Huti le conținutoste

Huti le cuprinsoste

ARTICOLO STUDIOSCHE 49

Sicaimata anda o Levitico – Sar te phiravas-ame averența

Sicaimata anda o Levitico – Sar te phiravas-ame averența

„Te iubisares che pașardes sar tut.” (LEV. 19:18)

GHILI 109 Te iubisaras zurales but anda o ilo!

SO VA DICHAIA *

1, 2. So dichleam ando articolo cai nachlea hai so va dichaia mai dur?

 ANDO articolo cai nachlea dichleam chichiva sfaturi anda o Levitico o capitolo 19. Sar exemplo, ando verseto 3, o Iehova phendea le israelițenghe te sicaven respecto caring penghe dada. Sa cadea, dichleam sar daisaras te aplichisaras cado sfato hai te ajutisaras amare daden po plano fizico, afectivo hai spiritualo. Sa cado verseto del duma anda chichi de importanto si te avel respectime o sabato. Chiar cana aghies ci încăras o sabato, daisaras te încăras conta catar cadai legea hai te cheras amenghe timpo ande fiesavo ghies andal activități spiritualo. Cadea, va sicavaia că das amari zor te avas sfinți, cadea sar phenel-pe amenghe ando Levitico 19:2 hai ando 1 Petru 1:15.

2 Ande cado articolo, va dichaia vi mai dur so phenel o capitolo 19 anda o Levitico. Va dichaia sar daisaras te sicavas lașimos caring le manușa cai sile bangă, sar te phiravas-ame pachivales cana cheras afaceri hai sar te sicavas că iubisaras amare pașarden. Anda codoia că camas te avas sfinți, cadea sar amaro Del, mai dur, va avela te hachiaras mai but anda cadal aspectea.

TE SICAVAS LAȘIMOS CARING LE MANUȘA CAI SILE LIMITEA FIZICO

Cadea sar phenel-pe ando Levitico 19:14, sar trebulas te phiravas-ame codolența cai sile cașuche sau core? (Dich le paragrafea 3 la 5) *

3, 4. Cadea sar phenel-pe ando Levitico 19:14, sar trebunas le manușa te phiraven-pe codolența cai sas cașuche sau core?

3 Citisar o Levitico 19:14. O Iehova camlea ca lesco poporo te sicavel lașimos caring codola cai sas-len limitea fizico. Sar exemplo, le israeliți ci trebunas te den armai ieche manușes cașuco. Prin o armai o manuș sas-lo darado sau anelas-pe o nasul pe leste. So baro nasulimos sas cado caring o manuș cai ci daștilas te așunel so phenelas-pe anda leste hai cai ci daștilas te feril-pe!

4 Sa cadea, ando verseto 14, le slujitorenghe le Devlesche sas lenghe dini i porunca te na șion iech pharimos angla iech coro. Ande iech lucrarea, anda cadai buchi phenel-pe anda le manușa cai silen limitea fizico: „Ando puraimos, ando Oriento Mijlocio, cadala sas-le butivar prasade hai le manușa phiravenas-pe zurales nasul lența”. Daștil-pe că chichiva manușa cai ci sicavenas lașimos șionas vareso angla iech coro anda nasulimos caște duchaven-les sau anda codoia te asan lestar. Cadaia ci sicavelas nicisar lașimos! Prin cadai porunca, o Iehova sicadea le israelițen te sicaven mila caring le manușa cai ci sicavelas-pe lenghe lașimos.

