mangela te raspravini pe tuvaja? Ako hijan roditelj, sar šaj te sikave te ćhaven te oven blaga ked braninena pe verovanja? Akana ka dikha.

3. Sose šaj te phena so i blagost tani zoralipe, a na slabost? (2. Timoteju 2:24, 25)

³ O manuša kola tane blaga nane slaba, već zorale. Valjani amenđe bari snaga te šaj te aćhova smirime ked isi amen disavi phari situacija. I blagost tani plod ando Devleso duho (Gal. 5:22, 23). O grčko lafi asi „blagost“ disavo puti  hine koristimo te opisini e divljo graste kova tano pripitomimo. Zamislin jekhe divljo graste kova neko pripitominđa. Iako tano akana pitomo, ov tano pana zoralo. Sar amen sar manuša šaj te ova blaga, ama ko isto vreme zorale? Odova našti te ćera kokri. Valjani te molina amen e Jehovase aso oleso sveti duh te pomožini amen te razvijina akija osobina. But iskustvija mothovena so odova šaj te ćerel pe. Na primer, but phralja hem phenja hine blaga ked avera protivinđe pe olenđe. Odova pomožinđa averenđe te ovel len pana pošukar mišljenje ando Jehovase svedokija. (Čitin 2. Timoteju 2:24, 25.) Ama, sar šaj i blagost te ovel ti snaga?

4. So šaj andi blagost te sikljova kotar Isak?

⁴ But izveštaja ki Biblija mothovena amenđe kobor tani akija osobina vredno. Te dikha e Isakeso primer. Ked selinđa pe ki filistejsko phuv, ki dolina Gerar, olese zavidna komšije phanlje o bunarija kola olese dadese sluge hanđe. Umesto te borini pe aso pe pravija, o Isak selinđa pe pekle porodicaja ko aver than hem hanđa avera bunarija (Post. 26:12-18). Ama, o Filistejcija phenđe so hem odola bunarija tane olenge odolese soj tane ki olengi phuv. O Isak mirno reagujinđa (Post. 26:19-25). So pomožinđa lese te ovel blago čak hem ked avera hine odlučna te provocirinen le? Ov but razmislinđa ando pe roditeljengo primer. Kotar Avraham sikljilo sar ko mirno način te rešini diso, a andi Sara sikljilo so valjani te ovel le „mirno hem blago duh“ (1. Petr. 3:4-6; Post. 21:22-34).

5. Kova primer mothovi amenđe so o roditeljija šaj te sikaven pe ćhaven te oven blaga?

⁵ Dadalen hem dajalen, oven sigurna so tumen šaj te sikaven tumare ćhaven te haljon kobor tani i blagost važno. Te dikha o primer ando Maksens kova isi le 17 berš. Ki škola hem ko tereni hine okružimo e manušencar kola uvek manglje te raspravinen pe. Olese roditeljija strpljivo pomožinđe lese te ovel blago olencar. On phenena: „O Maksens akana haljola soj tano lokho te holjane hem te ove nasilno, ama neko koj tano ćaće zoralo isi le samokontrola hem aćhola mirno ked avera provocirinena le.“ O Maksens haljilo kobor tane zorale o manuša kola tane blaga.

6. Sar i molitva šaj te pomožini amenđe te ova pana pobuter blaga?

⁶ So valjani te ćera ked avera mangena te provocirinen amen ađahar so vaćerena lošno ando Jehovaso anav ja ando oleso Lafi? Valjani te molina amen e Jehovase aso oleso duho hem asi mudrost te šaj te aćhova smirime. Ama, so ako kasnije haljiljam so na reagujinđam ađahar sar so bi valjani? Šaj palem te molina amen e Jehovase hem te razmislina sar šaj aver puti te postupina pana pošukar. Palo odova, o Jehova ka del amen po sveti duh te šaj te kontrolišina amen hem te mothova blagost.

7. Sar šaj odova so sikljovaja disave stihija napamet te pomožini amen ko phare situacije? (Poslovice 15:1, 18)

⁷ Ki Biblija isi but stihija kola šaj te pomožinen amen te ova blaga ked neko mangela te raspravini pe. E Devleso duho šaj te setinćeri amen ko odola stihija (Jov. 14:26). Na primer, o načelija kola tane ki knjiga Poslovice šaj te pomožinen amen te ova blaga. (Čitin Poslovice 15:1, 18.) Isto ađahar, ko Poslovice pisini hem sose tano šukar te aćhova smirime ked isi amen stresna situacije (Posl. 10:19; 17:27; 21:23; 25:15).

