Yang pafundinau anch yidiamu

Yang pafundinau anch yidiamu

Asa, Yosafat, Ezekias, Yosias

Musadina Yehova ni Muchim Wawonsu!

Musadina Yehova ni Muchim Wawonsu!

“A! [Yehova] katat nakwilembil, amboku, vurik mudi munendila kal kurutu kwey nich kujijaman, ni muchim wam wawonsu.” —2 ANT 20:3.

MIMINY: 36, 54

1-3. Kumusadin Yehova ni “muchim wawonsu” chirumburikin ik? Let chilakej.

ETU awonsu tudi akad kuwanyin ni tukat kurumbok. Tujikitishin mulong Yehova wapana difut ni ukat kutulikishin. Chawiy, anch twikepishin ni kukarumuk, tukutwish kumwit chakwel atulikishin. Tukutwish kwikal nich kashinsh anch Yehova kakutusadinangap “mudi mudia yitil yetu.” (Kuseng 103:10) Chawiy, tufanyidin “kumusadil ndiy nich muchim wawonsu.” (1 Jinsangu 28:9) Mutapu ik tukutwisha kusal mwamu ap anch tudi antu akad kuwanyin?

2 Mulong wa kutukwash, tukutwish kwilakej mashakamin ma Mwant Asa ni ma Mwant Amasia. Awonsu aad asala yom yiwamp, pakwez arumboka kand mulong ading antu akad kuwanyin. Chawiy chilondinay Bibil anch “muchim wa Asa wawonsu wading ching kudi [Yehova] mu machuku ma mwom wend wawonsu.” (2 Jinsangu 15:16, 17; 25:1, 2; Jinswir 17:3) Wasalang chisu chawonsu usu wa kumusangaresh Yehova ni kumusadil ndiy ni “muchim wawonsu.” (1 Jinsangu 28:9) Pakwez Amasia, kamusadinap Yehova ni “muchim wawonsu.” Kupwa kwa kuyiwin akankuny a Nzamb, wasenda akish au ni wasambisha kuyifukwil.—2 Jinsangu 25:11-16.

3 Muntu umusadidina Nzamb ni “muchim wawonsu” umukatining Yehova nakash ni ukatining kumwifukwil ching ndiy chikupu. Yisu yivud mu Bibil dizu “muchim” dimekeshining chitudia mukach. Chirumburikin mutapu wetu wa kutong, yom tukatina, yom tukatina kusal mu mwom wetu, ni mulong wak tusadina yom yiney. Ap anch tudi antu akad kuwanyin, tukutwish kumwifukwil Yehova ni muchim wawonsu. Tumusadidin ndiy mulong tukatin kamu kusal mwamu, chidiap anch mulong tufanyidin kusal mwamu ap mulong twijidin kal kusal mwamu.—2 Jinsangu 19:9.

4. Yom ik tukushinshikina katat?

4 Tukutwish kwov nawamp nakash chirumburikina kumusadin Yehova ni muchim wawonsu kusutin ku kushinshikin mashakamin ma Asa ni ma Ant akwau asatu ashinshamena a mu Yuda. Ant inay asatu ading Josafat, Ezekias, ni Yosias. Ap anch Ant inay anying arumboka, pakwez adandamena kumusangaresh Yehova. Yehova wamana anch antu inay amusadina ni muchim wawonsu. Mulong wak Nzamb wayimana mwamu, ni mutapu ik tukutwisha kuyimburij?

MUCHIM WA ASA ‘WAWONSU WADING CHING KUDI YEHOVA’

5. Yom ik yasalay Asa pikalay mwant?

5 Asa wading mwant wa kasatu mu Yuda kupwa kwa muchid wa Isarel kwaurik mu mant maad, want wa Isarel ni want wa Yuda. Pikalay Asa mwant wa Yuda, wakwata mupak wa kudiosh difukwil dia makasu ni wakisa yisal ya masandj mu want wend. Wabumwona akish ifukwilangau antu ni wayopata in masandj ading mu tempel. Asa wamudiosha kand ngakend mband mu ‘want mulong wasala mukish.’ (1 Ant 15:11-13) Asa wayikasikesha kand antu ‘mulong wa kumukimb Yehova’ ni kuziyin ku ‘Yijil ni kwi mbil.’ Asa wasala yom yawonsu yatwishay kusal chakwel ayikwasha antu akwau kumwifukwil Yehova.—2 Jinsangu 14:4.

