Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μετάβαση στον πίνακα περιεχομένων

Σημειώσεις κο Παλαϊνέ Σελίδες

Σημειώσεις κο Παλαϊνέ Σελίδες

1 ΑΡΧΕΣ

Ι Ντεβλέσκε νόμοι βασίντιβενα κο αρχές σο τθερέλα βοβ. Ανταλά αρχές ισί βασικές αλήθειες σο αρακχάσα αντρέ κι Αγία Γραφή. Βοηθίνενα-αμέν τι αγαβάς σαρ σκεφτίνελα ντα σαρ αισθάντιβελα ο Ντεβέλ σαρέ ι πραγματένγκε. Ο αρχές βοηθίνενα-αμέν τι λας λατσσέ αποφάσεις κι ζωή ντα τι κεράς ο σωστός. Χρειαζίντιβασα ατζέ πιο μπουτ ο αρχές όταν μανγκάσα τι κεράς κάτι σο να υπαρχίντιβελα εκ συγκεκριμέ νόμος ι Ντεβλέσκο.

 Κεφάλαιος 1, παράγραφος 8

2 ΝΤΑΣΑ ΚΑΝ

Ντάσα καν κο Ιεχωβά μανγκέλα τι βακερέλ ότι κεράσα αντράλ αμαρέ γκίσταρ σο-ντα βακερέλα αμένγκε. Ο Ιεχωβά μανγκέλα τι ντας-λες καν επειδή μανγκάσα-λες. (1 Ιωάννη 5:3) Άμα μανγκάσα ι Ντεβλές ντα τθεράσα εμπιστοσύνη λέστε, κα ακολουθίνας λέσκε συμβουλές σο-ντα τι αβέλ-πες. Κα ντας-λες καν ατζέ-ντα κάνα ισί αμένγκε δύσκολος. Βοηθίντιβασα κάνα ντάσα καν ι Ιεχωβάς, επειδή βοβ σικλιαρέλα-αμέν σαρ τι τζουβντιάς πιο λατσσές ακανά ντα ντέλα πο λάφι ότι κα τθεράς μπουτ ευλογίες κο μέλλον.​—Ησαΐας 48:17.

 Κεφάλαιος 1, παράγραφος 10

3 ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΙ ΤΡΑΜΠΙΝΑΣ

Ο Ιεχωβά ντινάς σαρέ κο τζενέ ι ελευθερία τι τραμπίνεν, ανταβά μανγκέλα τι βακερέλ ότι μπορίνασα τι λας αποφάσεις. Να κερντάς-αμέν ρομπότ. (Δευτερονόμιο 30:​19· Ιησούς του Ναυή 24:​15) Μπορίνασα τι χρησιμοποιήνας αμαρί ελευθερία για τι λας λατσσέ αποφάσεις. Άμα όμως να ισινάμ προσεκτικοί, κα μπορίναας τι λας αποφάσεις σο νανέ λατσσέ. Αφού τθεράσα ι ελευθερία τι τραμπίνας, πρέπει τι αποφασίνας αμέν κορκορέ άμα μανγκάσα τι ατσσάς πιστοί κο Ιεχωβά ντα τι σικαβάς ότι μανγκάσα-λες μπαγιά.

 Κεφάλαιος 1, παράγραφος 12

4 ΚΑΝΟΝΕΣ

Ο Ιεχωβά τσσουβέλα κανόνες ή γιαβερέ λαφίντζαρ σικαβέλα αμένγκε ο τρόπος σο πρέπει τι συμπεριφερίντιβας ντα τι κεράς κάποια πράγματα. Κατά Γραφή σικλιάσα καλά ισί ανταλά κανόνες ντα σαρ μπορίνενα τι βοηθίνεν-αμέν τι τζουβντιάς πιο λατσσές. (Παροιμίες 6:​16-19· 1 Κορινθίους 6:​9-11) Ανταλά κανόνες σικλιαρένα-αμέν σο ισί σωστός ντα σο λάθος ι Ντεβλέσκε. Σικλιαρένα-αμέν επίσης σαρ τι τθεράς αγάπη, σαρ τι λας λατσσέ αποφάσεις ντα σαρ τι σικαβάς λατσσιπέ κο γιαβερά. Παρόλο σο ο κανόνες ι ντουνιάσκε καζόμ τζάνα αβένα χειρότεροι, ο κανόνες ι Ιεχωβάσκε να αλλάνενα. (Δευτερονόμιο 32:​4-6· Μαλαχίας 3:6) Όταν ακολουθίνασα-λεν, αρακχαβάσα αμαρό νεαυτός από μπουτ σωματικά ντα συναισθηματικά προβλήματα.

 Κεφάλαιος 1, παράγραφος 17

5 ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ

Αμαρί συνείδηση σο τθεράσα αντρ’ αμέντε σικαβέλα αμένγκε καβά ισί ο σωστός ντα καβά ο λάθος. Ο Ιεχωβά ντινάς κο κάθε τζενό συνείδηση. (Ρωμαίους 2:​14, 15) Για τι κχελέλ σωστά αμαρί συνείδηση, πρέπει τι σικλιαράς-λα αντικάς σαρ βακερένα ο κανόνες σο τσσουβέλα ο Ιεχωβά. Αζομάν αμαρί συνείδηση κα βοηθίνελ-αμέν τι λας αποφάσεις σο κερένα ι Ντεβλές τι χαιρίνελ. (1 Πέτρου 3:​16) Αμαρί συνείδηση μπορίνελα τι προειδοποιήνελ-αμέν για εκ απόφαση σο νανέ λατσσί ή τι ανέλ αμένγκε μπαρί ντουκχ μετά από κάτι κακός σο κερντάμ. Αμαρί συνείδηση μπορεί τι αβέλ μπίζουρανι, αλλά με τη βοήθεια ι Ιεχωβάσκι, μπορίνασα τι κεράς-λα πάλι ζουρανί. Η λατσσί συνείδηση κερέλα-αμέν τι τθεράς ειρήνη αντρέ αμαρέ γκοντιάτε ντα τι σεβάνας αμαρό νεαυτός.

 Κεφάλαιος 2, παράγραφος 3

6 ΝΤΑΡ ΚΑΤΑ ΝΤΕΒΕΛ

Νταράσα κατά Ντεβέλ κάνα μανγκάσα-λες ντα σεβάνασα-λες αζόμ μπουτ σο να μανγκάσα τι κεράς κάτι σο κα στεναχωρίνελ-λες. Η νταρ κατά Ντεβέλ βοηθίνελα-αμέν τι κεράς ο λατσσό ντα τι νασάς κατά κακός. (Ψαλμός 111:​10) Κερέλα-αμέν τι ασουνάς προσεκτικά σαρέ οντουλά σο βακερέλα ο Ιεχωβά. Επίσης βοηθίνελα-αμέν τι ατσσικιαράς αμαρό λάφι, επειδή σεβάνασα-λες σαρέ αμαρέ γκίσαρ. Η νταρ κατά Ντεβέλ επηρεάνελα ο τρόπος σο σκεφτίνασα, ο τρόπος σο συμπεριφερίντιβασα κο γιαβερά ντα ο αποφάσεις σο λάσα κάθε ντιβές.

