Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μετάβαση στον πίνακα περιεχομένων

Προσπαθίνεν τι Τθερέν Εγκράτεια

Προσπαθίνεν τι Τθερέν Εγκράτεια

«Ο καρπός του πνεύματος ισί . . . εγκράτεια».​—ΓΑΛΑΤΕΣ 5:​22, 23.

ΥΜΝΟΙ: 81, 52

1, 2. (α) Καλά αποτελέσματα μπορεί τι αβέν ι τζενένγκε σο να τθερένα εγκράτεια; (β) Σόσκε ισί σημαντικός τι κεράς λάφι για την εγκράτεια;

Η ΕΓΚΡΑΤΕΙΑ ισί εκ ιδιότητα σο ο Ιεχωβά Ντεβέλ μπορίνελα τι βοηθίνελ-αμέν τι τθεράς. (Γαλάτες 5:​22, 23) Ο Ιεχωβά τθερέλα τέλεια εγκράτεια. Όμως, αμέν να τθεράσα επειδή ισινάμ ατελείς. Κι πραγματικότητα, μπουτ προβλήματα σο τθερένα αντιβές ο τζενέ αβένα επειδή να τθερένα εγκράτεια, δηλαδή να ατσσικιαρένα πουμαρό νεαυτός. Ανταβά μπορεί τι κερέλ ι τζενέν τι μουκχέν κάποια σημαντικά πράγματα για πιο σοράν ή μα τι τζαν λατσσές κο σχολείος ή κι μπουτί. Επίσης, ο τζενέ σο να τθερένα εγκράτεια μπορεί τι κουσέν, τι ματιόν, τι χαν-πες γιαβερέντζαρ, τι λεν διαζύγιος, τι τσσουβέν πέσκε σινανέ μπόρτζια, τι τθερέν μπέτι συνήθειες, τι τζαν κι φυλακή, τι στεναχωρίντιβεν, τι νασφάλιβεν επειδή σοτέ γιαβερέντζαρ ή τι τθερέν εκ κχαμνιπέ σο να μανγκένας.​—Ψαλμός 34:​11-14.

2 Ο τζενέ σο να τθερένα εγκράτεια ανένα προβλήματα εμ πουμένγκε εμ ι γιαβερένγκε. Ντα καζόμ νακχένα ο μπρεσά, ντικχίντιβελα ξεκάθαρα ότι ο τζενέ τθερένα ατζέ πιο χάνικ εγκράτεια. Ανταβά, όμως, να κερέλα αμένγκε εντύπωση επειδή ο Λάφι ι Ντεβλέσκο βακερντάας ότι εκ πράγμας σο κα σικαβέλας ότι τζουβντιάσα «κο τελευταία ντιβεσά» ισί ότι ο τζενέ να κα ατσσικιαρένας πουμαρό νεαυτός.​—2 Τιμόθεο 3:​1-3.

3. Σόσκε χρειαζίντιβασα εγκράτεια;

3 Σόσκε χρειαζίντιβασα εγκράτεια; Για ντούι σημαντικούς λόγους. Πρώτον, ο τζενέ σο μπορίνενα τι κερέν κουμάντος πουμαρέ αισθήματα τθερένα πιο χάνικ προβλήματα. Επίσης, ισί λένγκε πιο εύκολος τι τθερέν λατσσέ σχέσεις ι γιαβερέντζαρ ντα μα τι χολιάνεν, μα τι αγχώνεν ή μα τι τθερέν κατάθλιψη. Δεύτερον, για τι συνεχίνας τι αβάς αμαλά ι Ντεβλέσκε πρέπει τι τζας κόντρα κο πειρασμοί ντα τι κεράς κουμάντος ο λάθος πράγματα σο μανγκάσα. Ανταβά να κερντάς-λες ο Αδάμ ντα η Εύα. (Γένεση 3:6) Σαρ βον, μπουτ τζενέ αντιβές τθερένα μπαρέ προβλήματα επειδή να τθερένα εγκράτεια.

