Yang pafundinau anch yidiamu

Yang pafundinau anch yidiamu

Ov, Wij?

Ov, Wij?

Matafad matanau mu mankur ma Babilon ni mutapu wamabulangau mamekeshin nchik anch yom yilondinay Bibil yid yakin?

IN KUKIMBIJOL yom ya pansh ya pakur avumbula mu divu pa ndond yading Babilon wa pasak matafad mavud nakash masadinau mulong wa kutung nich musumb. Kukwatijan ni mwin kukimbijol yom ya pakur Robert Koldewey, matafad mud minam amadiosha ku fur wabudinau “pol pa musumb, pa ndond padinga divu diwamp ni masuku . . . mavud mulong wa kumosh.”

In kukimbijol yom ya pansh ya pakur atanin uman umekeshina anch anyikel a mu Babilon asadina kand ma fur minam mulong wa kusal nich chom chikwau chikash. Mulej Paul-Alain Beaulieu, mwin kwilej nsangu ni dizu diasadinangau mu Asiri wa pasak ku Iniversite wa Toronto, ulondin anch: “Yom yafundau mu Babilon yimekeshin anch mwant wapana mbil anch mutu mwawonsu ukumubwambwila, ap muntu mwawonsu ukuburena kalimish ku yom yitumbila ading afanyidin kumudjibul mu fur ni kumwoshinamu.” Yom yimwing yafundau pa chirung cha mwant Nebukadinesar yilondin anch: “Yisheshany, yoshany, yoshany . . . mu fur wa kwisukin, findishany mish, yijipany kusutil ku kuyidjibwil mu mizuzu ya kasu.”

Yom yiney yiyivurishin antu akata kutang Bibil yinship yilejenau mu Daniel shapitre 3. Tutangin mu Shapitre winou anch, Mwant Nebukadinesar wasala chirumbidij chijim cha utad wa or mu kabeng wa Dura​—pol pa musumb wa Babilon. Palikau ansand asatu in Hebereu Shadirak, Meshak, ni Abed Nego kwifukwil chirumbidij chinech, Nebukadinesar wajimana nakash, ni wapana mbil ya kuwej kasu “kapamp sambwad mu ruteng ra kasu,” ni “kuyidjibul mu ruteng ra kasu” amakundj inay asatu. Mwangel wa dikand wayipandisha ku rufu.​—Dan. 3:1-6, 19-28.

© The Trustees of the British Museum. Licensed under |CC BY-NC-SA 4.0 Source

Ditafad pafundinau dijin dia Nebukadinesar

Matafad matanau mu Babilon mading mamekeshin kand anch yom yilondinay Bibil yid yakin. Pakach pa matafad minam mavud ading afundinap mazu ma kumukumbujol nich mwant. Mazu mamwing malondin anch: “Nebukadinesar, Mwant wa Babilon . . . Chipang, natunga am mwant mujim . . . El anam ayikelamu chikupu.” Mazu minam mafanaken nakash ni mafundinau mu Daniel 4:30, malejena mutapu wibazinay Nebukadinesar anch: “Tal kujimb kwa Babilon. Nautunga mudi musumb wam ujim wa kumekesh usu wam, ni dikand diam, ni uyaj wam, ni katumb kam.”