8. Sostar valjani te razmislina ked neko pućela amen diso ando amare verovanja?

⁸ I razumnost šaj but te pomožini amen (Posl. 19:11). I razumno osoba mothovi samokontrola ked avera mangena te raspravinen pe olaja sebepi olake verovanja. Razmislin kotar akava primer: Ked dikhaja o ledo ko more, amen dikhaja samo jekh tikno deo kova tano upro pani, ama o pobaro deo ando odova ledo tano talo pani. Ko slično način, i osoba šaj te pućel amen disavo pućibe, ama but putija na đanaja o pravo razlog sose pućlja odova. Odolese, angleder te odgovorina, šukar tano te ovel amen ki godi so amen na đanaja so ćhivđa e osoba te pućel amen odova (Posl. 16:23).

9. Sar o Gedeon mothovđa so hine razumno hem blago?

⁹ Te dikha sar o Gedeon odgovorinđa e manušenđe kotar Jefremeso pleme. On holjame pućlje le sose na vićinđa len te đan oleja te borinen pe protiv e Izraelcenge dušmanija. Da li hine disavo posebno razlog sose holjanđe? Da li olengo ponos hine povredimo? Savo god te ovel o razlog, o Gedeon mothovđa soj tano razumno manuš. Ov trudinđa pe te haljol sose  hine uznemirime hem blago odgovorinđa lenđe. So hine sebepi odova? Ko krajo smirinđe pe (Sud. 8:1-3).

10. So ka pomožini amen te đana sar te odgovorina okolenđe kola pućena amen diso ando amare verovanja? (1. Petrova 3:15)

¹⁰ Amare amala ki škola ili kolege ki buti, šaj te pućen amen sose ićeraja amen ko disave biblijake merilija. Amen ka da sa amendar te objasnina lenđe odova ko najšukar način, ama ko isto vreme ka poštujina olengo mišljenje. (Čitin 1. Petrova 3:15.) Umesto ko olengo pućibe te dikha sar kritika ja napad, amen valjani te razmislina sar odova pućibe šaj te pomožini amen te haljova soj tano olenđe važno. Bizo obzir sose pućena amen diso, amen valjani te odgovorina lenđe ko jekh ljubazno način. Amaro odgovor šaj ka podstaknini len te razmislinen hari pobuter ando po mišljenje. Čak hem ako tane gruba ja sarkastična, amen uvek valjani te ova ljubazna premalo lende (Rimlj. 12:17).

11-12. (a) Sostar valjani te razmislina angleder so odgovorinaja ko disavo osetljivo pućibe? (Dikh i slika.) (b) Vaćer jekh primer sar nekaso pućibe šaj te anel đi odova te ovel jekh šukar razgovor.

¹¹ Na primer, jekh kolega ki buti šaj te pućel tut sose na slavinaja o rođendanija. Tegani, razmislin ando akava: Da li mislini so amenđe nane dozvolimo te uživina? Ili šaj mislini so amen odoleja, so na slavinaja o rođendanija, ka rumina i šukar atmosfera ki buti? Prvo šaj te pohvalina le so brinini pe averendar, a palo odova šaj te uverina le so hem amen mangaja te ovel jekh šukar atmosfera ki buti. Odova šaj te phravel amenđe o udar te phena lese so i Biblija vaćeri ando rođendanija.

¹² Amen šaj te ćera diso slično ked neko počmini te vaćeri andi disavi osetljivo tema. Jekh amal ki škola šaj te phenel so e Jehovase svedokija valjani te meninen po stav ando homoseksualcija. Da li odova phenela sose isi le pogrešna informacije ando Jehovase svedokija? Ja odova phenela sose oleso amal ja rođako tano homoseksualco? Da li mislini so amen mrzinaja e manušen kola tane homoseksualcija? Šaj ka valjani te uverina le so amen mothovaja mangipe sa e manušenđe hem so poštujinaja svakoneso izbor (1. Petr. 2:17). b Palo odova, šaj ka ovel amen prilika te phena lese so i Biblija vaćeri hem sar šaj te ovel amen bahtalo životi.

13. Sar šaj te pomožina nekase ko marela amenđe muj sose verujinaja ko Devel?

¹³ Ako neko na složini pe amencar, na valjani sigate te pretpostavina so đanaja ko so verujini (Titu 3:2). Na primer, so ako to amal ki škola marela tuće muj odolese so verujineja ko Devel? Da li valjani te pretpostavine so ov verujini ki evolucija hem so đanela but buća odolestar? U stvari, ov šaj samo ponovini odova so šunđa averendar. Umesto te vaćere oleja andi evolucija, šaj te puće le disavo pućibe kolestar kasnije šaj te razmislini. Na primer, šaj te uputine le ko amaro sajt hem uduri te dikhel so vaćeri pe ando stvaranje. Kasnije, ov šaj ka mangel te vaćeri ando disavo članko ja video kova arakhlja uduri. Ked mothovaja poštovanje averenđe, odova šaj te podstaknini len te mangen te đanen pobuter andi Biblija.

