1. Ki koja situacija hine o Joas, o Ozija hem o Josija?

 ZAMISLIN te ove kralj upro Devleso narodo đi hijan but tikno ja tinejdžer. Sar bi koristineja ti moć ja to autoritet? I Biblija phenela so nekobor terne ulje kraljija ki Juda. Na primer, o Joas hine le samo efta berš ked ulo kralj, o Ozija 16, a o Josija ofto. Sigurno na hine lenđe lokho! Ama, o Jehova hem disave manuša pomožinđe len te ćeren but šukar buća.

2. Sose valjani te proučina o primer kotar Joas, Ozija hem o Josija?

² Amen na hijam kraljija ja kraljice, ama šaj but buća te sikljova ando akala trin manuša. On anđe šukar odluke, ama anđe hem lošna. Akana ka razmotrina olengo primer hem ka dikha sose tano važno te birina šukar amalen, te aćhova ponizna hem te aćhova paše e Jehovaja.

3. Sar o Jodaj pomožinđa e Joasese te anel šukar odluke?

³ Oponašin e Josasese šukar odluke. Ked hine terno, o kralj Joas anđa šukar odluke. Iako na hine le dad, ov šunđa odova so sikavđa le o verno prvosveštenik, o Jodaj. Odova sveštenik sikavđa e Joase sar pe ćhave. Sebepi odova, o Joas odlučinđa te služini e Jehovase hem pomožinđa e narodose te služinen e Devlese. Isto ađahar, o Joas obnovinđa e Jehovaso hram (2. Let. 24:1, 2, 4, 13, 14).

4. Sar pomožini amenđe ked šunaja e Jehovase zapovestija? (Poslovice 2:1, 10-12)

⁴ Ako te roditeljija ja neko ando Jehovase svedokija sikavđe tut te mange e Jehova, tegani dinđe tut jekh but šužo poklon. (Čitin Poslovice 2:1, 10-12.) O roditeljija šaj te sikaven pe ćhaven ko razna načinija. Te dikha sar e Katjako dad sikavđa la te anel šukar odluke. Olako dad svako dive legarđa la ki škola hem tegani vaćerđa olaja kotar e diveso stiho. Oj phenela: „Odova so vaćerđa mancar pomožinđa  man te postupinav ispravno ked ikljilje disave problemija.“ Te roditeljija šaj te ćhiven disave pravilija kola temeljinena pe ki Biblija, ama tu šaj te misline so odola pravilija na mukhena tut te ćere odova so mangeja. So šaj te pomožini tuće te šune len? Amari phen i Anastasija setini pe sar olake roditeljija objasninđe laće sose ćhivđe disave pravilija. Oj phenela: „Odova pomožinđa man te haljovav so na ćhivđe o pravilija te šaj te kontrolišinen man, već te zaštitinen man odolese so mangena man.“

5. Sar odova so ćereja ka utičini upro te roditeljija hem upro Jehova? (Poslovice 22:6; 23:15, 24, 25)

⁵ Te roditeljija ka oven bahtale ked ka šune o savet kova dena tut ando Devleso Lafi. Soj tano najvažno, o Jehova ka ovel bahtalo hem to amalipe oleja ka ovel pana pozoralo. (Čitin Poslovice 22:6; 23:15, 24, 25.) Akala tane šukar razlogija te oponašine o primer ando Joas ked hine terno.

6. Kaso savet o Joas počminđa te šunel hem so ulo sebepi odova? (2. Letopisa 24:17, 18)

⁶ Sikljov ando Joasese lošna odluke. Ked o Jodaj mulo, o Joas dozvolinđa olese amala te utičinen upro leste te ćerel lošna buća. (Čitin 2. Letopisa 24:17, 18.) Ov odlučinđa te šunel o savet ando poglavarija ki Juda kola na manglje e Jehova. Verovatno složineja tut odoleja so valjanđa te cidel pe olendar (Posl. 1:10). Ama, ov šunđa olengo savet. Čak ked oleso rođako o Zaharija manglja te pomožini lese, ov mudarđa le (2. Let. 24:20, 21; Mat. 23:35). Kobor baro lošnipe ćerđa! O Joas ki početka hine šukar, ama nažalost kasnije ulo otpadnik hem ubica. Ko krajo, olese sluge mudarđe le (2. Let. 24:22-25). Kobor samo averćhane bi ovela oleso životi ked bi nastavini te šunel e Jehova hem okolen kola mangena e Devle! So šaj te sikljova ando oleso primer?

