1. Σο ντέλα-αμέν ο Λάφι ι Ντεβλέσκο;

Ο ΙΕΧΩΒΑ ισί αμαρό Μπαρό Εκπαιδευτής, οτθάρ μπορίνασα τι νακχαβάς σο-ντα πρόβλημας τθεράσα. (Ησ. 30:​20, 21) Λέσκο Λάφι ντέλα-αμέν σαρέ οντουλά σο χρειαζίντιβασα για τι “αβάς έτοιμοι” ντα “τι κεράς κάθε λατσσό πράγμας”. (2 Τιμ. 3:​17) Κάνα τζουβντιάσα αντικάς σαρ σικλιαρέλα η Γραφή, αβάσα πιο γκοντιαβέρ οντουλένταρ σο βακερένα ότι πρέπει τι ασουνάς ι «σοφία ανταλέ ντουνιάσκι».​—1 Κορ. 3:​19· Ψαλμ. 119:​97-100.

2. Σο κα ντικχάς ανταλέ μαθημάστε;

² Σαρ κα ντικχάς, η σοφία ι ντουνιάσκι μπουτ φαρ βακερέλα τι κεράς σο μανγκάσα αμέν. Οτθάρ, μπορεί τι αβέλ δύσκολος μα τι σκεφτίνας ντα μα τι κεράς οντουλά σο κερένα ο τζενέ κο ντουνιάς. Άκ’ σόσκε βακερέλα η Γραφή: «Προσοχίνεν μα τι καπτίνελ-τουμέν καέκ τζενό σο χρησιμοποιήνελα ι φιλοσοφία ντα ο ψεύτικα λάφια σο στηρίντιβενα κο έθιμα κι τζενένγκε». (Κολ. 2:8) Ανταλέ μαθημάστε, κα ντικχάς σο αβιλό-πες κο μπρεσά σο νακχλέ για τι αγαβάς σαρ πακιασάλε ο τζενέ ντούι ψέματα ι Μπενγκέσκε. Κα σικλιάς σόσκε η σοφία ι ντουνιάσκι ισί ντινιλιπέ ντα σαρ η σοφία ι Γραφιάκι ισί μπουτ πιο οπρέ σαρέ κατά πράγματα σο ντέλα ο ντουνιάς.

3, 4. Σαρ αλλαντέ ο τζενέ κο Ηνωμένες Πολιτείες ο τρόπος σο ντικχένας ο λουμνικανέ πράγματα κο μπρεσά κατά 1900 μέχρι κο 1930;

³ Κο Ηνωμένες Πολιτείες, κο μπρεσά κατά 1900 μέχρι κο 1930 ο τζενέ αρχισάλε τι ντικχέν γιαβέρτουλους ο λουμνικανέ πράγματα. Ανγκλέ, μπουτ τζενέ πακιάνας ότι σάντε ο παντριμέ αβέλας-πες τι σοβέν γιεκ ντα ότι να ισινέ λατσσό τι  κερέν λάφι ασακέ πραγματένγκε ανγκλάλ κο γιαβερά. Αλλά οντουλά κανόνες αλλαξάλε, ντα οτθάρ μπερί μπουτ τζενέ να τσσουβένα όρια οντουλέντε σο κερένα.

⁴ Κατά μπρες 1920 μέχρι κο 1930 αβιλέ-πες μπουτ αλλαγές κο ντουνιάς. Εκ τζενί σο ροντιντάς ανταβά πράγμας βακερέλα: «Ο σινεμάδες, ο θέατρα, ο γκιλιά, ο βιβλία ντα ο διαφημίσεις αρχισάλε τι τθερέν μπουτ λουμνικανέ πράγματα». Οντουλά μπρεσά, ο τζενέ αρχισάλε τι κχελέν τροπόσαρ σο ανέλας κι γιαβερένγκι γκοντί λουμνικανέ πράγματα ντα τι ιρίν σέα σο να ισινέ σεμνά. Αβιλό ανταβά σο βακερντάας η Γραφή, ότι ο τζενέ κο τελευταία ντιβεσά κα “μανγκένας ο απολαύσεις”.​—2 Τιμ. 3:4.