5. Sar daisaras te sicavas mila caring le manușa cai sas-le limitea fizico?

5 O Isus sicadea mila caring codola cai sas-le limitea fizico. Vo phendea le Ioanosche o Botezătorii o mesajo cai avel: „Acana le core dichen, le banghe phiren, le leproși sile ujiarde, le cașuche așunen hai le mule sile uștiade”. Sea codola cai dichle le miracolea le Isusosche „așarde . . . le Devles”. (Luca 7:20-22; 18:43) Sar creștini camas te imitisaras i mila sicadi le Isusostar caring le manușa cai sas-le limitea fizico. Cadea că sam lașe, iubitori hai răbdătorii cadalența. Si ciaces, o Iehova ci dea-ame o zuralimos te cheras miracolea. Tha, si amen o privilegio te phenas codolenghe cai sile core fizico sau spiritualo i vestea lași anda iech paradiso ande savo le manușen va avela-len iech sastimos fizico hai spiritualo perfecto. (Luca 4:18) Cado mesajo cherel încă de acana bute manușen te den gloria le Devleschi.

PACHIV ANDEL AFACERI

6. Sar ajutil-ame o Levitico o capitolo 19 te hachiaras mai mișto Le deș porunci?

6 Chichiva versetea anda o Levitico, o capitolo 19, den duma mai but anda so phenenas Le deș porunci. Sar exemplo, i ohto-to porunca phenelas claro; „Te na ciores”. (Ex. 20:15) Varecon daștilas te pachial că respectil cadai porunca dacă ci lelas niciechdata vareso so ci sas lesco. Tha, o fapto te ciores ci însemnolas numai cadichi.

7. Sar daisarelas iech manuș cai bichinelas te uștarel i ohto-to porunca?

7 Iech manuș cai bichinelas daștilas te phenel pherdo phuchiarimos că ci lea niciechdata vareso so ci sas lesco. Tha, so daștilas te phenel-pe anda sar cherelas vo peschi buchi hai bichinelas? Ando Levitico 19:35, 36, o Iehova phendea: „Te na folosisaren măsuri cai athaven caşte măsurin i lungimea, o pharimos sau o volumo. Te folosisaren balanţe exacto, pharimata exacto, iech unitatea de măsură exacto anda iech efa hai iech unitatea de măsura exacto anda iech hino exacto”. Cadea că, dacă iech manuș cai bichinelas, folosilas iech balanța sau unități de măsură inexacto caște athavel codolen cai chinenas lestar, sas sar cana ciorelas lendar. Mai dur, va avela te dichas vi aver versetea anda o Levitico o capitolo 19 cai ajutin-ame te hachiaras mai mișto cadai ideea.

Cana gândil-pe co pasajo anda Levitico 19:11-13, so pușimata trebulas te șiol pesche iech creștino ande soste priveal o modo sar conducil peschi afacerea? (Dich le paragrafea 8 ji co 10) *

8. Sar ajutilas le evreien o pasajo anda o Levitico 19:11-13 te phiraven-pe cadea sar phenelas i ohto-to porunca hai so sichioas catar?

8 Citisar Levitico 19:11-13. O verseto 11 începol prin le cuvintea: „Te na cioren”. O verseto 13 șiol ando phanglimos o fapto te ciores hai le practici bi pachivale cai cherenas-le le manușa cai bichinenas, hai phenel: „Te na les vareso catar chio pașardo prin athaimos”. Cadea că, o fapto te aves bi pachivalo andel afaceri si șiuto ande iech than le manușența cai cioren. I ohto-to anda Le deș porunci sicavelas i legea anda o fapto te na cioras. Tha, le detalii anda o Levitico ajutinas le evreien te hachiaren sar daștinas te phiren pala cadai legea. Dacă meditosaras ca o modo ande savo dichel o Iehova o fapto te phiravas-ame bi pachivales hai te cioras, va avela vi amen but miștimata. Cadea că daisaras te pușias-ame: „Cadea sar phenel-pe ando Levitico 19:11-13, si aspectea cai trebulas te lașiarav-le? Trebulas te cherav paruimata ando modo sar phiravav-ma andel afaceri sau andel obiceiuri catar i buchi?”.

