Cărdilem ande 1927, ande iech țâno foro pașa o Chicago, Illinois (SUA). Barilem andi iech familia hai sas man panji phrala hai pheia: Jetha, Don, me, Karl hai Joy. Savore camleam te slujisaras le Iehovasche iagasa ando ilo. Mânri phei Jetha sas-li achardi ca i duito clasa la Școalachi Galaad ande 1943. O Don, O Karl, hai i Joy găle co Betelo anda Brooklyn, New York, andel bărșa 1944, 1947, hai 1951. So cărde von tha vi mânro dad hai mânri dei zuriarde man te cherav mai but anda o Iehova.

Mânro dad hai mânri dei citisarenas i Biblia hai iubinas le Devles. Von cărde vi amen te iubisaras le Devles. Tha, mânro dad hasardea peschi pachiv anda i changheri pala so mardea-pe andi Europa ando Iechto Războio Mondialo. Pala so risailea chăre anda o războio, mânri dei mulțumisardea le Devlesche anda codoia că vo avilea chăre andi viața hai phendea: „Karl, hai te jias ca i changheri cadea sar gălemas mai anglal”. Mânro dad phendea lache: „Va avela te îngărav tut, tha me ci jiav andre ande changheri”. Voi pușlea-les: „Sostar te na jias andre?”. Mânro dad phendea: „Ando războio, le rașaia cai sas-le anda sa codoi religia binecuvântinas le soldați cai marenas-pe iech contra aver. Sas o Del savorența?”.

Pala iech vremea, cana mânri dei jialas ca i changheri, dui Martori le Iehovasche avile amende chere hai dine mânre dadesche le dui lila anda save sichiolas-pe andai Biblia cai bușionas Lumina, cai denas duma anda o lil Revelația. Mânro dad camelas te jianel mai but, cadea că primisardea le dui lila. Cana dichlea-len, mânri dei astardea te citil anda lende. Pala codoia, ande iech ghies, dichlea că ando ziaro anda amaro foro cărdea-pe iech anunțo că codola cai camenas te jianen mai but, sas-le acharde te sichion andai Biblia codole lilența hai voi alosardea te jial. Cana arăslea code, iech juvli phuri ajucărdea-la sea le ilesa. Mânri dei pușlea-la: „Cade sichiol-pe anda cado lil?”. I juvli phendea lache: „Da, mânri guli, hai andre”. O curco cai avilea, mânri dei lea amen, le șiavoren, hai pala codoia, amen găleam lasa ande fiesavo curco.

Ande iech ghies, codo cai încărelas i întrunirea manglea man te citisarav o Psalmo 144:15, cai phenel-pe că codola cai slujin le Iehovasche sile fericime. Cado verseto ciailea man but. Aver dui versete cai cărde mânro ilo te bariol sas 1 Timotei 1:11, cai phenel-pe  că o Iehova si ‘o fericime Del’, hai Efeseni 5:1, cai sam zuriarde ‘te las amen pala o Del’. Hachiardem că trebulas te avav fericime cana cherav orisavi buchi anda Codo cai cărdea man hai te mulțumisarav lesche anda i bari pachiv cai dea-la manghe te slujisarav lesche. Sea mânri viața dem mânri zor te cherav cadal dui buchia.

I mai pașă congregația amendar sas-li ando Chicago, cărdemas 32 kilometri ji code. Cu sea cadala, gălem col întruniri, hai prinjandem mai but buchia anda i Biblia. Anav manghe amintea că, ande iech ghies, codo cai încărelas i întrunirea șutea la Jetha te del răspunso. Cana așundem-la, phendem manghe: „Jianglem vi me so te phenav. Daisardemas te vazdav o vast hai te dav răspunso”. Astardem te pregătiv man hai te dav răspunsuri col întruniri. Cu sea cadala, so sas mai important sas că, me hai mânre phrala, pașilem le Iehovastar. Boldem man ando bărș 1941.

Anav manghe amintea iech congreso anda 1942, încărdo ando Cleveland, Ohio. Me hai mânri familia beșlem andel țărha, ande iech than lașiardo le phralendar pașa o than cai încărelas-pe o congreso. Sa cadea, le phrala hai le pheia așunde ande 50 foruria andal Statele Unite o programo prin o telefono. Ande codoi vremea sas o Duito Războio Mondialo, hai le manușa așenas contra le Martori le Iehovasche. Pi riat, dichlem mai bute phralen cai șiute phenghe mașini le farurența caring o exterioro. Von alosarde ca ande fiesavi mașina te beșel varecon sea i riat. Dacă avelas varecon, le phrala trebunas te den drom le faruri hai te den claxoane caște cheren codolen cai avenas contra amenghe te na dichen. Cadea, le coaver phrala daștinas te ajutin-len. Atunci phendem manghe: „Chichi de mișto si pregătime le manușa le Iehovasche!”. Cadale gândosa daisardem te sovav andi pacea, hai cana cărdilea teharin așundem că ci întâmplosardea-pe chanci nasul.