5. Κο μπρεσά σοράν κατά 1960, σο αβιλό-πες κο τρόπος σο ντικχένας ο τζενέ ο λουμνικανέ πράγματα;

⁵ Κο μπρεσά σοράν κατά 1960, ατζέ πιο μπουτ τζενέ τζουβντιόνας γιαβερέντζαρ σο να ισινέ παντριμέ λέντζαρ, ντα ισινέ μπουτ οντουλά σο τζάνας μουρσά μουρσέντζαρ ντα τζουβλιά τζουβλίντζαρ ή σο λένας διαζύγιος. Καζόμ τζάλας, η διασκέδαση μπουτέ τζενένγκι τθερέλας πιο μπουτ μπίλατζανε πράγματα. Σο αντέ σαρέ ανταλά; Εκ σπουδαγμέ τζενί βακερντάς ότι αντέ μπουτ μπέτι πράγματα σαρ ισί ο τρουγιμέ φαμιλιά ή ο φαμιλιά σο ισί μπι-νταντέσκε ή μπι-νταγιάκε ντα ο τζενέ σο τθερένα πφανγκό γκι ή σο ναστί τσσιναβένα τι ντικχέν πορνογραφία. Ντα ισί μπουτ νασφαλίματα, σαρ ο AIDS, σο τθερένα μπουτ φαρ οντουλά σο τζάνα γιαβερέντζαρ. Σαρέ ανταλά σικαβένα ότι η σοφία ι ντουνιάσκι ισί ντινιλιπέ.​—2 Πέτρ. 2:19.

6. Σόσκε ο τρόπος σο ντικχένα ο τζενέ ο λουμνικανέ πράγματα ισί ανταβά σο μανγκέλα ο Μπενγκ;

⁶ Ο τρόπος σο ντικχένα ο τζενέ ο λουμνικανέ πράγματα ισί ανταβά σο μανγκέλα ο Μπενγκ. Σίγουρα, αβέλα λέσκο γκι κάνα ντικχέλα ι τζενέν τι χρησιμοποιήνεν ο σεξ μπέτι τροπόσαρ ντα αντικάς τι μελιαρέν ο μπιαβ, σο ισί δώρος κατά Ιεχωβά. (Εφεσ. 2:2) Άμα ο τζενέ κερένα λουμνικανέ πράγματα, σικαβένα ότι να εκτιμίνενα ο δώρος σο ντινάς-αμέν ο Ιεχωβά τι κεράς τσσαβέν. Ντα μπορεί τι χασαρέν ατζέ-ντα ι αιώνια ζωή.​—1 Κορ. 6:9, 10.

7, 8. Σόσκε η άποψη σο τθερέλα η Γραφή για το σεξ ισί μπουτ πιο λατσσί οντουλάταρ σο τθερέλα ο ντουνιάς;

⁷ Ο τζενέ σο ασουνένα ι σοφία ανταλέ ντουνιάσκι πρασάνα ο κανόνες σο τθερέλα η Γραφή ι λουμνικανέ πραγματένγκε ντα βακερένα ότι νανέ αμαρέ ντιβεσένγκε. Μπορεί τι πουτσένα: “Σόσκε ο Ντεβέλ τσσουντάς αντρ’ αμέντε τι μανγκάς τι κεράς  σεξ ντα σοράν βακερέλα τι ατσσικιαράς-αμέν;” Πουτσένα-λες ανταβά σόσκε πακιάνα ότι πρέπει τι κερέν σο μανγκένα. Αλλά ανταβά ισί λάθος. Η Γραφή βακερέλα κάτι γιαβέρ. Ντέλα-αμέν αξία κάνα βακερέλα ότι ισί αμαρέ βαστέστε τι κεράς κουμάντος ο μπέτι πράγματα σο μανγκάσα. (Κολ. 3:5) Ντα ο Ιεχωβά ντινάς κο ρομ ντα κι ρομνί ο δώρος ι μπιαβέσκο για τι ικανοποιήνεν ο εκ ι γιαβερές τροπόσαρ σο ντέλα αξία κο μπιαβ. (1 Κορ. 7:8, 9) Αντικάς, απολαμβάνενα ο σεξ χωρίς τι τθερέν τύψεις ντα ανησυχίες, σαρ τθερένα μπουτ φαρ οντουλά σο κερένα λουμνιπέ.

