Yang pafundinau anch yidiamu

Yang pafundinau anch yidiamu

Uprofet Weza Kuwanyin

Uprofet Weza Kuwanyin

Kwisambishil twisambinang rusangu ramudimbau Crésus kudi mwin kupesh wa ku Delphi, kwasala anch amuwina kudi mwant wa Peris. Pakwez Bibil ukwet uprofet ushimwokishena umutadina mwant wa Peris wawanyina mu tuyom tukemp tukemp.

Mivu piswimp 200—kurutu kwa mwant kuvadik—muprofet mwin Hebereu Isay wafunda dijin dia Sirus ni walejana mutapu ukezau kukwat musumb ujim wa Babilon.

Isay 44:24, 27, 28: ‘Yiney yawiy yilondilay Yehova, . . . ‘Ndiy ukata kumel mem anch: “Wum, ni nikez kuumish atuwit ey awonsu”; ndiy ukata kumulej Sirus anch: “Udi kafung wam, ndiy ukez kuwanyish rusot ram rawonsu”; ndiy ukat kumulej Yerusalem anch: “Akukutungiril,” ni mulong wa tempel anch: “Mifulandal yey akuyitung.”’’

Kukwatijan ni Hérodote, mwin kufund jinsangu wa Grek, amasalay a Sirus apumbula mem ma Wit wa Efrat, mading manyimburikina musumb wa Babilon. Mutapu wasadinay Sirus wayikwasha yisak ya amasalay end kwandam mu musumb kusutin ulal wa wit. Kupwa kwa kukwat musumb, Sirus wayikola in Yuda akwatau mu winkwal mu Babilon ni wayileja kuchirik ni kutungiril Yerusalem, washeshau kwasutin kal mivu 70.

Isay 45:1: ‘Yiney yawiy yilondinay Yehova kudi uzizidilau many wend, Sirus, ndiy nakwatina ku chikas chend cha katatuku mulong wa kuziyish michid kurutu kwend, kuyidiosh ant mikab mu jimbund jau ni kwazuril yis ya mitambu yaad, chakwel yis kangal ayipat.’

In Peris andama mu musumb kusutin chis cha mitambu yaad chading mu rubumbu ra musumb, chashau cha wash. Anch in Babilon ading ij yom yading yitenchikinay Sirus, ing afanyina kupat yis yawonsu yading mutambu wa kawit. Pakwez mudi mutapu yasadika, musumb wading pakad diking.

Uprofet winou ushimwokishena udi pakach pa uprofet dikum ni yaad madia mu Bibil weza kuwanyin kamu chakin. * Chinyim ni kubwak kwa antu, akata kuchingejin mu anzamb a makasu, uprofet udia mu Bibil wadiokala kudi Muntu ulondina anch: “Kudiokal pa kusambish nakulejany[a] yom yikeza kamekan kurutu. Nakulejanya pakur yom yikeza kez.”—Isay 46:10.

Ching Nzamb wakin, dijin diend Yehova, ndiy ukutwisha kulond mazu mudi minam. Dijin diend dirumburikin kamu anch “Ndiy ukata Kwikadish.” Kurumburik kwinoku kumekeshin ukaliweny wend wa kwijik ni kulejan yinship ya kurutu kukwatijan ni rusot rend. Dijin diend ditwinkishin kashinsh anch ukuwanyish kamu yom yawonsu yashilayimu kal.

UPROFET UWANYIDINA NLEL UNOU

Ov, ukatin kwijik yilondina uprofet wa Bibil piur pa machuku metu? Piswimp mivu 2 000 yasutina ey, Bibil wasambela kulejan anch ‘yisu ya mar yikasikena nakash’ yafanyina kwez mu “machuku ma kwinsudiel.” Machuku ma kwinsudiel ma chom ik? Didiap disudiel dia divu ap dia antu, pakwez disudiel dia matend, kuzengol ni mar yayimeshina kal antu mar nakash mu tunan twa mivu. El tushinshikinany yom kanang ya uprofet ulondina piur pa “machuku ma kwinsudiel.”

