Tukwatany Mipak Yimulimishina Nzamb
Tukwatany Mipak Yimulimishina Nzamb
“Muntu ubabel ukat kushinshikin kuyilay.”—JINSW. 14:15.
1, 2. (a) Chom ik tufanyidina kutong cha kusambish mu mipak yawonsu tukwatina? (b) Ov, yipul ik tukeza kushinshikin?
TUYIKWATINING yivud dichuku ni dichuku. Yivud yikweting yibudikin yikemp ya chikupu. Pakwez, yikwau yikutwish kwikal nich chibachikin chikash mu mwom wetu. Ov, yom ik tukwatininga mwamu? Mipak. Mu mipak yawonsu tukwatiniga yikemp ap yijim, rutong retu ra kusambish rifanyidin kwikal ra kumulimish Nzamb.—Tang 1 Korint 10:31.
2 Ov, utongin anch chiswapeling kukwat mipak, ap chikasiken kudi ey kusal mwamu? Anch tusotin kuya kurutu mu kukul kwa in Kristu, tufanyidin kwilej mutapu wa kutond pakach pa kuwap ni kuyip ni kukwat chad mipak yimekeshina yitongijok yetu ayinetu, pakad kumekesh yitongijok ya muntu mukwau. (Rom 12:1, 2; Heb. 5:14) Ov, mayingish ik makash matubachikina kwilej mutapu wa kukwat mipak yiwamp? Mulong wak chikasikening yisu yivud kuyikwat? Ni jinzau ik tukutwisha kulondul mulong wa kwikal nich kashinsh anch mipak tukwatina yikat kumulimish Nzamb?
Ov, Mulong Wak Chifanyidina Kukwat Mipak?
3. Chom ik tufanyidinap kulikidil chakwel chiyipisha mipak tukwatina kuya kurutu?
3 Anch tutwishinap kukwat mipak chisu cha milong yitina kulondul yijil ya Bibil, ambay netu a shikol ap ambay netu a mudimu akutwish kulond anch twitiyijinap chakin kamu yitiyij yetu ni chiswapel kutubachik kudi antu akwau. Akutwish kudimban, kwiy yakul ku shikol, ap kwiy yom ni kutubachik chakwel “tulondula chisak cha antu avud” mu kusal yom mudi awiy ap kujindjik uyimp usadinau. (Kub. 23:2) Pakwez, muntu wija mutapu wa kukwat mipak yimulimishina Nzamb kakezap kulikidil wom ap rusot ra kumwitiyij yimubachika kusal yom yipwitijadina nich kom kend kafumbinau kal kudi Bibil.—Rom 13:5.
4. Mulong wak antu akwau akutwish kusot kukwat mipak pa ndond yetu?
4 Kadap antu awonsu asotininga kukwat mipak mulong wetwetu akata kukimb kutusal nayimp bwat. Ap arund akweta chitongijok cha kutukwash akutwish kukasikesh anch tulondula chiyul chau. Anch tudi kulemp ni kwol kwetu, anamakwetu akutwish kand kutongin piur pa ukash wetu ni akutwish kwiyov anch afanyidin kudandamen kuyibachik ayinau mu kukwat mipak ya usey tutanijanininga nich. Pakwez, shinshikinany nawamp milong ya kwiyokish kwa chimwingang. Bibil ulikishin patok kusadil kuyimp kwa mash. (Mid. 15:28, 29) Pakwez, yom yikwau yimedina pa ukash wa mujimbu, kayilejenap patok ni yitin anch muntu ni muntu pakach petu akwat mupak wend amwinend piur pa mulad wa kwiyokish tukeza kwitiy ap kulik. * Akatish netu akutwish kwikal nich yitongijok yikash pa milong yiney. Pakwez, pitukwatina mipak piur pa milong yiney, mwin Kristu mwawonsu wabatishau kal ufanyidin kusend “chisend chend amwinend.” (Gal. 6:4, 5) Chitongijok chetu cha kusambish chidi cha kulam kom ketu kawamp kurutu kwa Nzamb, kwa antu bwat.—1 Tim. 1:5.
5. Mutapu ik tukutwisha kwipuk kuman mar ma kusheshik kwa ritiy retu?
5 Kulik ku kwat mipak kukutwish kututek mu ubaj ukash. Mwin kwilej Jakobu wafunda anch muntu wakad kukwat mupak “ukat kwidjidjek ku yom yawonsu yikat kusalay.” (Jak. 1:8) Mudi muntu udia waat wakad chikay udia pa karung ka mambek makash, akez kumubachik kudi yitongijok ya antu yikata kushemunik ni kukarumwok. Chiswapel mud ik kudi muntu wa mutapu winou kuman mar ma kusheshik kwa ritiy rend ni kuyel antu akwau mulong wa mwikadil wend uyimp! (1 Tim. 1:19) Mutapu ik tukutwisha kwipuk yom yiney? Tufanyidin ‘kwikasikesh mu ritiy.’ (Tang Kolosay 2:6, 7.) Mulong wa kwikasikesh, tufanyidin kwilej mutapu wa kukwat mipak yimekeshina ritiy retu mu Dizu dia Nzamb diapepilau. (2 Tim. 3:14-17) Pakwez, chom ik chikutwisha kukangesh ukaliweny tukweta wa kukwat mipak yiwamp?