14. Sar o Nil šukar koristinđa amaro sajt te pomožini pe amalese?

¹⁴ Jekh tinejdžer kova vićini pe Nil, koristinđa amaro sajt te mothovi so odova so avera vaćerena ando Jehovase svedokija  nane ćaće. Ov phenela: „Jekh mo amal ki škola but putija phenđa maje so o razlog sose na verujinava ki nauka tano sose na verujinava ko činjenice, već ki knjiga koja tani pherdi paramizencar.“ Odolese so akava amal na mukhlja e Nile te vaćeri lese ando pe verovanja, ov usmerinđa le ko amaro sajt ko deo „Nauka i Biblija“. Kasnije, o Nil haljilo so oleso amal verovatno čitinđa odola informacije hem šaj hine te vaćeri oleja ando odova kotar avela o životi. Tu šaj te doživine diso slično.

15. Sar o roditeljija šaj te sikaven pe ćhaven te odgovorinen pe amalenđe ki škola ko blago način?

¹⁵ O roditeljija valjani te sikaven pe ćhaven sar ko blago način te odgovorinen okolenđe so marena lenđe muj (Jak. 3:13). Disave roditeljija odova ćerena ko porodično proučibe. On razmotrinena o teme kola šaj te pojavinen pe lenđe ki škola, vežbinena sar te odgovorinen hem sar odova te ćeren ko jekh blago način. (Dikh o okvir „ Vežbinen ko porodično proučibe“.)

16-17. Sar odova so vežbinena ko porodično proučibe šaj te pomožini e ternenđe?

¹⁶ Ako o terne ko porodično proučibe vežbinena so te ćeren ko disave situacije, odova ka pomožini len te uverinen kokri pes hem te sikljon sar te objasninen sose verujinena ko diso. Ko amaro sajt, ko deo „O terne pućena“ isi radna listija aso tinejdžerija. On tane ćerde te pomožinen e ternenđe te uverinen pe ko odova ko so verujinena hem te spreminen o odgovorija pe lafencar. Ako odova materijali proučinaja sar porodica, tegani sare šaj te sikljova sar te branina amari vera ko jekh blago hem ljubazno način.

 ¹⁷ Jekh terno ćhavo kova vićini pe Metju, vaćeri sar pomožini lese odova so vežbinena ko porodično proučibe. Ov hem olese roditeljija istražinena ando teme kolendar šaj te vaćeri pe ki škola. Ov phenela: „Amen razmislinaja kola pućiba šaj te pojavinen pe hem vežbinaja sar te odgovorina premalo odova so istražinđam. Ked me jasno haljovava sose verujinava ko diso, tegani osetinava man posigurno hem polokho maje te ovav blago ked vaćerava averencar.“

18. Koja važno buti tani istaknimi ko Kološanima 4:6?

¹⁸ Čak hem ako objasninaja o buća ko jekh jasno hem uverljivo način, na ka mangen sare te prihvatinen odova so phenaja. Ama, ako hijam taktična hem blaga odova šaj but te pomožini amen. (Čitin Kološanima 4:6.) Ked nekase vaćeraja ando amare verovanja, odova šaj te uporedina sar ked fordaja lese i lopta. Amen šaj te forda i lopta pohari ili jako. Ked fordaja i lopta pohari, avera šaj verovatno ka dolen la hem ka nastavinen i igra. Isto ađahar, ako vaćeraja ko jekh taktično hem blago način, o manuša ka oven pospremna te nastavinen o razgovor. Naravno, ako neko mangela samo te raspravini pe amencar ili te marel amenđe muj, amen na mangaja te nastavina odova razgovor (Posl. 26:4). Ama, but manuša nane asavke, u stvari but đene mangena te šunen amen.

19. So šaj te podstaknini amen te ova blaga ked braninaja amare verovanja?

¹⁹ Ked hijan blago odova šaj but te pomožini tuće. Molin tut e Jehovase te del tut snaga te ove blago ked o manuša pućena tut disavo osetljivo pućibe ja ked kritikujinena tut. Ma bistri so ked hijan blago, odova šaj te sprečini o razlike ando mišljenja te pretvorinen pe ki rasprava. Ked hijan blago hem mothoveja poštovanje, odova šaj te pomožini e manušenđe te meninen po mišljenje amendar hem ando odova sostar i Biblija sikavi. Odolese, uvek ov spremno te branine amare verovanja, ama đi odova ka ćere, mothov „blagost hem hor poštovanje“ (1. Petr. 3:15). Mukh i blagost te ovel ti snaga!