13. KOTOR
Sostar t’avel kuch amenge o trajo?
1. Kastar si amaro trajo?
O JEHOVA si „o trajindo Del” (Jeremiash 10:10). Voj kerdas amen, thaj voj das amaro trajo. E Biblia avri phenel: „tu kerdan sakofelo, thaj sakofelo tutar si thaj kerdyilas” (Sikadyimaski 4:11). Ova, o Jehova kodo kamlas, te trajinas. O trajo kuch si, so jive das amenge o Jehova. (Ginav: Asharimata 36:9!)
2. Kana avla shukar amaro trajo?
2 O Jehova sakofelo del amen, so trubul pasha amaro trajo, sar o xamasko, thaj o paji (Aposhtola 17:28). De vi kodo kamelas, te losshas le trajoske (Aposhtola 14:15–17). Atunchi avla shukar amaro trajo, andre te inkrasa le Devleski krisi (Izaiash 48:17, 18).
SAR GINDILPE O DEL PO TRAJO?
3. So kerdas o Jehova, kana o Kain mudardas le Abeles?
3 Andar e Biblia shaj zhanas, ke ande le Jehovaske jakha kuch si vi amaro, thaj vi kaverengo trajo. Kana le Adamesko thaj la Evako shavo, o Kain, zurales xojajlas pe pesko phral, po Abel, o Jehova duma das pe leste, te xutyilelpe palpale. De o Kain chi patyandas muj le Devleske, thaj kasavo xojako kerdyilas, ke „peske phraleske, le Abeleske gelas, thaj mudardas les” (1Mozesh 4:3–8). O Jehova krisi shindas po Kain, ke mudardas le Abeles (1Mozesh 4:9–11). Sama trubul te las pe xoji, ke nasuleske, thaj zorakireske shaj shol amen. Le kasave manusha pale nashtig trajin lungo trajo. (Ginav: 1Janosh 3:15!) Te kamasa lossh te keras le Jehovaske, trubul te sityuvas, te kamas sako manushes (1Janosh 3:11, 12).
4. So shaj sityuvas ande desh krisa?
4 Pala but ezera bersha, o Jehova le Mozesheske das perdal le desh krisa. Vi ande kado dicholas, ke ande le Devleske jakha sosko kuch si o trajo. E jekh krisi avri phendas: „Na mudar!” (5Mozesh 5:17). Kana varikon kade mudardas jekhe manushes, ke aba anglal avri gindindas, trubundas te merel.
5. So gindil o Del po abortusi?
5 So gindil o Del po abortusi? Inke vi kodole shavoresko trajo kuch si ande le Devleske jakha, kon inke chi kerdyilas. Ande krisi, so le izraelitenge das, o Jehova avri phendas, ke kodole manushes, kon azbal jekha phara zhuvja, thaj ande kado merel lako shavoro, trubul te mudaren les (ginav: 2Mozesh 21:22, 23; Asharimata 127:3). Kado kodo sikavel, ke o abortusi naj lasho. (Dikh: Informaciovo 28, Abortusi.)
6–7. Ande soste shaj dikhel o Jehova, ke kuch si amenge o trajo?
6 Ande soste shaj dikhel o Jehova, ke vi amenge kuch si o trajo? Anda kodo, ke sama las pe amaro trajo, thaj vi pe le kaverengo. Chi cirdas thuvale, thaj chi drogozinas, ke kadala nasula si, thaj vi amaro meripe shaj keren.
7 O Del das amaro trajo, thaj amaro mas, ande kado kade trubul te trajinas kadalenca, sar so voj kamel. Trubul te grizhinas pe amaro mas. Te na kade kerasas, biuzhe avasas ande le Devleske jakha (Roma 6:19; 12:1; 2Korintus 7:1). Te na avlas kuch amenge o trajo, nashtig patyivinasas le Jehovas, kon amaro trajo das. Inke vi pharo te si, te mukhas jekh nasulimo, o Jehova zhutila, kana dikhel, ke kamas te boldasame lendar, ke kuch si amenge o trajo.