7. Ko valjani te oven te amala? (Dikh i slika.)

⁷ Jekh buti koja šaj te sikljova ando Joasese lošna odluke tani so valjani te birina amalen kola šukar ka utičinen upro amende, okolen kola mangena e Jehova hem kola mangena te ćeren le te ovel bahtalo. Amen šaj te ova amala okolencar kola tane phureder ja tikneder amendar. Ma bistri so o Joas hine but poterno kotar po amal o Jodaj. Odolese, ked birineja amalen puć tut: „Da li pomožinena man te zorjaćerav mi vera ko Jehova? Da li ohrabrinena man te živinav premalo Devlese merilija? Da li vaćerena ando Jehova  hem ando odova so sikljona kotar Biblija? Da li poštujinena e Devlese moralna merilija? Da li vaćerena maje samo odova so mangava te šunav ili tane hrabra hem dena man savet ked odova tano potrebno?“ (Posl. 27:5, 6, 17). Iskreno, ako te amala na mangena e Jehova, na valjanena tuće. Ama, ako isi tut amala kola mangena e Jehova, on uvek ka oven odothe hem ka pomožinen tut (Posl. 13:20).

8. Sostar valjani te razmisline ako koristineja o društvena mreže?

⁸ O društvena mreže šaj te oven šukar način sar šaj te aćhova ko kontakt amare porodicaja hem amalencar. Ama, but manuša koristinena o društvena mreže te oduševinen averen ađahar so ćhivena slike ja videa sar diso ćinena ja ćerena. Ako koristineja o društvena mreže onda puć tut: „Da li mangava te oduševinav averen? Da li mangava te podelinav diso šukar averencar ja mangava te falinav man? Da li mukhava averengo mišljenje te utičini negativno upro mo način sar razmislinava, vaćerava ja postupinava?“ O phral Natan Nor, kova služinđa ko Vodeće telo, dinđa akava savet: „Ma trudin tut te ugodine e manušenđe. Ako ćereja odova, na ka ugodine nikase. Trudin tut te ugodine e Jehovase, tegani ka ugodine sarinenđe kola mangena e Jehova.“

9. So o Jehova pomožinđa e Ozijase te ćerel? (2. Letopisa 26:1-5)

⁹ Oponašin e Ozijase šukar odluke. Ked hine terno, o Ozija hine ponizno hem sikljilo „te daral ando ćaćutno Devel“. Ov živinđa 68 berš hem ko pobaro deo ko oleso životi o Jehova blagoslovinđa le. (Čitin 2. Letopisa 26:1-5.) Porazinđa bute dušmanen hem šukar zaštitinđa o Jerusalim (2. Let. 26:6-15). Sigurno hine but bahtalo so o Jehova pomožinđa lese te ćerel sa odova (Prop. 3:12, 13).

10. So desinđa pe e Ozijase?

¹⁰ Sikljov ando Ozijase lošna odluke. O kralj Ozija obično hine vaćeri averenđe so valjani te ćeren. Šaj sebepi odova mislinđa so šaj te ćerel sa so mangela. Jekh dive odlučinđa te khuvel ko Jehovaso hram hem pokušinđa te tharel o kad ko oltari. Ama, odova našti hine te ćeren o kraljija (2. Let. 26:16-18). Odolese, o prvosveštenik o Azarija pokušinđa te ćhinavi le, ama o Ozija but holjanđa. Nažalost, ov na aćhilo verno e Jehovase hem sebepi odova o Devel kazninđa le ađahar so hine le guba (2. Let. 26:19-21). Kobor averćhane bi ovela oleso životi ked bi aćhola ponizno!

