Yang pafundinau anch yidiamu

Yang pafundinau anch yidiamu

MUTU WA MULONG WA KWILEJ WA 38

Mekesh Anch Uwanyidin Kukuchingejin

Mekesh Anch Uwanyidin Kukuchingejin

“Mwin muchim wa kashinsh ukat kulam ujindj.”​—JNSW. 11:13.

MUMINY 101 Kusal Mudimu Pamwing mu Uumwing

YIDIA MU MUTU WA MULONG WINOU *

1. Mutapu ik tukutwisha kumujingunin muntu wa kuchingejin?

 MUNTU wa kuchingejin usadining usu wa kulond uyakin ni wa kuwanyish kushilamu kwend. (Kus. 15:4) Uding muntu wijikena kud antu akwau anch akutwish kumuchingejin. Tukatin anch akadivar ni anambaz netu iyova mwamu piur petu. Yom ik tufanyidina kusal chakwel atuchingejin?

2. Mutapu ik tukutwisha kumekesh anch tud antu a kuchingejin?

2 Tukutwishap kuyishindin antu akwau kutuchingejin. Pakwez, tufanyidin kumekesh kusutin yisal yetu anch akutwish kutuchingejin. Alondining anch kwikal muntu uchingejidinau kud mud kwikal ni nfalang. Kujikal nich kukasiken nakash; pakwez kujishadish kuswapel. Chakin kamu, Yehova wamekeshin kal anch tufanyidin kumuchingejin. Tukutwish kumuchingejin chisu chin chawonsu mulong “yisalijok yend yawonsu yidi ya kashinsh.” (Kus. 33:4) Utuchingejidin anch tumwimburij. (Efes 5:1) El tushinshikinany yilakej ya atushalapol a Yehova amwimburija Tatukwau wa mwiur ni amekesha anch ading antu a kuchingejin. Tukuman kand mikadil yitan yikutukwasha kwikal antu a kuchingejin.

ILEJINA KU YILAKEJ YA ATUSHALAPOL A YEHOVA ADING A KUCHINGEJIN

3-4. Mutapu ik wamekeshay muprofet Daniel anch wading muntu wa kuchingejin, ni chinech chifanyidin kutubachik kwiyipul ik?

3 Muprofet Daniel washa chilakej chiwamp nakash cha muntu wading wa kuchingejin. Ap anch amutwala mu winkwal mu Babilon, kupwa kwa chisu chikemp wijikana mud muntu ufanyidina kuchingejin. Antu amuchingejina nakash pamukwashau kud Yehova kurumburil yilat ya Nebukadinesar Mwant wa Babilon. Dichuku dimwing, Daniel wafanyina kumulej mwant anch Yehova kadingap kamusangaredina—ni uruu wa mutapu winou wafanyinap kumusangaresh. Chinech chading chitin kutakaman, mulong Nebukadinesar wading mwin chisum! (Dan. 2:12; 4:20-22, 25) Mu kusut kwa mivu yivud, Daniel wamekesha kand anch wading muntu wa kuchingejin parumburilay uruu ukwamushena wamekana pa rubumbu ra chikumbu cha mwant mu Babilon. (Dan. 5:5, 25-29) Kupwa, Darius mwant wa Mediy ni atulal end niyau amana anch Daniel wading ni ‘spiritu ukwamushena.’ Ading ij anch Daniel “wading muntu wa kashinsh, kasalap chom chiyimp, ap kudimban makasu.” (Dan. 6:3, 5) Chakin kamu, ap anyikel apagan ajingunina anch kashalapol winou wa Yehova wading wa kuchingejin!

4 Nich chilakej chinech cha Daniel mu manangu, tukutwish kwiyipul anch: ‘Mutapu ik wingijau kud antu akad kwikal Atuman a Yehova? Ov, nijiken mud muntu ukata kuwanyish yisend yend ni wa kuchingejin?’ Mulong wak tufanyidina kwakul ku yipul yiney? Mulong kwikal antu achingejidinau kukat kumushiman Yehova.