⁸ Η άποψη σο τθερέλα η Γραφή για το σεξ ισί μπουτ πιο λατσσί οντουλάταρ σο τθερέλα ο ντουνιάς. Βακερέλα ότι ο σεξ μπορίνελα τι ανέλ χαρά. (Παρ. 5:​18, 19) Αλλά βακερέλα ακαβά-ντα: «Ο κάθε εκ τουμένταρ πρέπει τι τζανέλ σαρ τι κερέλ κουμάντος πο σώμας για τι ατσσικιαρέλ-λες άγιος ντα τι τθερέλ αξία κο γιακχά κι Ντεβλέσκε ντα μα τι αβέλ σαρ ο τζενέ κατά γιαβερά τθεμά σο να τζανένα ι Ντεβλές ντα μανγκένα μπουτ τι σοβέν συνέχεια γιαβερέντζαρ χωρίς τι ατσσόν ποτές ικανοποιημέ».​—1 Θεσ. 4:4, 5.

9. (α) Σαρ βοηθίντιλε ο υπηρέτες ι Ιεχωβάσκε περίπου 100 μπρεσά πιο τζανγκλέ τι ασουνέν ι σοφία ι Γραφιάκι σο ισί πιο οπρέ κατά σοφία ι ντουνιάσκι; (β) Καγιά λατσσί συμβουλή ισί κο εδάφια 1 Ιωάννη 2:​15, 16; (γ) Καλά πράγματα δεν πρέπει τι κεράς σαρ βακερένα ο εδάφια Ρωμαίους 1:​24-27;

⁹ Περίπου 100 μπρεσά πιο τζανγκλέ, ο υπηρέτες ι Ιεχωβάσκε να χουχάντιλε κατά ψεύτικα λάφια οντουλένγκε σο “νασλέ κατά όρια ντα να λατζάνας ιτς”. (Εφεσ. 4:​19) Κερένας ο πιο λατσσό για τι ντεν καν κο κανόνες κι Ιεχωβάσκε. Η Σκοπιά 15 Μαΐου 1926 (1 Ιουνίου 1926 κο μπαλαμανές) βακερέλας ότι ο τζενέ “πρέπει τι αβέν πάκι κι γκοντί ντα κο πράγματα σο κερένα, ντα ατζέ πιο μπουτ ο μουρσά ι τζουβλίντζαρ ντα ο τζουβλιά ι μουρσέντζαρ”. Σο-ντα τι αβέλας-πες κο ντουνιάς, ο υπηρέτες ι Ιεχωβάσκε ασουνένας ι σοφία ι Γραφιάκι σο ισί πιο οπρέ κατά σοφία ι ντουνιάσκι. (Διαβάνεν 1 Ιωάννη 2:​15, 16) Σο σουκάρ ισί σο τθεράσα ο Λάφι ι Ντεβλέσκο! Ντα σο σουκάρ ισί σο ο Ιεχωβά ντέλα-αμέν πνευματικός χαμπέ οπράλ κο σαάτι για μα τι χουχάντιβας οντουλένταρ σο βακερέλα η σοφία ι ντουνιάσκι ι λουμνικανέ πραγματένγκε. *​—Διαβάνεν Ρωμαίους 1:​24-27.

10, 11. Σο βακερντάς η Γραφή ότι κα αβέλας-πες κο τελευταία ντιβεσά;

¹⁰ Η Γραφή βακερντάς ότι, κο τελευταία ντιβεσά, ο τζενέ κα «μανγκέν σάντε πουμαρό νεαυτός». (2 Τιμ. 3:1, 2) Να κερέλα αμένγκε εντύπωση σο ο ντουνιάς κερέλα ι τζενέν τι αβέν μπαρικανέ. Εκ εγκυκλοπαίδεια βακερέλα ότι σοράν κατά 1970 «νικίστιλε ατζέ πιο μπουτ βιβλία σο βακερένας σαρ τι τζας λατσσές κι ζωή». Ασακέ βιβλία βακερένας ότι ο τζενέ δεν πρέπει τι αλλάνεν τίποτα πουμαρέ νεαυτόσταρ ή τι αμντίνεν ότι κερένα κάτι λάθος. Για παράδειγμας, εκ ανταλέ βιβλιόνταρ βακερέλα: «Τι μανγκές το νεαυτός σόσκε ισινάν ο πιο σουκάρ ντα σημαντικός τζενό σο τζουβντιλό ποτές». Ανταβά βιβλίος βακερέλα ότι ο τζενέ πρέπει τι τραμπίνεν κορκορέ σαρ τι συμπεριφερίντιβεν ντα τι κερέν σο πακιάνα ότι ισί σωστός ή λατσσό λένγκε.