11. So ka pomožini amen te aćhova ponizna? (Dikh i slika.)

¹¹ Ked o Ozija ulo moćno, ov bisterđa so o Jehova dinđa le sa odova so hine le. So sikljovaja olestar? Na valjani te bistra so o blagoslovija hem o zadatkija avena ando Jehova. Umesto te hvalina amen sebepi o buća kola ćeraja, valjani te ova zahvalna e Jehovase so pomožini amen te ćera sa odova (1. Kor. 4:7). b Amen valjani te ova ponizna hem te priznajina so hijam nesavršena hem so podijekh puti valjanena amenđe ozbiljna savetija. Jekh phral kova isi le prekalo 60 berš, pisinđa: „Ked avera primetinena me greške, sikljiljum te na povredini man hem te na obeshrabrini man odova. Ked dobinava disavo ozbiljno savet aso me ćhavorikane greške kola podijekh puti ćerava, pokušinava  te popravinav man hem te nastavinav hem ponodri te dav e Jehovase mo najšukar.“ Ako šunaja e Jehova hem hijam ponizna, amen ka ovel amen ćaće bahtalo životi (Posl. 22:4).

12. Sar o Josija rodinđa e Jehova ked hine terno? (2. Letopisa 34:1-3)

¹² Oponašin e Josijase šukar odluke. O Josija hine le 16 berš ked počminđa te rodel e Jehova. Ov manglja te sikljol ando Jehova hem te ćerel olesi volja. Ama, oleso životi na hine lokho. Ko odova vreme, but manuša služinđe e hovavne devlenđe. Odolese, o Josija valjanđa te ovel hrabro hem te ćhinavi e manušen te ćeren odova. Angleder so pherđa 20 berš, o Josija počminđa te cidel e hovavne devlen ando izraelsko narodo. (Čitin 2. Letopisa 34:1-3.)

13. Sar to predanje ka utičini upro to životi?

¹³ Čak hem ako hijan but terno, tu šaj te oponašine e Josijaso primer ađahar so ka sikljove ando Jehova hem ando olese osobine. Odova ka podstaknini tut te predajine tut olese. Sar odova ka utičini upro to životi? O Luka, kova krstinđa pe ked hine le 14 berš, phenela: „Ando akana, me ka ćhivav e Jehova ko prvo than ko mo životi hem ka dav sa mandar te ćerav le bahtalo“ (Mar. 12:30). Ako hem tu ka ćere odova, tegani ka dikhe save šuže blagoslovija ka oven tut.

14. Vaćer disave primerija sar disave terne oponašinena e Josija.

¹⁴ Kola problemija šaj te ovel le jekh terno e Jehovaso sluga? O Johan, kova krstinđa pe ked hine le 12 berš, phenela so pomožinđa lese ked olese amala ki škola manglje te ćhiven le te pušini elektronska cigare. Te šaj te ovel le snaga te borini pe odoleja, o Johan setinćeri kokri pes kobor odova lošno ka utičini upro oleso sastipe hem upro oleso amalipe e Jehovaja. I Rejčel, koja krstinđa pe ked hine la 14 berš, phenela so olaće pomožini ked isi la problemija ki škola: „Trudinđum man te rodav o buća kola ka setinćeren man ki Biblija hem ko Jehova. Na primer, ko čas  andi istorija pokušinđum te setinav man ko biblijake izveštaja hem proročanstvija. Ked podijekh puti vaćerđum nekasa ki škola, trudinđum man te setinav man kova stih šaj te čitinav lese.“ Te problemija šaj tane but averćhane ando Josijase, ama hem tu šaj te ove mudro hem verno sar so ov hine. Ako akana sar terno đaneja sar te ikljove ko krajo ked isi tut disavi kušnja, odova ka pripremini tut ked avera kušnje ka aven anglo tute.