9. Sar ferilas i legea anda o Levitico 19:13 codolen cai cherenas buchi?

9 Le creștinen cai silen iech afacerea trebun te gândin-pe vi ca aver aspecto phanglo catar i pachiv. O verseto 13 phandavel-pe cadea: „Te na încăres pi riat, ji teharin, o pochinimos codolesco cai cherel tuche buchi”. Ando Israelo, iech them cai cherelas-pe buchi ca i phuv, codola cai cherenas buchi trebunas te aven pochinde co sfârșito fiesave ghiesesco buchiaco. O fapto te încărel-pe o pochinimos ieche manușesco însemnolas te așiaven le love cai vo folosilas-le caște chinel haben anda codo ghies anda leschi familia. O Iehova phendea: „Silo andi nevoia hai leschi viața încărel catar codo pochinimos”. (Deut. 24:14, 15; Mat. 20:8)

10. So sichioas anda o Levitico 19:13?

10 Aghies, but manușa cai cheren buchi sile pochinde iechdata sau duivar po șion, na ande fiesavo ghies. Cu sea cadala, o principio anda Levitico 19:13 silo valabilo vi aghies. Chichiva anda codola cai șion le manușen te cheren lenghe buchi țârden i morci pa lende hai pochinen-le but mai țâra de sar trebulas. Von jianen că cadale manușen ci silen so te cheren hai că trebul te cheren buchi vi mai dur pe țâra love. Adică, cadal manușa cai acharen averen te cheren lenghe buchi ‘încăren lengo pochinimos’. Cu sea cadala, iech creștino trebul te avel pachivalo pesche manușența cai cheren lesche buchi. Mai dur, va avela te dichas so mai daisaras te sichioas anda o Levitico o capitolo 19.

IUBIREA CARING LE PAȘARDE

11, 12. So buchi sicadea o Isus cana phendea iech citato anda o Levitico 19:17, 18?

11 O Iehova silo zurales interesime catar o modo ande savo phiravas-ame averența. Vo camel mai but sar te na cheras nasul amare pașardenghe, cadea sar sicavel-pe ando Levitico 19:17, 18 (Citisar.) O Iehova poruncisardea claro: „Te iubis che pașardes sar tut”. O fapto te respectisarel-pe cadai porunca si esențialo anda iech creștino cai camel te avel plăcuto le Devlesche.

12 Te dichas sar sicadea o Isus chichi de importanto si i cerința anda o Levitico 19:18. Iechdata, iech fariseo pușlea-les: „Savi si i mai bari porunca anda i Legea?”. O Isus phendea lesche că „i mai bari hai i iechto porunca” sas codoia te iubis le Iehovas sea che ileia, sea che sufletoia, sea chia goghiaia. Pala codoia, o Isus phendea iech citato anda o Levitico 19:18, hai phendea: „I duito, sar late, si: «Te iubis che pașardes sar tut»”. (Mat. 22:35-40) Si but moduri ande save daisaras te sicavas iubirea caring le pașarde, chichiva anda cadala sile sicade ando Levitico, o capitolo 19.

13. Sar ajutil-ame i relatarea biblico anda o Iosif te hachiaras mai mișto o Levitico 19:18?

13 Iech modo prin savo sicavas iubirea caring le pașarde si codo te aplichisaras o sfato anda o Levitico 19:18, cai phenel-pe: „Te na risares parpale o nasulimos hai te na încăres holi ando ilo”. Le mai but anda amende prinjianas ieche manușes cai încărdea holi ando ilo caring iech colego catar i buchi, catar i școala sau caring iech jeno andai familia, daștil-pe vi chiar but bărșa. Le deș phrala neciace le Iosifosche încărde holi ando ilo caring leste, hai pala codoia, lenghi holi îngărdea ca fapte. (Gen. 37:2-8, 25-28) Tha o Iosif phiradea-pe lența ande aver modo. Cana arăslea te avel-les autoritatea, daisardeas te risarel lenghe parpale o nasulimos, tha, vo sicadea lenghe îndurarea. O Iosif ci încărdea holi ande pesco ilo, tha cărdea cadea sar phenel-pe ando sfato scriime pala codoia ando Levitico 19:18. (Gen. 50:19-21)