 Κεφάλαιος 2, παράγραφος 9

7 ΜΕΤΑΝΙΩΝΑΣΑ

Όταν κάποιος μετανιώνελα νιωθίνελα μπαρί ντουκχ αντρέ κο γκι για κάτι κακός σο κερντάς. Σαρέ οντουλά σο μανγκένα ι Ντεβλές στεναχωρίντιβενα μπουτ όταν αγαβένα ότι κερντέ κάτι σο να συμφωνίνελα με το κανόνες ι Ιεχωβάσκε. Άμα κερντάμ κάτι κακός, πρέπει τι μολίνας ι Ιεχωβάς τι συγχωρίνελ-αμέν αντράλ κατά θυσία σο κερντάς ο Ιησούς. (Ματθαίος 26:​28· 1 Ιωάννη 2:1, 2) Άμα μετανιωσάλαμ πραγματικά ντα τσσιναντάμ τι κεράς ο κακός, μπορίνασα τι αβάς σίγουροι ότι ο Ιεχωβά κα συγχωρίνελ-αμέν. Να χρειαζίντιβελα τι νιωθίνας τύψεις για κάτι σο κερντάμ κο παρελθόν. (Ψαλμός 103:​10-14· 1 Ιωάννη 1:9· 3:​19-22) Πρέπει τι προσπαθίνας μπουτ τι σικλιάς κατά λάθη σο κερντάμ, τι διορθώνας ο λάθος τρόπος σο σκεφτίνασα ντα τι τζουβντιάς αντικάς σαρ βακερένα ο κανόνες ι Ιεχωβάσκε.

 Κεφάλαιος 2, παράγραφος 18

8 ΑΠΟΚΟΠΗ

Όταν κάποιος κερέλα εκ σοβαρή αμαρτία ντα να μετανιώνελα ούτε μανγκέλα τι ακολουθίνελ ο κανόνες ι Ιεχωβάσκε, να μπορίνελα τι συνεχίνελ τι αβέλ πφραλ. Πρέπει τι χαλ αποκοπή. Όταν κάποιος χάλα αποκοπή, σταματίνασα τι κεράς λέσαρ παρέα ντα λάφι. (1 Κορινθίους 5:​11· 2 Ιωάννη 9-11) Η αποκοπή αρακχαβέλα ι Ιεχωβάσκο ναβ ντα ι κχανγκιρί. (1 Κορινθίους 5:6) Η αποκοπή ισί επίσης εκ τρόπος τι διορθώντιβελ οντουβά τζενό, τι μετανιώνελ ντα αντικάς τι μπορίνελ τι βουρτίνελ κο Ιεχωβά.​—Λουκάς 15:17.

 Κεφάλαιος 3, παράγραφος 19

9 ΟΔΗΓΙΕΣ ΝΤΑ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ

Ο Ιεχωβά τθερέλα αμένγκε αγάπη ντα μανγκέλα τι βοηθίνελ-αμέν. Οτθάρ ντέλα-αμέν οδηγίες ντα συμβουλές αντράλ κατά Γραφή ντα κατά τζενέ σο μανγκένα ι Ντεβλές. Σαρ ατελείς τζενέ, τθεράσα μπαρί ανάγκη ανταγιά βοήθεια. (Ιερεμίας 17:9) Κάνα δεχτίνασα με σεβασμός ο λάφια ι τζενένγκε σο χρησιμοποιήνελα ο Ιεχωβά για τι οδηγίνελ-αμέν, σικαβάσα ότι σεβάνασα Λες ντα ότι μανγκάσα τι ντας-λες καν.​—Εβραίους 13:7.

 Κεφάλαιος 4, παράγραφος 2

10 ΜΠΑΡΙΚΑΝΙΠΕ ΝΤΑ ΤΑΠΕΙΝΟΦΡΟΣΥΝΗ

Αφού ισινάμ ατελείς, ισί εύκολος τι αβάς εγωιστές ντα μπαρικανέ. Αλλά ο Ιεχωβά μανγκέλα τι αβάς ταπεινοί. Ο πιο μπουτ φαρ, σικλιάσα τι αβάς ταπεινοί κάνα συγκρίνασα αμαρό νεαυτός ι Ιεχωβάσαρ ντα αγαβάσα καζόμ χουρντέ ισινάμ. (Ιώβ 38:​1-4) Εκ γιαβέρ τρόπος σο σικαβάσα ότι ισινάμ ταπεινοί ισί τι σικλιάς σαρ τι σκεφτίνας πιο μπουτ ι γιαβερέν ντα λένγκο λατσσιπέ ντα όχι αμαρό. Ο μπαρικανιπέ κερέλα εκχέ τζενές τι αμντίνελ ότι ισί πιο λατσσό σαριλένταρ. Ο ταπεινός τζενό ντικχέλα πο νεαυτός ακριβώς σαρ ισί, εμ ο λατσσέ πράγματα σο τθερέλα εμ οντουλά σο νανέ αζόμ λατσσέ. Να νταρέλα τι βακερέλ ότι κερντάς λάθος, τι μανγκέλ συγνώμη ντα τι δεχτίνελ συμβουλές. Ο ταπεινός τζενό στηρίντιβελα κο Ιεχωβά ντα ακολουθίνελα λέσκε οδηγίες.​—1 Πέτρου 5:5.

 Κεφάλαιος 4, παράγραφος 4

11 ΕΞΟΥΣΙΑ

Εξουσία ισί ο δικαίωμας σο τθερέλα κάποιος τι ντελ εντολές ντα τι λελ αποφάσεις. Ο Ιεχωβά τθερέλα ι πιο μπαρί εξουσία κο ουρανός ντα κι πφουβ. Επειδή κερντάς σαρέ ο πράγματα, Βοβ ισί ο πιο ζουρανό κο σύμπαν. Χρησιμοποιήνελα πάντα πι εξουσία για τι κερέλ λατσσιπέ κο γιαβερά. Ο Ιεχωβά ντινάς ι ευθύνη μερικέ τζενέντε τι φροντίνεν-αμέν. Για παράδειγμας, ο ντατ ντα η ντάι, ο πρεσβύτεροι ντα ο κυβερνήσεις τθερένα εξουσία σε κάποια πράγματα, ντα ο Ιεχωβά μανγκέλα τι τθεράς λατσσί συνεργασία λέντζαρ. (Ρωμαίους 13:​1-5· 1 Τιμόθεο 5:​17) Όταν όμως ο νόμοι ι τζενένγκε τζάνα κόντρα κο νόμοι κι Ντεβλέσκε, ντάσα καν κο Ντεβέλ ντα όχι κο τζενέ. (Πράξεις 5:​29) Όταν ασουνάσα οντουλέν σο χρησιμοποιήνελα ο Ιεχωβά, σικαβάσα κο Ιεχωβά ότι σεβάνασα λέσκε αποφάσεις.

 Κεφάλαιος 4, παράγραφος 7

12 ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΙ

Ο Ιεχωβά χρησιμοποιήνελα ι πρεσβυτερόν, ανταλέ πφραλέν σο ισί μπρεσά κι αλήθεια, για τι φροντίνεν ι κχανγκιρί. (Δευτερονόμιο 1:​13· Πράξεις 20:​28) Βον βοηθίνενα-αμέν τι ατσσικιαράς αμαρί φιλία ι Ιεχωβάσαρ ζουρανί ντα τι ντας-λες λατρεία με ειρηνικός ντα οργανωμέ τρόπος. (1 Κορινθίους 14:​33, 40) Για τι διορίντιβεν πρεσβύτεροι κατά άγιος πνεύμας, πρέπει τι τθερέν κάποια πράγματα σο βακερέλα η Γραφή. (1 Τιμόθεο 3:​1-7· Τίτο 1:​5-9· 1 Πέτρου 5:2, 3) Αμέν τθεράσα εμπιστοσύνη ντα υποστηρίνασα ι οργάνωση ι Ντεβλέσκι, οτθάρ-ντα τθεράσα λατσσί συνεργασία ι πρεσβυτερόντζαρ.​—Ψαλμός 138:6· Εβραίους 13:17.

