Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μετάβαση στον πίνακα περιεχομένων

Ο Τζενέ σο Ντένα Αντράλ Πουμαρέ Γκίσταρ Ισί Ευτυχισμέ

Ο Τζενέ σο Ντένα Αντράλ Πουμαρέ Γκίσταρ Ισί Ευτυχισμέ

«Ισί . . . ευτυχισμέ εκ τζενό όταν ντέλα».​—ΠΡΑΞΕΙΣ 20:35.

ΥΜΝΟΙ: 153, 14

1. Σαρ τζανάσα ότι ο Ιεχωβά ντέλα αντράλ πι γκίσταρ;

Ο ΙΕΧΩΒΑ ισινέ ντιπ κορκορό πριν τι αρχίνελ τι δημιουργίνελ. Σοράν, αποφασιντάς τι ντελ ο δώρος ι ζωγιάκο κο τζενέ ντα κο άγγελοι. Ο “ευτυχισμέ Ντεβέλ”, ο Ιεχωβά, χαιρίνελα κάνα ντέλα λατσσέ πράγματα. (1 Τιμόθεο 1:​11· Ιακώβου 1:​17) Ντα μανγκέλα τι αβάς αμέν-ντα ευτυχισμέ, οτθάρ σικλιαρέλα-αμέν τι ντας αντράλ αμαρέ γκίσταρ.​—Ρωμαίους 1:20.

2, 3. (α) Σόσκε ισινάμ ευτυχισμέ κάνα ντάσα αντράλ αμαρέ γκίσταρ; (β) Σο κα σικλιάς ανταλέ μαθημάστε;

2 Ο Ντεβέλ κερντάς ι τζενέν τι μοιάζεν λέστε. (Γένεση 1:​27) Ανταβά μανγκέλα τι βακερέλ ότι ο Ιεχωβά κερντάς-αμέν για τι μπορίνας τι τθεράς λέσκε ιδιότητες. Για τι αβάς μπαγιά ευτυχισμέ ντα τι τθεράς ι Ιεχωβάσκι ευλογία, πρέπει τι ακολουθίνας λέσκο παράδειγμας. Πρέπει τι πφαμπάς ι γιαβερέ τζενένγκε ντα τι ντας αντράλ αμαρέ γκίσταρ. (Φιλιππησίους 2:3, 4· Ιακώβου 1:5) Σόσκε; Επειδή αντικάς κερντάς-αμέν ο Ιεχωβά. Παρόλο σο ισινάμ ατελείς, μπορίνασα τι μοιάζας κο Ιεχωβά ντα τι ντας αμέν-ντα αντράλ αμαρέ γκίσταρ.

3 Η Γραφή βακερέλα αμένγκε σαρ μπορίνασα τι ντας αντράλ αμαρέ γκίσταρ. Ακανά κα ντικχάς σο σικλιαρέλα-αμέν η Γραφή ανταλέσκε. Κα σικλιάς σόσκε ο Ιεχωβά χαιρίνελα κάνα ντάσα αντράλ αμαρέ γκίσταρ ντα σαρ βοηθίνελα-αμέν ανταβά τι κεράς ο έργος σο ντινάς-αμέν ο Ιεχωβά. Επίσης, κα σικλιάς σόσκε ισινάμ ευτυχισμέ κάνα ντάσα ντα σόσκε πρέπει τι συνεχίνας τι κεράς-λες ανταβά.

Ο ΙΕΧΩΒΑ ΧΑΙΡΙΝΕΛΑ ΚΑΝΑ ΝΤΑΣΑ ΑΝΤΡΑΛ ΑΜΑΡΕ ΓΚΙΣΤΑΡ

4, 5. Σαρ ντέλα αντράλ πι γκίσταρ ο Ιεχωβά ντα ο Ιησούς, ντα σόσκε πρέπει τι μοιάζας λέντε;

4 Ο Ιεχωβά μανγκέλα τι μοιάζας λέστε, οτθάρ χαιρίνελα κάνα ντάσα αντράλ αμαρέ γκίσταρ. (Εφεσίους 5:1) Ο Ιεχωβά μανγκέλα επίσης τι αβέν ευτυχισμέ ο τζενέ. Τζανάσα-λες ανταβά σόσκε κερντάς-αμέν μπουτ σουκάρ τροπόσαρ ντα κερντάς αμαρί σουκάρ πφουβ ντα σαρέ οντουλά σο ισί λάτε για τι απολαμβάνας-λεν. (Ψαλμός 104:​24· 139:​13-16) Άρα, κάνα προσπαθίνασα τι κεράς ι γιαβερέν ευτυχισμέ, ντάσα δόξα ι Ιεχωβάς.