4. Σο μπορίνελα τι βοηθίνελ οντουλέν σο προσπαθίνενα τι κερέν κουμάντος ο λάθος πράγματα σο μανγκένα;

4 Ο Ιεχωβά τζανέλα ότι ισινάμ ατελείς ντα ότι ισί αμένγκε δύσκολος τι τθεράς εγκράτεια. Αλλά μανγκέλα τι βοηθίνελ-αμέν τι κεράς κουμάντος ο λάθος πράγματα σο μανγκάσα. (1 Βασιλέων 8:​46-50) Σαρ λατσσό Αμάλ, βοηθίνελα λατσσιμάσαρ οντουλέν σο μερικές φορές δυσκολίντιβενα τι κερέν κουμάντος οντουλά σο νιωθίνενα ντα μανγκένα. Ανταλέ μαθημάστε, κα σικλιάς σαρ σικαβέλα εγκράτεια ο Ιεχωβά. Επίσης, κα ντικχάς λατσσέ ντα γκεραλέ παραδείγματα κατά Αγία Γραφή, ντα κα ντας-αμέν γκοντί λατσσέ συμβουλές σο μπορίνενα τι βοηθίνεν-αμέν.

Ο ΙΕΧΩΒΑ ΝΤΕΛΑ-ΑΜΕΝ Ο ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΣ

5, 6. Σο παράδειγμας ντέλα-αμέν ο Ιεχωβά επειδή τθερέλα εγκράτεια;

5 Η εγκράτεια σο τθερέλα ο Ιεχωβά ισί τέλεια επειδή βοβ ισί τέλειος σαρέ κο πράγματα σο κερέλα. (Δευτερονόμιο 32:4) Αλλά αμέν ισινάμ ατελείς. Όμως, χρειαζίντιβελα τι ντικχάς σαρ σικαβέλα εγκράτεια ο Ιεχωβά για τι μπορίνας τι μοιάζας λέστε πιο μπουτ. Ανταβά κα βοηθίνελ-αμέν τι τζανάς σο τι κεράς όταν αβένα-πες πράγματα σο κα μπορίνενας τι νευριάνεν-αμέν. Καλά ισί μερικές περιπτώσεις σο σικαντάς ο Ιεχωβά εγκράτεια;

Η εγκράτεια σο τθερέλα ο Ιεχωβά ισί τέλεια επειδή βοβ ισί τέλειος σαρέ κο πράγματα σο κερέλα

6 Σκεφτίνεν σο κερντάς ο Ιεχωβά όταν ο Μπενγκ γκιλό λέσαρ κόντρα κι Εδέμ. Σίγουρα, σαρέ ο πιστοί υπηρέτες ι Ντεβλέσκε σο ισί κο ουρανός σαστισάλε ντα χολιασάλε οντουλέσταρ σο βακερντάς ο Διάβολος. Μπορεί τουμέν-ντα τι νιωθίνεν αντικάς όταν ανένα τουμαρέ γκοντιάτε σαρέ ο βάσανα σο αντάς ο Μπενγκ. Όμως, η αντίδραση ι Ιεχωβάσκι να ισινέ υπερβολική. Ντινάς απάντηση με το σωστός τρόπος. Όταν ο Μπενγκ γκιλό λέσαρ κόντρα, ο Ιεχωβά ατσσικιαρντάς πι χολί ντα συνεχιντάς τι αβέλ δίκαιος. (Έξοδος 34:6· Ιώβ 2:​2-6) Σόσκε; Ο Ιεχωβά μουκχλάς τι νακχέλ μπουτ καιρός επειδή να μανγκέλα τι καταστραφίντιβελ καέκ τζενό αλλά μανγκέλα «σαρέ τι μετανιώνεν».​—2 Πέτρου 3:9.