Asa wakwata mupak wa kudiosh difukwil dia makasu mu want wend

6. Mutapu ik wasalay Asa payirishikishau in Yuda kudi in Etiopi?

6 Mu mivu dikum ya kusambish ya kuyikel kwa Asa, want wa Yuda wikalap mwi njit. Kupwa in Etiopi eza kurishikish Yuda nau amasalay miliyon umwing ni matemb yitot yisatu. (2 Jinsangu 14:1, 6, 9, 10) Asa wasala ik? Kidjidjekap anch Yehova ukuyikwash antwend. Chawiy wamulembila Yehova chakwel ayikwasha kuwin njit. (Tang 2 Jinsangu 14:11.) Mu kusut kwa chisu, Yehova wasala anch antwend ayiwin akankuny nau ap anch ant kadingap ashinshamena kudi ndiy. Wasala mwamu mulong wa kumekesh anch wading Nzamb wakin. (1 Ant 20:13, 26-30) Pakwez mu chisu chinicha, Yehova wayikwasha antwend mulong Asa wading umuchingejidin. Yehova wakula ku malembil ma Asa, ni awina njit. (2 Jinsangu 14:12, 13) Kupwa Asa warumbuka nakash pitay ukwash kudi mwant wa in Asiria pa ndond pa kumwit Yehova ukwash. (1 Ant 15:16-22) Ap mwamu, Yehova wamana anch Asa wading umukatin. Muchim wend “wawonsu wading ching kudi [Yehova] mu machuku ma mwom wend wawonsu.” Mutapu ik tukutwisha kwimburij chilakej chiwamp cha Asa?—1 Ant 15:14.

7, 8. Mutapu ik ukutwisha kumwimburij Asa?

7 Mutapu ik twija anch twipanin kal ni muchim wawonsu kudi Yehova? Tukutwish kwiyipul anch: ‘Ov, nimuziyidining Yehova ap anch chikasiken? Ov, nakwatin kal mupak wa kulam chikumangen kwikal chishitwila?’ Tong bil mutapu wading utakamenay Asa pamudioshay ngakend mband mu want! Yisu yimwing, niyey ukutwish kwikal ni kuswir kwa kutakaman mudi Asa. Chilakej, chikwikal nchik anch mwanamakwey ap murund ney wa piswimp wasal chitil, walik kukarumuk, ni amwopat mu chikumangen? Ukukwat mupak wa kulik kwibomb ni muntu winou? Muchim wey ukukubachik kusal ik?

8 Mudi Asa, yisu yimwing tukutwish kwiyov anch antu awonsu katukatinap. Pamwing ap arund ney a shikol ap alej asambish kukusip mulong udi Kaman wa Yehova. Ap pamwing ap antu ausadining nau mudimu akutwish kutong anch usupin mulong usutishin chisu chey ku yitentam ap mulong ukusalangap mudimu chisu chawonsu. Mu yisu mudi yiney, muchingejina Nzamb, mudi mwasalay Asa. Mulembila Yehova, ikal utakamena, ni dandamen kusal yom yidia yiwamp. Vurik anch Nzamb wamukasikesha Asa, ukukukasikesh kand niyey.

9. Mutapu ik tukutwisha kumusangaresh Yehova chisu tulejena?

9 Asa kitonginangap kwend ching amwinend; wayikasikesha antu akwau ‘mulong wa kumukimb Yehova.’ Niyetu tufanyidin kuyikwash antu akwau mulong wa kumwifukwil Yehova. Umening pitukata kwambamb ni antu akwau piur pendendiy. Musangar mudi ik wovilingay pameningay anch tusadin mwamu mulong tumukatin ni mulong tuyitongidin antu akwau ni maswir mau ma kurutu!