5 Επίσης, μοιάζασα κο Ιησούς, σο σικαντάς ι τζενένγκε πι τέλειε παραδειγμάσαρ σαρ τι ντεν αντράλ πουμαρέ γκίσταρ. Βοβ βακερντάς: «Ο Τσσαβό ι τζενέσκο αβιλό, όχι για τι υπηρετίνεν-λες, αλλά για τι υπηρετίνελ ντα τι ντελ πι ζωή σαρ λύτρος μπουτέ τζενένγκε». (Ματθαίος 20:​28) Ο απόστολος Παύλος-ντα βακερντάς ι Χριστιανόνγκε: «Τι συνεχίνεν τι σκεφτίνεν σαρ σκεφτίνελας ο Χριστός Ιησούς . . . Μουκχλάς ι ζωή σο τθερέλας ντα αβιλό σαρ δούλος». (Φιλιππησίους 2:5, 7) Οτθάρ, μπορίνασα τι πουτσάς-αμέν: “Μπορίναβα τι ακολουθίναβ ι Ιησούσκο παράδειγμας ατζέ πιο λατσσές;”​—Διαβάνεν 1 Πέτρου 2:21.

6. Σο σικλιαρντάς-αμέν ο Ιησούς κάνα βακερντάς ι ιστορία ι λατσσέ Σαμαρειτίσκι; (Ντικχ ι φωτογραφία σο ισί κι αρχή)

6 Ο Ιεχωβά χαιρίνελα κάνα ακολουθίνασα ο τέλειος παράδειγμας λέσκο ντα ι Ιησούσκο. Κεράσα-λες ανταβά κάνα πφαμπάσα ι τζενένγκε ντα ρόντασα τρόπους τι βοηθίνας-λεν. Ο Ιησούς σικαντάς καζόμ σημαντικός ισί ανταβά κάνα βακερντάς ι ιστορία ι λατσσέ Σαμαρειτίσκι. (Διαβάνεν Λουκάς 10:​29-37) Σικλιαρντάς πι μαθητέν ότι πρέπει τι βοηθίνεν ι γιαβερέν, κον-ντα ισί ή κατάρ-ντα τι αβέν. Ντένα-τουμέν γκοντί σόσκε βακερντάς ο Ιησούς ανταγιά ιστορία; Επειδή εκ Ιουδαίος πουτσλάας-λες: «Κον ισί ο τζενό σο ισί πασέ μάντε;» Η απάντηση ι Ιησούσκι σικλιαρέλα-αμέν ότι σαρ ο Σαμαρείτης, πρέπει τι ντας αντράλ αμαρέ γκίσταρ άμα μανγκάσα τι κεράς ι Ιεχωβάς τι χαιρίνελ.

7. Σαρ σικαβάσα ότι πακιάσα ότι οντουβά σο μανγκέλα αμένταρ ο Ιεχωβά ισί ο πιο λατσσό; Εξηγίνεν.

7 Εκ γιαβέρ λόγος για τι ντας αντράλ αμαρέ γκίσταρ τθερέλα τι κερέλ οντουλέντζαρ σο αβιλέ-πες κο κήπος της Εδέμ. Ο Μπενγκ βακερντάς ότι ο Αδάμ ντα η Εύα κα αβένας πιο ευτυχισμέ άμα να κα ασουνένας ι Ιεχωβάς ντα κα σκεφτίνενας σάντε πες. Η Εύα ντικχέλας σάντε πο νεαυτός ντα μανγκέλας τι αβέλ σαρ ο Ντεβέλ. Ο Αδάμ ντικχέλας σάντε πο νεαυτός ντα μανγκέλας τι κερέλ ο γκι ι Ευάκο πιο μπουτ κατά Ντεβλέσκο. (Γένεση 3:​4-6) Ο αποτελέσματα ισινέ μπουτ μπέτι. Ισί ξεκάθαρος ότι καέκ ναστί αβέλα ευτυχισμέ άμα ντικχέλα σάντε πο νεαυτός. Αν όμως να ντικχάσα σάντε αμαρό νεαυτός ντα ντάσα αντράλ αμαρέ γκίσταρ, σικαβάσα καζόμ μπουτ πακιάσα ότι οντουβά σο μανγκέλα αμένταρ ο Ιεχωβά ισί ο πιο λατσσό.

