RELATAREA ANDA I VIAȚA LE PHRALENGHI
Sichileam te na phenas niciechdata na le Iehovasche
PALA iech baro brișind, o pai anda i len sas cicalo hai îngărelas leia bare bara. O podo pe savo trebulas te nachas sas-lo lino le bare paiendar. Me, mânro rrom, Harvey, hai amaro interpreto anda i șib amis daraileam zurales hai ci jiangleam so te cheras. Pe ocoaver malo, le phrala ajucărenas-ame îngrijorime. Șiuteam amari mașina andi camioneta, tha anda codoia că ci sas ame lanțuri sau șăla, ci jiangleam te cheras-la te așel po than. I camioneta începosardea te nachel phares i len pherdi cic hai bara. Pachiaiam că ci va avela te arăsas pe ocoaver malo. Rughisardeam-ame zurales le Iehovasche hai, ji la urmă, arăsleam sasteveste ca le phrala cai ajucărenas-ame. Cadaia sas ando bărș 1971 hai samas pi coasta de est ando Taiwan, ca mii kilometri catar amare thana cai cărdileam.
PAȘIOAS LE IEHOVASTAR
O Harvey barilea ande iech familia ștar șiavența, hai vo sas o mai baro. Lesche dada prinjiande o ciacimos ande Midland Junction, Western Australia, cana sas i bari criza economică andal bărșa 30 anda o secolo cai nachlo. O Harvey boldea-pe cana sas-les 14 bărș. Na pala but timpo, vo sichilea te na phenel na niciechdata ca iech responsabilitatea teocratico. Iech data, iech phral manghlea-les te citil co Turno de veghe, tha vo ci camlea anda codoia că simțosardea că ci daștil te cherel-la. Tha o phral phendea lesche: „Cana varecon del-tut iech responsabilitatea andi organizația le Iehovaschi, însemnol că pachial că daștis te cheres cadaia”. (2 Cor. 3:5)
Me, mânri dei hai iech anda mânri mai bari phei prinjiandeam o ciacimos andi Anglia. Mănre dades ci placianas-les le Martori le Iehovasche, tha, mai tărzio vi vo cărdilea iech Martoro. Boldem-ma cana sas-ma enia bărș, chiar cana vo ci camlea te mechel-ma. Mânro suno sas te arăsav pioniera hai pala codoia misionara. Tha mânro dad ci avileaias te mechel-ma te cherav o pionierato numai pala soste pherdemas 21 bărș, tha me ci camlem te ajucărav cadea de but. Mânro dad mechlea-ma co 16 bărș, te muchiv-ma ca mânri phei mai bari, cai beșelas andi Australia. Cana cherdem 18 bărș, începosardem o pionierato.
Andi Asutralia, prinjiandem codoles cai avelas te avel mânro rrom o Harvey. Vi vo camlea but te avel iech misionaro. Cărdeam o abiav ande 1951. Pala dui bărș ande save cărdeam o pionierato, samas bișalde andi lucrarea intineranto. Amari circumscripția anda Western Australia sas zurales bari, anda codoia trebulas te jias but la mașinaia prin thana thabarde hai duriarde.
AMARO SUNO PHEREL-PE
Ande 1954, samas acharde te cheras partea anda i 25 clasa catar i Școala Galaad. Amaro suno te avas misionari sas foarte pașă te pherel-pe. Arăsleam co New York le vaporoia hai începosardeam te studiisaras but hai profundo i Biblia. Ca Școala Galaad trebulas te sichioas vi i șib spaniolo, cadai buchi sas phari anda o Harvey cai ci daștilas te phenel o „r” anda spaniola.
Ca școala, le intructori phende amenghe că codola cai camen te jian andi Japonia daștin te scriin-pe ca iech curso te sichion i șib japonezo. Gândisardeam-ame că si mai mișto ca i organizația le Iehovaschi te alosarel amari repartiția. Na pa but timpo, o phral Albert Schroeder, iech andal instructori așundea că ci scriisardeam-ame hai phendea amenghe: „Mai gândin-tume iech țâra”. Pala codoia cana dichlea că ame încă ci scriisardeam amare anava, o phral Schroeder phendea amenghe: „Me hai le coaver instructori scriisardeam-tume. Dichen dacă daștin te sichion i șib japonezo”. Anda o Harvey sas mai ușoro te phenel le cuvintea andi japoneza sar andi spaniola.
Arăsleam andi Japonia ande 1955. Pe atunci, ando them sas numai 500 vestitori. Man sas-ma 24 bărș hai o Harvey sas 26. Samas bișalde ando foro Kobe, cai așileam ștar bărș. Pala codoia, sas-ame i bari bucuria te avas acharde, te slujisaras andi lucrarea intineranto, pașa o foro Nagoya. Ande cadai repartiția sas zurales șucar, placeaia-ame sea: le phrala, o hamos, le peisajea. Cu sea cadala, pala țâra timpo, avilea iech aver ocazia te cheras so phenel amenghe o Iehova.