14. Sostar daisaras te phenas că le principii anda o Levitico 19:18 sile vi aghies valabilo?

14 Anda le creștini cai camen te aven plăcuți le Devlesche, o Iosif si iech exemplo anda codoia că alosardea te iertil ando than te încărel holi ando ilo hai te risarel parpale o nasulimos. Lesco modo te cherel le buchia sicadea sar phenel i rugăciunea model, ande savi o Isus phendea te iertisaras codolen cai păcătuin contra amenghe. Sa cadea, o apostolo Pavel sfătuisardea pesche phralen: „Mânre cuci phrala, na răzbunin tume corcore”. (Rom. 12:19) Vo mai phendea lenghe: „Continuin te suportin tumen iech averes hai te iertin tumen anda sea o ilo iech averes, vi cana varecas siles iech motivo te rovarel-pe contra averesche”. (Col. 3:13) Le principii le Iehovasche ci paruven-pe, cadea că, vi le principii cai așen ca i baza la legeachi sicadi ando Levitico 19:18 sile vi mai dur valabilo.

Cadea sar si mișto te na șioas o vast sea o timpo pe iech șinimos, sa cadea ci si mișto te așias le gândoia ca iech nasulimos cai sas amenghe cărdo, trebulas mai mișto te bâstras (Dich o paragrafo 15) *

15. Sicaven prin iech ilustrarea sostar si importanto te iertisaras hai te bâstras le nasulimata cai cărde-le amenghe aver.

15 Le răni afectivo daștin te aven comparime codolența fizico. Chichiva anda lende sile țâne, hai aver sile bare. Sar exemplo, o fapto te șinas-ame ande iech plico anda hârtia daștilas te cherel amenghe iech șinimos ușoro. Chiar cana duchal-ame, daștil-pe că i rana va sastiarela-pe sigo. Pala iech ghies sau dui daștil-pe că nici ci va mai dichiola. Sa cadea, chichiva buchia cărde contra amenghe sile țâne. Sar exemplo, dacă iech amal del duma sau phiravel-pe ande iech modo cai ci sicavel lașimos, daștil-pe că va avela te iertisaras-les sigo. Tha, cana si iech rana mai bari,daștilas te avel nevoia catar iech medico caște suvela hai te șiol bandajo pe late. Tha, dacă avelas te șioas sea o timpo o vast ando than cai cărdeam amenghe i rana hai te șinas i crusta, avelas te cheras amenghe nasul corcore. Iech manuș duchado emoționalo daștilas te cherel chiar cadai buchi. Vo daștilas te gândil-pe vi mai dur ca i rana hai ca i duch cai cărdea-pe lesche. Tha, codola cai încăren holi ando ilo cheren penghe corcore nasul. O fapto te respectisaras o sfato anda o Levitico 19:18 sicavel goghiaverimos.

16. Cadea sar phenel-pe ando Levitico 19:33, 34, sar trebulas te phiraven-pe le manușența străini anda o Israelo hai sar daisaras te aplichisaras vi amen cado principio?

16 Cana o Iehova poruncisardea le israelițenghe te iubisaren penghe pașarden, vo ci cărdea referirea numai codolende cai sas-le sa codoi rasa sau naționalitatea sar len. Vo phendea lenghe te iubisaren vi le manușen străini cai trainas ande lengo mașcar. Cadai ideea sicavel-pe claro ando Levitico 19:33, 34. (Citisar.) Le israeliți trebunas te phiraven-pe ieche manușeia străino sar cana avelas „iech israelito de cana năștisailea”. Lenghe sas poruncisardo vi: „Te iubis-les sar tut”. Sar exemplo, i legea phenelas că cadichi le israeliți cioră hai vi le manușa străini te aven mechle te chiden le spice cai așenas pala o secerișo. (Lev. 19:9, 10) O principio cai cherel referirea ca o modo sar trebulas te phiravel-pe le manușența străino aplichil-pe vi aghies. (Luca 10:30-37) Daștil-pe că vi ande amari zona train manușa străino. Si importanto te sicavas lenghe pachiv hai respecto – că sile murșa, jiuvlea sau șiave.

