1. Σο κερντάς τον Κάιν τι λελ εκ λάθος απόφαση, ντα καβά ισινέ ο αποτέλεσμας;

Ο ΚΑΪΝ έπρεπε τι λελ εκ σημαντική απόφαση. Κα μπορίνελας τι τραμπίνελ τι κερέλ κουμάντος πο μπέτι αισθήματα, κάτι σο κα ανέλας λατσσέ αποτελέσματα. Ή κα μπορίνελας τι μουκχέλ πο αισθήματα τι κερέν-λες κουμάντος, κάτι σο κα ανέλας μπέτι αποτελέσματα. Η Αγία Γραφή βακερέλα αμένγκε ότι ο Κάιν λιντάς ι λάθος απόφαση. Επειδή λιντάς οντιά απόφαση, λέσκο πφραλ, ο Άβελ, μουλό ντα λέσκι φιλία Οντουλέσαρ σο κερντάς-λες καταστραφισάλι.—Γένεση 4:3-16.

2. Σόσκε ισί σημαντικός τι λας λατσσέ αποφάσεις;

² Σαρέ αμέν χρειαζίντιβελα τι λας αποφάσεις ντα τι τραμπίνας σο κα κεράς αμαρέ ζωγιάτε. Κάποιες αποφάσεις ισί μπουτ σημαντικές, ντα γιαβερά νανέ. Αλλά μπουτ αποφάσεις μπορίνενα τι επηρεάνεν σαρί αμαρί ζωή. Όταν λάσα λατσσέ αποφάσεις, μπορεί τι τθεράς πιο χάνικ προβλήματα ντα πιο ήσυχη ζωή. Όμως όταν λάσα λάθος αποφάσεις, αμαρί ζωή μπορεί τι πφερντιόλ προβλήματα ντα στεναχώριες.—Παροιμίες 14:8.

3. (α) Για τι λας σωστές αποφάσεις, κατέ πρέπει τι τθεράς πίστη; (β) Καλά ερωτήσεις κα ντικχάς;

 ³ Σο κα βοηθίνελ-αμέν τι λας σωστές αποφάσεις; Ισί σημαντικός τι τθεράς πίστη κο Ντεβέλ, ντα τι τθεράς εμπιστοσύνη ότι μανγκέλα τι βοηθίνελ-αμέν ντα ότι κα ντελ-αμέν ι σοφία σο χρειαζίντιβασα για τι λας σωστές αποφάσεις. Επίσης, ισί σημαντικός τι τθεράς πίστη λέσκε Λαφίστε, ντα τι τθεράς εμπιστοσύνη κο συμβουλές σο ντέλα. (Διαβάνεν Ιακώβου 1:5-8) Καζόμ πλησιάνασα ι Ιεχωβάς ντα μανγκάσα πιο μπουτ λέσκο Λάφι, αζόμ πιο μπαρί εμπιστοσύνη κα τθεράς ότι τζανέλα καβά ισί ο πιο λατσσό αμένγκε. Αντικάς κα ρόντας ο συμβουλές σο ισί αντρέ λέσκε Λαφίστε πριν τι λας αποφάσεις. Αλλά σαρ μπορίνασα τι λας πιο λατσσέ αποφάσεις; Ντα πρέπει τι αλλάνας μερικές φορές ο αποφάσεις σο λάσα;

4. Σο έπρεπε τι αποφασίνελ ο Αδάμ, ντα καλά ισινέ ο αποτελέσματα;

⁴ Από αζομάν σο κερντιλέ ο τζενέ, έπρεπε τι λεν σημαντικές αποφάσεις. Ο πρώτος τζενό, ο Αδάμ, έπρεπε τι αποφασίνελ άμα κα ασουνέλας Οντουλές σο κερντάς-λες, ι Ιεχωβάς, ή άμα κα ασουνέλας πι ρομνιά, ι Ευά. Ο Αδάμ τραμπιντάς τι ασουνέλ ι Ευά, σο κερντάς-λες τι λελ εκ μπουτ μπέτι απόφαση. Ο αποτέλεσμας ισινέ τι πάλντελ ο Ιεχωβά τον Αδάμ κατά κήπος της Εδέμ, ντα μετά από χάνικ καιρός ο Αδάμ μουλό. Αντιβές, αμέν-ντα επηρεάντιβασα κατά λάθος απόφαση σο λιντάς ο Αδάμ.