IECH NEVI REPARTIȚIA, NEVE PHARIMATA
Pala trin bărș andi lucrarea intineranto, i filiala anda Japonia pușlea-ame dacă camas te jias ando Taiwan te predichisaras codolenghe anda o tribo amis. Unii phrala amis devenisarde apostați. Caște așiaven i apostazia, le phralen catar i filiala sas-len nevoia varecastar cai delas duma mișto japoneza. I repartiția anda i Japonia placeaia-ame but, anda codoia sas-amenghe pharo te las cadai decizia. Tha o Harvey, sichilea că ci trebul te *
phenel na niciechdata cana primil iech repartiția, cadea că alosardeam te jias.Arăsleam ando Taiwan andi noiembria 1962, cothe sas 2 271 vestitori, le mai but anda lende sas anda i populația amis. Tha, co începoto trebuisardea te sichioas i chineza. Chiar cana sas-ame numai iech lil hai iech profesoara cai ci delas duma engleza, ji la urmă reușisardeam te sichioas-la.
Na pa but timpo pala soste arăsleam ando Taiwan, o Harvey sas-lo numine te supraveghil i lucrarea anda codo them. Anda codoia că i filiala sas țâni, o Harvey daștilas te cherel peschi buchi hai, sea ande codo timpo, vi te slujil ande iech than le phralența amis chiar vi trin curche pe șioneste. Po iechdata, vo slujilas vi sar supraveghetorii de district hai cadaia însemnolas că trebulas te încărel teme ca-l congresea. O Harvey daștilas te încărel teme andi japoneza anda codoia că le phrala amis daisardeas te hachiaren-les. Cu sea cadala, le autorități ci mechenas ca le întruniri religioso te aven încărde ande aver șiba, tha numai andi chineza. Cadea că o Harvey încărdea pesche cuvântări andi chineză chiar cana ci jianelas-la cadea de mișto hai iech phral traducilas-la ande amis.
O Taiwan sas-lo tela i legea marțială, anda codoia le phrala trebunas te manghen autorizații caște încăren le congrese. Cadala ci sas-le dine ușoro, hai butivar i poliția ci delas-le co timpo. Dacă ci primisardeamas i autorizația ji ando curco le congresosco o Harvey jialas ca i secția de poliție hai beșelas cothe ji cana primilas-la. Le polițiști denas i autorizația co Harvey anda codoia că sas-lenghe lajiav te dichen ieche străinos că ajucărel andi secția.
I IECHTO DATA CANA GĂLEM OPRE PO PLAIN
Andel curche cai beșleam ande iech than le phralența trebuisardea te jias but ore telal, butivar găleam opre po plaina hai nachleam pârdal lena caște predichisaras. Anav manghe amintea i iechto data cana gălem opre po plain. De teharin halem sigo vareso hai co 5:30 lem o buso caring iech gav duriardo. Nachlem părdal iech bari len hai începosardem te jiav opre po plain. I panta sas cadichi de bari, că le phralesche pânre de angla mande arăsănas ca-l mânre iacha.
Ande codoi teharin, o Harvey gălea andi predicarea chichiva phralența, hai me predichisardem corcori ande iech țâno gav cai le manușa denas duma japoneza. Co mismeri începosardem te simțiosarav-ma nasul anda codoia că ci halem de chichiva ore. Ji la urmă, me hai o Harvey dichleam-ame, hai vo sas-lo deja corcoro anda codoia că le coaver phrala tilearde. Vo dea chichiva reviste andi predicarea hai primisardea trin anre bichirade. Sicadea manghe sar hal-pe iech anro bichirado: chărdia iech hâv ande leste hai pilea-les. Chiar cana ci sas zurales lașio încercosardem vi me iech. Tha con avelas te hal o trinto anro? Me halem-les, anda codoia că o Harvey ci simțosardea-pe cadea de zuralo te avel tele pa o plain manța po dumo dacă avelas te pherav tele bochatar.
IECH BAIA DIFERIME
Ca iech congreso de circumscripția, nachlem prin iech experiența interesanto. Codol ghies beșleam
ca iech phral cai lesco chăr sas pașa i sala le Regatoschi. Anda codoia, că andi cultura amis, o ujimos fizico si zurales importanto, i rromni le supraveghetoroschi pregătisardea amenghe iech than cai te halavas-amen. O Harvey sas cadea de ocupime că manghlea-ma te halavav-ma me mai anglal. Voi andea manghe iech găleata paieia șudro, iech găleata paieia thabardo hai iech balai. Ci avilea manghe te pachiav că i rromni le supraveghetoroschi șiutea-le andi bar caring i sala le Regatoschi cai le phrala cherenas pregătiri anda o congreso. Pușlem-la dacă ci sila iech materialo caște șioav-les angla mande te na dichiol-pe. Tha voi andea manghe iech folia prin savi dichiolas-pe sea. Atunci gândisardem-ma te jiav pala o chăr, tha oce le papina încalavenas avri penghă șăre prin i bar hai sas-le gata te ciupin oricas jialas mai pașe lendar. Atunci phendem-manghe: „le phrala catar i sala sile prea ocupime caște dichen-ma hai dacă ci cherav cadaia le phrala caste beșas va holeavena-pe. Cadea că halavav-ma”.PUBLICAȚII BIBLICO ANDI ȘIB AMIS
O Harvey dea peschi seama că le phrala amis ci progresinas spiritualo anda codoia că but anda lende ci jianenas te scriin sau te citin hai ci sas-le publicații biblico. Anda codoia că i șib amis but timpo ci sas-li scriime, le phrala trebuisarde te sichion te citin ande penghi șib. Cado sas iech baro proiecto, tha, ji la urmă von daisarde te sichion anda o Iehova ande penghi șib. Co sfârșito le bărșengo ’60, începosarde te aven tipărime publicații biblico andi șib amis, vi o Turno de veghe.