ΚΕΡΕΝ Ο ΕΡΓΟΣ ΣΟ ΝΤΙΝΑΣ-ΑΜΕΝ Ο ΝΤΕΒΕΛ ΤΙ ΚΕΡΑΣ

8. Σόσκε ο Αδάμ ντα η Εύα έπρεπε τι σκεφτίνεν ι γιαβερέν;

8 Παρόλο σο ο Αδάμ ντα η Εύα ισινέ κορκορέ κο κήπος της Εδέμ, έπρεπε τι σκεφτίνεν ι γιαβερέν. Σόσκε; Ο Ιεχωβά ντινάας-λεν τι κερέν μπουτί. Βακερντάς λένγκε τι πφερέν ι πφουβ πουμαρέ τσσαβέντζαρ ντα τι κερέν-λα παράδεισος. (Γένεση 1:​28) Ο Αδάμ ντα η Εύα έπρεπε τι μανγκέν τι αβέν ευτυχισμέ ο τσσαβέ σο κα κερένας, ακριβώς σαρ ο Ιεχωβά μανγκέλας σαρέ τι αβέν ευτυχισμέ. Σαρέ γιεκ, κα κερένας μπουτί για τι αβέλ σαρί η πφουβ παράδεισος. Ανταγιά κα αβέλας εκ μπουτ μπαρί μπουτί!

9. Σόσκε ο τζενέ κα αβένας ευτυχισμέ κάνα κα κερένας ι πφουβ παράδεισος;

9 Ο τέλεια τζενέ έπρεπε επίσης τι συνεργαζίντιβεν ι Ιεχωβάσαρ για τι κερέν ι πφουβ παράδεισος ντα τι κερέν λέσκο θέλημας. Αντικάς, κα ξεκουράντιβενας κο ντιβές σο ξεκουράντιβελα βοβ. (Εβραίους 4:​11) Σκεφτίνεν καζόμ ικανοποίηση ντα ευλογίες κα τθερένας κάνα κα κερένας ανταγιά μπουτί! Ο Ιεχωβά κα ευλογίνελας-λεν μπουτ άμα να κα ντικχένας σάντε πουμαρό νεαυτός ντα κα πφαμπόνας ι γιαβερένγκε.

10, 11. Σο κα βοηθίνελ-αμέν τι βακεράς ο λατσσέ αμπέρια ντα τι κεράς μαθητέν;

10 Αντιβές, ο Ιεχωβά ντινάς-αμέν τι κεράς εκ ξεχωριστός έργος. Μανγκέλα τι βακεράς ο λατσσέ αμπέρια ντα τι κεράς μαθητέν. Για τι κεράς ανταβά έργος, πρέπει τι πφαμπάς μπαγιά ι τζενένγκε. Κι πραγματικότητα, μπορίνασα τι συνεχίνας ανταβά έργος σάντε άμα μανγκάσα ι Ιεχωβάς ντα ι τζενέν.

11 Ο Παύλος βακερντάς ότι βοβ ντα γιαβερά Χριστιανοί κο πρώτος αιώνας ισινέ «συνεργάτες ι Ντεβλέσκε» σόσκε βακερένας ο λατσσέ αμπέρια ντα σικλιαρένας κο τζενέ ι αλήθεια. (1 Κορινθίους 3:6, 9) Αντιβές, αμέν-ντα μπορίνασα τι αβάς «συνεργάτες ι Ντεβλέσκε» άμα ντάσα αντράλ αμαρέ γκίσταρ αμαρό σαάτι, αμαρί ζορ ντα ο υλικά πράγματα σο τθεράσα για τι κεράς ο έργος σο ντινάς-αμέν ο Ντεβέλ. Σο μπαρό προνόμιος!