YOSAFAT WAMUKIMBA YEHOVA

10, 11. Mutapu ik tukutwisha kumwimburij Yosafat?

10 Yosafat mwan wa Asa “walondula yaku ya tatukwend Asa.” (2 Jinsangu 20:31, 32) Mutapu ik wasalay mwamu? Mudi tatukwend, Yosafat wayikasikesha antu chakwel adandamen kumwifukwil Yehova. Wayituma antu mu misumb ya Yuda chakwel ayifundish antu yom yidiokila mu “Mukand wa Yijil ya [Yehova].” (2 Jinsangu 17:7-10) ni kuya kand mu teritwar wa kwindum kwa want wa Isarel, ni kudi antu ading ku mikandu ya Eferayim “mulong wa kuyichirish antu kudi Yehova.” (2 Jinsangu 19:4) Yosafat wading mwant ‘wamusuraba Yehova nich muchim wend wawonsu.’—2 Jinsangu 22:9.

11 Nlel, Yehova ukatin anch antu a pa mangand ayifundish piur pend, ni umwing ni umwing wetu ukutwish kukwash mudimu winou. Ov, chidi chitongijok chey cha kusal mudimu winou ngond mwawonsu? Ukatin kulejan Bibil kudi antu akwau chakwel niyau asambish kumwifukwil Yehova? Ov, ukat kulembilang piur pa chom chinech? Anch wasal usu, Yehova ukutwish kukukwash usambish kwilej ni muntu Bibil. Ov, ukutwish kusambish kwilej ni muntu ap anch ukwetap chisu chivud cha kusal mwamu? Mudi mwasalay Yosafat usu wa kuyikwash antu akwau mulong asambisha kand kumusadin Yehova, niyetu tukutwish kusal usu wa kuyikwash antu aziyina kal. Chikwau kand, amakurump a chikumangen afanyidin kwitenchik mulong wa kuya kuyital antu opatinau kal adia mu teritwar wa chikumangen chau amekena anch alikin kal yisalijok yau ya yitil yasalau pakur.

12, 13. (a) Chisu chovay Yosafat wom, yom ik yasalay? (b) Mulong wak tufanyidin kulondul chilakej cha Yosafat?

12 Mudi tatukwend, Asa, Yosafat wamuchingejina Yehova chisu cheza chisak chijim cha amasalay mulong wa kurishikish Yuda. (Tang 2 Jinsangu 20:2-4.) Wova wom ni wamwita Yehova chakwel amukwash. Mu malembil, walonda anch kakutwishap kuyiwin akankuny. Walonda kand anch ndiy ni antwend kijikap chom chafanyinau kusal. Yosafat kidjidjekap anch Yehova ukutwish kuyikwash. Walonda anch: “Mes metu matal kal ching kudi ey.”—2 Jinsangu 20:12.

13 Mudi Yosafat, yisu yimwing tukutwishap kwijik yom tufanyidina kusal anch tukwet mulong, ni tukutwish pamwing ap kwov wom. (2 Korint 4:8, 9) Pakwez vurik yasalay Yosafat. Kurutu kwa antu awonsu, wamulembila Yehova ni wamuleja mwading mwovilay kuziy. (2 Jinsangu 20:5) Antakel a majuku akutwish kwimburij chilakej cha Yosafat. Mwita Yehova mulong akukwasha ey ni dijuku diey chakwel urishany ni milong ni wijikany yom ufanyidinanya kusal. Kangal wov usany anch dijuku diey dikutesh malembil minam. Akwijik mutapu umuchingejidina Yehova nakash. Yehova wamukwasha Yosafat, ukukukwash kand niyey.

EZEKIAS WADANDAMENA KUSAL YOM YIWAMP

14, 15. Ezekias wamuchingejina Nzamb ni muchim wawonsu mutapu ik?