 Κεφάλαιος 4, παράγραφος 8

13 ΣΟΡΟ ΑΝΤΡΕ ΚΙ ΦΑΜΙΛΙ

Ο Ιεχωβά ντινάς ι ευθύνη κο ντατ ντα κι ντάι τι φροντίνεν πουμαρέ τσσαβέν ντα πουμαρό κχερ. Όμως, η Γραφή εξηγίνελα ότι ο σορό αντρέ κι φαμιλί ισί ο μουρς. Άμα όμως να υπαρχίντιβελα ντατ κι φαμιλί, η ντάι αβέλα ο σορό αντρέ κι φαμιλί. Μερικά κατά πράγματα σο τθερέλα ι ευθύνη τι κερέλ ο σορό αντρέ κι φαμιλί, ισί τι φροντίνελ ότι λέσκι φαμιλί κα τθερέλ χαμπέ, σέα ντα κάπου τι μπεσέλ. Ισί μπουτ σημαντικός βοβ πρώτος τι βοηθίνελ πι φαμιλί τι ντελ λατρεία κο Ιεχωβά. Για παράδειγμας, κερέλα ο πιο λατσσό σο μπορίνελα για τι τζαν τακτικά κο συναθροίσεις, κο έργος ντα τι διαβάνεν προσεκτικά γιεκ ι Γραφή. Ο σορό αντρέ κι φαμιλί τθερέλα επίσης ι ευθύνη τι λελ ο αποφάσεις. Προσπαθίνελα πάντα τι μοιάζελ κο Ιησούς ντα αντικάς ισί λατσσό ντα λογικός. Ποτές νανέ σκληρός ούτε νταπέλα ι γιαβερέν πι λαφίντζαρ. Ανταβά βοηθίνελα τι υπαρχίντιβελ αγάπη αντρέ κι φαμιλί ντα αντικάς σαρέ νιωθίνενα ασφάλεια ντα μπορίνενα τι κερέν πιο ζουρανί πουμαρί φιλία ι Ιεχωβάσαρ.

Κεφάλαιος 4, παράγραφος 12

14 ΚΥΒΕΡΝΩΝ ΣΩΜΑΣ

 Ο Κυβερνών Σώμας ισί εκ ομάδα μουρσένγκι σο τθερένα ι ελπίδα τι τζουβντιόν κο ουρανός ντα λεν χρησιμοποιήνελα ο Ντεβέλ για τι οδηγίνεν λέσκε λαόσκο έργος. Κο πρώτος αιώνας, ο Ιεχωβά χρησιμοποιηντάς εκ κυβερνών σώμας για τι οδηγίνελ ι πρώτη Χριστιανική κχανγκιρί ντα τι σικαβέλ λένγκε σαρ τι ντεν λατρεία ντα σαρ τι κερέν ο έργος. (Πράξεις 15:2) Αντιβές, ο πφραλά σο υπηρετίνενα σαρ Κυβερνών Σώμας τθερένα ι ευθύνη τι οδηγίνεν ντα τι αρακχαβέν ι Ντεβλέσκε λαός. Όταν οντουλά πφραλά λένα αποφάσεις, στηρίντιβενα κο Λάφι κι Ντεβλέσκο ντα λέσκε άγιε πνευμάστε. Ο Ιησούς βακερντάς ότι οντουλά χάνικ χρισμέ μουρσά ισί «ο πιστός ντα φρόνιμος δούλος».​—Ματθαίος 24:​45-47.

Κεφάλαιος 4, παράγραφος 15

15 ΙΤΣΣΑΡΑΣΑ ΑΜΑΡΟ ΣΟΡΟ

 Μπάζιμα, μπορεί τι βακερέν εκχέ πφενιάκε τι κερέλ κάτι αντρέ κι κχανγκιρί σο κανονικά αβέλα-πες εκχέ πφραλέσταρ. Όταν αβέλα-πες ανταβά, σικαβέλα ότι σεβάνελα ι εξουσία ι Ιεχωβάσκι κάνα ιτσσαρέλα πο σορό. Όμως, χρειαζίντιβελα τι ιτσσαρέλ πο σορό σάντε σε συγκεκριμέ περιπτώσεις. Για παράδειγμας, άμα ισί οτθέ λάκο ρομ ή κάποιος μπολντό πφραλ, η πφεν πρέπει τι ιτσσαρέλ πο σορό κάνα κερέλα μελέτη εκχέ τζενές.​—1 Κορινθίους 11:​11-15.

Κεφάλαιος 4, παράγραφος 17

16 ΟΥΔΕΤΕΡΟΤΗΤΑ

 Ισινάμ ουδέτεροι κάνα να συμμετεχίνασα ιτς κο πολιτικά. (Ιωάννης 17:​16) Ο λαός ι Ιεχωβάσκο υποστηρίνελα Λέσκι Βασιλεία. Ισινάμ ουδέτεροι κο πράγματα κι ντουνιάσκε, σαρ ισινέ ο Ιησούς-ντα.

Ο Ιεχωβά ντινάς-αμέν ι εντολή “τι κεράς οντουβά σο βακερένα ο κυβερνήσεις ντα ο εξουσίες”. (Τίτο 3:1, 2· Ρωμαίους 13:​1⁠-7) Αλλά ο νόμος ι Ντεβλέσκο βακερέλα επίσης ότι δεν πρέπει τι μουνταράς. Άρα, η συνείδηση ι Χριστιανόσκι να μουκχέλα-λες τι τζαλ κο τζένγκι. Άμα εκ Χριστιανός μπορίνελα τι τραμπίνελ τι τζαλ κι κοινωνική υπηρεσία αντίς κο στρατός, πρέπει τι σκεφτίνελ άμα η συνείδηση λέσκι μουκχέλα-λες τι κερέλ-λες ανταβά.

Ντάσα λατρεία σάντε ι Ιεχωβάς, επειδή ισί αμαρό Δημιουργός. Παρόλο σο σεβάνασα ο σύμβολα σο τθερέλα ο κάθε τθεμ, να χαιρετίνασα ι σημαία ούτε γκιλιαβάσα ο εθνικός ύμνος. (Ησαΐας 43:11· Δανιήλ 3:1-30· 1 Κορινθίους 10:14) Επίσης, ο κάθε τζενό κο λαός κι Ιεχωβάσκο αποφασίνελα κορκορό μα τι ψηφίνελ καέκ κόμμας ή καεκχέ τζενές κο εκλογές. Κεράσα-λες ανταβά επειδή υποστηρίνασα ι κυβέρνηση ι Ντεβλέσκι.​—Ματθαίος 22:21· Ιωάννης 15:19· 18:36.

 Κεφάλαιος 5, παράγραφος 2

17 ΠΝΕΥΜΑΣ Ι ΝΤΟΥΝΙΑΣΚΟ

Ο ντουνιάς υποστηρίνελα ο τρόπος σο σκεφτίνελα ο Μπενγκ. Αντικάς σκεφτίνενα ο τζενέ σο να μανγκένα ι Ιεχωβάς ούτε μανγκένα τι μοιάζεν λέστε, ντα να ασουνένα λέσκε κανόνες. (1 Ιωάννη 5:19) Ανταβά τρόπος σκέψης σο τθερένα ο τζενέ κο ντουνιάς ντα οντουλά πράγματα σο ταρτίνελα-λεν τι κερέν ισί ο πνεύμας ι ντουνιάσκο. (Εφεσίους 2:2) Σαρ υπηρέτες ι Ιεχωβάσκε, μαράσα-αμέν για μα τι τθεράς ανταβά πνεύμας. (Εφεσίους 6:10-18) Αμέν μανγκάσα ο ντρομά ι Ιεχωβάσκε ντα προσπαθίνασα μπουτ τι ατσσάς αφοσιωμέ κο τρόπος σο σκεφτίνελα Βοβ.