Pala mai but bărșa, cana gândisardem man codole congresoste, dem mânri sama că mânri dei ci sicadea nici iech țâra că ci sas-la pacea sau că sas-li daradi. Voi pachialas-pe cu sea ando Iehova hai ande leschi organizația. Ci va avela te bâstrav niciechdata laco lașio exemplo.

Țâra timposa angla te avel codo congreso mânri dei astardea o pionierato regularo. Cadea că, co congreso, voi sas zurales atento ca le cuvântări cai denas duma anda o servicio cu timp integral. Cana găleam caring chăre, voi phendea: „ Camav te cherav mai dur o pionierato. Tha ci daștiv te cherav vi o pionierato, hai vi te cherav mișto le buchia anda o chăr”. Pala codoia, pușlea amen dacă camas te ajutisaras-la. Amen camleam, hai voi phendea fiesavesche savi camera te ujiaras-la angla so te has de teharin. Pala so găleam ca i școala, mânri dei dichlea dacă cărdeam ujimos hai pala codoia gălea andi predicarea. La sas-la but buchia te cherel, tha niciechdata ci mechlea amen. Cana avileam chere co mismeri sau pala so terminisardeam i școala, voi sas sea o timpo cothe anda amende. Ande chichiva ghiesa, pala so avileam catar i școala, găleam lasa andi predicarea, cadaia ajutisardea amen te hachiaras so însemnol te aves iech pioniero.

Astardem o pionierato cana sas man 16 bărșa. Ande codoi vremea, mânro dad încă ci sas iech Martoro le Iehovasco, cu sea cadala camlea te jianel sar jial manghe andi predicarea. Ande iech riat, phendem lesche că, chiar dacă demas sea mânri zor, ci  arachlem chanicas cai camelas te sichiol andai Biblia. Așilem iech țâra, hai pala codoia pușlem-les: „Ci cames te sichios andai Biblia manța?”. Mânro dad gândisardea-pe iech țâra, hai pala codoia phendea: „Ci avel manghe andi goghi nici iech buchi sostar te phenav tuche că na”. Cadea că, o iechto manuș casa sichilem andai Biblia sas chiar mânro dad. Ce bari pachiv!

O lil anda savo astardeam te sichioas bușiolas „O ciacimos va cherela tumen liberi”. Sar jialas angle o studio, hachiardem că mânro dad ajutilas man te avav iech sicaitoro lașio hai te rodav mai mișto andi Biblia. Sar exemplo, ande iech riat, pala so citisardeam iech paragrafo, phendea manghe: „Hachiarav so phenel cado lil. Tha catar jianes că so phenel-pe ande cado lil si o ciacimos?”. Ci ajucărdem man te pușel man cadai buchi, cadea că phendem lesche: „Ci jianav so te phenav tuche acana, tha ji cana va mai avela te sichioas, pachiav că va avela te arachav o răspunso”. Hai cadea cărdem. Arachlem versetea cai sicavenas că anda so deam duma sas iech ciacimos. Pala codoia, pregătisardem man mai mișto anda fiesavo studio hai astardem te rodav mai but andi Biblia. Cadea că, vi me, hai vi mânro dad pașileam mai but le Iehovastar. Mânro dad cărdea so sichilea hai boldea-pe ande 1952.

Tiliardem chăral cana sas man 17 bărșa. Cam ande codoi vremea, i Jetha cărdilea misionara, hai o Don gălea co Betelo. Le dui iubinas but i buchi cai dea-la lenghe o Del te cheren-la, hai cadaia zuriadea man but. Cadea că, pherdem iech cererea anda o Betelo hai iech anda i Școala Galaad hai mechlem le buchia ando vast le Iehovasco. Somas achardo co Betelo ando bărș 1946.

Sar nachenas le bărșa, cărdemas mai but buchia ando Betelo hai sichilem te cherav diferime buchia. Beșlem ando Betelo 75 bărșa, hai cade sichilem te cherav lila hai te cherav buchi le lovența. Sa cadea, sichilem te chinav buchia cai trebunas anda o Betelo hai te bișialav buchia importanto ande aver thana. Tha, so bucurilas mai but mânro ilo sas o sicaimos spiritualo cai sas manghe dino ando Betelo prin le închinări de teharin hai prin le cuvântări andai Biblia.