¹¹ Ασουντέν ατζέκ φαρ ασακέ λάφια; Ο Μπενγκ βακερντάς ι Ευάκε τι κερέλ κάτι ασακό. Βακερντάς λάκε ότι κα αβέλας “σαρ ο Ντεβέλ ντα κα τζανέλας εμ ο λατσσιπέ εμ ο γκεραλιπέ”. (Γέν. 3:5) Αντιβές, μπουτ τζενέ ισί αζόμ μπαρικανέ σο πακιάνα ότι καέκ, ούτε ο Ντεβέλ, ναστί βακερέλα λένγκε σο ισί λατσσό ντα σο ισί γκεραλό.  Ανταβά ντικχίντιβελα κο τρόπος σο ντικχένα ο τζενέ ο μπιαβ.

12. Σαρ ντικχέλα ο ντουνιάς ο μπιαβ;

¹² Η Γραφή βακερέλα κο παντριμέ μουρσά ντα τζουβλιά τι σεβάνεν ο εκ ι γιαβερές ντα τι ατσσικιαρέν ο λάφι σο ντινέ κάνα παντρισάλε. Σικαβέλα λένγκε ότι πρέπει τι ατσσόν γιεκ σο-ντα τι αβέλ-πες, ακαλέ λαφίντζαρ: «Ο τζενό κα μουκχέλ πι νταντές ντα πι νταγιά ντα κα αβέλ γιεκ πι ρομνιάσαρ σαρ εκ σώμας». (Γέν. 2:​24) Αλλά οντουλά σο ασουνένα ι σοφία ι ντουνιάσκι βακερένα ότι ο μουρς ή η τζουβέλ πρέπει τι ντικχέλ σάντε πο ανάγκες. Μερικέ τθεμέντε, κάνα ο τζενέ παντρίνενα ντένα πουμαρό λάφι ανγκλάλ κο γιαβερά ότι κα ατσσόν γιεκ καζόμ καιρός κα τζουβντιόν. Μπουτ τζενέ αλλαντέ ανταλά λάφια ντα βακερένα ότι κα ατσσόν γιεκ καζόμ καιρός κα μανγκέν-πες. Ο τζενέ να σεβάνενα ο μπιαβ, οτθάρ μπουτ φαμιλιά τρουγίντιλε ντα μπουτ τζενέ τθερένα πφανγκό γκι. Σίγουρα, ο τρόπος σο ντικχέλα ο ντουνιάς ο μπιαβ ισί ντινιλικανό.

13. Καβά ισί εκ λόγος σο τζουνγκάλα ο Ιεχωβά κατά μπαρικανέ τζενέ;

¹³ Η Γραφή βακερέλα: «Ο Ιεχωβά τζουνγκάλα οντουλέσταρ σο τθερέλα μπαρικανό γκι». (Παρ. 16:5) Σόσκε; Εκ λόγος ισί ότι οντουλά σο μανγκένα μπουτ πουμαρό νεαυτός αβένα μπαρικανέ σαρ ο Μπενγκ. Ανέν τουμαρέ γκοντιάτε ακαβά: Ο Μπενγκ πακιάλας ότι ο Ιησούς​—οντουβά σο χρησιμοποιηντάς ο Ντεβέλ για τι κερέλ σαρέ ο πράγματα—​κα περέλας τελέ για τι προσκυνίνελ-λες! (Ματθ. 4:8, 9· Κολ. 1:​15, 16) Κάνα ντικχάσα ι τζενέν σο πακιάνα ότι ισί μπουτ σημαντικοί αγαβάσα ότι η σοφία ι ντουνιάσκι, κι Ντεβλέσκε γιακχά, ισί ντινιλιπέ.