Nehemiy watonda amakundj a kuchingejin mulong wa kuwanyish yisend ya usey (Tal paragraf wa 5)

5. Mulong wak Hanania wading wijiken mud muntu wa kuchingejin?

5 Mu muvu wa 455 K.C.C., papwishay Guverner Nehemiy kutunguril jimbumbu ja musumb wa Yerusalem, wakimba amakundj a kuchingejin afanyina kulam musumb. Pakach pa antu atonday Nehemiy pading Hanania wadinga mukurump wa dipat. Bibil umurumburil Hanania mud “muntu wa [kuchingejin], mwin kumwov Nzamb wom kupandakan antu amwing.” (Neh. 7:2) Rukat rend mulong wa Yehova ni wom wa kumunenganesh yamubachika Hanania kukwat nich usey yisend yamwinkishau. Mikadil yiney yikutwish kand kutukwash niyetu kwikal antu a kuchingejin mu mudimu tumusadidina Yehova.

6. Mutapu ik wamekeshay Tishik anch wading murund wa kuchingejin wa Paul?

6 Shinshikin chilakej cha Tishik wading mbay wa mudimu wa kuchingejin wa kambuy Paul. Padingay Paul mu rukan, wamuchingejina Tishik, ni walonda piur pend anch wading ‘kashalapol ushinshamena.’ (Efes 6:21, 22) Paul wamuchingejina kadiap ching kusu mulong wa kumutwadin mikand kud akadivar a ku Efes ni ku Kolosay, pakwez kand mulong wa kuyikasikesh ni kuyongoj. Tishik utuvurishin chilakej cha amakundj ashinshamena ni akuchingejin akata kubangin maswir metu ma mu spiritu nlel unou.​—Kol. 4:7-9.

7. Yom ik ukutwisha kwilej piur pa kwikal muntu uchingejidinau kusutin chilakej cha amakurump ni ankwash a mudimu a chikumangen chey?

7 Nlel tukat kuyisanger nakash amakurump ni ankwash a mudimu adia antu a kuchingejin. Akat kukwat nich usey yisend yau mud mwasalay Daniel, Hanania, ni Tishik. Chilakej, chisu tukata kukumangan ku yikumangan ya mukach mwa rubing, tukweting kashinsh anch yikunku yawonsu ya program ayangen kal. Ni amakurump akat kusangar nakash anch antu inkishinau yikunku irijek ni asutish nawamp yikunku yau ku yikumangan! Chilakej, tukatap kwidjidjek ap kwov wom wa kuyitazuk in kwilej etu a Bibil ku yikumangan ya kwinsudiel kwa rubing, mulong tukwet kashinsh anch kukwikal mwin kusal diskur dia antu awonsu. Ni tukwet kashinsh anch tukwikal ni mikand tuswirikedina mulong wa kusal nich mudimu wa kulejan. Twiyovil anch atuwanyishidin nawamp maswir metu ma mu spiritu kud akadivar inay ashinshamena, ni tumujikitishin nakash Yehova mulong wa amakundj inay! Chawiy, mu mitapu ik tukutwisha kumekesh anch tud antu awanyidina kuchingejin?

IKAL MUNTU WA KUCHINGEJIN KUSUTIN KULAM UJINDJ

8. Mutapu ik tukutwisha kwikal isikena chisu tukimbina kwijik anch antu akwau akasiken ap bwat? (Jinswir 11:13)

8 Tuyikatin akadivar nau anambaz netu, ni tukatining kwijik anch akasiken ap bwat. Pakwez, tufanyidin kwikal isikena ni kulimish milong yau ya ujindj. Antu amwing a mu chikumangen cha win Kristu cha mu mivu chitot ya kusambish ading “in mboj, ni kwichik pa milong yayen, ni kulondol yom yakad kufanyin awiy kulond.” (1 Tim. 5:13) Chakin kamu, tukatinap ap pakemp kwikal mud awiy. Pakwez, tong bil anch muntu umwing wakurumburil rusangu rend ra ujindj, ni wakulej anch kangal wamulejamu muntu. Chilakej, nambaz ukutwish kutulej piur pa mayej mend ap chikokujol chikwau chirishinay nich, ni kutulej anch kangal twamulejamu muntu mukwau. Tufanyidin kulimish yom yatwitay kal kusal. * (Tang Jinswir 11:13.) Katat, el tushinshikinany yom yikwau mwitina kulam ujindj.