 Κεφάλαιος 5, παράγραφος 7

18 ΑΠΟΣΤΑΣΙΑ

Αποστασία ισί τι τζαλ κάποιος κόντρα οντουλέντε σο βακερέλα η Γραφή. Ο αποστάτες τζάνα κόντρα κο Ιεχωβά ντα κο Ιησούς, σο ισί Βασιλιάς κι Βασιλεία κι Ντεβλέσκι, ντα προσπαθίνενα τι κερέν γιαβερέν-ντα τι αβέν λέντζαρ. (Ρωμαίους 1:25) Μανγκένα τι τσσουβέν αμφιβολίες κι γκοντί οντουλένγκι σο ντένα λατρεία ι Ιεχωβάς. Μερικά τζενέ κι πρώτη Χριστιανική κχανγκιρί αβιλέ αποστάτες, ο ίδιος αβέλα-πες αντιβές-ντα. (2 Θεσσαλονικείς 2:3) Οντουλά σο ισί αφοσιωμέ κο Ιεχωβά να τθερένα καέκ σχέση με τους αποστάτες. Να μουκχάσα ι περιέργεια ή ι πίεση ι γιαβερένγκι τι κερέν-αμέν τι διαβάνας ή τι ασουνάς αποστατικά πράγματα. Ισινάμ αφοσιωμέ κο Ιεχωβά ντα ντάσα λατρεία σάντε λες.

Κεφάλαιος 5, παράγραφος 9

19 ΙΤΣΣΑΡΝΤΙΒΕΝΑ Ο ΑΜΑΡΤΙΕΣ

Τελάλ κατά Νόμος ι Μωυσίσκο, ο Ισραηλίτες μανγκένας κατά Ιεχωβά τι συγχωρίνελ λένγκε αμαρτίες. Ανένας κο ναός γκιβά, λάδι ντα ζώα για τι κερέν θυσίες σο κα ιτσσαρένας λένγκε αμαρτίες. Ανταβά ανέλας κι Ισραηλιτένγκι γκοντί ότι ο Ιεχωβά μανγκέλας τι συγχωρίνελ ο αμαρτίες σο κερένας σαρ λαός αλλά εμ σαρ τζενέ προσωπικά. Σοράν, όταν ο Ιησούς ντινάς πι ζωή για τι ιτσσαρέλ αμαρέ αμαρτίες, οντουλά θυσίες να χρειαζίντιβενας. Ο Ιησούς ντινάς ι τέλεια θυσία «εκ φαρ για πάντα».​—Εβραίους 10:1, 4, 10.

Κεφάλαιος 7, παράγραφος 6

20 ΣΕΒΑΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΖΩΑ

Ο Νόμος ι Μωυσίσκο μουκχέλας ι τζενέν τι χαν ζώα. Βακερντάς επίσης τι θυσιάνεν ζώα. (Λευιτικό 1:5, 6) Αλλά ο Ιεχωβά ποτές να μουκχλάς πι λαός τι συμπεριφερίντιβελ κο ζώα με σκληρός τρόπος. (Παροιμίες 12:10) Μάλιστα, ο Νόμος τθερέλας κανόνες σο αρακχαβένας ο ζώα κατά τζενέ σο τθερένας ασακί συμπεριφορά. Ο Ισραηλίτες λιντέας ι εντολή τι φροντίνεν πουμαρέ ζώα σωστά.​—Δευτερονόμιο 22:6, 7.

Κεφάλαιος 7, παράγραφος 6

21 ΚΛΑΣΜΑΤΑ Ι ΡΑΤΕΣΚΕ ΝΤΑ ΙΑΤΡΙΚΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ

Κλάσματα ι ρατέσκε. Ο σταρ πιο σημαντικά πράγματα σο τθερέλα ο ρατ ισί ο ερυθρά αιμοσφαίρια, ο λευκά αιμοσφαίρια, ο αιμοπετάλια ντα ο πλάσμας. Ανταλά σταρ σημαντικά πράγματα σο τθερέλα ο ρατ μπορίνενα τι χωρίντιβεν πιο χουρντέ πραγματέντε σο βακέρντιβενα κλάσματα ι ρατέσκε. *

Ο Χριστιανοί να τσσουβένα πέσκε ρατ ή εκ κατά σταρ πιο σημαντικά πράγματα σο τθερέλα. Πρέπει όμως τι δεχτίνεν ο κλάσματα ι ρατέσκε; Η Γραφή να κερέλα λάφι ανταλέσκε. Οτθάρ, κάθε Χριστιανός πρέπει τι ασουνέλ πι συνείδηση, σο σικλιαρντάς-λα κατά Γραφή, ντα τι αποφασίνελ κορκορό.

Μερικοί Χριστιανοί τραμπίνενα μα τι τσσουβέν καέκ κλάσμας ι ρατέσκο. Μπορεί τι σκεφτίνενα ότι ο Νόμος ι Ντεβλέσκο κο Ισραήλ μανγκέλας τι τσσορντιόλ «κι πφουβ» σαρό ο ρατ σο νικιόλας κατά ζώα.​—Δευτερονόμιο 12:22-24.

Γιαβερά τραμπίνενα τι κερέν κάτι διαφορετικός. Λένγκι συνείδηση μουκχέλα-λεν τι δεχτίνεν κάποια κλάσματα ι ρατέσκε. Μπορεί τι σκεφτίνενα ότι ο χουρντέ κλάσματα να συνεχίνενα τι σικαβέν ι ζωή ι τζενέσκι σο λιντέ λέσταρ ο ρατ.

Πριν τι τραμπίνεν σο κα κερέν με το κλάσματα ι ρατέσκε, σκεφτίνεν προσεκτικά ο ερωτήσεις:

  • Τζανάβα ότι άμα να μανγκλόμ τι τσσουβέν μάνγκε καέκ κλάσμας ι ρατέσκο, ανταβά μανγκέλα τι βακερέλ ότι να κα δεχτίναβ τι λαβ κάποια φάρμακα μερικέ νασφαλιματένγκε ή φάρμακα σο μπορεί τι βοηθίνεν τι σταματίνελ η αιμορραγία;

  • Σαρ κα εξηγίναβας εκχέ γιατρόσκε σόσκε να μανγκάβα ή σόσκε μανγκάβα τι τσσουβέν μάνγκε εκ ή πιο μπουτ κλάσματα ι ρατέσκε;

 Ιατρικά πράγματα. Σαρ Χριστιανοί, να ντάσα ρατ για τι τσσουβέν γιαβερένγκε ούτε ντάσα ρατ για τι χρησιμοποιήνας-λες αμέν κάνα κα κεράς εκ εγχείρηση. Όμως, υπαρχίντιβενα γιαβερά τρόποι σο μπορίνενα τι χρησιμοποιήντιβελ ο ρατ ι ίδιε ι τζενέσκο. Κάθε Χριστιανός πρέπει τι αποφασίνελ βοβ ο ίδιος σαρ κα χρησιμοποιήντιβελ λέσκο ρατ σε εκ χειρουργείος, εκ εξέταση ή εκ θεραπεία. Οπράλ ασακέ πραγματέντε, χάνικ ρατ μπορεί τι χρειαζίντιβελ τι νικιόλ κατά σώμας ι τζενέσκο για χάνικ.​—Για πιο μπουτ πληροφορίες, ντικχ Η Σκοπιά 15 Οκτωβρίου 2000, σελίδες 30, 31.

Για παράδειγμας, υπαρχίντιβελα εκ πράγμας σο βακέρντιβελα αιμοαραίωση, σο πριν τι κερέν ι εγχείριση νικαβένα εκ ποσότητα ρατέσκι κατά τζενό ντα τσσουβένα λέσκε κάτι γιαβέρ σο κερέλα ο ρατ τι αβγατίντιβελ. Σοράν, είτε καζόμ αβέλα-πες η εγχείριση είτε χάνικ πιο μετά λάταρ, τσσουβένα ο ρατ πάλι αντρέ κο τζενό.