7. Σο μπορίνασα τι σικλιάς κατά παράδειγμας ι Ιεχωβάσκο;

7 Ο παράδειγμας ι Ιεχωβάσκο σικλιαρέλα-αμέν ότι πρέπει τι σκεφτίνας λατσσές πριν τι κεράς λάφι ντα μα τι σιγκιαράς τι αντιδράνας. Άρα, όταν πρέπει τι λεν εκ σημαντική απόφαση, ντεν τουμαρέ νεαυτόστε χρόνος για τι σκεφτίνελ. Κερέν προσευχή ντα μανγκέν σοφία για τι μπορίνεν τι βακερέν ή τι κερέν ο σωστός. (Ψαλμός 141:3) Όταν ισινάμ χολιαμέ ή νευριασμέ ισί μπουτ εύκολος τι αντιδράνας υπερβολικά. Οτθάρ μπουτ τζενέ μετανιώνενα για πράγματα σο βακερντέ ή κερντέ χωρίς τι σκεφτίνεν-λεν!​—Παροιμίες 14:​29· 15:​28· 19:2.

ΛΑΤΣΣΕ ΝΤΑ ΓΚΕΡΑΛΕ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΑΝΤΡΕ ΚΟ ΛΑΟΣ ΚΙ ΝΤΕΒΛΕΣΚΟ

8. (α) Κατέ μπορίνασα τι αρακχάς λατσσέ παραδείγματα τζενένγκε σο τθερένας εγκράτεια; (β) Σο βοηθιντάς τον Ιωσήφ τι τζαλ κόντρα κο πειρασμός όταν η ρομνί ι Πετεφρίσκι προσπαθίνελας τι κερέλ-λες τι σοβέλ λάσαρ; (Ντικχ ι φωτογραφία σο ισί κι αρχή)

8 Καλά παραδείγματα σο ισί κι Γραφή σικαβένα καζόμ σημαντικός ισί τι τθεράς εγκράτεια; Εκ παράδειγμας σο μπορεί τι νακχέλ τουμαρέ γκοντιάταρ ισί ο Ιωσήφ, ο τσσαβό του Ιακώβ. Γκιλό κόντρα κο πειρασμός όταν υπηρετίνελας κο κχερ κι Πετεφρίσκο, σο ισινέ ο αρχηγός ι τζενένγκο σο αρακχαβένας ι Φαραώς. Η ρομνί ι Πετεφρίσκι μπεϊντίνελας τον Ιωσήφ επειδή «ισινέ σουκάρ», ντα προσπαθιντάς μπουτ φαρ τι κερέλ-λες τι σοβέλ λάσαρ. Σο βοηθιντάς τον Ιωσήφ τι τζαλ κόντρα κο πειρασμός; Σίγουρα, σκεφτιντάς πιο τζανγκλέ σο κα αβέλας-πες άμα κα ασουνέλας-λα. Σοράν, όταν βόι ασταρντάς-λες κατά σέα, νασλό ντουρ λάταρ. Βοβ βακερντάς: «Σαρ κα μπορίναβας τι κεράβ ανταβά μπουτ μπέτι πράγμας ντα τι αμαρτίναβ κο γιακχά κι Ντεβλέσκε;»​—Γένεση 39:6, 9· διαβάνεν Παροιμίες 1:10.

Μανγκέν κατά Ιεχωβά τι ντελ-τουμέν σοφία ντα εγκράτεια για τι τζαν κόντρα κο πειρασμός

9. Σαρ μπορίνενα τι προετοιμάνεν-τουμέν για τι τζαν κόντρα κο πειρασμοί;

9 Σο σικλιάσα κατά Ιωσήφ; Άμα αβέλα αμένγκε ο πειρασμός μα τι ασουνάς εκ νόμος ι Ντεβλέσκο, πρέπει τι τζας κόντρα κο πειρασμός. Πριν τι αβέν Μάρτυρες του Ιεχωβά, μερικοί χάνας ντα πίνας μπουτ, πίνας τσιγάρα, ναρκωτικά, σοβένας γιαβερέντζαρ ή τθερένας γιαβερά προβλήματα. Ατζέ-ντα ακανά σο ισί μπολντέ, μερικές φορές μπορεί τι αβέλα λένγκε ο πειρασμός τι κερέν ανταλά πράγματα. Αν ανταβά αβέλα-πες τουμένγκε-ντα, ατσσόν ντα σκεφτίνεν ότι άμα κα περέν κο πειρασμός τουμαρί φιλία ι Ιεχωβάσαρ κα χαλάντιβελ. Προσπαθίνεν τι σκεφτίνεν πιο τζανγκλέ κάι ντα κάνα μπορεί τι αρακχέλ-τουμέν εκ πειρασμός ντα αποφασίνεν σο κα κερέν για τι νασέν λέσταρ. (Ψαλμός 26:4, 5· Παροιμίες 22:3) Αν κα δοκιμάντιβεν ποτές αντικάς, μανγκέν κατά Ιεχωβά τι ντελ-τουμέν σοφία ντα εγκράτεια για τι τζαν κόντρα κο πειρασμός.