9. Mutapu ik ukutwishay muntu ni muntu wa mu dijuku kumekesh anch ud wa kuchingejin?

9 Mu dijuku. Muntu ni muntu mu dijuku ukwet chisend cha kulam ujindj wa milong yimwing ya mu dijuku diau. Chilakej, mband mwin Kristu ukutwish kwikal ni chaku chimenay nfumwend anch chiwanyidinap. Ov, ufanyidin kuyilej antu akwau piur pa yom yiney ni kumukwatish mukajend usany? Chakin kamu, bwat! Mulong umukatin mukajend, kakukatap ap pakemp kusal chom chikutwisha kumunenganesh mukajend. (Efes 5:33) Ansand ni ayangadim akatining niyau kuyimekeshinaku kalimish. Chid cha usey kud anvaj kuvurik chom chinech. Kafanyidinap kuyikwatish anau usany kusutin kulejan kurumbok kwau kud antu akwau. (Kol. 3:21) An afanyidin kwilej mutapu wa kulam ujindj ni kulik kuyilej antu akwau yom yikutwisha kuyinenganesh antu akwau a mu dijuku. (Kuvurik Yijil 5:16) Anch muntu ni muntu mukach mwa dijuku wasal usu wa kulam ujindj wa mu dijuku, antu in awonsu a mu dijuku akwikal mu umwing nakash.

10. Yom ik yirumburikina kwikal murund wakin? (Jinswir 17:17)

10 Mu urund wetu. Mwakumap nchik, etu awonsu tukat kwovang ja kumulej murund wa piswimp mutapu twiyovila. Yisu yimwing chikutwish kwikal chikash kusal mwamu. Chikutwish kutukasiken kwikal ni chaku cha kuyilej antu akwau yovil yetu ya mukach, ni chikutwish kutusal nayimp nakash anch twajingunin anch murund netu wayilejinamu antu akwau yom twamuleja. Chawiy, tukat kusangar nakash anch tukwet murund tukutwisha kulej yom ya ujindj ni kwikal nich kashinsh anch kakumulejamwap muntu mukwau! Ndiy winou “murund [wakin].”​—Tang Jinswir 17:17.

Amakurump kakatap kulejan ujindj wa antu akwau kud antu a mu majuku mau (Tal paragraf wa 11) *

11. (a) Mutapu ik ukatau amakurump ni akajau kumekesh anch ad akuchingejin? (b) Yom ik twilejidina ku chilakej cha mukurump walejangau nsangu ja ujindj ja chikumangen ni kupwa walik kuyilejamu antu a mu dijuku diend? (Tal chipich.)

11 Mu chikumangen. Amakurump ijikena anch akat kulam ujindj ad mud “chibwik cha kukangesh rinkind, ni ndond ya kujingam mulong wa ruvul wa rinkind mukash” kud akadivar nau. (Isay 32:2) Twij anch tukutwish kuyilej amakundj inay milong yetu, nich kashinsh anch akulam ujindj wa yom tuyilejina. Tukatap kuyishindin mulong wa kutujingunin ujindj wa yom yijau. Chikwau kand, tukat kuyijikitish amband a amakurump, mulong kakatap kupakish kuyipul anfumwau chakwel ayilej nsangu ja ujindj. Chakin kamu, chid chiyukish nakash anch amakurump alik kuyilej akajau nsangu ja ujindj ja akadivar ni anambaz. Mband a mukurump umwing ulondin anch: “Nikwet musangar nakash mulong nfumwam kakatap kwinlejang nsangu ja ujindj jikatay kutan mu mudimu wend wa ukafung ap ja antu akweta kuswir kwa ukwash wa mu spiritu, ap kwinjimbwil majin mau. Nisanger nakash mulong kakatap kwinlej nsangu ja ujindj, ni mwamu nikatap kwiyakamish piur pa yom nakad chom cha kusal. Mulong wa chinech, nikwet mutapu wa kwambamb ni antu awonsu mu chikumangen. Ni nikwet kashinsh anch ang namulej nfumwam yovil ap milong yam ya pakampwil, ukulam kand ujindj.” Chakin kamu, etu awonsu tukatin kwikal ijikena mud antu akuchingejin. Mikadil ik yikutukwasha kuwanyish chitongijok chinech? El tushinshikinany mikadil yitan.

