Yang pafundinau anch yidiamu

Yang pafundinau anch yidiamu

MUTU WA MULONG WA KWILEJ WA 45

Dandamenany Kumekeshijadin Rukat Rudimukina Amwing ni Akwau

Dandamenany Kumekeshijadin Rukat Rudimukina Amwing ni Akwau

“Chifanyidin en kumekesh [rukat rudimukina] ni riy kudi muntu ni muntu.”​—ZAK. 7:9.

MUMINY 107 Nzamb Udi Chilakej cha Rukat

YIDIA MU MUTU WA MULONG WINOU *

1-2. Mayingishin ik mawamp tukweta ma kumekeshijadin rukat rudimukina amwing ni akwau?

TUKWET mayingishin mawamp ma kumekeshijadin rukat rudimukina umwing ni mukwau. Anany amwing tufanyidina kumekeshin rukat riner? Tal mutapu jinswir jilondwilaku ej jakwila ku chipul chinech: “Kangal washadish [rukat rudimukina] ni uyakin. . . . Mwamu ey ukez katan dilau, ni kuwap kwakin ku mes kwa Nzamb ni kwa antu.” “Muntu mwin [rukat rudimukina] ukat kwiwapish amwinend mu muchim.” “Muntu ukata kulondul kutentam ni [rukat rudimukina] ukez katan mwom.”​—Jnsw. 3:3, 4; 11:17; 21:21.

2 Jinswir jinej jijimbwil mayingishin masatu tufanyidina kumekeshin rukat rudimukina. Chakusambish, kumekesh rukat rudimukina kutwikadishin a usey ku mes ma Nzamb. Cha kaad, tukat kutaninamu ayinetu kusutin kumekesh rukat rudimukina. Chilakej, tukat kukudish urund uwamp nakash ni antu akwau. Cha kasatu, kumekesh rukat rudimukina kukutukwash kutambul yiyukish ya machuku ma kurutu, kuwejaku ni mwom wa chikupu. Chakin kamu, tukwet mayingishin mawamp ma kuta matu ku mazu ma Yehova malondina anch: “Chifanyidin en kumekesh [rukat rudimukina] ni riy kudi muntu ni muntu.”​—Zak. 7:9.

3. Yipul ik tukushinshikina mu mutu wa mulong winou?

3 Mu mutu wa mulong winou, tukushinshikin yakul ku yipul yinying: Anany tufanyidina kumekeshin rukat rudimukina? Yom ik tukutwisha kwilejin ku mukand wa Rut piur pa kumekesh rukat rudimukina? Mutapu ik tukutwisha kumekesh rukat rudimukina nlel? Yom ik yikutaninawamu antu awonsu akata kumekesh rukat rudimukina?

ANANY TUFANYIDINA KUMEKESHIN RUKAT RUDIMUKINA?

4. Mutapu ik tukutwisha kumwimburij Yehova mu kumekesh rukat rudimukina? (Marko 10:29, 30)

4 Mud mutapu twilejang mu mutu wa mulong wasambedina, Yehova umekeshining rukat rend rudimukina ching kud antu amukatina ni amusadidina. (Dan. 9:4) Tukatin ‘kumwimburij Nzamb, mud anend akatish.’ (Efes 5:1) Chawiy, tufanyidin kukudish rukat rudimukina piur pa akadivar ni anambaz netu mu chikumangen.​—Tang Marko 10:29, 30.

5-6. Dizu “kushinshaman” dirumburikin ik?

5 Ukutwish kwikal nich kashinsh anch ang twijik nawamp kupandikan chirumburikina rukat rudimukina, tukutwish kand kurimekesh nawamp kupandikan kud ambay netu in Kristu. Mulong wa kwilej chikurikina piur pa rukat rudimukina ap kand anch rishinshamena, el tumanany mutapu rikwatijadina ni dizu “kushinshaman,” kukwatijan ni mutapu udisadidinau antu avud. Shinshikin chilakej.