5. Σαρ πρέπει τι ντικχάς ι ευθύνη σο τθεράσα τι λας αποφάσεις;

⁵ Κάποιοι μπορεί τι αμντίνενα ότι η ζωή κα αβέλας πιο εύκολη άμα να κα χρειαζίντιβελας τι λεν καέκ απόφαση. Μπορεί τουμέν-ντα τι τθερένα ανταγιά άποψη. Αλλά ισί λατσσό τι ντας-αμέν γκοντί ότι ο Ιεχωβά να κερντάς ι τζενέν σαρ ρομπότ σο να μπορίνενα τι σκεφτίνεν ή τι τραμπίνεν. Ντινάς-αμέν πο Λάφι σο σικλιαρέλα-αμέν σαρ τι λας σωστές αποφάσεις. Ο Ιεχωβά μανγκέλα τι λας αποφάσεις, ντα ανταγιά ευθύνη μπορίνελα τι βοηθίνελ-αμέν. Σκεφτίνεν ο παραδείγματα σο ισί πιο τελέ.

6, 7. Σο απόφαση έπρεπε τι λεν ο Ισραηλίτες, ντα σόσκε ισινέ λένγκε δύσκολος; (Ντικχ ι φωτογραφία σο ισί κι αρχή.)

⁶ Όταν ο Ισραηλίτες αρχισάλε τι τζουβντιόν κο Υποσχεμέ Τθεμ, έπρεπε τι τραμπίνεν άμα κα ντένας λατρεία κο Ιεχωβά ή άμα κα υπηρετίνενας γιαβερέ ντεβλέν. (Διαβάνεν Ιησούς του Ναυή 24:15) Ανταγιά απόφαση μπορεί τι ντικχίντιβελας εύκολη. Αλλά η απόφαση σο κα λένας κα ανέλας λένγκε είτε ζωή είτε μεριπέ. Σοράν, κάνα τθερένας Κριτέν, ο Ισραηλίτες συνεχίνενας τι λεν λάθος αποφάσεις. Τσσιναντέ τι ντεν λατρεία κο Ιεχωβά ντα αρχισάλε τι ντεν λατρεία ψεύτικε ντεβλέντε. (Κριτές 2:3, 11-23) Πιο σοράν, κο ντιβεσά σο τζουβντιόλας ο προφήτης Ηλίας, ο λαός ι Ντεβλέσκο έπρεπε τι αποφασίνελ άμα κα υπηρετίνελας ι Ιεχωβάς ή ι ψεύτικε ντεβλές Βάαλ. (1 Βασιλέων 18:21) Ανταγιά απόφαση μπορεί τι ντικχίντιβελα εύκολη, επειδή πάντα ο πιο λατσσό εκχέ τζενέσκε ισί τι υπηρετίνελ ι Ιεχωβάς. Εκ σοφός τζενό να κα μανγκέλας τι υπηρετίνελ εκχέ ντεβλές  σο να τζουβντιόλα. Η Γραφή βακερέλα ότι ο Ισραηλίτες ναστί αποφασίνενας καλέ ντεβλέστε κα πακιάν. Ο Ηλίας ντινάς κο λαός ι σοφή συμβουλή τι τραμπίνελ τι ντελ λατρεία κο μόνος αληθινός Ντεβέλ, κο Ιεχωβά.