Κάνα βοηθίνενα εκχέ τζενές τι σικλιόλ ι αλήθεια, τθερένα μπαρί χαρά (Ντικχ ι παράγραφος 12)

12, 13. Καλά ευλογίες κα βακερένας ότι ανέλα ο έργος για τι κεράς μαθητέν;

12 Κάνα ντάσα αντράλ αμαρέ γκίσταρ αμαρό σαάτι ντα αμαρί ζορ για τι βακεράς ο λατσσέ αμπέρια ντα τι κεράς μαθητέν, τθεράσα μπαρί χαρά. Ανταβά βακερένα-λες μπουτ πφραλά ντα πφενιά σο τθερένας ι ευκαιρία τι κερέν μελέτες. Πουτάρντιβελα αμαρό γκι κάνα ντικχάσα οντουλέν σο κεράσα-λεν μελέτη τι χαιρίνεν σο αγαβένα μπαγιά ι Γραφή, τι μπαριαρέν πουμαρί πίστη, τι κερέν αλλαγές πουμαρέ ζωγιάτε ντα τι αρχίνεν τι βακερέν κο γιαβερά οντουλά σο σικλιόνα. Ο Ιησούς-ντα τθερέλας μπαρί χαρά κάνα ο 70 μαθητές σο μπουτσσαντάς «βουρτισάλε χαράσαρ» σόσκε τθερένας σουκάρ εμπειρίες.​—Λουκάς 10:​17-21.

13 Ο πφραλά σαρό κο ντουνιάς χαιρίνενα κάνα ντικχένα σαρ ο λατσσέ αμπέρια βοηθίνενα ι τζενέν τι κερέν πιο λατσσί πουμαρί ζωή. Για παράδειγμας, εκ τερνί πφεν σο ισί εργένη ντα βακερένα λάκε Άννα μανγκέλας τι κερέλ πιο μπουτ ι Ιεχωβάσκε. * (Ντικχ ι υποσημείωση) Οτθάρ, γκιλί κι Ανατολική Ευρώπη για τι κερέλ έργος εκχέ τθεμέστε σο η ανάγκη ισί πιο μπαρί. Βόι γραφιντάς: «Ισί μπουτ ευκαιρίες για τι κερές μελέτες ατθέ ντα μπεϊντίναβα-λες μπουτ ανταβά. Ο έργος ντέλα-μαν μπαρί χαρά. Κάνα βουρτίναβα κχερέ να τθεράβα σαάτι τι σκεφτίναβ μο νεαυτός. Σκεφτίναβα οντουλέν σο κεράβα-λεν μελέτη​—ο προβλήματα ντα ο ανησυχίες λένγκε. Ρόνταβα τρόπους τι ενθαρρύναβ-λεν ντα τι βοηθίναβ-λεν πρακτικά. Ντα ισινόμ σίγουρη ότι “ισί πιο ευτυχισμέ εκ τζενό όταν ντέλα παρά όταν λέλα”».​—Πράξεις 20:35.

Σο-ντα τι κερέν ο τζενέ, ο έργος ι Ντεβλέσκο κερέλα-αμέν ευτυχισμέ

14. Σαρ μπορίνενα τι αρακχέν χαρά κο έργος ατζέ-ντα άμα ο τζενέ να ασουνένα;

14 Ατζέ-ντα άμα ο τζενέ να ασουνένα-αμέν κάνα κεράσα έργος, μπορίνασα τι αβάς ευτυχισμέ σόσκε ντάσα-λεν ι ευκαιρία τι ασουνέν ο λατσσέ αμπέρια. Ο Ιεχωβά μπεκλεντίνελα αμένταρ τι κεράς οντουβά σο μανγκλάς κατά Ιεζεκιήλ-ντα: «Πρέπει τι βακερές λένγκε μο λάφια, είτε κα ασουνέν είτε όχι». (Ιεζεκιήλ 2:7· Ησαΐας 43:​10) Άρα, σο-ντα τι κερέν ο τζενέ, ο Ιεχωβά εκτιμίνελα αμαρέ προσπάθειες. (Διαβάνεν Εβραίους 6:​10) Εκ πφραλ γραφιντάς ότι κάνα κεράσα έργος, καζόμ «αμέν φυτίνασα, ποτίνασα ντα προσευχίντιβασα τθεράσα ι ελπίδα ότι ο Ιεχωβά κα μπαριαρέλ ο ενδιαφέρον ι τζενένγκο».​—1 Κορινθίους 3:6.