15. So pomožinđa e Josijase te služini verno e Jehovase? (2. Letopisa 34:14, 18-21)

¹⁵ Ked hine le 26 berš, o kralj Josija počminđa te obnovini o hram. Tegani „o sveštenik Helkija arakhlja i knjiga ando Jehovaso zakon kova hine dindo prekalo Mojsije.“ Ked šunđa so pisini ki odija knjiga, odmah ćerđa disave promene te šunel odova so pisini ko Zakon. (Čitin 2. Letopisa 34:14, 18-21.) Da li čitineja i Biblija svako dive? Šaj već trudineja tut te ćere odova, ama da li uživineja đi čitineja? Da li obeležineja o stihija kola šaj te pomožinen tut? O Luka, kolestar angleder vaćerđam, ki sveska pisini disave zanimljiva buća kola arakhlja. Odova šaj te pomožini hem tuće te pamtine o stihija hem odova so sikljiljan olendar. So pobuter mangeja i Biblija hem poviše sikljoveja olatar, ti želja te služine e Jehovase ka ovel pana pobari. Sar so e Devleso Lafi pomožinđa e Josijase te ćerel odova soj tano ispravno, ka pomožini hem tuće.

16. Sose o Josija ćerđa jekh ozbiljno greška hem so sikljovaja olestar?

¹⁶ Sikljov ando Josijase lošna oduke. Ked hine le 39 berš, o Josija ćerđa jekh greška sebepi koja našalđa po životi. Umesto te oslonini pe upro Jehova, ov osloninđa pe upro peste (2. Let. 35:20-25). So šaj te sikljova akalestar? Bizo obzir kobor berš isi amen ili kobor berš hijam ki istina, amen valjani hem ponodri te roda e Jehova.  Odova ćeraja ađahar so redovno molinaja amen aso oleso vođstvo, proučinaja oleso Lafi hem šunaja o savetija ando zrela hrišćanija. Tegani, verovatno na ka ćera bare greške hem ka ova bahtale (Jak. 1:25).

17. So sikljiljam kotar trin judejska kraljija?

¹⁷ Ked hijan terno, anglo tute tane phravde but udara. O izveštaja kotar Joas, Ozija hem Josija mothovena amenđe so o terne šaj te anen mudra odluke hem so šaj te ugodinen e Jehovase. Akala trin kraljija na anđe uvek šukar odluke. Ama, ako oponašinena len ko šukar buća kola ćerđe hem na ćerena o greške kola on ćerđe, šaj te ovel tumen bahtalo životi.

18. Kola primerija andi Biblija mothovena so hem tu šaj te ovel tut bahtalo životi? (Dikh i slika.)

¹⁸ Ki Biblija isi pana primerija ando avera terne kola hine paše e Jehovaja, kolen ov manglja hem kola hine len bahtalo životi. O David hine jekh olendar. Ked hine terno, ov birinđa te služini e Jehovase hem kasnije ulo verno kralj. Đanaja so disavo puti ćerđa greške, ama o Jehova dikhlja le sar jekh verno manuš (1. Kralj. 3:6; 9:4, 5; 14:8). Ked proučineja ando David, oleso primer šaj te ohrabrini tut verno te služine e Jehovase. Isto ađahar, šaj te ohrabrini tut o primer ando Marko hem ando Timotej. On počminđe te služinen e Jehovase ked hine but terne hem nastavinđe verno te služinen lese. Olengi odluka te služinen olese ćerđa e Jehova te ovel bahtalo, ama hem on hine but bahtale.

19. Savo životi šaj te ovel tut?

¹⁹ Sar akana koristineja to životi ka utičini ko odova savi budućnost ka ovel tut. Ako oslonineja tut upro Jehova, a na upro to đandipe, ov ka pomožini tut te ane mudra odluke (Posl. 20:24). Tu šaj te ovel tut bahtalo životi. Ma bistri, o Jehova cenini odova so ćereja olese. Nane pošukar način te koristine to životi nego te služine amare nebesko Dadese, e Jehovase.