⁷ Σόσκε ισινέ δύσκολος ι Ισραηλιτένγκε τι λεν ι σωστή απόφαση; Πρώτον, να τθερένας πίστη κο Ιεχωβά ντα να μανγκένας τι ασουνέν-λες. Να τθερένας εμπιστοσύνη κο Ιεχωβά ντα να μπεσένας τι σικλιόν λέσκε ή για τη σοφία σο τθερέλα. Άμα κα κερένας-λες ανταβά, σαρέ οντουλά σο κα σικλιόνας κα βοηθίνενας-λεν τι λεν σωστές αποφάσεις. (Ψαλμός 25:12) Δεύτερον, ο Ισραηλίτες επηρεασάλεας κατά τζενέ σο ισινέ γιαβερέ τθεμένταρ. Οντουλά ξένοι επηρεαντέ ο τρόπος σο σκεφτίνενας ο Ισραηλίτες, μέχρι σο ερεσλέ κο σημείος τι αποφασίνεν βον λένγκε. Ο αποτέλεσμας ισινέ ότι ο Ισραηλίτες αρχισάλε τι ακολουθίνεν οντουλέ ξενόν ντα τι ντεν λατρεία λένγκε ψεύτικε ντεβλέντε. Ανταβά βακερντάας-λες λένγκε ο Ιεχωβά μπουτ μπρεσά πιο πριν για τι προειδοποιήνελ-λεν.—Έξοδος 23:2.

8. Καβά σημαντικός πράγμας σικλιάσα κατά Ισραηλίτες;

⁸ Ο παράδειγμας ι Ισραηλιτένγκο σικλιαρέλα-αμέν ότι, άμα μανγκάσα τι λας σωστές αποφάσεις, πρέπει τι χρησιμοποιήνας ι Ντεβλέσκο Λάφι. Ο εδάφιος Γαλάτες 6:5 ανέλα αμαρέ γκοντιάτε ότι ο κάθε εκ αμένταρ ισί υπεύθυνος οντουλέσκε σο κα τραμπίνελ. Ντικχίντιβελα ξεκάθαρα ότι δεν πρέπει τι μουκχάς κο γιαβερά ι ευθύνη σο τθεράσα τι αποφασίνας. Ο κάθε εκ αμένταρ πρέπει τι σικλιόλ καβά ισί ο σωστός κι Ντεβλέσκε γιακχά ντα τι τραμπίνελ τι κερέλ-λες.

9. Σόσκε ισί επικίνδυνος τι μουκχάς ι γιαβερέν τι αποφασίνεν αμένγκε;

⁹ Σαρ μπορεί τι μουκχάς ι γιαβερέν τι λεν αποφάσεις αμένγκε; Όταν μουκχάσα-λεν τι κερέν-αμέν τι λας εκ μπέτι απόφαση. (Παροιμίες 1:10, 15) Ανταβά ισί επικίνδυνος. Αμέν τθεράσα ι ευθύνη τι ασουνάς αμαρί συνείδηση σο ισί εκπαιδευμέ κατά Γραφή. Άμα μουκχάσα ι γιαβερέν τι αποφασίνεν αμένγκε, κι πραγματικότητα αποφασιντάμ τι ακολουθίνας-λεν. Ανταγιά απόφαση μπορεί τι ανέλ καταστροφή.

10. Καγιά προειδοποίηση ντινάς ο Παύλος κο Γαλάτες;

¹⁰ Ο απόστολος Παύλος προειδοποιηντάς τους Γαλάτες μα τι μουκχέν γιαβερέν τι αποφασίνεν λένγκε. (Διαβάνεν Γαλάτες 4:17) Κάποια πφραλά κι Γαλατία προσπαθίνενας τι αποφασίνεν ι γιαβερένγκε κι εκκλησία. Σόσκε κερένας-λες ανταβά; Ισινέ εγωιστές ντα μανγκένας τι ακολουθίνεν ο πφραλά λεν ντα όχι ι αποστολόν. Να ισινέ ταπεινοί ντα να σεβάνενας ο δικαίωμας σο τθερένας ο πφραλά τι λεν πουμαρέ αποφάσεις.

11. Σαρ μπορίνασα τι βοηθίνας γιαβερέν όταν πρέπει τι λεν αποφάσεις;