Εκ γιαβέρ πράγμας βακέρντιβελα διάσωση αίματος. Όταν αβέλα-πες ανταβά, γκίντενα ο ρατ ι τζενέσκο σο χασάρντιβελα οπράλ κι εγχείριση, καθαρίνενα-λες ντα τσσουβένα-λες πάλι κο τζενό καζόμ αβέλα-πες η εγχείριση ή χάνικ πιο μετά λάταρ.

Ο κάθε γιατρός μπορεί τι κερέλα οντουλά ντούι πράγματα σο βακερντάμ πιο οπρέ χάνικ γιαβέρτουλους. Οτθάρ, πριν ο Χριστιανός τι δεχτίνελ τι κερέλ εκ χειρουργείος, εκ εξέταση ή εκ θεραπεία, πρέπει τι σικλιόλ ντιπ σαρ κα χρησιμοποιήντιβελ λέσκο ρατ.

Πριν τι λεν αποφάσεις σο τθερένα τι κερέν με ιατρικά πράγματα τουμαρέ ρατέσκε, σκεφτίνεν προσεκτικά ο ερωτήσεις:

  • Άμα εκ ποσότητα μι ρατέσταρ νικίστιλι μι σωμάσταρ για τι καθαρίντιβελ ντα μπορεί μάλιστα μα τι τσσουβντιόλ αμέσως μι σωμάστε, κα βακερέλ μάνγκε μι συνείδηση ότι ανταβά ρατ συνεχίνελα τι αβέλ μέρος μι σωμάσκο, ντα ότι νανέ ανάγκη “τι τσσορντιόλ κι πφουβ”;​—Δευτερονόμιο 12:23, 24.

  • Μήπως κα ενοχλίντιβελας μι συνείδηση σο σικλιαρντόμ-λα κατά Γραφή άμα οπράλ κι εγχείρηση εκ ποσότητα μι ρατέσταρ κα νικιόλας, κα νακχέλας από εκ μηχάνημας για τι καθαρίντιβελ ντα κα τσσουβντιόλας αντρέ μι σωμάστε ή οπράλ κι πληγή σο αβιλί κατά εγχείρηση;

  • Αγαβάβα ότι άμα να μανγκλόμ σαρέ ο ιατρικά πράγματα σο χρησιμοποιήντιβελα μο ρατ ανταβά μανγκέλα τι βακερέλ ότι να μανγκάβα ο εξετάσεις ι ρατέσκε, ι αιμοκάθαρση ή η καρδιοπνευμονική συσκευή;

Πριν τι λας αποφάσεις για το κλάσματα ι ρατέσκε ντα για το ιατρικές θεραπείες σο τθερένα τι κερέν αμαρέ ρατέσαρ, πρέπει τι προσευχίντιβας κο Ιεχωβά για τι οδηγίνελ-αμέν ντα σοράν τι κεράς έρευνα. (Ιακώβου 1:5, 6) Σοράν, πρέπει τι χρησιμοποιήνας αμαρί συνείδηση σο σικλιαρντάμ-λα κατά Γραφή για τι αποφασίνας. Δεν πρέπει τι πουτσάς γιαβερέν σο κα κερένας άμα ισινέ αμαρέ θεσιάτε ούτε πρέπει ο γιαβερά τι προσπαθίνεν τι επηρεάνεν αμαρί απόφαση.​—Ρωμαίους 14:12· Γαλάτες 6:5.

Κεφάλαιος 7, παράγραφος 11

22 ΠΑΚΙ ΚΙ ΝΤΕΒΛΕΣΚΕ ΓΙΑΚΧΑ

Ισινάμ πάκι κι Ντεβλέσκε γιακχά κάνα αμαρί συμπεριφορά ντα οντουλά σο κεράσα συμφωνίνενα με την άποψη ι Ντεβλέσκι. Τι αβάς πάκι κι Ντεβλέσκε γιακχά τθερέλα τι κερέν οντουλέντζαρ σο σκεφτίνασα, βακεράσα ντα κεράσα. Ο Ιεχωβά ντέλα-αμέν ι εντολή τι νασάς ντουρ κατά μαγαριπέ ντα κατά λουμνιπέ. (Παροιμίες 1:10· 3:1) Πρέπει τι αποφασίνας ότι κα ακολουθίνας ο πάκι κανόνες ι Ιεχωβάσκε πριν τι αβέλ ανγκλ’ αμέντε εκ κατάσταση σο κα μπορίνελας τι τσσουβέλ-αμέν κο πειρασμός τι κεράς κάτι κακός. Πρέπει τι προσευχίντιβας συνέχεια κο Ντεβέλ για βοήθεια ώστε τι ατσσικιαράς αμαρί γκοντί πάκι ντα πρέπει τι αβάς αποφασισμέ τι νασάς ντουρ κατά γκεραλέ πειρασμοί.​—1 Κορινθίους 6:9, 10, 18· Εφεσίους 5:5.

Κεφάλαιος 8, παράγραφος 11

 23 ΜΠΙΛΑΤΖΑΝΕ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΝΤΑ ΜΑΓΑΡΙΠΕ

Εκ τζενό σο κερέλα μπίλατζανε πράγματα τζάλα μπαρί κόντρα κι Ντεβλέσκε κανόνες οντουλέντζαρ σο κερέλα ντα βακερέλα, ντα σικαβέλα ότι να τθερέλα λατζ οπρά-πέστε. Κον κερέλα-λες ανταβά σικαβέλα ότι να σεβάνελα ι Ντεβλέσκε νόμοι. Άμα εκ τζενό κερέλα μπίλατζανε πράγματα, κα νακχέλ κατά δικαστική επιτροπή. Ο μαγαριπέ τθερέλα τι κερέλ σαβέ τι μανγκές αμαρτιέντζαρ. Άμα ανταλά αμαρτίες ισί μπαρέ, οντουβά τζενό μπορεί τι χρειαζίντιβελ τι νακχέλ κατά δικαστική επιτροπή κι κχανγκιρί.​—Γαλάτες 5:​19-21· Εφεσίους 4:​19· για πιο μπουτ πληροφορίες, ντικχ «Ερωτήσεις από Αναγνώστες» κι Σκοπιά 15 Ιουλίου 2006.

Κεφάλαιος 9, παράγραφος 7· κεφάλαιος 12, παράγραφος 10

 24 ΑΥΝΑΝΙΣΜΟΣ

Ο Ιεχωβά ντινάς ο σεξ για τι αβέλ εκ πάκι τρόπος σο σικαβέλα ο ρομ ντα η ρομνί αγάπη ο εκ κο γιαβέρ. Αλλά κάνα εκ τζενό κερέλα αυνανισμός, δηλαδή χρησιμοποιήνελα λουμνικανές πο γεννητικά όργανα για τι τθερέλ σεξουαλική ευχαρίστηση, χρησιμοποιήνελα μαγαριμέ τροπόσαρ ο σεξ. Ανταγιά συνήθεια μπορίνελα τι χαλαβέλ λέσκι φιλία ι Ιεχωβάσαρ. Μπορίνελα τι κερέλ-λες τι μανγκέλ μπουτ μπέτι πράγματα ντα τι τθερέλ λάθος άποψη για το σεξ. (Κολοσσαείς 3:5) Άμα κάποιος ισί σικλό τι κερέλ ανταβά μαγαριμέ πράγμας ντα ισί λέσκε δύσκολος τι τσσιναβέλ-λες, δεν πρέπει τι μουκχέλ-πες. (Ψαλμός 86:5· 1 Ιωάννη 3:​20) Άμα κερένα-λες τουμέν-ντα ανταβά, πουτρέν σαρό τουμαρό γκι κο Ιεχωβά ντα μανγκέν λέσταρ τι βοηθίνελ-τουμέν. Τι νασέν ντουρ πραγματένταρ σο ανένα τουμένγκε μπέτι σκέψεις, σαρ ισί η πορνογραφία. Κερέν λάφι τουμαρέ νταντέσαρ ή τουμαρέ νταγιάσαρ σο ισί Χριστιανοί ή εκχέ γκοντιαβέρ αμαλέσαρ σο σεβάνελα ι Ιεχωβάσκε νόμους. (Παροιμίες 1:8, 9· 1 Θεσσαλονικείς 5:​14· Τίτο 2:​3-5) Τι αβέν σίγουροι ότι ο Ιεχωβά ντικχέλα ντα εκτιμίνελα ο προσπάθειες σο κερένα για τι ατσσόν πάκι λέσκε γιακχίντε.​—Ψαλμός 51:​17· Ησαΐας 1:18.