 6 Nlel akutwish kumwel muntu wasadidina kal ku sosiyete umwing mu mivu yivud anch ud nsalamudimu ushinshamena. Pakwez, pamwing ap mu mivu yiney yawonsu, kandikal amanijanangap ni ntakel ap umwing wa sosiyete winou. Kakutwishap chisu chawonsu kwitiy mipak yikwatinau antakel. Pamwing ap kakatinap kwend sosiyete winou, pakwez usanger kwend mulong ukwet mudimu ukata kumwandjikin karufalang. Ukutwish kudandamen kusal mudimu ku sosiyete winou pamwing ap djat ni pakumenay mudimu ukwau.

7-8. (a) Yom ik yimubachikining muntu kumekesh rukat rudimukina? (b) Mulong wak tukushinshikina maverse mamwing ma mukand wa Rut?

7 Kushalijan kudia pakach pa kushinshaman mud mutapu warumburilau kal mu  paragraf wa 6 ni rukat rudimukina kwimedin pa yibachikin ya muntu. Kukwatijan ni Bibil, yom ik yayibachika antu a Nzamb kumekesh rukat rudimukina pasak? Amekesha rukat riner kadiap mulong ading ayishindidin, pakwez mulong ading akatin kusal mwamu. Shinshikin chilakej cha David. Muchim wend wamubachika kumumekeshin murund nend Jonatan rukat rishinshamena ap anch tatukwend a Jonatan wading ukimbin kumujip David. Mivu yivud kupwa kwa rufu ra Jonatan, David wadandamena kumumekeshin Mefiboket mwan a Jonatan rukat rudimukina.​—1 Sam. 20:9, 14, 15; 2 Sam. 4:4; 8:15; 9:1, 6, 7.

8 Tukutwish kwilej yivud piur pa rukat rudimukina kusutin kwilej maverse mamwing madia mu mukand wa Rut. Yom ik tukutwisha kwilej piur pa rukat rudimukina kusutin yilakej ya antu ajimbwilau mu mukand winou? Mutapu ik tukutwisha kusadin malejan minam mu chikumangen chetu? *

YOM IK TUKUTWISHA KWILEJIN KU MUKAND WA RUT PIUR PA KUMEKESH RUKAT RUDIMUKINA?

9. Mulong wak Nawom watonga anch Yehova wading umupompatin?

9 Mu mukand wa Rut, tutaninamu rusangu ra Nawom, ra mawenend Rut, ni ra Bowaz, ikundj wading umwovila Nzamb wom wading mwanamakwend a ikundj a Nawom. Mulong wa nzal yandama mu Isarel, Nawom, nfumwend, ni anau aad abukina ku Mowab. Padingau kwinikwa, ikundj a Nawom wafa. Anend amakundj aad atana, pakwez cha ushon, awonsu aad afa. (Rut 1:3-5; 2:1) Yishiken yiney yamuletina Nawom runeng ripandakena ni waziya nakash. Yakamish yamupandakena kushik ni mu chilik cha kutong anch Yehova ndiy wading umupompatina. Walonda yovil yend piur pa Nzamb anch: “Chikas cha [Yehova] champompatin kal am.” “Nzamb wa dikand diawonsu wantanyishin kal.” Walond kand anch: “Am kanshikumwishau kal kwam kudi [Yehova] wa dikand diawonsu wantekin kal mu mar.”​—Rut 1:13, 20, 21.

10. Mutapu ik wakulay Yehova ku mazu mayimp malonday Nawom?

10 Mutapu ik wakulay Yehova ku mazu minam mayimp malonday Nawom? Kamudjibulap mwilomb wend. Pakwez, wamwanakena. Yehova wij anch ‘kuzengok kukutwish kumushikij mwin manangu kwikal chisup.’ (Mul. 7:7) Chawiy, Nawom wading ukwet kuswir kwa ukwash mulong wa kuman anch Yehova wading nend. Nzamb wamukwasha Nawom mutapu ik? (1 Sam. 2:8) Wamubachika Rut kwikal nend piswimp ni kumumekeshin rukat rudimukina. Rut wipana kwa kwikatin mulong wa kumukwash mawenend kupandakan yovil ya runeng ni kuman anch Yehova udandamedin kumukat. Yom ik twilejidina ku chilakej cha Rut?

