Yang pafundinau anch yidiamu

Yang pafundinau anch yidiamu

RUSANGU RA MWOM

“Nakata Kumusadin Yehova”

“Nakata Kumusadin Yehova”

TWALADIKA kachisak kakemp ka antu twendina kading piswimp ni ul wa Granbori, udia mu dit munakining ruvul nakash, mwi ngand ya Surinam. Kupwa twandama mu waat, twasambish kwauk Kawit wa Tapanahoni. Pitwading tukat kwauk, twasutina pa mpol ni elis wa moter wa waat wibula ku diyal. Kapamp kamwing muzur wa waat wandama mu mem ni twajiya. Rudung rambula nakash. Ap anch nading kwaukang tuwit mu mivu yivud mu mudimu wam wa munyingumuku, pakwez nadingap nija kwisay!

Kurutu kwa kukulejan yom yalondulaku, nikimbin bil kukulejany mutapu nasambisha mudimu wam wa chisu chawonsu.

Navadika mu muvu wa 1942 pa ditung diwamp dia Caraïbes ditazukinau anch Curaçao. Tatuku wavadikina mu Surinam, pakwez wabuukina pa ditung mulong wa mudimu. Mivu yaad kurutu nivadik, tatuku wading pakach pa Atuman a Yehova akusambish atambula dibatish mu Curaçao. a Watufundishang niyetu anend Bibil rubing rawonsu, ap anch twadingap tukatina chisu chawonsu kwilej. Pinawanyisha mivu 14, tatuku wabukishina dijuku dietu mu Surinam mulong wa kumulam makwend wading wananapina kal.

ANKWASHA KUD ARUND AWAMP

Mu Surinam, nasambisha kukudish urund ni ansand a mu chikumangen ading amusadidina Yehova nich mushiku. Ading ancham ku mivu, ni ading ayibol a rawonsu. Pisambinangau piur pa yom yayishikenang mu mudimu wa kulejan, yifu yau yading ni musangar nakash. Kwinsudiel kwa yikumangan, am ni arund nam twisambinang pa nsangu ja Bibil​—yisu yimwing, chisu twashakamang pol uchuku oku twatal lel atutumbu mwiur. Arund inay ankwasha kuwanyish yom nading nikatina mu mwom wam; nading nikatin kumusadin Yehova. Chawiy ambatisha panading ni mivu 16. Kupwa, pinawanyisha mivu 18, nikala chibol wa rawonsu.

NILEJA MALEJAN MA USEY NAKASH

Pinading chibol mu Paramaribo

Mud chibol, nileja malejan ma usey nakash, ni mankwasha mu mivu yawonsu nasala mu mudimu wam wa chisu chawonsu. Chilakej, dilejan diakusambish nileja diading piur pa usey wa kuyifumb antu akwau. Pinasambisha uchibol, mishoner umwing dijin diend Willem van Seijl wambangina nakash. b Wanfundisha yom yivud piur mutapu wa kuwanyish yisend ya uteokras. Pa chisu chinicha, nadingap nija anch nikwet kamu kuswir kwa kwinfumb. Muvu walondulaku antonda kwikal chibol wa pakampwil, ni nasambisha kutakel yisak yimwing yading kulemp mu dit munakining ruval nakash dia Surinam. Nasangera nakash kufumb kwanginkishau pa chisu chiwanyidina kud akadivar! Kusambish kamu pinipa, nakata kwimburij chilakej chau kusutin kwitekin chisu cha kuyifumb antu akwau.

Dilejan dia kaad nileja diading piur pa usey wa kwikal ni mwom uswapela ni kutenchik nawamp yom mu mashakamin mam. Kwinsambishin kwa ngond win mwawonsu, am ni mbay nam chibol wa pakampwil twatenchikang piur pa maswir metu ma ku mujimbu mulong wa mbing ja kurutu. Umwing wa pakach petu wafanyina kusal weny ulemp mulong wa kuya mu musumb ujim ni kuland yom twading tukweta nich kuswir. Twasadinang nfalang jetu nawamp ni kurijek nawamp yakudia chakwel yishikij kwinsudiel kwa ngond. Anch twaburen chom mu dit twading, kwading kwau antu akemp mulong wa kutukwash, yisu yimwing, kwadingap mwin kutukwash. Nikwet kashinsh anch kwilej kuswapej mwom ni kwijik kurijek yom nawamp mu mashakamin mam yankwasha kushinshikin pa mudimu wa Yehova mu mwom wam wawonsu.