14 Ezekias wading mwant mukwau ‘walamata kudi Yehova.’ Wasala mwamu ap anch tatukwend washa chilakej chiyimp ni wifukwila akish. Ezekias “wadioshola jindond ja piur, waumbwol manguj, chadi wakatwol akish. Ndiy wamupuchola nnak wa utad wa bronze wasalay Moses,” wasala mwamu mulong in Isarel ading kumwifukwil nnak wa bronze. Ezekias wipana ni muchim wend wawonsu kudi Yehova. ‘Wadandamena kulam yijil yamulejau Moses kudi Yehova.’—2 Ant 18:1-6.

15 Padingay Ezekias mwant, chisak cha amasalay a in Asiria eza kuyirishikish in Yuda ni akimba kujiyish Yerusalem. Mwant wa in Asiria, Sanakerib, wamuswingisha Yehova ni wamuleja Ezekias kwipan kudi ndiy. Mu chisu chinicha cha ubaj, Ezekias wamuchingejina nakash Yehova ni wamulembila mulong wa ukwash. Wading wij anch Nzamb ukwet usu nakash kuyisut in Asiria ni ukutwish kuyipandish antwend. (Tang Isay 37:15-20.) Nzamb wakula ku malembil mend patumay mwangel umwing mulong wa kuyijip amasalay a in Asiria 185000.—Isay 37:36, 37.

16, 17. Mutapu ik ukutwisha kumwimburij Ezekias?

16 Kupwa kwa machuku, Ezekias wayela ni wakimba kufa. Mu chisu chinicha cha mar, wamwilembila Yehova chakwel avurik kushinshaman kwend ni amukwasha. (Tang 2 Ant 20:1-3.) Yehova watesha malembil ma Ezekias ni wamwoka. Kusutin Bibil twij anch nlel tukutwishap kuchingej anch Nzamb oka mayej metu kusutin chilay ap kusal anch tushakam mivu yivud. Pakwez mudi Ezekias, tufanyidin kumuchingejin Yehova chakwel atukwash. Tukutwish kumulej anch: “A! [Yehova] katat nakwilembil, amboku, vurik mudi munendila kal kurutu kwey nich kujijaman, ni muchim wam wawonsu.” Ov, witiyijin anch Yehova ukutwish kukulam yisu yawonsu ap anch uyedin?—Kuseng 41:3.

17 Mutapu ik ukwau tukutwisha kumwimburij Ezekias? Pamwing ap chom kanang chikangeshin urund wetu ni Yehova ap chitukangeshin chisu cha kumusadin. Chilakej, antu avud nlel ayikwatin antu amwing mudi anzamb au. Akat kuyibaz antu ayila ntumb ni antu akwau akad kwijikau. Antu avud akat kusutish chisu mulong wa kutang nsangu ja antu inay ni kutal yipich yau. Ap akat kusadin nakash yom ya kupalangesh nich jinsangu ap yom yikwau mulong wa kwambamb nau antu pa Internet. Mwawiy, tukutwish kusanger kwambamb ni majuku ap arund netu a piswimp kusutin yom yiney. Pakwez tukutwish kusutish chisu nakash mu kusadin yom ya kupalangesh nich jinsangu. Tukutwish ap kwibaz anch antu avud atulej anch asangerang kuman yipich ap yom twafundang pa Internet. Ap, ang twijik anch antu amwing alikang kuyital yom yiney, tukutwish kwov kuyip. Tukutwish kwilejin ku chilakej cha kambuy Paul, Akila, ni Prisil. Utongin anch asutishang chisu dichuku diawonsu mulong wa kwijik ka chom kawonsu kasalangau antu, pakampwil antu alikang kumusadin Yehova? Bibil ulondin anch Paul ‘wipana nakash mu dizu dia Nzamb.’ Ni Prisil ni Akila asutisha chisu chau mulong wa kulejan ni kurumburil “nawamp yom yikwau ya rusot ra Nzamb” kudi antu akwau. (Midimu 18:4, 5, 26) Tukutwish kwiyipul anch: ‘Nikat kwishinshikin chakwel nilik kuyikwat antu akwau mudi anzamb? Nikat kwiyep kusutish chisu nakash mu kusal yom yakad usey nakash?’—Tang Efes 5:15, 16.