Κεφάλαιος 9, παράγραφος 9

 25 ΤΙ ΤΘΕΡΕΛ ΕΚ ΜΟΥΡΣ ΜΠΟΥΤΕ ΡΟΜΝΙΝ Ή ΕΚ ΤΖΟΥΒΕΛ ΜΠΟΥΤΕ ΡΟΜΕΝ

Ι Ιεχωβάσκο σκοπός ι μπιαβέσκε ισινέ τι παντρίνελ ο μουρς σάντε εκχέ τζουβλιάσαρ. Κο πουρανό Ισραήλ, ο Ντεβέλ μουκχέλας ι μουρσέν τι τθερέν μπουτέ ρομνίν, αλλά να ισινέ ανταβά λέσκο σκοπός από την αρχή. Αντιβές ο Ιεχωβά να μουκχέλα πι υπηρετόν τι τθερέν μπουτέ ρομνίν ή μπουτέ ρομέν. Ο μουρς πρέπει τι τθερέλ σάντε εκχέ ρομνιά ντα η τζουβέλ πρέπει τι τθερέλ σάντε εκχέ ρομές.​—Ματθαίος 19:9· 1 Τιμόθεο 3:2.

Κεφάλαιος 10, παράγραφος 12

 26 ΔΙΑΖΥΓΙΟΣ ΝΤΑ ΧΩΡΙΣΜΟΣ

Ο Ιεχωβά τθερέλας πι γκοντιάτε τι ατσσόλ ο αντρόγυνος για πάντα γιεκ. (Γένεση 2:​24· Μαλαχίας 2:​15, 16· Ματθαίος 19:​3-6· 1 Κορινθίους 7:​39) Μουκχέλα τι λιντιόλ διαζύγιος σάντε άμα ο εκ κατά ντούι κα τζαλ εκχέ γιαβερέσαρ. Κάνα αβέλα-πες ανταβά, ο Ιεχωβά ντέλα οντουλέστε σο να φταίνελα ο δικαίωμας τι τραμπίνελ άμα κα λελ διαζύγιος ή όχι.​—Ματθαίος 19:9.

Μπάζιμα, κάποιοι Χριστιανοί τραμπίνενα τι χωρίνεν χωρίς τι κερέλ λουμνιπέ ο εκ κατά ντούι. (1 Κορινθίους 7:​11) Εκ Χριστιανός ή εκ Χριστιανή μπορεί τι σκεφτίνελ τι χωρίνελ άμα αβένα-πες ο πράγματα σο ισί πιο τελέ:

  • Ο ρομ να μανγκέλα τι ανέλ ο μαντρό κο κχερ. Ιτιρί ανταλέσταρ, η φαμιλί να τθερέλα λοβέ ή χαμπέ.​—1 Τιμόθεο 5:8.

  • Ο εκ κατά ντούι κερέλα μπαρό ζιάνι κι γιαβερέσκο σώμας. Ιτιρί ανταλέσταρ, ο γιαβέρ νταρέλα πι υγειάκε ή πι ζωγιάκε.​—Γαλάτες 5:​19-21.

  • Ισί μπαρό κίνδυνος τι χαλάντιβελ η φιλία ι Ιεχωβάσαρ. Εκ τζενό να αβέλα-πες τι υπηρετίνελ ι Ιεχωβάς ιτιρί πι ρομνιάταρ ή πι ρομέσταρ.​—Πράξεις 5:29.

Κεφάλαιος 11, παράγραφος 19

 27 ΙΣΑΡΙΠΕ ΝΤΑ ΖΟΡ

Σαρέ τθεράσα ανάγκη τι ισαρέν-αμέν ο γιαβερά ντα τι ντεν-αμέν ζορ. (Παροιμίες 12:​25· 16:​24) Μπορίνασα τι ντας ζορ ντα τι λοκχιαράς ο γκι ο εκ ι γιαβερέσκο γκουλντέ ντα λατσσέ λαφίντζαρ. Ασακέ λάφια βοηθίνενα αμαρέ πφραλέν ντα αμαρέ πφενίν τι νταϊντίνεν ντα τι συνεχίνεν τι υπηρετίνεν ι Ιεχωβάς ατζέ-ντα κάνα νακχένα μπαρέ δυσκολίες. (Παροιμίες 12:​18· Φιλιππησίους 2:​1-4) Άμα εκ τζενό τθερέλα πφανγκό γκι, πρέπει τι ασουνάς-λες με σεβασμός ντα τι προσπαθίνας τι αγαβάς σαρ νιωθίνελα. Αντικάς κα τζανάς σο μπορίνασα τι βακεράς ή τι κεράς για τι βοηθίνας-λες. (Ιακώβου 1:​19) Τσσουβέν στόχος τι σικλιόν λατσσές τουμαρέ πφραλέν ντα τουμαρέ πφενίν για τι αγαβέν μπαγιά σο τθερένα ανάγκη. Αζομάν κα μπορίνεν τι βοηθίνεν-λεν τι τζαν Οντουλέστε σο λοκχιαρέλα ι τζενένγκο γκι ντα ντέλα-λεν ζορ σο-ντα τι νακχέν, ντα βοβ κα λελ μπαγιά ο πφαριπέ οπρά-λένταρ.​—2 Κορινθίους 1:3, 4· 1 Θεσσαλονικείς 5:11.