KUDISH MIKADIL YIKUKUKWASHA KWIKAL MUNTU WA KUCHINGEJIN

12. Mulong wak tukutwisha kulond anch kwikal muntu wa kuchingejin kwimedin pa rukat? Let chilakej.

12 Kwikal muntu wa kuchingejin kwimedin pa rukat. Yesu walonda anch yijil yaad yipandakena kujimb yid kumukat Yehova ni kumukat mutej netu. (Mat. 22:37-39) Rukat retu mulong wa Yehova ritubachikin kwimburij chilakej chend chiwanyidina cha muntu wa kuchingejin. Rukat retu mulong wa akadivar nau anambaz ritubachikin kuyilamin ujindj wau. Tusotinap ap pakemp kulejan yom yikutwisha kuyinenganesh, kuyovish usany, ap kuyovish kusansan.​—Yoh. 15:12.

13. Kwikepish kukat kutukwash mutapu ik kwikal muntu wa kuchingejin?

13 Kwikepish kukutukwash kwikal antu a kuchingejin. Mwin Kristu wikepishina kakutwishap kupakish kwimekesh kusutin kwikal muntu wa kusambish kulejan nsangu. (Fil. 2:3) Kakatap kwimekesh anch ud wa usey nakash mulong wij nsangu ja ujindj jakadiay kufanyin kuyilej antu akwau. Kwikepish kukutubachik kwipuk kupalangesh yitongijok yetu piur pa yom yakadiay Bibil ap mikand yetu yimedina pa Bibil kulond.

14. Ukaliweny wa kujingunin yom ukutwish kutukwash mutapu ik kwikal antu a kuchingejin?

14 Ukaliweny wa kujingunin ukumukwash mwin Kristu kwijik ‘chisu cha kunenet, ni chisu cha kulond.’ (Mul. 3:7) Ku jindond jimwing kuding chishimu chilondina anch: “Mazu mad mud utad wa argent, pakwez kunenet kud mud utad wa or.” Mu kulond kukwau, kud yisu yidia yiwamp kunenet pa ndond pa kulond. Komb Jinswir 11:12 ukwet diyingishin dia kutubabesh anch: “Muntu wa ronganyin ukat kunenet.” Shinshikin chilakej. Kud mukurump umwing ukweta ukaliweny ukatau kutazwok yisu yivud mulong wa kukwash yikumangen yikwau kupwish milong yikash. Mbay nend umwing udia niyend mukurump walonda piur pend anch: “Ubabeling nakash chisu chawonsu mulong wa kulik kulejan nsangu ja ujindj.” Mulong mukurump winou ukwet manangu, chawiy amakurump akwau a mu chikumangen chend akat kumulimish. Akwet kashinsh anch kakuyap kulond nsangu ja ujindj kud antu akwau.

15. Let chilakej chimekeshina mulong wak antu akwau akutwish kutuchingejin anch twikal in kashinsh.

15 Win kashinsh ud mwikadil ukwau ukutwisha kutukwash kwikal antu a kuchingejin. Tukat kumuchingejinang muntu udia mwin yakin mulong twij anch ukulond chisu chawonsu uyakin. (Efes 4:25; Heb. 13:18) Chilakej, tong bil mud anch mukadivar ukimbin kuwapish mutapu wend wa kufundish. Chawiy watond kukimb mukadivar mukwau ukutwisha kutesh mutapu usadinay diskur chakwel amwinkish ukwash uswirikedinay pa ndond pafanyidinay kuwapish. Ov, mukadivar wa mutapu ik ukukimbay chakwel amwinkish yiyul ya kashinsh? Muntu ukumuleja yom yikatinay kutesh bil anch muntu ukumuleja uyakin? Chakul chimeken kwau patok. Bibil ulondin anch: “Chidi chiwamp kufumb patok kupandakan rukat ra ujindj. Yikukutapay murund ney yidi ya ukwash.” (Jnsw. 27:5, 6) Ap anch chikasiken kwov kurumburik kapamp kamwing, yiyul yitwinkishinay murund nich win kashinsh yikutukwash mu chisu chilemp.