¹¹ Σαρέ μπορίνασα τι σικλιάς μπουτ πράγματα κατά λατσσό παράδειγμας του απόστολου Παύλου. Τζανέλας ότι λέσκε  πφραλά τθερένας ο δικαίωμας τι αποφασίνεν κορκορέ, ντα σεβάνελας οντουβά δικαίωμας. (Διαβάνεν 2 Κορινθίους 1:24) Αμαρέ ντιβεσέντε, ο πρεσβύτεροι μπορίνενα τι ακολουθίνεν ανταβά παράδειγμας όταν ντένα συμβουλή εκχέ πφραλέστε σο πρέπει τι λελ κορκορό εκ απόφαση. Χαιρίνενα τι βακερέν κο πφραλά ντα κο πφενιά σκέψεις κατά Ντεβλέσκο Λάφι. Όμως, ο πρεσβύτεροι προσοχίνενα τι μουκχέν ι κάθε Χριστιανός τι αποφασίνελ κορκορό επειδή βοβ κα τζουβντιόλ με το αποτελέσματα σο κα τθερέν λέσκε αποφάσεις. Ατθέ σικλιάσα κάτι μπουτ σημαντικός: Μπορίνασα τι βοηθίνας ι γιαβερέν τι αγαβέν ι συμβουλή ι Γραφιάκι σο ταιριάνελα λένγκε. Όμως, ο πφραλά ντα ο πφενιά τθερένα ο δικαίωμας ντα ι ευθύνη τι αποφασίνεν σο κα κερέν. Όταν λένα σωστές αποφάσεις, βοηθίντιβενα. Άρα, αγαβάσα ξεκάθαρα ότι δεν πρέπει τι σκεφτίνας ποτές ότι τθεράσα ι εξουσία τι αποφασίνας σο πρέπει τι κερέν ο γιαβερά πφραλά ντα πφενιά.

12, 13. Σόσκε ισί επικίνδυνος τι λας αποφάσεις όταν ισινάμ χολιαμέ ή όταν χασαρντάμ αμαρό κουράγιος;

¹² Αντιβές μπουτ τζενέ ακολουθίνενα πουμαρό γκι όταν λένα αποφάσεις. Αλλά ανταβά μπορεί τι αβέλ επικίνδυνος. Η Γραφή βακερέλα αμένγκε ότι, επειδή ισινάμ ατελείς, δεν πρέπει τι λας αποφάσεις σο στηρίντιβενα αμαρέ γκίστε, δηλαδή κο αισθήματα σο τθεράσα. (Παροιμίες 28:26) Να μπορίνασα τι ντας μπέσα αμαρέ γκίστε, επειδή «αμαρό γκι μπορίνελα τι χουχαβέλ-αμέν πιο μπουτ σαριλένταρ». (Ιερεμίας 17:9) Η Γραφή τθερέλα μπουτ παραδείγματα σο σικαβένα ο μπέτι αποτελέσματα σο αβένα όταν κάποιος ντέλα μπέσα πι γκίστε. (1 Βασιλέων 11:9· Ιερεμίας 3:17· 13:10) Άρα, σο κα μπορίνελας τι αβέλ-πες άμα ακολουθίνασα αμαρό γκι όταν λάσα αποφάσεις;

¹³ Ο Ιεχωβά ντινάς ι εντολή τι μανγκάς-λες σαρέ αμαρέ γκίσαρ ντα τι μανγκάς  ι τζενές σο ισί πασέ αμέντε σαρ μανγκάσα αμαρό νεαυτός. (Ματθαίος 22:37-39) Αλλά πρέπει τι προσοχίνας. Ο εδάφια σο ντικχλάμ κι γιαβέρ παράγραφος σικαβένα ότι ισί επικίνδυνος τι μουκχάς αμαρέ αισθήματα τι κερέν κουμάντος οντουλά σο σκεφτίνασα ντα κεράσα. Για παράδειγμας, νανέ εύκολος εκχέ τζενέσκε σο ισί χολιαμέ τι λελ εκ λατσσί απόφαση. (Παροιμίες 14:17· 29:22) Ισί επίσης δύσκολος εκχέ τζενέσκε σο χασαρντάς πο κουράγιος τι λελ εκ σωστή απόφαση. (Αριθμοί 32:6-12· Παροιμίες 24:10) Πρέπει τι μουκχάς κι Ντεβλέσκο νόμος τι οδηγίνελ αμαρέ σκέψεις. (Ρωμαίους 7:25) Όταν λάσα σημαντικές αποφάσεις, δεν πρέπει τι μουκχάς αμαρέ αισθήματα τι κερέν κουμάντος οντουλά σο κεράσα.