10, 11. (α) Σο αντιμετωπίνενα μπουτ τερνέ κο σχολείος; (β) Σο μπορίνελα τι βοηθίνελ ι τερνέ Χριστιανόν τι τζαν κόντρα κο πειρασμός μα τι ασουνέν ο νόμοι ι Ντεβλέσκε;

10 Μπουτέ τερνέ Χριστιανόνγκε αντιβές αβένα-πες πράγματα σαρ οντουλά σο αβιλέ-πες κο Ιωσήφ. Εκ παράδειγμας ισί η Κιμ. Λάκε συμμαθητές μπουτ φαρ ισαρένας-πες επειδή σοβένας γιαβερέντζαρ κο σαββατοκύριακος. Η Κιμ όμως, να τθερέλας τι βακερέλ λένγκε ασακέ ιστορίες. Βακερέλα ότι, επειδή ισινέ διαφορετική, μερικές φορές νιωθίνελας «παρατημέ ντα κορκορί», ντα ότι λάκε συμμαθητές πακιάνας ότι ισινέ ντινιλί σο να νικιόλας ραντεβού. Όμως, η Κιμ σκεφτίνελας σωστά. Τζανέλας ότι ο πειρασμός τι σοβάς γιαβερέντζαρ ισί μπουτ μπαρό όταν ισινάμ τερνέ. (2 Τιμόθεο 2:​22) Ο γιαβερά μαθητές μπουτ φαρ πουτσένας-λα άμα ισινέ ατζέ παρθένα. Ανταβά ντέλας-λα ι ευκαιρία τι εξηγίνελ σόσκε να σοβέλας γιαβερέντζαρ. Ισινάμ περήφανοι ι τερνέ Χριστιανόνγκε σο ισί αποφασισμέ τι τζαν κόντρα κι πίεση τι σοβέν γιαβερέντζαρ, αλλά ο Ιεχωβά-ντα ισί περήφανος λένγκε!

11 Η Γραφή τθερέλα επίσης παραδείγματα τζενένγκε σο πελέ κο πειρασμός τι σοβέν γιαβερέντζαρ. Ντα σικαβέλα καλά μπέτι αποτελέσματα αβένα όταν να τθεράσα εγκράτεια. Άμα ο πειρασμοί σο τθερένα μοιάζενα οντουλέντζαρ σο τθερέλας η Κιμ, σκεφτίνεν ι τερνές σο να τθερέλας γκοντί κο Παροιμίες κεφάλαιος 7. Σκεφτίνεν επίσης τον Αμνών ντα ο μπουτ μπέτι αποτελέσματα σο αβιλέ οντουλένταρ σο κερντάς. (2 Σαμουήλ 13:1, 2, 10-15, 28-32) Κι φαμιλιάκι λατρεία, ο νταντά ντα ο νταγιά μπορίνενα τι συζητίνεν πουμαρέ τσσαβέντζαρ ανταλά παραδείγματα για τι βοηθίνεν-λεν τι τθερέν εγκράτεια ντα σοφία.