Sa cadea, sichilem but buchia mânre phralestar mai țâno, o Karl, cai avilea co Betelo ande 1947. Vo jianelas mișto te sicavel hai te rodel andi Biblia. Iech data, le phrala dine man te cherav iech cuvântarea, hai manglem-les te ajutil man te cherav-la. Phendem mânre phralesche că chidem but buchia so te phenav ande mânri cuvântarea, tha ci jiangleam sar te lașiarav-len. Vo phendea manghe so te cherav prin iech pușimos: „Joel, anda so del duma chi cuvântarea?”. Atunci hachiardem so trebul te cherav. Trebulas te phenav numai le buchia cai sicavenas anda so del duma mânri cuvântarea hai te na phenav le coaver buchia. Ci va avela te bâstrav niciechdata cado sicaimos sumnacuno.

 Dacă camas te avas fericime ando Betelo, trebul te cheras sea so daisaras caște phenas i vestea lași le manușenghe. Cana predichisaras iagasa ando ilo, va avena amen but experiențea șucar. Așilea andi mânri goghi cana gălem ande iech riat ando cartiero Bronx, ando foro New York. Me hai iech phral sunisardeam ca iech juvli cai primisardea le reviste O Turno de Veghe hai Ușten!. Pala so phendeam lache con sam, phendeam lache: „Ande cadai riat das duma le manușența caște phenas lenghe chichiva buchia andai Biblia cai zuriaren-len”. I juvli phendea: „Dacă den duma andai Biblia, aven andre”. Citisardeam hai deam duma anda chichiva versetea cai phenenas anda o Regato le Devlesco hai i lumea nevi. Ciailea lache cadea de but so așundea, că achardea late pesche amalen caște das duma vi lența o curco cai avel. Ji la urmă, voi hai laco rrom cărdile Martori le Iehovasche.

Rodem manghe iech rromni cam 10 bărșa. Pala codoia, arachlem mânra cuci rromnia. So ajutisardea man te arachav manghe iech lași rromni? Gândisardem man but hai dem duma le Iehovasa ando manglimos anda so camav te cherav pala so căsătoriv man.

Pala o congreso anda 1953 încărdo po Yankee Stadium, arachlem iecha pheia cai bușiolas Mary Aniol. Voi hai i Jetha terminisarde i duito clasa anda i Școala Galaad hai acana cherenas predicarea sar misionari ande iech than. Voi sas-li zurales bucurime cana dea duma manța anda o than cai bișaldea-la o Del sar misionara ando Arhipelago Antilelor hai anda le studii biblico cai încărdea-len andel bărșa cai nachle. Sar prinjandeam amen mai mișto iech averes, hachiardem că camleam te cheras sa codol buchia anda o Iehova. I iubirea cai sas mașcar amende barilea sea mai but hai leam amen ande 1955 aprilia. Ande but buchia, i Mary sas iech cadouo le Iehovastar hai iech șucar exemplo. Voi slujisardea pherdi bucuria anda orisavi buchi cai dea-la o Del te cherel-la. Chărdea phares buchi, duchalas-la ciaces averendar hai rodea te șiol po iechto than ande peschi viața o Regato. (Mat. 6:33) Slujisardeam sar phral cai vizitil le congregații trin bărșa, pala codoia, ande 1958, samas acharde ande iech than te slujisaras co Betelo.

Sichilem but buchia mânra rromniatar. Sar exemplo, pala țâra timpo so leam amen, alosardeam te citisaras ande iech than andai Bibila cam 15 versetea. Iech anda amende citilas le versetea, hai pala codoia deam duma anda lende te dichas sar daisaras te cheras so citisardeam. Butivar, i Mary phendea manghe anda le buchia cai sichilea-len co Galaado sau ande i buchi sar misionara. Cana deam duma anda cadal buchia, hachiardem mai mișto o ciacimos, lașiardem mânre cuvântări hai sichilem te zuriarav mai mișto le pheian. (Prov. 25:11)

Mânri drago rromni, i Mary, mulea ande 2013. Abia ajucărav te dichav-la pale andi lumea nevi! Ji atunci, camav sea mânre zuralimasa te sichioav mai dur hai te pachiav man ando Iehova anda sea o ilo. (Prov. 3:5, 6) Cana gândiv man ca le buchia cai va avela te cheras-len andi lumea nevi, lel-pe o pharimos pa mânro ilo hai simțosarav iech bari bucuria. Va avela te sichioas neve buchia amare mai Bare Sicaitorostar hai anda leste. Ci jianav so te phenav caște mulțumiv le Iehovasche anda sea so sicadea man ji acana hai anda le but buchia cai cărdea-len anda mande caște sicavel pesco baro lașimos.