IECH LUCRAREA CAI CI SILI SICADI ANDO LEVITICO 19

17, 18. a) So phenel amenghe te cheras o 1 Petru 1:15 hai o Levitico 19:2? b) Anda so lucrarea importanto dea duma o apostolo Petru?

17 Cadichi 1 Petru 1:15, hai vi o Levitico 19:2 phenen le slujitorenghe le Iehovasche te aven sfinți. Ando Levitico, o capitolo 19, si but aver versetea cai ajutin-ame te hachiaras sar daștil te avel-ame i aprobarea le Iehovaschi. Dichleam chichiva pasaje anda chichiva buchia cai daisaras te cheras-le sau te na cheras-le. * Si importanto te dichas că le Scripturi grecisco creștino sicaven vi von sa codol idei. Tha, o apostolo Petru del duma vi anda aver detalio.

18 Anda le but activități spiritualo hai fapte lașimasche ande averengo miștimos, o Petru dea duma ande iech modo specialo anda iech lucrarea. Angla te del duma anda o îndemno ‘aven sfinți ande tumaro phiraimos’, o Petru phendea: ‘Pregătin tumari goghi anda i buchi’. (1 Pet. 1:13, 15) Anda so buchi sas i duma? Pala sar phendea o Petru, le phrala machle le Cristososche ‘avenas te phenen peste sea le calități zurales șucar Codolesche cai achardea-le’. (1 Pet. 2:9) Adică, sea le slujitoren le Iehovasche de aghies silen i pachiv caște len partea ande cadai lucrarea zurales importanto, cai anel le manușenghe le mai bare miștimata. Le poporos sfânto le Iehovasco siles o privilegio te lel partea sea o timpo hai pherdo zelo ande cadai lucrarea de predicare hai anda sicaimos. (Mar. 13:10) Dacă va avela te cheras sea so daisaras caște aplichisaras le principii anda o Levitico, o capitolo 19, sicavas că iubisaras le Devles hai amare pașarden. Sa cadea, sicavas că camas ‘te avas sfinți’ ande sea amaro phiraimos.

GHILI 111 Daisaras te avas bucurime!

^ Chiar cana ci sam tela i Legea Mozaico si importanto te dichas-ame pe late anda codoia că ande late si principii cai ajutin-ame sar te phiravas-ame andi viața de fiesavo ghies. Von cheren-ame te sicavas iubirea caring amare pașarde hai te avas plăcuți le Devlesche. Cado articolo va ajutila-ame te hachiaras sar daisaras te aplichisaras chichiva sicaimata anda o Levitico capitolo 19.

^ O Levitico, o capitolo 19, del duma vi anda aver aspectea, sar avenas codola cai den duma anda i părtinirea, anda o fapto cana aver phenen hohaimata anda amende, i folosirea le rateschi, o spiritismo, o drabarimos hai i imoralitatea sexualo. (Lev. 19:15, 16, 26-29, 31) Dich o articolo „Pușimata catar amare cititori”, anda cado numaro.

^ SO DICHAS ANDI IMAGINEA: Iech Martoro del duma co medico ando than ieche phralesche cai si cașuco

^ SO DICHAS ANDI IMAGINEA: Iech phral cai siles iech afacerea del ieche manușesche cai cherel leste buchi le love

^ SO DICHAS ANDI IMAGINEA: Iech phei bâstrel sigo iech țâno șinimos. Va cherela voi sa cadea cana va avela-la iech rana mai bari?