11. Mulong wak akadivar nau anambaz avud akat kwipan mulong wa kuyikwash antu anenganena ni aziyina?

11 Rukat rudimukina ritubachikining kuyikwash antu anenganena. Mud Rut mwashakamay nend Nawom, nlel akadivar ni anambaz akat kwipan kwa kwikatin mulong wa kuyikwash antu anenganena ap aziyina adia mu chikumangen. Ayikatin kamu akadivar ni anambaz nau, ni akatin kusal usu wau wawonsu mulong wa kuyikwash. (Jnsw. 12:25; 24:10) Asadin kamu mud mwatukasikeshay kambuy Paul anch: ‘Londany nich rongoj kud anenganena, yikwashany aziyila, shimpishany michim kud antu awonsu.’​—1 Tes. 5:14.

Kusutin kuta matu, tukutwish kumukwash mukadivar ap nambaz uziyina (Tal paragraf wa 12)

12. Yisu yivud mutapu ik uwamp tukutwisha kuyikwash akadivar ap anambaz aziyina?

12 Yisu yivud, mutapu umwing ukutwisha kuyikwash akadivar nau anambaz anenganena ud wa kuyitesh nawamp ni kuyinkish kashinsh anch tuyikatin. Yehova umening nawamp usu ukata kusal mulong wa kubangin amikoku end. (Kus. 41:1) Jinswir 19:17 ulondin anch: “Mwin kumwovil kazwendj riy ukat kumusondjik [Yehova], ni [Yehova] ukez kamuchirishin mulong wa chom chasalay.”

Rut umudandamedin mawenend Nawom, pachirikinay Oripa ku Mowab. Rut umulejin Nawom anch: “Am nikuya ney kwawonsu.” (Tal paragraf wa 13)

13. Mutapu ik wading ushalijadinay Rut ni Oripa, ni mulong wak mupak wa Rut wamekesha chisal cha rukat rudimukina? (Tal chipich cha pa chibur.)

13 Tukutwish kwikal ni ronganyin rijim piur pa rukat rudimukina kusutin kushinshikin yom yamushikena Nawom kupwa kwa nfumwend ni anend aad kufa. Pijikay Nawom anch “[Yehova] watadil kal kand antwend, wayinkish yakudia,” wakwata mupak wa kuchirik kwol kwau. (Rut 1:6) Amawenend awonsu amulondula. Pakwez padingau mwi njil, Nawom wayileja tupamp tusatu chakwel achirik ku Mowab. Mutapu ik wasalau? Tutangin mu Bibil anch: “Oripa wamususwa mawenend ku kan [ni waya], pakwez Rut wamudandamena mawenend.” (Rut 1:7-14) Oripa wasala mud mwamulejau kud Nawom, wachirika ku Mowab. Pakwez, Rut kasalap mwamu. Wading kwend ni want ipend wa kutond kumusha Nawom, pakwez rukat rudimukina ramubachika kushakam nend ni kumukwash mawenend wadinga mu maswir. (Rut 1:16, 17) Rut watonda kushakam ni Nawom, kadiap mulong wading ufanyidin kusal mwamu, pakwez mulong wading ukatin. Mupak wa Rut wamekesha rukat rudimukina rakin. Rusangu riner ritufundishin ik?

14. (a) Mutapu ik ukatau akadivar ni anambaz avud kumwimburij Rut? (b) Kukwatijan ni Hebereu 13:16, kwipan kwa mutapu ik kukata kumusangaresh Nzamb?

14 Rukat rudimukina rikat kumubachik muntu kusal yom yivud kusutamu yimuchingejidinau. Mud pasak, nlel kand akadivar ni anambaz avud akat kumekesh rukat rudimukina kud ambay nau in Kristu, ap kud antu akad kal kumanangawap ku mes. Chilakej, anch ijik anch kwi ndond kampand kwashikenang mar madiokila ku yom yatangau, akat kukimb kapamp kamwing mutapu wa kukwash. Anch mar makash mamushiken muntu mu chikumangen, pakad kulab akat kukimb kwijik maswir ma muntu mulong wa kumukwash. Mud in Kristu a ku Masedon a mu mivu chitot ya kusambish, akat kusal yivud kusutamu yiyichingejidinau. Akat kwipan nakash kusutin kusadin chisu ni yom yau ya ku mujimbu mulong wa kuyikwash ambay nau adia mu maswir. (2 Kor. 8:3) Tong mutapu ukatay Yehova kusangar payimenay mutapu umekeshinau rukat rudimukina!​—Tang Hebereu 13:16.