Κεφάλαιος 12, παράγραφος 16

 28 ΜΠΙΑΒΑ

Η Γραφή να τσσουβέλα συγκεκριμέ κανόνες σαρ πρέπει τι αβέλ εκ μπιαβ. Ο έθιμα ντα ο νόμοι ι κάθε τθεμέσκε ισί διαφορετικά. (Γένεση 24:​67· Ματθαίος 1:​24· 25:​10· Λουκάς 14:8) Ο πιο σημαντικός σαάτι κο μπιαβ ισί αζομάν σο ο ζευγάρι ντέλα ο υποσχέσεις ο εκ κο γιαβέρ ανγκλάλ κο Ιεχωβά. Μπουτ ζευγάρια τραμπίνενα τι αβέν οτθέ λένγκι φαμιλί ντα λένγκε λατσσέ αμαλά κάνα ντένα ο υποσχέσεις ντα εκ πρεσβύτερος τι κερέλ εκ ομιλία κατά Γραφή. Ο ζευγάρι κα τραμπίνελ άμα κα κερέν τραπέζι σοράν κατά μπιαβ ντα σαρ κα αβέλ-πες. (Λουκάς 14:​28· Ιωάννης 2:​1-11) Σο-ντα απόφαση τι λεν, πρέπει τι κερέν ο πιο λατσσό για τι ντελ λένγκο μπιαβ δόξα κο Ιεχωβά. (Γένεση 2:​18-24· Ματθαίος 19:5, 6) Ο αρχές ι Γραφιάκε κα βοηθίνεν-λεν τι λεν λατσσέ αποφάσεις. (1 Ιωάννη 2:​16, 17) Άμα κα τραμπίνεν τι πιν κο μπιαβ, πρέπει τι τσσουβέν εκχέ πφραλές τι τθερέλ πι γκοντί για μα τι νακχέν ο όρια. (Παροιμίες 20:1· Εφεσίους 5:​18) Άμα κα τραμπίνεν τι τθερέν γκιλιά ή γιαβερά πράγματα για τι διασκεδάνεν, πρέπει τι κερέν ο πιο λατσσό για τι ντεν σαρέ ανταλά δόξα κο Ιεχωβά. Ο Χριστιανικά ζευγάρια, αντίς τι τθερέν πουμαρέ γκοντιάτε σάντε ο ντιβές ι μπιαβέσκο, πρέπει τι σκεφτίνεν σαρ κα αβέν πασέ κο Ντεβέλ ντα ο εκ ι γιαβερέσαρ.​—Παροιμίες 18:​22· για πιο μπουτ πληροφορίες, ντικχ Η Σκοπιά 15 Οκτωβρίου 2006, σελίδες 18-31.

Κεφάλαιος 13, παράγραφος 18

 29 ΓΚΟΝΤΙΑΒΕΡ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ

Μανγκάσα τι λας λατσσέ αποφάσεις σο βασίντιβενα οντουλέντε σο βακερέλα ο Λάφι ι Ντεβλέσκο. Φιρειπείν, ο ρομ εκχέ πφενιάκο σο νανέ πφραλ μπορεί τι μανγκέλ λάταρ τι τζαν εκχέ τραπεζίστε σο κερένα λένγκε τζενέ εκχέ μπαρέ ντιβεσέστε. Άμα κα αβέλας τουμένγκε ανταβά, σο κα κερένας; Άμα τουμαρί συνείδηση μουκχέλα-τουμέν τι τζαν, εξηγίνεν τουμαρέ ρομέστε ή ρομνιάτε ότι, άμα κο τραπέζι κα κερέν έθιμα σο τθερένα σχέση ι ψεύτικε θρησκειάσαρ, τουμέν να κα κερέν-λεν. Πρέπει επίσης τι σκεφτίνεν μήπως γιαβερά κα χασαρέν πουμαρί πίστη άμα τουμέν κα τζαν κο τραπέζι.​—1 Κορινθίους 8:9· 10:​23, 24.

Ή μπορεί τουμαρό αφεντικός τι ντελ-τουμέν λοβέ σαρ δώρος κο μπαρέ ντιβεσά. Πρέπει τι λεν-λες; Για τι τραμπίνεν σο κα κερέν, πρέπει τι σκεφτίνεν σόσκε ντέλα-τουμέν ανταβά δώρος. Άμα κα λένας ο δώρος, μήπως κα αγαβέλας ότι τουμέν-ντα κερένα ο μπαρέ ντιβεσά; Ή ισί απλά εκ τρόπος για τι σικαβέλ πι εκτίμηση; Κάνα κα σκεφτίνεν ανταλά ντα γιαβερά πράγματα, κα αποφασίνεν άμα κα λεν ανταβά δώρος ή όχι.

Μπορεί επίσης εκ τζενό τι ντελ-τουμέν εκ δώρος κο μπαρέ ντιβεσά ντα τι βακερέλ τουμένγκε: «Τζανάβα ότι τούι να κερέσα γιορτές, αλλά μανγκάβα τι νταβ-τουτ ακαβά δώρος». Μπορεί τι κερέλα-λες σάντε επειδή μανγκέλα-τουμέν. Οκιά μπάνταρ, μήπως προσπαθίνελα τι ντικχέλ καζόμ πιστοί ισινέν ή τι τσσίντελ-τουμέν τι κερέν ι γιορτή; Αφού κα σκεφτίνεν-λεν ανταλά, τουμέν κα τραμπίνεν άμα κα λεν ο δώρος ή όχι. Σαρέ κο αποφάσεις σο λάσα, μανγκάσα τι ατσσικιαράς πάκι αμαρί συνείδηση ντα τι ατσσάς πιστοί κο Ιεχωβά.​—Πράξεις 23:1.

Κεφάλαιος 13, παράγραφος 22

 30 ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΣΟ ΤΘΕΡΕΝΑ ΤΙ ΚΕΡΕΝ Ι ΜΠΟΥΤΙΕΝΤΖΑΡ ΝΤΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟΙ

Ο πιο μπουτ φαρ, κάνα νακχαβάσα ο παρεξηγήσεις σουγκό ντα χωρίς τι χας-αμέν, ισί λατσσό τι μπιστράς οντουβά σο αβιλό-πες. (Ματθαίος 5:​23-26) Ο πιο σημαντικός πράγμας εκχέ Χριστιανόσκε πρέπει τι αβέλ τι ντελ δόξα ι Ιεχωβάς ντα τι ατσσικιαρέλ ι κχανγκιρί ενωμέ.​—Ιωάννης 13:​34, 35· 1 Κορινθίους 13:4, 5.

Άμα ο Χριστιανοί να συμφωνίνενα εκχέ πραγμάσκε σο τθερέλα τι κερέλ ι μπουτιάσαρ, πρέπει τι προσπαθίνεν τι αρακχέν-λεν χωρίς τι τζαν κο δικαστήρια. Ο εδάφια 1 Κορινθίους 6:​1-8 βακερένα ι συμβουλή σο ντινάς ο απόστολος Παύλος κο Χριστιανοί σο γκερένας ο εκ ι γιαβερές κο δικαστήρια. Άμα κα γκεράας εκχέ πφραλές κο δικαστήριος, ανταβά κα ανέλας λατζ κι Ιεχωβάσκο ναβ ντα κι κχανγκιρί. Ο εδάφια Ματθαίος 18:​15-17 βακερένα καλά τριν πράγματα πρέπει τι κερέν ο Χριστιανοί για τι αρακχέν-λεν κάνα πουτάρντιβενα μπαρέ θέματα σαρ ισί τι βακερέλ εκ τζενό χουχαΐματα για τι χαλαβέλ ο ναβ εκχέ γιαβερέσκο ή για τι τσορέλ λέσταρ. (1) Πρέπει πρώτα τι προσπαθίνεν τι αρακχέν-λεν κορκορέ. (2) Άμα ναστί κερένα-λες ανταβά, μπορίνενα τι μανγκέν βοήθεια εκχέ ή ντουέ πνευματικέ πφραλένταρ κι κχανγκιρί. (3) Σοράν, άμα χρειαζίντιβελα, μπορίνενα τι μανγκέν κατά πρεσβύτεροι τι ντικχέν βον σο αβέλα-πες. Άμα ο πρόβλημας ερεσλό κο πρεσβύτεροι, βον κα βοηθίνεν οντουλέ τζενέν αντράλ κατά Γραφή τι αρακχέν-λεν. Άμα όμως κάποιοι οντουλένταρ να μανγκένα τι κερέν ο κανόνες ι Γραφιάκε, μπορεί τι χρειαζίντιβελ τι αβέλ-πες δικαστική επιτροπή κατά πρεσβύτεροι.

Ισί φαρ σο μπορεί τι χρειαζίντιβελ τι αβέλ εκ δικαστήριος πραγματένγκε σαρ ισί εκ διαζύγιος, κον κατά αντρόγυνος κα λελ ι χουρντέν, η διατροφή, η αποζημίωση, η πτώχευση ή η διαθήκη. Άμα εκ Χριστιανός γκιλό κο δικαστήριος για τι ντελ λύση κο πρόβλημας χωρίς τι χαλ-πες, να τζάλα κόντρα οντουλέσαρ σο βακερντάς ο Παύλος.