14. Σαρ τζανάσα ότι ισί σωστός τι αλλάνας μερικές αποφάσεις σο λάσα;

¹⁴ Ισί σημαντικός τι λας σωστές αποφάσεις. Αλλά εκ γκοντιαβέρ τζενό τζανέλα ότι μερικές φορές μπορεί τι χρειαζίντιβελ τι σκεφτίνελ πάλι εκ απόφαση σο λιντάας ντα τι αλλάνελ-λα. Ο Ιεχωβά Ντεβέλ ντινάς-αμέν ο πιο λατσσό παράδειγμας. Ντικχέν σο κερντάς για τους Νινευίτες κο ντιβεσά του Ιωνά: «Ο αληθινός Ντεβέλ ντικχλάς οντουλά σο κερντέ, ότι τσσιναντέ ο μπέτι πράγματα σο κερένας· ντα αντικάς ο αληθινός Ντεβέλ σκεφτιντάς πάλι ι καταστροφή σο βακερντάς ότι κα ανέλας λένγκε, ντα να αντάς-λα». (Ιωνάς 3:10) Όταν ο Ιεχωβά ντικχλάς ότι ο Νινευίτες αλλαξάλεας ντα τσσιναντέας τι κερέν ο κακός, αλλαντάς πι απόφαση. Ανταβά σικαντάς ότι βοβ ισί λογικός, ταπεινός ντα τζιτζίνελα ι γιαβερένγκε. Ο Ιεχωβά νανέ σαρ ισί ο πιο μπουτ τζενέ. Ατζέ-ντα όταν ισί χολιαμέ, να λέλα αποφάσεις χωρίς τι σκεφτίνελ-λεν.

15. Σόσκε μπορεί τι αβέλ λατσσό τι αλλάνας εκ απόφαση σο λιντάμ;

¹⁵ Μπορεί μερικές φορές τι αβέλ λατσσό τι σκεφτίνας πάλι εκ απόφαση σο λιντάμ, όταν για παράδειγμας αλλάνενα μερικά πράγματα αμαρέ ζωγιάτε. Τι ντεν-τουμέν γκοντί ότι ο Ιεχωβά μερικές φορές αλλαντάς πο αποφάσεις. (1 Βασιλέων 21:20, 21, 27-29· 2 Βασιλέων 20:1-5) Επίσης, μπορεί τι αλλάνας εκ απόφαση σο λιντάμ όταν κα σικλιάς κάτι νεβό. Σκεφτίνεν ο παράδειγμας του Βασιλιά Δαβίδ. Βοβ λιντάς εκ απόφαση για το αγγόνι του Σαούλ, τον Μεφιβοσθέ, σο ισινέ βασισμέ κο λάθος πράγματα σο βακερντέ λέσκε. Σοράν, όταν ο Δαβίδ σικλιλό σο αβιλό-πες μπαγιά, αλλαντάς πι απόφαση. (2 Σαμουήλ 19:24-29) Μερικές φορές ισί λατσσό τι κεράς αμέν-ντα ο ίδιος.

16. (α) Καλά συμβουλές κα βοηθίνεν-αμέν όταν λάσα αποφάσεις; (β) Σόσκε πρέπει τι σκεφτίνας πάλι εκ απόφαση σο λιντάμας, ντα σαρ μπορίνασα τι κεράς-λες ανταβά;

¹⁶ Η Γραφή βακερέλα αμένγκε ότι δεν πρέπει τι σιγκιαράς όταν λάσα σημαντικές αποφάσεις. (Παροιμίες 21:5) Πρέπει τι μπεσάς ντα τι σκεφτίνας λατσσές σαρέ ο πράγματα για τι μπορίνας τι λας εκ σωστή απόφαση. (1 Θεσσαλονικείς 5:21) Πριν τι αποφασίνελ σο τι κερέλ, ο μουρς αντρέ κι φαμιλί πρέπει τι μπεσέλ ντα τι ρόντελ σο βακερέλα η Γραφή ντα αμαρέ έντυπα.  Επίσης, κα αβέλας λατσσό τι ασουνέλ σο άποψη τθερέλα λέσκι φαμιλί. Ντεν-τουμέν γκοντί ότι ο Ντεβέλ βακερντάς κο Αβραάμ τι ασουνέλ πι ρομνιά. (Γένεση 21:9-12) Ο πρεσβύτεροι, επίσης, πρέπει τι μπεσέν τι ρόντεν. Να νταρένα μήπως κα χασαρέν ο σεβασμός ι γιαβερένγκο όταν σικλιόνα κάτι νεβό σο σικαβέλα ότι πρέπει τι αλλάνεν εκ απόφαση σο λιντέ. Ο πρεσβύτεροι σο ισί λογικοί ντα ταπεινοί πρέπει τι αβέν έτοιμοι, άμα κα χρειαζίντιβελ, τι αλλάνεν ο τρόπος σο σκεφτίνενα ντα ο αποφάσεις σο λένα. Ντα κα αβέλας λατσσό σαρέ αμένγκε τι ακολουθίνας λένγκο παράδειγμας. Ανταβά μπορίνελα τι βοηθίνελ τι αβέλ η εκκλησία ειρηνική ντα ενωμέ.—Πράξεις 6:1-4.