Κάνα τζάσα κο κάθε κχερ αμαρέ τομεάστε, ντάσα ι τζενέν ι ευκαιρία τι ασουνέν ο αμπέρια ι Βασιλειάκε (Ντικχ ι παράγραφος 14)

ΣΑΡ ΚΑ ΑΒΑΣ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕ

15. Πρέπει τι ντας αντράλ αμαρέ γκίσταρ σάντε άμα ο τζενέ εκτιμίνενα-λες ανταβά; Εξηγίνεν.

15 Ο Ιησούς μανγκέλα τι ντας αντράλ αμαρέ γκίσταρ σόσκε ανταβά κερέλα-αμέν ευτυχισμέ. Κάνα ντάσα αντράλ αμαρέ γκίσταρ, μπουτ τζενέ κα κερέν ο ίδιος. Οτθάρ, ο Ιησούς βακερέλα αμένγκε: «Τι ντεν, ντα ο τζενέ κα ντεν τουμέντε. Κα πφερέν τουμαρί κισί μπουτέ πραγματέντζαρ. Κα πιένεν ντα κα κουνιαβέν οντουλά σο τσσουντέ, αλλά κα αβέν αζόμ μπουτ σο να κα ερεσέν ντα κα νικιόν αβριάλ. Επειδή σαρ συμπεριφερίντιβενα τουμέν ι γιαβερένγκε, κα συμπεριφερίντιβεν βον-ντα τουμένγκε». (Λουκάς 6:​38) Βέβαια, κάνα ντένα αντράλ τουμαρέ γκίσταρ, να κα εκτιμίνεν-λες σαρέ ανταβά. Αλλά ατζέ-ντα κάνα ο γιαβερά να σικαβένα εκτίμηση, συνεχίνεν τι ντεν. Ποτές να τζανένα καζόμ μπαρό λατσσιπέ μπορίνενα τι κερέν όταν κα ντεν ατζέ-ντα εκ φαρ αντράλ τουμαρέ γκίσταρ.

16. Κάστε πρέπει τι ντας αντράλ αμαρέ γκίσταρ, ντα σόσκε;

16 Οντουλά τζενέ σο ντένα μπαγιά αντράλ πουμαρέ γκίσταρ να κερένα-λες ανταβά για τι λεν κάτι παλάλ. Ο Ιησούς βακερντάς: «Όταν κερέσα τραπέζι, τι καλίνες ι τσορορέν, ι μπανγκέν, ι κορορέν· ντα κα αβές ευτυχισμέ, επειδή ανταλά τζενέ να μπορίνενα τι σικαβέν τούκε ο λατσσιπέ σο σικαντάν λένγκε». (Λουκάς 14:​13, 14) Επίσης, η Γραφή βακερέλα: «Ο τζενό σο ντέλα αντράλ πι γκίσταρ κα ευλογίντιβελ» ντα «Ευτυχισμέ ισί κον πφαμπόλα οντουλέσκε σο να ντένα-λες σημασία». (Παροιμίες 22:9· Ψαλμός 41:1) Πρέπει τι ντας αντράλ αμαρέ γκίσταρ σόσκε μανγκάσα μπαγιά τι βοηθίνας ι γιαβερέν.

17. Καλέ τροπόντζαρ μπορίνασα τι ντας για τι αβάς ευτυχισμέ;

17 Κάνα ο Παύλος βακερντάς ο λάφια ι Ιησούσκε ότι «ισί πιο ευτυχισμέ εκ τζενό όταν ντέλα παρά όταν λέλα», να κερέλας λάφι σάντε για το υλικά πράγματα. Μπορίνασα τι ντας κο τζενέ ενθάρρυνση-ντα, συμβουλές κατά Γραφή ντα πρακτική βοήθεια. (Πράξεις 20:​31-35) Οντουλέντζαρ σο βακερντάς ντα κερντάς ο Παύλος, σικλιαρντάς-αμέν καζόμ σημαντικός ισί τι ντας αντράλ αμαρέ γκίσταρ αμαρό σαάτι, αμαρί ζορ, αμαρί προσοχή ντα αμαρί αγάπη.