Άμα αβιλό-πες εκ μπαρό έγκλημας, σαρ για παράδειγμας εκ βιασμός, κακοποίηση εκχέ τσσαβέσκι, επίθεση, μπαρό τσοριπέ ή εκ μουνταριπέ, ο Χριστιανός σο βακερέλα ανταβά έγκλημας κο ασκέρια να τζάλα κόντρα κι συμβουλή κι Παυλόσκι.

Κεφάλαιος 14, παράγραφος 14

 31 Ο ΠΦΙΡΝΙΚΑΝΕ ΠΡΑΓΜΑΤΑ Ι ΜΠΕΝΓΚΕΣΚΕ

Κατά κήπος της Εδέμ, ο Μπενγκ προσπαθίνελα τι χουχαβέλ ι τζενέν. (Γένεση 3:​1-6· Αποκάλυψη 12:9) Τζανέλα ότι, άμα κα επηρεάνελ ο τρόπος σο σκεφτίνασα, μπορεί τι τσσίντελ-αμέν τι κεράς κάτι σο νανέ λατσσό. (2 Κορινθίους 4:4· Ιακώβου 1:​14, 15) Χρησιμοποιήνελα ι πολιτική, ι θρησκεία, ο εμπόριος, ι διασκέδαση, ο μπουτ γράμματα ντα γιαβερά πράγματα για τι νακχαβέλ ο τρόπος σο σκεφτίνελα βοβ ντα τι κερέλ-λες τι ντικχίντιβελ λατσσό.​—Ιωάννης 14:​30· 1 Ιωάννη 5:19.

Ο Μπενγκ τζανέλα ότι να τθερέλα μπουτ σαάτι για τι χουχαβέλ ι τζενέν. Οντουλέσκε, κερέλα σο νακχέλα λέσκε βαστέσταρ για τι χουχαβέλ καζόμ πιο μπουτ τζενέν αβέλα-πες. Ντα πιο μπουτ μανγκέλα τι χουχαβέλ οντουλέν σο υπηρετίνενα ι Ιεχωβάς. (Αποκάλυψη 12:​12) Άμα να τθεράσα αμαρέ γιακχά πουταρντέ, ο Μπενγκ κα μπορίνελας τι αλλάνελ ο τρόπος σο σκεφτίνασα χωρίς τι αγαβάς-λες. (1 Κορινθίους 10:​12) Φιρειπείν, ο Ιεχωβά μανγκέλα ο μπιαβά τι ατσσόν. (Ματθαίος 19:5, 6, 9) Αλλά μπουτ τζενέ αντιβές βακερένα ότι ο μπιαβ ισί εκ συμφωνία σο νανέ υποχρεωμέ τι ατσσικιαρέν-λα ντα μπορεί εύκολα τι χαλάντιβελ. Μπουτ ταινίες ντα γιαβερά πράγματα κι τηλεόραση νακχαβένα-λες ανταβά. Αμέν δεν πρέπει ποτές τι μουκχάς ι άποψη σο τθερέλα ο ντουνιάς ι μπιαβέσκε τι επηρεάνελ-αμέν.

Ο Μπενγκ κερέλα κάτι γιαβέρ-ντα για τι χουχαβέλ-αμέν. Προσπαθίνελα τι νακχαβέλ αμένγκε ότι μπορίνασα τι κεράς σο μανγκάσα. (2 Τιμόθεο 3:4) Άμα να τθεράσα αμαρί γκοντί, μπορεί τι τσσιναβάς τι σεβάνας οντουλέν σο τσσουντάς ο Ιεχωβά τι κερέν κουμάντος. Για παράδειγμας, εκ πφραλ μπορεί τι αρχίνελ τι τζαλ κόντρα κο λάφια κι πρεσβυτερόνγκε. (Εβραίους 12:5) Ή εκ πφεν μπορεί τι αρχίνελ μα τι ντελ καν πι ρομές σο ο Ιεχωβά τσσουντάς-λες τι αβέλ ο σορό αντρέ κι φαμιλί.​—1 Κορινθίους 11:3.

Πρέπει τι αβάς αποφασισμέ μα τι μουκχάς ι Μπενγκές τι επηρεάνελ ο τρόπος σο σκεφτίνασα. Πρέπει τι σκεφτίνας σαρ ο Ιεχωβά ντα “τι τθεράς αμαρέ γκοντιάτε οντουλά σο ισί οπρέ”.​—Κολοσσαείς 3:2· 2 Κορινθίους 2:11.

Κεφάλαιος 16, παράγραφος 9

 32 ΚΑΝΑ ΡΟΝΤΑΣΑ ΣΑΡ ΤΙ ΑΒΑΣ ΛΑΤΣΣΕΣ

Σαρέ μανγκάσα τι αβάς ζουρανέ ντα τι τθεράς ι πιο λατσσί θεραπεία κάνα ισινάμ νασφαλέ. (Ησαΐας 38:​21· Μάρκος 5:​25, 26· Λουκάς 10:​34) Αντιβές, ισί μπουτ θεραπείες σο κερένα μπουτ γιατροί ντα γιαβερά. Κάνα τραμπίνασα καγιά θεραπεία κα κεράς, ισί σημαντικός τι ακολουθίνας ο αρχές ι Γραφιάκε. Τι ντας-αμέν γκοντί ότι σάντε η Βασιλεία ι Ντεβλέσκι κα σαστιαρέλ-αμέν χωρίς τι νασφάλιβας πάλι. Δεν πρέπει τι ντας σαρί αμαρί προσοχή κι υγεία αμαρί ντα τι μουκχάς κι νάκρη ι λατρεία ι Ιεχωβάσκι.​—Ησαΐας 33:​24· 1 Τιμόθεο 4:16.

Πρέπει τι τθεράς αμαρί γκοντί τι νασάς ντουρ σαρέ κατά θεραπείες σο ντικχίντιβελα ότι παλά-λένταρ γκεράντιβελα ι δαιμονένγκι ζορ. (Δευτερονόμιο 18:​10-12· Ησαΐας 1:​13) Οτθάρ, πριν τι κεράς εκ θεραπεία ή τι λας εκ φάρμακος, πρέπει τι ρόντας καζόμ πιο λατσσές αβέλα-πες κατάρ αστάρντιβελα, σαρ αβέλα-πες η θεραπεία, ή άμα τθερέλα καέκ σχέση ι μπενγκαλέ πραγματέντζαρ. (Παροιμίες 14:​15) Δεν πρέπει τι μπιστράς ότι ο Μπενγκ κα μανγκέλας τι χουχαβέλ-αμέν για τι περάς κο μπενγκαλέ πράγματα. Άμα νακχλό αμαρέ γκοντιάταρ ότι εκ θεραπεία τθερέλα τι κερέλ ασακέ πραγματέντζαρ, ισί πιο λατσσές μα τι κεράς-λα.​—1 Πέτρου 5:8.

Κεφάλαιος 16, παράγραφος 18

^ Κάποιοι γιατροί πακιάνα ότι ο σταρ σημαντικά πράγματα σο τθερέλα ο ρατ ισί κλάσματα. Οτθάρ, μπορεί τι χρειαζίντιβελ τι εξηγίνεν ι απόφαση σο λιντέν μα τι δεχτίνεν τι τσσουβέν τουμένγκε ρατ ή εκ κατά σταρ πιο σημαντικά πράγματα σο τθερέλα ο ρατ, δηλαδή ερυθρά αιμοσφαίρια, λευκά αιμοσφαίρια, αιμοπετάλια ντα πλάσμας.