Yang pafundinau anch yidiamu

Yang pafundinau anch yidiamu

Ov, Wij?

Ov, Wij?

Yitad ik yalambulangau antu pa chirung cha Yesu?

KUDIOSH pakur nakash, in Isarel ading ni chaku cha kupan nfalang mulong wa kukwash difukwil diakin. Pakwez kulambul yitad kwayilimina nakash in Yuda pa chirung cha Yesu, mulong ading afanyidin kulambul yitad yivud nakash.

Mulong wa kukwash difukwil dia mu chikumbu cha Nzamb, mwin Yuda mwawonsu mukurump wading ufanyidin kupan chikunku cha utad wa argent (nfalang jaad ja drachmes). Mu mivu chitot ya kusambish, nfalang jinej ajisadinang mulong wa kulam nich tempel watungay Herod ni mulong wa kuland nich milambu. In Yuda amwing amwipula Pita mulong wa kwijik chitongijok cha Yesu piur pa mulong winou, ni Kristu walonda anch chiyipinap kwau kulambul chitad chinech. Chawiy, wamuleja Pita kufanyidinay kutan nfalang mulong wa kulambul chitad chinech.​—Mat. 17:24-27.

Atushalapol a Nzamb ading afanyidin kand kupan chadikum, charumburik anch kupan chikunku chimwing pa dikum cha yom yangulangau ap kand cha mapit mau. (Lev. 27:30-32; Kuch. 18:26-28) Antakel a chirelijon akasikesha anch antu afanyidin kufut chadikum djat ni ku yom yawonsu ya mayij, mud “mayij ma bindul, mint ni kumin.” Yesu kalondap anch chiyipin kupan cha dikum. Pakwez wamekesha patok mwikadil wa rubabek wadingau nich alej a Yijil nau Afaris.​—Mat. 23:23, TMK.

Pakwez pa chisu chinacha, in Yuda ading afanyidin kand kulambul yitad yivud nakash kud in Rom, mulong awiy ading ayiyikedina. Kwading chitad cha antu ading akweta ndond ya kudimin ni ading afanyidin kulambul chitad chinech nich nfalang ap nich yom yikwangulau. Chimeken anch antu inay ading afanyidin kupan chikunku chimwing pa yikunku yinying ap chikunku chimwing pa yikunku yitan. Kwading chitad cha pa mutu chafutangay mwin Yuda mwawonsu. Chawiy chitad chinech chamwipwilau Yesu kud afaris. Wamekesha chitongijok tufanyidina kwikal nich piur pa yitad palonday anch: “Kapanany kudi Kaisar yom ya Kaisar; ni kudi Nzamb yom yidia ya Nzamb.”​—Mat. 22:15-22, TMK.

Kwading kand chitad cha antu andamang mu musumb ap abudikang mu musumb nich yom ya kwisak. Chitad chinech achilambwishinang ku yau, ku yilal, pa mansang ma jinjil, ku yis ya misumb ap ku yis ya sok.

Yitad yafutangau antu ading mu umutakel wa Rom yading yipandaken kuvul. Kukwatijan ni Tacite, mwin kufund wa nsangu ja pakur wa mu Rom, pa chirung chading chiyikedilay mwant Tibère, padingay Yesu pa divu, “in Siria ni in Yudeya amwilembina chakwel ayikepishinaku yitad, mulong chading chiyikasikedin nakash kuyifut yawonsu.”

Mutapu walambwishangau yitad wawiy wasala kand anch chiyikasiken nakash antu kuyilambul. Antu apanang nfalang jivud nakash awiy inkishangau mudimu wa kulambwish yitad. Kupwa niyau atekang antu au a mudimu mulong wa kuyikwash kulambwish yitad. Ni antu inay akaninishang usey wa yitad chakwel niyau isakinamu. Chimeken anch Zakeus niyend wading ni antu end a mudimu mulong wa kulambwish yitad. (Luka 19:1, 2) Chawiy choviken patok mulong wak in Yuda ading ayikisin antu ezang mulong wa kulambwish yitad.