Dilejan dia kasatu nileja diading piur pa usey wa kuyifundish antu kwau mu dizu diau dia chivadik. Pinapama, nalondang dizu dia Néerlandais, Inglish, Papiamento, ni Sranantongo (ditazukinau kand anch Sranan), dizu dikatau kulond antu avud mu Surinam. Pakwez mu dit, namana anch antu avud akulang nawamp ku rusangu ruwamp anch wayambambish mu dizu diau dia chivadik. Chankasikenang nakash kulond mazu mamwing pakach pa mazu minam, mud dizu dia Saramaccan, diading ditina kukaninish nakash ni kushikumwish nakash dizu chisu ulondina. Pakwez chading kamu cha usey kusal mwamu. Mu kusut kwa mivu, natwisha kuyifundish antu avud uyakin mulong nalondang dizu diau dia chivadik.

Chakin kamu, yisu yimwing nalondang yom yankwatishang usany. Chilakej, dichuku dimwing, namwipula mwin kwilej Bibil umwing wading ulondina dizu dia Saramaccan mutapu wading wiyovilay pa chisu chading chiyedinay chitont. Pakwez yom nalonda yading ya kumwipul anch ukwet madikaj! Chakin kamu, chipul chinech chamusala nayimp. Pakwez chikalap nchik kurumbok mud kwinoku, nasala usu wa kulond mud mulondiningau in dizu chisu nading mu yisend yam.

ANWEJINA YISEND YIKWAU

Mu muvu wa 1970, antonda kusal mud kalam wa munyingumuku. Muvu winiwa nalejana ku yisak yivud yading kulemp yipich yimekeshina “Biro Mujim wa pa Mangand Mawonsu wa Atuman a Yehova.” Mulong wa kushik ku jindond kwadingau, am ni chisak cha akadivar akwau, twafanyina kwauk atuwit ading mu dit mu waat ulemp wa mutond. Mu waat wetu twatekangamu moter, bidon wa kasarony, lamp wa petrol, ni yamu ya kumekesh nich video. Pitwashikang kutuyila, twasendang yom yiney yawonsu ni kuyitwal mu dit kwi ndond twafanyina kumekeshin video. Pakwez chom nivurikina nakash piur pa maweny minam chid mutapu wasangerangau antu ading ku jindond ja kulemp mavideo minam. Novang musangar nakash wa kukwash antu kwilej kumwijik Yehova ni kwijik chikunku cha dirijek diend cha pa divu. Yiyukish ya mu spiritu natambula yading yisutinamu kulemp nakash usu nasala mulong wa kwipan mu mudimu wa Yehova.

KUSAL CHIBAB CHA MOJ YISATU

Twatijana ni Ethel mu muvu wa 1971

Ap anch nading nimen anch ujich wading ukwet usey mu mudimu wam, nading niyovil anch nikwet kuswir kwa mband. Chawiy nasambisha kulembil pakampwil mulong wa kutan mband ukutwisha kujijamen nich musangar yikokujol ya mudimu wa chisu chawonsu mu dit nadinga. Kupwa kwa muvu umwing, nasambisha kukudish urund ni Ethel mulong wa kwatijan, chibol wa pakampwil wading ukweta muchim wa kwipan nakash. Kudiosh kamu ku wangadim, Ethel wasangerang nakash chilakej cha kambuy Paul, ni wakatang nakash kwipan mu mudimu wa win Kristu mud wasalangay kambuy Paul. Twatijana mwi Ngond wa 9, 1971 ni twasambisha kusal mu munyingumuku mud ambay a uruw.