8. So keras, sama te las vi pe amaro, thaj vi pe kaverengo trajo?
8 Sar so vorbindam, o trajo kuch si, so jive dine amenge. O Jehova patyal ande kodo, ke sakofelo keras, te las sama vi pe amaro trajo, thaj vi pe kaverengo. Kado andre si te inkras, kana amaro motori, amaro vurdon, vaj kaver variso tradas. Thaj chi keras kasave sportura, kaj so trubul te daravas amaro trajo, vaj marenpe (Asharimata 11:5). Vi pe amaro kher sama si te las, te na perel khanyikas problema karing amaro kher. O Jehova kado phendas le izraelitenge: „Kana nyevo kher keraven, keraven pe leste jekh cino zido, ke varikon tele te perela pe leste, tya familija lena angle te merela varikon” (5Mozesh 22:8).
9. Sar te keras le allatonca?
9 O Jehova vi kodo dikhel, so keras le allatonca. Anda xamasko, thaj ande le gada mukhel, te mudaras len, thaj vi atunchi, kana pe amaro trajo si vorba (1Mozesh 3:21; 9:3; 2Mozesh 21:28). De nashtig azbas len, thaj nashtig mudaras len ando sporto (Godyaver Vorbi 12:10).
TE PATYIVINAS O TRAJO, KE SUNTOJ!
10. Kathar zhanas, ke o rat o trajo sikavel?
10 Angla o Jehova suntoj o rat, ke o trajo sikavel. Pala soste o Kain mudardas le Abeles, o Jehova kado phendas leske: „Tye phralesko rat cipil mande pe phuv” (1Mozesh 4:10). Le Abelesko rat lesko trajo sikavelas, thaj o Jehova krisi shindas po Kain, ke mudardas le Abeles. Ande le Noeske dyesa, pala shordyimasko paji, o Jehova pale avri vazdas, ke o rat o trajo sikavel. Mukhlas le Noeske thaj leska familijake, te xan le allatongo mas: „Sako allato, so trajil thaj mishkilpe, t’avel tumaro te xan. Kade, sar le zelenimata, vi kadala sa tumenge dav.” De jekh chi mukhlas lenge: „De o mas, te na xan peske trajosa, kaversar leske ratesa kethane” (1Mozesh 1:29; 9:3, 4).
11. So phendas o Jehova le izraelitenge po rat?
11 Pala kodo 800 bershenca, ke o Jehova kodo phendas le Noeske, te na xan o rat, kado phendas peske niposke: „Kana varikon mashkar le izraeliti, vaj mashkar kodol, kon mashkar tumende beshen, xutyilen vadnos vaj chirikja, te shorel avri lesko rat, thaj te shudel pe leste praxo.” Pashe shutas: „Khanchi rat te na xan” (3Mozesh 17:13, 14). O Jehova kodo kamlas, ke lesko nipo, vi pala kado suntoske te inkrel o rat. Mas shaj xanas, de rat nichi. Kana mudarde jekhe allatos, te xan les, avri trubundas te shoren lesko rat pe phuv.
12. Sar dikhen o rat le kristianura?
12 Pala le Jezushesko meripe, le aposhtola thaj le phure ande le Jeruzhalemicko kristianicko khangeri kethane avile, perdal te gindin, ke ande le biboldengi krisi, so trubul andre te inkren le kristianura (ginav: Aposhtola 15:28, 29; 21:25). O Jehova zhutindas lenge te hatyaren, ke angla o Del, inke vi akanak kuch si o rat, thaj ande kado, vi pala kado suntoske trubul te inkren les. Le kristianura ando angluno shelto nashtig xanas thaj penas rat, thaj nashtig xanas kasavo mas, ande soste nas avri shordo o rat. Te na kade kerdo, atunchi kasavo baro bezex kerdo, sar kon tele bandyol angla xoxamno del, vaj zhungale sexualisha butya kerel. Shaj phenas, ke le chache kristianura, kathar kado chi xale, thaj chi pile rat. Thaj so si ande amare dyesa? O Jehova kodo kamel, vi ame suntoske te inkras o rat.
13. Sostar chi mukhen le kristianura rat te shoren ande lende?
13 Kado kodo sikavel, ke le kristianura chi mukhen te den len rat? Ova! O Jehova kodo phendas, te na xas thaj te na pas rat. Kana jekh sastyardo kodo phenelas, te na pes alkoholo kodolestar inke shaj desas les tuke andre suvasa? Nichi! Atunchi kodi vorba, te na xas thaj te na pas rat, kodo sikavel, ke chi mukhas te shoren ande amende rat. (Dikh: Informaciovo 29, Rat shoren perdal.)