MUTAPU IK TUKUTWISHA KUMEKESH RUKAT RUDIMUKINA NLEL?

15-16. Mutapu ik wamekeshay Rut mwikadil wa kudandamen?

15 Tukutwish kwilej yom yivud kusutin kushinshikin mutapu Rut wamukwashay Nawom. El tumananyaku yom yimwing.

16 Dandamen kukwash. Palonday Rut anch ukimbin kuya pamwing ni mawenend ku Yuda, kwinsambishin Nawom wamukangesha. Pakwez Rut kaziyap. Yibudikin ik yikalaku? “Pamanay Nawom anch, Rut wamudandaken kal, ndiy kalondap kand chom chikwau.”​—Rut 1:15-18.

17. Yom ik yikutukwasha kulik kuziy?

17 Dilejan: Chitin kushimpish muchim mulong wa kuyikwash antu aziyina, pakwez tufanyidinap kuziy. Nambaz udia mu maswir kwinsambishin ukutwish kulik ukwash. * Pakwez, rukat rudimukina rikutubachik kusal usu wetu wawonsu wa kushal nend piswimp. (Gal. 6:2) Tuchingejin anch ukushiken kutwitiy mud arund nend ni ukwitiy anch tumukwash ni kumwongoj.

18. Yom ik yafanyina kumunenganesh Rut?

18 Kangal wajiman. Pashikay Nawom ni Rut ku Betlehem, Nawom watanijana ni amutej nend akur. Wayileja anch: “Am naya niwanyidin, chad [Yehova] wanlet kal makas a makas.” (Rut 1:21) Tongijokin mutapu wafanyinay kwiyov Rut pateshay mazu minam malonday Nawom! Rut wasala usu wend win wawonsu mulong wa kumukwash Nawom. Rut wadilang nend pamwing, wamukasikeshang, ni washakama nend pamwing mu machuku mavud. Chikalap nchik ukwash winou wawonsu, Nawom walonda anch: “[Yehova] wanlet kal makas a makas.” Mazu minam mamekeshin anch Nawom kadingap kwend kakwatina nich usey ukwash wa Rut wading ushicha nend pamwing. Tong mutapu wafanyinay kunenganan Rut mulong wa mazu minam! Pakwez, wadandamena kushakam ni Nawom.

19. Yom ik yikutwisha kutukwash kudandamen kumukwash muntu urishina ni yakamish?

19 Dilejan: Nlel, nambaz udia mu yakamish ukutwish kulond yom yikutwisha kututap ku muchim​—chikalap nchik usu tusadina mulong wa kumukwash. Pakwez tukatap kukwat mazu minam mud utwedinam etu. Tukat kudandamen kumukwash nambaz udia mu maswir, ni kumwit Yehova atukwash kutan mutapu uwamp wa kumukasikesh.​—Jnsw. 17:17.

Mutapu ik ukutwishau amakurump kumwimburij Bowaz? (Tal paragraf wa 20-21)

20. Yom ik yamukasikesha Rut padingay mu maswir ma dikasikesh?

20 Kasikeshan pa chisu chiwanyidina. Rut wamumekeshina Nawom rukat rudimukina, pakwez katat niyend uswirikedin kumukasikesh. Ni Yehova wamubachika Bowaz kumukasikesh. Bowaz wamuleja Rut anch: “Mwamu [Yehova] akuyukishap ku midimu yawonsu yiwasala kal. Ey ukez katambul difut diwanyidina dia [Yehova] Nzamb wa Isarel. Mwi mpur mwend mwawiy kamu muwezidila kwikangil.” Mazu minam makasikeshina mamupukuna Rut chipandikena. Chawiy, Rut wamwakula Bowaz anch: “Kulond kwey kuwamp [kwangongoj kal] am mwilomb wey.” (Rut 2:12, 13) Mazu malonday Bowaz pa chisu chiwanyidina mamukasikesha Rut wading mu maswir ma kumukasikesh.