17. Σο μπορίνελα τι βοηθίνελ-αμέν τι τθεράς επιτυχία όταν λάσα αποφάσεις;

¹⁷ Κάποιες αποφάσεις ισί πιο σοβαρές γιαβερένταρ. Για παράδειγμας, εκ μπουτ σημαντική απόφαση σο μπορεί τι λελ κάποιος ισί άμα κα παντρίνελ ντα κάσαρ κα παντρίνελ. Εκ γιαβέρ σημαντική απόφαση ισί κάνα τι αρχίνελ κάποιος ι ολοχρόνια υπηρεσία. Πριν τι λας ασακέ σημαντικές αποφάσεις, πρέπει τι σκεφτίνας λατσσές ο πράγματα ντα τι προσευχίντιβας για τι βοηθίνελ-αμέν ο Ιεχωβά. Ανταβά μπορεί τι λελ αμένταρ χρόνος, αλλά άμα μανγκάσα τι λας εκ σωστή απόφαση, πρέπει τι τθεράς εμπιστοσύνη κο Ιεχωβά, τι ασουνάς λέσκε συμβουλές ντα τι κεράς οντουλά σο βακερέλα αμένγκε. (Παροιμίες 1:5) Ο Ιεχωβά ντινάς-αμέν ο πιο λατσσέ συμβουλές αντρέ πι Λαφίστε. Οτθάρ ισί μπουτ σημαντικός αμένγκε τι ρόντας ντα τι κεράς προσευχή για τι βοηθίνελ-αμέν. Μπορίνελα τι ντελ-αμέν ο ιδιότητες σο χρειαζίντιβασα για τι λας αποφάσεις αντικάς σαρ μανγκέλα βοβ. Πριν τι λας σημαντικές αποφάσεις, πρέπει πάντα τι πουτσάς αμαρό νεαυτός: “Κα σικαβέλ ανταγιά απόφαση ότι μανγκάβα ι Ιεχωβάς; Κα ανέλ χαρά ντα ειρήνη μι φαμιλιάτε; Ντα κα σικαβέλ ότι τθεράβα υπομονή ντα λατσσί συμπεριφορά;”

18. Σόσκε μπεσέλα αμένταρ ο Ιεχωβά τι λας κορκορέ αποφάσεις;

¹⁸ Ο Ιεχωβά να τσσουβέλα-αμέν ζορίσαρ τι μανγκάς-λες ντα τι υπηρετίνας-λες. Αλλά ντινάς-αμέν ι ελευθερία τι τραμπίνας-λες ανταβά. Σεβάνελα ι ευθύνη ντα ο δικαίωμας σο τθεράσα τι τραμπίνας άμα κα υπηρετίνας-λες. (Ιησούς του Ναυή 24:15· Εκκλησιαστής 5:4) Όμως μπεσέλα αμένταρ τι κεράς οντουβά σο αποφασιντάμ αντράλ λέσκε Λαφίσταρ. Όταν τθεράσα πίστη κο οδηγίες κι Ιεχωβάσκε ντα κεράσα αμαρέ ζωγιάτε λέσκε συμβουλές, κα μπορίνας τι λας σωστές αποφάσεις. Ντα κα σικαβάς ότι ισινάμ σταθεροί σαρέ κο πράγματα σο κεράσα.—Ιακώβου 1:5-8· 4:8.