12. (α) Σαρ ατσσικιαρντάς ο Ιωσήφ πο αισθήματα όταν ισινέ πι πφραλέντζαρ; (β) Καλέ περιπτωσιέντε πρέπει τι ατσσικιαράς αμαρέ αισθήματα;

12 Σε εκ γιαβέρ περίπτωση, ο Ιωσήφ σικαντάς πάλι ότι τθερέλας εγκράτεια. Ανταβά αβιλό-πες όταν λέσκε πφραλά γκιλέ κι Αίγυπτος για τι κινέν πράγματα χαμάσκε. Για τι αγαβέλ σο σκεφτίνενας μπαγιά, ο Ιωσήφ να βακερντάς λένγκε ότι ισινέ λένγκο πφραλ. Ντα όταν συγκινισάλο, μουκχλάς πι πφραλέν ντα γκιλό τι ροβέλ κορκορό. (Γένεση 43:​30, 31· 45:1) Άμα εκ πφραλ ή εκ πφεν κερέλα κάτι σο νευριάνελα-τουμέν, ο παράδειγμας σο ντινάς ο Ιωσήφ επειδή τθερέλας εγκράτεια κα βοηθίνελ-τουμέν μα τι βακερέν ή τι κερέν κάτι σο μπορεί τι μετανιώνεν πιο σοράν. (Παροιμίες 16:​32· 17:​27) Ή μπορεί τι τθερένα τζενέν σο ισί αποκομμέ. Άμα αβέλα-πες ανταβά, πρέπει τι κερέν κουμάντος τουμαρέ αισθήματα για μα τι κερέν λέντζαρ λάφι χωρίς τι υπαρχίντιβελ σημαντικός λόγος. Ανταβά μπορεί τι αβέλ δύσκολος. Αλλά κα αβέλ πιο εύκολος άμα τθερένα τουμαρέ γκοντιάτε ότι αντικάς ακολουθίνενα ο παράδειγμας ι Ιεχωβάσκο ντα ντένα καν λέσκε εντολέντε.

Καέκ δεν πρέπει τι ντελ μπουτ μπέσα πι νεαυτόστε ντα τι αμντίνελ ότι ποτές να κα περέλ κο πειρασμός

13. Σο μπορίνασα τι σικλιάς οντουλένταρ σο αβιλέ-πες κο βασιλιάς Δαβίδ;

13 Μπορίνασα επίσης τι σικλιάς κατά βασιλιάς Δαβίδ. Όταν ο Σαούλ ντα ο Σιμεΐ γκιλέ λέσαρ κόντρα, ο Δαβίδ να χολιασάλο ούτε χρησιμοποιηντάς πι ζορ για τι κερέλ λένγκε κακός. (1 Σαμουήλ 26:​9-11· 2 Σαμουήλ 16:​5-10) Βέβαια, ο Δαβίδ να τθερέλας πάντα εγκράτεια. Τζανάσα-λες ανταβά κατά αμαρτία σο κερντάς με τη Βηθ-σαβεέ ντα οντουλένταρ σο μανγκέλας τι κερέλ κο Νάβαλ σο ισινέ μπίτσαλε γιακχάκο. (1 Σαμουήλ 25:​10-13· 2 Σαμουήλ 11:​2-4) Μπορίνασα τι σικλιάς σημαντικά πράγματα κατά Δαβίδ. Πρώτον, οντουλά σο τθερένα ι ευθύνη αντρέ κι Ντεβλέσκο λαός, πρέπει τι τθερέν εγκράτεια για μα τι χρησιμοποιήνεν πουμαρί εξουσία με λάθος τρόπος. Δεύτερον, καέκ δεν πρέπει τι ντελ μπουτ μπέσα πι νεαυτόστε ντα τι αμντίνελ ότι ποτές να κα περέλ κο πειρασμός.​—1 Κορινθίους 10:12.