16. Mutapu ik utekinay Jinswir 10:19 kashony pa usey wa kwikal mwin kwilam?

16 Chid cha usey nakash kwikal mwin kwilam anch tukimbin anch antu akwau atuchingejin. Mwikadil winou ukutukwash kulam pa kan chisu chitupakinau kulond yom ya ujindj. (Tang Jinswir 10:19.) Tukutwish kuman anch chikasiken nakash kwilam chisu tusadidina tupend twa Internet twa kutumijadin jinsangu. Anch tubabelap, tukutwish pakad kutongin kulejan nsangu ja ujindj kud antu avud nakash. Ni anch twatum nsangu pa Internet, tukwetap mutapu wa kwijik yom yikusalau nich antu, ap kukangesh milong yikutwisha kwikalaku. Kwilam kukutwish kand kutukwash kunenet anch akankuny netu apakish kutubachik kulejan yom yikutwisha kuyitek akadivar ni anambaz netu mu ubaj. Yom mud yiney yikutwish kushiken anch atwipul piur pa dirijek dietu kud ampurij mwi ngand mukangeshinau mudimu wetu. Mu chishiken mud chinech ni yikwau kand, tukutwish kusadin mbil jilondina anch “kinikulondap dizu padiay muntu muyimp piswimp.” (Kus. 39:2) Tufanyidin kwikal antu a kuchingejin kud antu awonsu, ikal antu a mu dijuku dietu, arund netu, akadivar ni anambaz netu, ap kud muntu win mwawonsu. Ni mulong wa kwikal muntu wa kuchingejin, tufanyidin kwikal in kwilam.

17. Mutapu ik tukutwisha kukasikesh mwikadil wa kuchingejijadin mu chikumangen?

17 Musangar ni kujikitish mud ik tukweta mulong Yehova watupwitidin kal mu dijuku dia antu akweta rukat ni akuchingejin! Muntu ni muntu ukwet chisend cha kumekesh anch ud wa kuchingejin kud akadivar ni anambaz. Anch umwing ni umwing pakampwil wasal usu wa kumekesh rukat, kwikepish, ukaliweny wa kujingunin, win kashinsh, ni kwilam, tukukasikesh mwikadil wa kuchingejijadin mu chikumangen. Tufanyidin kudandamen kusal usu nakash mulong wa kumekesh anch tud antu ukutwishau kuchingejin kud antu akwau. El tumwimburijany Nzamb wetu Yehova, ni kudandamen kumekesh anch tud antu a kuchingejin.

MUMINY 123 Tuziyilany Nich Kushinshaman Mbil ya Uteokras

^ Anch tukatin anch antu akwau atuchingejin, tufanyidin bil chakusambish kumekesh ayinetu anch tuwanyidin kutuchingejin. Mu mutu wa mulong winou, tukuman mulong wak chid cha usey kuchingejijadin, ni tukuman kand mikadil yikutukwasha kwikal muntu ukutwishau kuchingejin kud antu akwau.

^ Anch twajingunin anch muntu kampand wasalang chitil chijim mu chikumangen, tufanyidin kumukasikesh kukimb ukwash kud amakurump. Anch walik kwend kusal mwamu, kushinshaman kwetu kudiay Yehova ni ku chikumangen cha win Kristu kukutubachik kuya kuyilejamu atufung a mu spiritu.

^ KURUMBURIL CHIPICH: Mukurump umwing kayilejinap antu a mu dijuku diend yom ya ujindj yamulejangau.