Ethel wapamina mu dijuku diading ni yom yikemp ya ku mujimbu, chawiy wijidina pakad kubind mudimu wa munyingumuku mu dit. Chilakej, pitwirijekang mulong wa kuya kutal yikumangen yading mukach mwa dit, twasendangap yom yivud. Twatutang masun ni twowalang mu atuwit. Twading kudia yom yawonsu yatwinkishangau kud antu atutazukang kwol kwau​—mud iguanas, piranhas, ap yom yikwau kand yakwatangau mu dit ap mu atuwit. Anch kwikil malong ma kudil, twadilang pa mayij ma makond. Anch kwikil mpau ap nsamu ja kudia nich, twadiangang ni makas. Am ni Ethel twamana anch kusal usu pamwing mu mudimu tumusadidina Yehova kwatushikija kusal chibab chikash cha moj yisatu. (Mul. 4:12) Kwikil chom ap chimwing tukutwisha kwilikej ni mashakamin twadinga nich chirung chinicha!

Dichuku dimwing, pitwachirika kutal akadivar mu dit, pawiy patushikena yom twalondang kwinsambishin kwa rusangu ram ra mwom. Pashika waat pa mpol, wandama mu mem ni kutupuk pakad kulab. Chaying twading tudjadin ambemb a pa mem ni twadiokalap mu waat. Pakez mu waat mwizula mem too. Twadjibula mu kawit yakudia yading mu manung chakwel tusadin manung minam mulong wa kusuw mem mu waat.

Mulong twadingap kand ni yakudia, twasambisha kulau pitwading tudandamedina kwauk kawit. Pakwez twakwatap insh ap umwing. Chawiy twamulembila Yehova ni twamwita chakwel atukwasha kuman yakudia ya dichuku dinidia. Kupwa kamu kwa kulembil, mukadivar netu umwing wadjibula dilau mu mem ni wakwata insh mujim nakash twafanyina kudia etu awonsu atan uchuku winiwa ni kwikut.

KWIKAL NGATAN, TATUKU, NI KALAM WA MUNYINGUMUKU

Kupwa kwa kusal mivu yitan mu mudimu wa munyingumuku, am ni Ethel twatambula chiyukish chakad kutongin​—twafanyina kwikal katat anvaj. Nading nikatin nakash kutesh nsangu, ap anch nadingap nija yafanyina kutushiken mu machuku ma kurutu. Am ni Ethel twading tukatin nakash kushal mu mudimu wa chisu chawonsu anch chitwishikin. Mu muvu wa 1976, twavala mwanetu Ethniël. Kupwa kwa mivu yaad ni chikunku, twavala mwanetu ikundj wa kaad, Giovanni.

Tutadin mutapu uyibatishinau antu mu Wit wa Tapanahoni piswimp ni Godo Holo kwingangel kwa Surinam​—1983

Mulong kwading maswir mu Surinam pa chisu chinicha, biro wa mutiy warijeka chakwel nidandamen kusal mud kalam wa munyingumuku ap anch twading tulidin anetu. Papamau anetu amakundj, antuma mu munyingumuku wading ukweta yikumangen yikemp. Chinech chankwasha kusal mbing jaad ngond ni ngond mud kalam mwin kwendangan ni kusadin chisu chashalang mud chibol wa rawonsu mu chikumangen cham. Ethel ni anetu amakundj antwalangaku chisu nendinang yikumangen yading piswimp ni kwol kwetu. Pakwez, nayangang amwinam kwendin yikumangen ap kusutish yitentam yasadikinang mu dit.