21. Mud mulejenau mu Isay 32:1, 2, yom ik yikatau kusal amakurump akweta rukat?

21 Dilejan: Antu akata kuyimekeshin akwau rukat rudimukina aswirikedining niyau dikasikesh yisu yimwing. Bowaz wamujikitisha Rut pamanay yom yiwamp yading yisadinay mulong wa kumukwash Nawom. Nlel kand, amakurump akat kuyijikitish akadivar nau anambaz mu chikumangen anch aman yom yisadinau mulong wa kuyikwash akwau. Kuyijikitish akadivar nau anambaz pa chisu chiwanyidina kukutwish kuyinkish usu uswirikedinau chakwel kangal aziy.​—Tang Isay 32:1, 2.

YOM YIKUTANINAWAMU ANTU AWONSU AKATA KUMEKESH RUKAT RUDIMUKINA

22-23. Mutapu ik waswimpa yitongijok ya Nawom, ni mulong wak? (Kuseng 136:23, 26)

22 Mu kusut kwa chisu, Bowaz wayinkisha Rut ni Nawom yakudia yivud. (Rut 2:14-18) Yom ik yasalay Nawom mulong wa yakudia yivud yayinkishau kud Bowaz? Walonda anch: “Chiyukish cha [Yehova] chikala kudi ndiy, mulong wa [rukat rend rudimukina] kayivuramedinap aom ap antu afa kal.” (Rut 2:20a) Tong mutapu waswimpa yovil ya Nawom! Kwinsambish, walonda ni mansoj ku mes anch: “[Yehova] . . . wantekin kal mu mar,” pakwez katat walond kal nich musangar anch: “Mulong wa [rukat rend rudimukina] kayivuramedinap.” Yom ik yaswimpa yitongijok ya Nawom?

23 Nawom wasambisha kuman ukwash wa Yehova mu mwom wend. Yehova wamusadina Rut mulong wa kumukwash Nawom mu weny wa kuya ku Yuda. (Rut 1:16) Nawom washikena kand kujingunin anch Yehova wamusadina Bowaz mulong wa kumukwash ndiy ni Rut. (Rut 2:19, 20b) Wafanyina kutong anch: ‘Katat naman kal anch komb Yehova kanlikap. Wading kwend nam chisu chinech chawonsu!’ (Tang Kuseng 136:23, 26.) Tong mutapu wafanyinay Nawom kwov musangar pa kuman anch Rut ni Bowaz kaziyap kumukwash! Awonsu ova musangar nakash pa kuman anch Nawom wachirisha musangar ni usu wa kumusadin Yehova.

24. Mulong wak tukatina kudandamen kumekesh rukat rudimukina kud ambay netu in Kristu?

24 Yom ik twileja kal mu mukand wa Rut piur pa rukat rudimukina? Rukat rudimukina ritubachikining kulik kuziy swa mu kwipan kuyikwash akadivar ni anambaz arishina ni yakamish. Amakurump afanyidin kuyikasikesh ni kuyijikitish pa chisu chiwanyidina akadivar akata kuyimekeshinang akwau rukat rudimukina. Twoviling musangar upandikena anch twaman antu adia mu maswir ma kuyikasikesh achirish musangar ni usu wau wa kumusadin Yehova. (Mid. 20:35) Chawiy, diyingishin ik dia usey nakash ditubachikining kudandamen kumekesh rukat rudimukina? Mulong tukatin kumwimburij ni kumusangaresh Yehova “wizwila sens nich rukat [rudimukina].”​—Kub. 34:6; Kus. 33:22.

MUMINY 130 Ikal Mwin Kulikishin

^ par. 5 Yehova ukatin anch tuyimekeshin akadivar ni anambaz netu mu chikumangen rukat rudimukina. Tukutwish kwijik chikurukina chidia rukat rudimukina kusutin kushinshikin mutapu wamekeshau atushalapol a Nzamb a pasak mwikadil winou. Mu mutu wa mulong winou, tukushinshikin yom tukutwisha kwilejin ku chilakej cha Rut, Nawom, ni Bowaz.

^ par. 8 Mulong wa kutaninamu nakash mu mutu wa mulong winou, tukukasikeshin kutang amwiney shapitre wa 1 ni wa 2 wa mukand wa Rut.

^ par. 17 Mulong tushinshikidin chilakej cha Nawom, tulondin piur pa anambaz aswirikedina ukwash. Pakwez malejan madia mu mutu wa mulong winou mayitadin kand akadivar.