YOSIAS WAZIYINA KWI MBIL JA NZAMB

18, 19. Mutapu ik tukutwisha kwikal mudi Yosias?

18 Mwant Yosias waziyina niyend kwi mbil ja Yehova “nich muchim wend wawonsu.” (2 Jinsangu 34:31) Yosias wading mwijukuril wa Ezekias. Padingay uchid nsand, “wasambisha kumusurab Nzamb wa ngakiril wend Mwant David.” Pawanyishay mivu 20, wasambisha kudiosh difukwil dia akish mu Yuda. (Tang 2 Jinsangu 34:1-3.) Yosias wasala usu wa kumusangaresh Yehova kusutamu ant akwau a mu Yuda. Dichuku dimwing, mwin kupesh mujim watana buku wa Yijil ya Nzamb mu tempel. Pamwing ap buku winou amufunda kudi Moses amwinend! Pamutanginau Yosias buku winou kudi kalerik, Yosias wijika anch ufanyidin kusal yom yivud chakwel amusadin Yehova ni muchim wawonsu. Wayikasikesha kand antu akwau kusal mwamu. Mudi chibudikin, antu ‘kamwombap Yehova nyim’ padingay Yosias uchid mwom.—2 Jinsangu 34:27, 33.

19 Anch udi nsand, ukutwish kumwimburij Yosias ni kushiken kumwijik Yehova nawamp. Pamwing ap Yosias wilejina ku kukarumuk kwa ngakend Mwant Manase, anch Yehova ukat kulikishin. Niyey ukutwish kwilejin kudi antu amakurump a mu dijuku diey ni a mu chikumangen. Akutwish kukulej yom yiwamp yivud yayisadinau kudi Yehova. Chikwau kand, vurik mutapu wiyovay Yosias kupwa kwa kwilej yilondina Mifund. Witiya kumusangaresh Yehova ni waswimpa kapamp kamwing. Mu kutang Mifund, ukutwish niyey kukwat mupak wa kumuziyin Yehova. Mudi chibudikin, urund wey wa piswimp ni Yehova ukukasikan ni ukwov musangar. Ni ukukat kuyilej antu akwau piur pa Yehova. (Tang 2 Jinsangu 34:18, 19.) Piwilejina Bibil, ukwijik kand anch kudi yom ufanyidina kuwapish mu mudimu wa Nzamb. Anch chidi mwamu, sal usu wa kuswimp, mudi mwasalay Yosias.

MUSADINA YEHOVA NI MUCHIM WEY WAWONSU!

20, 21. (a) Yom ik yimwing yasalau ant anying yitwambambina kal? (b) Yom ik tukwambambina mu mutu wa mulong ulondwilaku ou?

20 Yom ik tukutwisha kwilejin ku ant inay anying a mu Yuda amusadina Yehova ni muchim wawonsu? Antu inay akwata mupak wa kumusangaresh Yehova ni kumwifukwil mu mwom wau wawonsu. Amuchingejina ndiy pezau akankuny akweta usu kuyirishikish. Cha usey nakash, amusadina Yehova mulong ading amukatin.

21 Ap anch ant inay anying ading akad kuwanyin ni arumboka, pakwez Yehova wayisangera. Wamana yading mu michim yau ni wijika anch ading amukatin kamu chakin. Niyetu tudi antu akad kuwanyin ni tukat kurumbok. Pakwez Yehova ukutusanger ang waman anch tumusadidin ni muchim wawonsu. Mu mutu wa mulong ulondwilaku ou, tukwambabin yom tukutwisha kwilejin ku kurumbok kwa ant inay.

Yosafat wayikasikesha antu chakwel adandamen kumwifukwil Yehova

Yosias witiya kumusangaresh Yehova ni waswimpa kapamp kamwing