ΣΟ ΜΠΟΡΙΝΕΝΑ ΤΙ ΚΕΡΕΝ

14. Καγιά εμπειρία τθερέλας εκ πφραλ, ντα σόσκε τθερέλα σημασία ο τρόπος σο αντιδράνασα όταν αβένα-πες ασακέ πράγματα;

14 Σο μπορίνενα τι κερέν για τι τθερέν πιο μπουτ εγκράτεια; Σκεφτίνεν σο αβιλό κο Λουίτζι. Εκ τζενό τρακαριντάς παλάλ λέσκι κούρσα. Οντουβά τζενό, παρόλο σο φταίνελας, αρχισάλο τι ντελ βίκος οπράλ κο Λουίτζι ντα γκιλό τι χαλ-πες λέσαρ. Ο Λουίτζι προσευχισάλο κο Ιεχωβά για τι βοηθίνελ-λες τι ατσσόλ ήρεμος ντα προσπαθιντάς τι ηρεμίνελ οντουλέ τζενές. Αλλά βοβ συνεχίνελας τι ντελ βίκος. Οτθάρ, ο Λουίτζι γραφιντάς ο στοιχεία σο χρειαζίντιβελας για τι επικοινωνίνελ με την ασφαλιστική εταιρία ντα νασλό ενώ ο τζενό ντέλας βίκος. Μετά από εκ εβδομάδα, ο Λουίτζι γκιλό τι κερέλ επανεπίσκεψη εκχέ τζουβλιάτε. Ο ρομ ι τζουβλιάκο ισινέ οντουβά σο τρακαριντάας-λες! Ο τζενό λατζασάλο ντα μανγκλάς συγνώμη κατά Λουίτζι οντουλένγκε σο βακερντάας. Μανγκλάς τι επικοινωνίνελ με την ασφαλιστική εταιρία για τι λατσσαρέν ι κούρσα του Λουίτζι πιο σουγκό. Οντουβά μουρς συμμετεχιντάς κι συζήτηση σο κερντέ κατά Γραφή ντα μπεϊντιντάς-λα. Οντουλέσταρ σο αβιλό, ο Λουίτζι αγαντάς καζόμ σημαντικός ισινέ σο ατσσιλόας ήρεμος ντα καζόμ μπέτι αποτελέσματα κα αβένας άμα νευριασάλοας.​—Διαβάνεν 2 Κορινθίους 6:3, 4.

Ο τρόπος σο αντιδράνασα μπορίνελα τι επηρεάνελ αμαρό έργος (Ντικχ ι παράγραφος 14)

15, 16. Σαρ μπορίνελα η μελέτη ι Γραφιάκι τι βοηθίνελ τουμέν ντα τουμαρί φαμιλί τι τθερέν πιο μπουτ εγκράτεια;

15 Όταν ο Χριστιανοί κερένα συχνά ι μελέτη ι Γραφιάκι, βοηθίντιβενα τι τθερέν πιο μπουτ εγκράτεια. Ντεν-τουμέν γκοντί σο βακερντάς ο Ντεβέλ κο Ιησούς του Ναυή: «Ανταβά βιβλίος σο λέστε ισί γραμμέ ο Νόμος δεν πρέπει τι νασέλ τι μόσταρ, ντα όταν διαβάνεσα-λες πρέπει τι σκεφτίνες-λες πρωί ντα αρατί, για τι προσπαθίνες τι κερές σαρέ οντουλά σο ισί γραμμέ λέστε· σόσκε αζομάν κα τθερές επιτυχία τι ντρομέστε ντα αντικάς κα κερές πράγματα γκοντιάσαρ». (Ιησούς του Ναυή 1:8) Αλλά σαρ μπορίνελα η μελέτη ι Γραφιάκι τι βοηθίνελ-τουμέν τι τθερέν πιο μπουτ εγκράτεια;

Όταν κερένα συχνά ι μελέτη ι Γραφιάκι, βοηθίντιβενα τι τθερέν πιο μπουτ εγκράτεια