14. Σαρ βοηθίνελα-αμέν ο εδάφιος Ρωμαίους 12:3 τι ντικχάς αμαρό νεαυτός με το σωστός τρόπος;

¹⁴ Η Γραφή βοηθίνελα-αμέν τι ντικχάς αμαρό νεαυτός με το σωστός τρόπος. Βακερέλα ότι ισί λατσσό τι μανγκάς-λες. Ο Ιησούς βακερντάς: «Τι μανγκές ι τζενές σο ισί πασέ τούτε σαρ μανγκέσα το νεαυτός».  Ανταβά σικαβέλα ότι πρέπει τι ντικχάς αμαρέ-ντα ανάγκες. (Ματθ. 19:​19) Αλλά η Γραφή σικλιαρέλα ότι δεν πρέπει τι αμντίνας ότι ισινάμ πιο σημαντικοί κατά γιαβερά. Βακερέλα: «Μα τι κερέν τίποτα επειδή μανγκένα τι χαν-τουμέν ή από εγωισμός, αλλά με ταπεινότητα τι νιωθίνεν ότι ο γιαβερά ισί πιο σημαντικοί τουμένταρ».​—Φιλιπ. 2:3· διαβάνεν Ρωμαίους 12:3.

15. Σόσκε πακιάνα ότι οντουλά σο βακερέλα η Γραφή για το τρόπος σο ντικχάσα αμαρό νεαυτός ισί λατσσέ;

¹⁵ Αντιβές, μπουτ τζενέ σο ισί γκοντιαβέρ κο γιακχά κι ντουνιάσκε πρασάνα ανταλά λάφια ι Γραφιάκε. Βακερένα ότι άμα πακιάσα ότι ο γιαβερά ισί πιο οπρέ τούταρ, κα κερέν-τουτ σο μανγκένα. Αλλά σο αβέλα-πες επειδή ο ντουνιάς ι Μπενγκέσκο ντικχέλα αντικάς ο πράγματα; Σο ντικχένα τουμέν; Ισί ευτυχισμέ οντουλά σο ντικχένα σάντε πουμαρό νεαυτός; Τθερένα ευτυχισμέ φαμιλιά; Τθερένα λατσσέ αμαλέν; Ισί αμαλά ι Ντεβλέσκε; Σαρ ντικχλέν, καγιά σοφία κερέλα αμένγκε λατσσιπέ, ι ντουνιάσκι ή ι Γραφιάκι;

16, 17. Καλέ πραγμάσκε χαιρίνασα, ντα σόσκε;

¹⁶ Ο τζενέ σο ασουνένα οντουλέν σο τθερένα ι σοφία ι ντουνιάσκι, ισί σαρ εκ τζενό σο χασάρντιλο ντα πουτσέλα εκχέ γιαβερές σο χασάρντιλο βοβ-ντα. Ο Ιησούς, κάνα κερντάς λάφι οντουλένγκε σο ισινέ γκοντιαβέρ κο γιακχά κι ντουνιάσκε αζομάν, βακερντάς: «Παρόλο σο ισί κορορέ σικαβένα ι γιαβερένγκε κάι τι τζαν. Άμα εκ κορορό σικαβέλα εκχέ γιαβερέ κορορέσκε κάι τι τζαλ, ο ντούι-ντα κα περέν κι γούρνα». (Ματθ. 15:​14) Βα, η σοφία ανταλέ ντουνιάσκι, κι Ντεβλέσκε γιακχά, ισί ντινιλιπέ.

¹⁷ Ο λάφια ι Γραφιάκε ισί πάντα “λατσσέ για τι σικλιαρέν-αμέν, για τι ντεν-αμέν συμβουλές, για τι τσσουβάς σε εκ σειράς ο πράγματα, για τι διορθώνεν-αμέν δίκαια”. (2 Τιμ. 3:​16) Καζόμ χαιρίνασα σο ο Ιεχωβά, αντράλ κατά οργάνωση, αρακχαβέλα-αμέν κατά σοφία ανταλέ ντουνιάσκι! (Εφεσ. 4:​14) Ο πνευματικός χαμπέ ντέλα-αμέν ι ζορ σο χρειαζίντιβασα για τι ντας καν κο Λάφι κι Ντεβλέσκο. Σο σουκάρ ισί σο η σοφία ι Γραφιάκι σικαβέλα καβά ισί ο πιο λατσσό ντρομ αμένγκε!