2 Timote 3:1-5: “Machuku ma kwisudiel . . . , antu akez kikal in kwikat ayinau, in kukat nfalang, in kwibaz, in kwishimek, in kumusaal Nzamb masaal, in kuyibwambwil anvajau. Akez kwikal akad kujikitishang, akad kulimish yom yitumbila. Akwikal in michim yichinchikina akad kwitiy jinkand, in matungu akad kwikand ayinau, in chisum, in kukis yom yiwamp. Akez kwikal in kutungulijan matungu, akad kubangaku antu akwau, in kwitutul, in kukat yom ya kwisangarish ayinau kupandakan kumukat Nzamb. Akufanakan yitongijok mud in kwitiyij, pakwez akulik ukash wa ritiy rakin.”

Ov, umenap anch yisal mudi yiney yimeken nakash kudi antu nlel unou? Ov, wajingunin kal anch ushich ni antu ikatina ayinau, akatina nfalang ni akweta chibud nakash? Umenap anch antu akat kwit yivud kudi akwau ni kakatap kwovijan nau antu akwau? Chakin umen kamu anch an akat kuyibwambwil nakash anvajau ni antu avud akatin nakash misangar kusutamu kumukat Nzamb. Ni yom yiyil kuyip nakash dichuku ni dichuku.

Mateu 24:6, 7: “Ukez kuteshany jinsangu ja njit, . . . . Muchid ukez kurish ni muchid ukwau, want ukez kurish ni want ukwau.”

Antu amwing apakisha kulejan uvud wa antu afa kwi njit ni mu matend ma michid kudiosh mu muvu wa 1914 anch uvud usutin mamiliyon 100, uvud winou usutinamu uvud wa antu adia mu jingand jivud. Tongin mansoj, runeng ni mar mamekeshinau mu uvud winou upandakena kujimb. Ov, antu ilejidin kal ku kurumbuk kwinoku ni kupwish njit?

Mateu 24:7: “Kukez kwikal kamungun.”

Programme alimentaire mondial walonda anch: “Mu mangand tupanina yakudia mulong wa muntu mwawonsu kudia, antu mamiliyon 815, kwawiy kulond anch muntu umwing pa antu chidivu—adandamedin kulal ni nzal dichuku diawonsu. Chikwau kand, muntu umwing pa antu asatu—uyedin mutapu umwing wa mayej madiokila ku kuburen yakudia.” Apakisha kulejan anch muvu ni muvu an mamiliyon masatu akat kufa mulong wa nzal.

Luka 21:11: “Kukez kwikal kunyikek kwa ngand kuyimp.”

Muvu wawonsu, kuding kuzal kwa divu piswimp 50 000 kukutwishau antu kwov. Kuzal kukash kwa divu 100 kukat kubumon yikumbu ni kuzal kumwing kukash nakash kwa divu kukat kusadik muvu ni muvu. Kulondwish uvud ulejenau, pakach pa muvu wa 1975 ni muvu wa 2000, kuzal kwa divu kwajipin kal antu 471 000.

Mateu 24:14: “Chifanyidin rusangu ruwamp ra Want wa Nzamb ez arulejan bil ku mangand mawonsu ni kwikal uman kudi antu a michid yawonsu, chad lel disudiel dia mangand dieza.”

Atuman a Yehova, adia uvud wa mamiliyon chinan ni kusut, alejen kal ni kupan uman wa rusangu ruwamp ra Want wa Nzamb pa mangand mawonsu mu jingand 240. Akat kulejan rusangu ruwamp mu misumb yijim, mu makunku, mu mal, mu madit ni mu mikandu. Uprofet wasambela kulejan anch ang mudimu winou wasadik mudi mutapu ukatinay Nzamb anch usadika “chad lel disudiel dia mangand dieza.” Chinech chikurumburik yom ik? Chikurumburik disudiel dia winyikel wa antu ni disambishil dia kuyikel kwa Want wa Nzamb. Kushilamu ik kukuwanyina mu winyikel wa Want wa Nzamb? Dandamen kutang chakwel ujingunin.

^ par. 8 Tal mutu wa mulong ulondina anch “Uman Kulond Piur pa Uprofet Wakin.”