Mu mudimu wa munyingumuku, twasalang weny yisu yivud ni waat mulong wa kuya kutal yikumangen yading kulemp

Chading chingitin kurijek yom nawamp mulong wa kuwanyish yisend yam yawonsu. Nasalang usu wa kutakel difukwil dia mu dijuku rubing rin rawonsu. Chisu nayangang kutal yikumangen yidia mu dit, Ethel ndiy watakelang difukwil dia mu dijuku. Pakwez yisu yivud anch chitwishikin, twasalang yom pamwing mu dijuku. Am ni Ethel twasangarang kand yisu yivud kusutish chisu pamwing ni anetu amakundj mulong wa kwipuwangej​—twasenganang ap twayangang kutal jindond jiwamp jading piswimp ni kwol kwetu. Yisu yivud nalalang uchuku nakash mulong wa kurijek yisend yam ya uteokras. Ni mulong Ethel, wading mband wa kashinsh mud ulejenau mu Jinswir 31:15, walankang pamanch nakash chakwel tushinshikin mufund wa dichuku mu dijuku, ni kudia pamwing pamanch kurutu kwa anetu kuya ku shikol. Nijikitishin mud ik mulong wa kwipan kwa mukajam ni kwinkwash kwankwashay chisu chawonsu chakwel niwanyish yisend yam yanginkishay Yehova!

Mulong twading anvaj, twasala usu wa kuyikwash anetu kumukat Yehova ni mudimu wa win Kristu. Twasota kamu anch anetu atonda mudimu wa chisu chawonsu mu mwom yau, kadiap mulong yetu twakata anch asala mwamu, pakwez mulong wa rusot rau. Twayilejang chisu chawonsu musangar ukutwishau kwikal nich mu mudimu wa chisu chawonsu. Pakad kudioshaku yikokujol twarisha nich, twayirumburilang mutapu watukwashay Yehova mu dijuku dietu. Twasalang kand usu wa kwikal nich kashinsh anch anetu ading ayinyingumukin kud Atuman ading amutekina Yehova pa ndond ya kusambish mu mwom yau.

Yehova watwinkisha yom yawonsu twading tukweta nich kuswir chisu twading tulidina anetu. Chakin kamu, nasalang yawonsu natwishang mulong wa kulam dijuku diam. Mashakamin nading nich mu dit chisu nading chibol wa pakampwil mujich manfundisha kulam nfalang mulong wa yom ya kuland kurutu. Pakwez, ap anch twasalang usu wa kwikal ni yom twaswirikenang, yisu yimwing twaburenang. Mu yisu mud yiney, nachingejinang ukwash wa Yehova. Chilakej, kwinsudiel kwa mivu ya 1980 ni kwinsambishin kwa mivu ya 1990, antu amwing aleta kanrumbagesh nakash mu Surinam. Mu mivu yiniya, chatukasikena nakash kwikal kwau ap ni yom yikemp yikemp ya usey. Chikalap nchik mwamu, Yehova watuwanishina maswir metu.​—Mat. 6:32.

KUTONGIJOKIN PA MWOM WAM

Kudiokal ku kamaku kuya ku katatuku: Am ni mukajam Ethel

Mwanetu ikundj wa kusambish, Ethniël, ni mukajend Natalie

Mwanetu wa kaad Giovanni ni mukajend Christal

Yehova watubangina mu mwom wetu wawonsu, ni watukwasha kwikal ni musangar nakash. Anetu ading chiyukish chijim nakash, ni diading dilau dijim nakash kuyikwash kumusadin Yehova. Tukwet musangar nakash mulong niyau atonda kwikal mu mudimu wa chisu chawonsu mu mwom yau. Ethniël ni Giovanni ileja ku mashikol ma uteokras ni asadin katat ku biro wa mutiy mu Surinam pamwing ni akajau.

Am ni Ethel twananapin kal nakash, pakwez tudandamedin kukwatikan mu mudimu wa Yehova mud ayibol a pakampwil. Chakin kamu, nikwatiken nakash ni kandikal nimana chisu cha kwilej kwisay! Pakwez ninaninap bwat. Anch natal kwinyim, nikat kutong nich win kashinsh anch mupak nakwata pinading nsand wa kusal mudimu wa chisu chawonsu mu mwom wam wawonsu wading mupak uwamp nakash pakach pa mipak nakwatina kal mu mwom wam.

b Rusangu ra mwom renday Willem van Seijl rikweta mutu wa mulong anch: La réalité a dépassé mes attentes,” aribudisha mu Lankany! wa 8 Ngond wa 10, 1999, mu Français.