Tha le autorități ci mechle te aven dine publicații cai ci sas-le scriime andi șib chinezo. Anda codoia folosisardeam aver metode ca o Turno de veghe te avel disponibilo mai dur andi șib amis. Sar exemplo, iech timpo, folosisardeam o Turno de veghe ande savo le articolea sas scriime ande dui șiba vi andi chineza mandarin vi andi amis. Cadea falas-pe că sicavas le manușen anda o teritorio i șib chinezo. De atunci, i organizația le Iehovaschi cherel but publicații andi șib amis caște ajutil cadal manușen te sichion o ciacimos ande penghi șib. (Fap. 10:34, 35)
IECH TIMPO CANA CĂRDEA-PE UJIMOS
Andel bărșa ’60 hai ’70, but phrala amis ci trainas cadea sar phenelas o Del. Anda codoia că ci
haciarenas mișto le principii Biblico, unii anda lende îngărenas iech viața imoralo, machionas sau ciamenas nucă betel hai țârdenas țigari. O Harvey vizitisardea mai but congregații caște ajutil le phralen te hachiaren sar dichel o Iehova cadal buchia. Samas ande iech călătoria sar cadaia cana sas-ame i experința anda savi dem duma co începuto.Le phrala umili camle te cheren paruimata, tha, but anda lende ci camle. Cadea că, ande 20 bărșa, o număro le phralengo anda o Taiwan pelea catar 2 450 ca 900. Cadai situația ci zuriardea le phralen. Cu sea cadala ame jiangleam că o Iehova ci avelas te binecuvântil iech organizația neuji. (2 Cor. 7:1) Pala iech timpo, ande congregații ci mai sas cado phiraimos melalo hai dichiol-pe i binecuvântarea le Iehovaschi prin o fapto că aghies ando Taiwan si mai but sar 11 000 phrala.
Andel bărșa ’80, le congregații de șib amis începosarde te zuriaren-pe, hai o Harvey daisardea te avel mai but timpo ando teritorio de șib chinezo. Les sas-les i bucuria te ajutil mai bute pheianghe rromen te cărdion Martori. Anav manghe amintea chichi te fericime sas-lo cana așundea i iechto data ieches anda lende sar rughisardea-pe le Iehovasche. Vi man sas-ma o privilegio te ajutiv mai bute manușen sinceri te pașion le Devlestar. Mai but, sas-ma i bari bucuria te slujin manța ca i filiala anda o Taiwan o șiavo hai i șei ieche jeneschi casa studiisardem i Biblia.
IECH BARO HASARIMOS
Duchade ileia phenav, acana mânro cuci rrom Harvey ci mai si pașa mande. Cam pala 60 bărș ande save samas ande iech than, ca 1 ianuaria 2010, mânro rrom mulea anda o cancero. O Harvey slujisardea ando servicio cu timp integral cam 60 bărș. Si manghe doros zurales lestar! Tha sima i bari bucuria că somas pașa leste andel ghiesa cana începosardea-pe i lucrarea ande dui șucar thema. Vi me, vi o Harvey sichileam dui șiba asiatico phare, hai o Harvey chiar scriilas ande cadal șiba.
Pala chichiva bărșa, anda codoia că phurilem, o Corpo de Guvernare lea i decizia că avelas ande mânro miștimos te jiav parpale andi Australia. Co începuto phendem-manghe: „Ci camav te tilearav anda Taiwan”. Tha andem-manghe amintea că o Harvey sicadea-ma te acceptisarav orisavi îndrumarea catar i organizația le Iehovaschi, cadea că somas de acord te muchiv-ma. Mai târzio dem mânri seama că sas iech lași decizia.
Acana cherav buchi cai filiala anda i Australasia, hai co sfârșito le curchesco jiav andi predicare ande iech than le phralența anda iech congregația localo. Co Betelo folosisarav le șiba cai prinjianav-le, i japoneza hai i chineza, caște cherav tururi de vizitare. Ajucărav anda sea o ilo ca o Harvey te avel parpale viațate! Sima o baro pachiamos că o Iehova va anela pesche amintea mânre rromestar, cai sichilea te na phenel niciechdata na pesche Devlesche! (Ioan 5:28, 29)
^ par. 14 Chiar cana, aghies, i șib anda Taiwan si i chineza, but bărșa, i șib oficialo sas i japoneza. Anda codoia, but grupuri etnico anda Taiwan denas duma vi i japoneza.