Τζανένας-λες;
Σο αβιλί-πες η Νινευή σοράν κατά μπρεσά ι Ιωνάσκε;
ΠΑΣΕ κο 670 Π.Κ.Χ., η Ασσυρία ισινέ η πο μπαρί αυτοκρατορία κο ντουνιάς, «ασταρέλας κατά Κύπρος κο δυτικά ντα ερεσέλας μέχρι κο Ιράν κο ανατολικά, ντα χάνικ μπρεσά ισινέ αντρέ ατζέ-ντα η Αίγυπτος», βακερντάς εκ ιστότοπος σο τθερέλα ο Βρετανικός Μουσείος. Λάκι πρωτεύουσα, η Νινευή, ισινέ η πο μπαρί πόλη κο ντουνιάς. Τθερέλας μπουτ σουκάρ κήπους, μπουτ μπαρέ παλάτια ντα μπαρέ βιβλιοθήκες. Μερικά λάφια σο ισί γραμμέ κο ντουβάρια κι πουρανί Νινευή σικαβένα ότι ο βασιλιάς Ασσουρμπανιπάλ, σαρ γιαβερά-ντα Ασσύριοι βασιλιάδες, βακερέλας πι νεαυτόσκε «βασιλιάς ι ντουνιάσκο». Αζομάν ντικχίντιβελας ότι η Ασσυρία ντα η Νινευή ισινέ αζόμ ζουρανέ σο ναστί κα νικίντιβενας καεκχέσταρ.
Αλλά κάνα η Ασσυρία τθερέλας ι πο μπαρί ζορ σαρέ κατά γιαβερά βακίτια σο νακχλέας, ο προφήτης ι Ιεχωβάσκο, ο Σοφονίας, βακερντάας: «[Ο Ιεχωβά] κα κερέλ καταστροφή ι Ασσυρία, ντα κα κερέλ τι αβέλ η Νινευή ερείπια, σουκί σαρ έρημος». Επίσης, ο προφήτης ι Ιεχωβάσκο, ο Ναούμ, βακερντάας: «Τσορέν ασήμι, τσορέν χρυσάφι! . . . Η πόλη τσουτσιλί, αβιλί ερείπια, καταστραφισάλι! . . . Κον ντικχέλα-τουτ κα νασέλ ντουρ τούταρ ντα κα βακερέλ: “Η Νινευή καταστραφισάλι!”» (Σοφ. 2:13· Ναούμ 2:9, 10· 3:7) Κάνα ασουντέ ανταλά προφητείες, ο τζενέ μπέκιμ τι σκεφτίνενας: “Μπορίνελα τι αβέλ-πες κάτι ασακό; Αβέλα-πες τι νικίντιβελ η ζουρανί Ασσυρία;” Ανταβά πρέπει τι ντικχίντιβελας ότι ναστί αβέλας-πες.
Όμως, νικισάλι! Χάνικ πριν κατά 600 Π.Κ.Χ., ο Βαβυλώνιοι ντα ο Μήδοι νικιντέ ι Ασσυριά. Ο τζενέ τσσιναντέ τι τζουβντιόν κι Νινευή ντα τελικά μπισταρντέ ντιπ ανταγιά πόλη! Σαρ βακερέλα εκ έντυπος κατά Μητροπολιτικός Μουσείος Τέχνης της Νέας Υόρκης, «τελικά καέκ να μπεσέλας κι πόλη, ντα ο τζενέ τζανένας ι Νινευή σάντε κατά Αγία Γραφή». Η Βιβλική Αρχαιολογική Εταιρία βακερέλα ότι «καέκ να τζανέλας άμα η σημαντική ασσυριακή πρωτεύουσα υπαρχίντιβελας μπαγιά». Αλλά κο 1845, ο αρχαιολόγος Όστεν Χένρι Λέγιαρντ αρχισάλο τι χαντζουβέλ κι πουρανί πόλη Νινευή. Οντουλά σο αρακχλάς σικαντέ ότι η Νινευή ισινέ εκ μπουτ σημαντική πόλη.
Επειδή νικίστιλε μπαγιά ο προφητείες σο βακέρντιλε για την Νινευή ισινάμ σίγουροι ότι ο προφητείες σο βακερέλα η Γραφή ι κυβερνησιένγκε κα νικιόν μπαγιά αμαρέ ντιβεσέντε-ντα.—Δαν. 2:44· Αποκ. 19:15, 19-21.