16 Σικλιλάμ ότι κι Γραφή υπαρχίντιβενα παραδείγματα σο σικαβένα ο λατσσέ αποτελέσματα σο αβένα όταν τθεράσα εγκράτεια ντα ο μπέτι αποτελέσματα όταν να τθεράσα. Ο Ιεχωβά κερντάς τι γραφίντιβεν ανταλά παραδείγματα για εκ σκοπός. (Ρωμαίους 15:4) Κα αβέλας λατσσό τι διαβάνας-λεν ντα τι σκεφτίνας-λεν με προσοχή. Προσπαθίνεν τι αγαβέν σαρ επηρεάνενα τουμέν ντα τουμαρί φαμιλί. Μανγκέν κατά Ιεχωβά τι βοηθίνελ-τουμέν τι κερέν ο συμβουλές σο ισί λέσκε Λαφίστε. Άμα αγαντέν ότι μερικέ πραγματέντε χρειαζίντιβενα πιο μπουτ εγκράτεια, τι παραδεχτίνεν-λες. Σοράν, προσευχίντιβεν ντα προσπαθίνεν τι ντικχέν σαρ μπορίνενα τι αβέν πιο λατσσέ. (Ιακώβου 1:5) Ρόντεν κο έντυπα σο τθεράσα για τι αρακχέν λατσσέ συμβουλές σο κα βοηθίνεν-τουμέν.

17. Σαρ μπορίνενα ο νταντά ντα ο νταγιά τι βοηθίνεν πουμαρέ τσσαβέν τι τθερέν πιο μπουτ εγκράτεια;

17 Σαρ μπορίνενα τι βοηθίνεν τουμαρέ τσσαβέν τι τθερέν πιο μπουτ εγκράτεια; Ο νταντά ντα ο νταγιά τζανένα ότι λένγκε τσσαβέ να τθερένας ανταγιά ιδιότητα από αζομάν σο μπιάντιλε. Οτθάρ, πουμαρέ παραδειγμάσαρ πρέπει τι σικλιαρέν-λεν λατσσέ ιδιότητες. (Εφεσίους 6:4) Άμα ντικχένα ότι τουμαρέ τσσαβέ να τθερένα εγκράτεια, σκεφτίνεν άμα τουμέν ντένα-λεν ο λατσσό παράδειγμας. Μπορίνενα τι ντεν-λεν ο λατσσό παράδειγμας όταν να χασαρένα ο έργος ντα ο συναθροίσεις ντα όταν κερένα ι φαμιλιάκι λατρεία κάθε εβδομάδα. Ντα μα νταρέν τι βακερέν «όχι» τουμαρέ τσσαβένγκε όταν χρειαζίντιβελα! Ο Ιεχωβά τσσουντάας όρια κο Αδάμ ντα κι Εύα. Οντουλά όρια κα μπορίνενας τι βοηθίνεν-λεν τι σικλιόν τι σεβάνεν ι κυριαρχία ι Ιεχωβάσκι. Αντικάς, ο νταντά ντα ο νταγιά μπορίνενα τι σικλιαρέν πουμαρέ τσσαβέν τι τθερέν εγκράτεια όταν διορθώνενα-λεν ντα ντένα-λεν ο λατσσό παράδειγμας. Μερικά κατά πιο σημαντικά πράγματα σο μπορίνενα τι κερέν τουμαρέ τσσαβένγκε ισί τι βοηθίνεν-λεν τι μανγκέν ι Ντεβλέσκι κυριαρχία ντα τι σεβάνεν λέσκε κανόνες.​—Διαβάνεν Παροιμίες 1:5, 7, 8.

18. Σόσκε πρέπει τι τραμπίνας αμαρέ αμαλέν με σοφία;

18 Είτε τθεράσα τσσαβέν είτε όχι, σαρέ πρέπει τι τραμπίνας αμαρέ αμαλέν με σοφία. Άμα τουμαρέ αμαλά μανγκένα ι Ιεχωβάς, κα βοηθίνεν-τουμέν τι τσσουβέν λατσσέ στόχους ντα τι νασέν κατά προβλήματα. (Παροιμίες 13:​20) Λένγκο λατσσό παράδειγμας κα σικλιαρέλ-τουμέν τι τθερέν εγκράτεια σαρ τθερένα βον-ντα. Ντα ισί σίγουρος ότι τουμαρί λατσσί συμπεριφορά κα ντελ δύναμη λεν-ντα. Η εγκράτεια κα βοηθίνελ-αμέν τι τθεράς ι ευλογία ι Ντεβλέσκι, τι απολαμβάνας ι ζωή ντα τι νακχάς σουκάρ ι τζενέντζαρ σο μανγκάσα.