14–15. Sostar patyivin o trajo le kristianura, thaj patyan muj le Jehovaske?
14 Thaj so si atunchi, kana kodo phenen le sastyarde, ke merasa, te na mukhas, te shoren ande amende rat? Sakoneske peske trubul te gindilpe, ke muj patyal le Devleske, vaj nichi. Le kristianura zurales patyivin o trajo, ke kado jive si kathar o Del. Ande kado chi mukhen rat te shoren ande lende, thaj chi kaveres chi den rat. De kodo mukhen, kaversar te sastyaren len, te ashol lengo trajo.
15 Sama kamas te las pe amaro sastyipe, de chi mukhas, rat te shoren ande amende, ke o rat o trajo sikavel, thaj o trajo suntoj ande le Jehovaske jakha. Majanglunoj, te mukhasame le Jehovaske, sar te lunzharas amaro trajo kade, ke chi patyas lesko muj. O Jezush kado phendas: „kon kamel te muntul pesko trajo, xasarela kodo, kon pale xasarel pesko trajo anda mande, muntula les” (Mate 16:25). Kamas le Jehovas, anda kado kamas te mukhasame leske. Voj zhanel, so si amenge o majlasho, ame pale kasave kucheske, thaj suntoske inkras o trajo, sar voj (Heberenge 11:6).
16. Sostar mukhenpe le Devleske leske slugi?
* De kaversar mukhen te sastyaren len, te muntun pengo trajo. Patyan, ke kon o trajo, thaj o rat kerdas, zhanel so si o majlasho lenge. Thaj tu zhanes?
16 Le Devleske patyivale slugi kade gindin, ke mukhenpe le Devleska krisake po rat. Chi xan, thaj chi pen rat, thaj chi mukhen le sastyarde rat te shoren ande lende.FERI SO SHAJ KERAS LE RATESA, SO MUKHEL O JEHOVA?
17. Feri so shaj kerde le ratesa le izraeliti?
17 Ande le Mozesheski krisi o Jehova kado phendas le izraelitenge: „le kerdyimatongo trajo ando rat si, me pale anda kodo dem o rat tumenge, ke pacha te keren [jertisarimo mangen] anda tumende po sunto than. O rat kerel pacha, ke o trajo ando rat si” (3Mozesh 17:11). Kana le izraeliti bezex kerde, shaj mangle le Jehovasko jertisarimo. Pasha kado, kothe trubundas te den jekhe allatos, andar o rat pale o rashaj, jekh cerra pe la khangerako sunto than shordas. Feri kado mukhle le izraelitenge te keren le ratesa.
18. So shaj kerdyilas kodolesa, ke o Jezush kothe das pesko trajo?
18 Kodolesa, ke o Jezush kana pe phuv sas, kothe das pesko trajo (pesko rat), ke o Del te jertil amare bezexa. Kadalesa khoslas e krisi, ke allaton trubul kothe te den anda jertisarimo (Mate 20:28; Heberenge 10:1). Le Jezushesko trajo kasavo kuch sas, ke pala soste o Jehova opre ushtyardas les ando cheri, sako manushes zhanglas te del kodo, te na merel (Janosh 3:16; Heberenge 9:11, 12; 1Peter 1:18, 19).
19. Sar shaj avas uzhe kathar sakonesko rat?
Ezekiel 3:17–21). Kade, sar o Pal aposhtol, vi ame shaj phenas ke: „kathar sakonesko rat uzho sim, ke chi inkrerdem man palpale kathar kodo, te phenav avri tumenge sakofelo, so kamel te kerel o Del” (Aposhtola 20:26, 27). Ova, te vorbinasa kaverenge po Jehova, thaj pe kodo, sosko kuch si leske o trajo, kodolesa avri sikavas, ke zurales patyivinas o trajo, thaj o rat.
19 Najisaras le Jehovaske, ke kasavo shukar das amen jive! Kodo kamas, te phenas le manushenge, te patyana ando Jezush, atunchi chi trubul te meren. Kamas le manushen, thaj sakofelo keras, te sityaras lenge, sar shaj trajin lungo trajo (^ 16. kotor Te kames majbut te ginaves pe kodo, kana rat shoren ande varikaste, ginav o Ashen ande le Devlesko kamipe ginadyi (pe ungriko shib) pe 77–79. rig; le Jehovaske Chache Manushengi ginadyi.