18. Σο αγαντέ μπουτ επιστήμονες;

18 Ο επιστήμονες-ντα σο εξετάνενα ι τζενένγκι συμπεριφορά αγαντέ ότι κάνα ο τζενέ ντένα ισί ευτυχισμέ. Σαρ βακερέλα εκ άρθρος, ο τζενέ βακερένα ότι νιωθίνενα πιο ευτυχισμέ κάνα κερένα λατσσέ πράγματα ι γιαβερένγκε. Ο επιστήμονες βακερένα ότι κάνα βοηθίνασα ι γιαβερέν, νιωθίνασα ότι αμαρί ζωή τθερέλα σκοπός ντα νόημας. Οτθάρ, μπουτ λένταρ βακερένα κο τζενέ τι κερέν πράγματα ι γιαβερένγκε, χωρίς τι μανγκέν τι κερδίνεν κάτι, για τι τθερέν πιο λατσσί υγεία ντα τι αβέν πιο ευτυχισμέ. Σίγουρα, ανταβά να κερέλα αμένγκε εντύπωση σόσκε αμαρό λατσσό Δημιουργός, ο Ιεχωβά, βακερέλα ότι κάνα ντάσα ισινάμ ευτυχισμέ.​—2 Τιμόθεο 3:​16, 17.

ΣΥΝΕΧΙΝΕΝ ΤΙ ΝΤΕΝ ΑΝΤΡΑΛ ΤΟΥΜΑΡΕ ΓΚΙΣΤΑΡ

19, 20. Σόσκε μανγκένα τι ντεν αντράλ τουμαρέ γκίσταρ;

19 Κάνα ο τζενέ ντονταλάι αμένταρ πφαμπόνα σάντε πουμαρέ νεαυτόσκε, μπορεί τι αβέλ δύσκολος τι συνεχίνας τι ντας αντράλ αμαρέ γκίσταρ. Αλλά ο Ιησούς αντάς αμαρέ γκοντιάτε ότι ο ντούι πιο μπαρέ εντολές ισί τι μανγκάς ι Ιεχωβάς σαρέ αμαρέ γκίσαρ, σαρέ αμαρέ ψυχιάσαρ, σαρέ αμαρέ γκοντιάσαρ ντα σαρέ αμαρέ ζοριάσαρ, ντα τι μανγκάς ι τζενές σο ισί πασ’ αμέντε σαρ μανγκάσα αμαρό νεαυτός. (Μάρκος 12:​28-31) Ανταλέ μαθημάστε σικλιλάμ ότι ο τζενέ σο μανγκένα ι Ιεχωβάς, μοιάζενα λέστε. Ο Ιεχωβά ντα ο Ιησούς ντένα αντράλ πουμαρέ γκίσταρ. Βακερένα αμένγκε τι ακολουθίνας λένγκο παράδειγμας, σόσκε τζανένα ότι ανταβά κα κερέλ-αμέν μπαγιά ευτυχισμέ. Αν ντάσα αντράλ αμαρέ γκίσταρ κο Ντεβέλ ντα κο τζενέ σο ισί πασ’ αμέντε, κα ντας δόξα ι Ιεχωβάς ντα κα κεράς λατσσιπέ αμένγκε ντα ι γιαβερένγκε.

20 Σίγουρα, κερένα ο πιο λατσσό σο μπορίνενα για τι ντεν αντράλ τουμαρέ γκίσταρ ντα τι βοηθίνεν ι γιαβερέν, ντα πιο μπουτ τουμαρέ πφραλέν ντα πφενίν. (Γαλάτες 6:​10) Άμα κα συνεχίνεν τι κερέν-λες ανταβά, ο τζενέ κα εκτιμίνεν-τουμέν ντα κα μανγκέν-τουμέν, ντα τουμέν κα αβέν ευτυχισμέ. Η Γραφή βακερέλα: «Οντουβά σο ντέλα αντράλ πι γκίσταρ κα ευλογίντιβελ, ντα κον λοκχιαρέλα ι γιαβερένγκο γκι κα λοκχιόλ λέσκο-ντα γκι». (Παροιμίες 11:​25) Αμαρέ ζωγιάτε ντα αμαρέ εργόστε, υπαρχίντιβενα μπουτ τρόποι για τι σικαβάς λατσσιπέ ντα τι ντας αντράλ αμαρέ γκίσταρ χωρίς τι ντικχάς αμαρό συμφέρον. Κο γιαβέρ μάθημας, κα ντικχάς καλά ισί μερικοί τρόποι.

^ παρ. 13 Ο ναβ αλλαξάλο.