Mulong Wak Chikutwish Kukasikan Kukwat Mipak
6. Ov, mutapu ik tukutwisha kukwachik nich wom?
6 Wom ukutwish kutuziyish—wom wa kukwat mupak uyimp, wa kukangany, ap wa kumekan chisup kudi antu akwau. Yovil yiney yoviken. Kwikil muntu usotining kukwat mupak uyimp, mupak ukutwisha kulet mar ap pamwingap usany. Ap mwamu, rukat ra Nzamb ni Dizu diend yikutwish kutukwash kupwish wom wetu. Mu mutapu ik? Rukat ra Nzamb rikez kutubachik kukimbijol chisu chawonsu mu Dizu diend ni mu mikand yimedina pa Bibil kurutu kwa kukwat mipak ya usey. Chawiy lel tukez kupipesh uvud wa yilim tusadina. Mulong wak? Mulong Bibil ukutwish “kuyilej akad manangu kubabal, ni kumulej nsangarum ronganyin ni yitongijok yakin.”—Jinsw. 1:4.
7. Ov, chilakej cha Mwant David chitufundishin ik?
7 Ov, chirumburikin anch tukudandamen kukwat ching mipak yiwamp? Bwat. Etwawonsu tukat kurumbukang. (Rom 3:23) Chilakej Mwant David, wading muntu wa manangu ni ushinshamena. Pakwez, kudi yisu yimwing wakwata mipak yiyimp yamuletina amwinend ni antu akwau mar. (2 Sam. 12:9-12) Ap mwamu, David kalikap kurumbuk kwend kuyipisha ukaliweny wend wa kukwat mipak yamukangesha kutambul dilau dia Nzamb. (1 Ant 15:4, 5) Tukutwish kukwat mipak chikalap nchik kurumbuk kwa pasak anch, twavurik mudi David anch Yehova ukez kavuramen uyimp wetu ni kutulikishin yitil yetu. Ndiy ukez kudandamen kuyilam antu amukatina ni amuziyidila.—Kus. 51:1-4, 7-10.
8. Ov, chom ik twileja kal kusutil chiyul cha Paul piur pa uruw?
8 Tukutwish kupipesh yakamish twovila piur pa kukwat mipak. Ov, mutapu ik? Anch twaman anch yisu yimwing kudi jinjil jivud jakin tukutwisha kutond. Talany mutapu watongay kambuy Paul pa mulong wa uruw. Nich usu wa spiritu, ndiy wafunda anch: ‘Anch muntu watong amwinend anch usadil nayimp pantaliken nich ujik wend, anch wakudil kal, ni chifanyidin chisadika mwamu, mulikany asala mudi musotilay, ndiy kasadilip chitil. Atana. Pakwez wiminya wilam ba-a mu muchim wend, ndiy kakwetip mulong, pakwez anch uyikedil rusot rend ni ukwatin mupak winou mu muchim wend amwinend wa: kulam ujik wend ukusal nawamp.’ (1 Kor. 7:36-38) Paul walejana anch ujich udi mwikadil uwamp, pakwez wawiyap ching kusu mwikadil umwing udia uwamp.
9. Ov, tufanyidin kutongin pa mutapu umenau antu akwau mipak yetu? Rumburil.
9 Ov, tufanyidin kutongin pa mutapu amenau antu akwau mipak tukwatina? Mu chilik kampand. Tal yalonday Paul piur pa milong ya kudia yakudia yikutwisha kumekan mudi ayilambula kudi akish. Ndiy witiyija anch mupak winou kiwelap kwikal awinau uyimp bwat, pakwez wela kumusal nayimp muntu mwawonsu wadinga nich kom kaziyina. Ov, mupak ik wakwatay Paul? Ndiy wafunda anch: “Anch yakudia yikutwish kumuwish mwanamakwam mwin Kristu mu chitil, kinikez kadiap kand mbij, chamwamu yam namuwisha kal mwanamakwam.” (1 Kor. 8:4-13) Tufanyidin niyetu kushinshikin mutapu yikeza mipak yetu kwikal nich usu pa kom ka antu akwau. Pakwez, chom chijim kudi etu chidi chibudikin chikwikal nich kutond kwetu pa urund wetu ni Yehova. (Tang Rom 14:1-4.) Ov, yany ik ya Bibil yikeza kutukwash kukwat mipak yimulimishina Nzamb?
Jinzau Musamban ja Kulondul Mulong wa Kukwat Mipak Yiwamp
10, 11. (a) Ov, mutapu ik tukutwisha kwipuk kwibaz mu dijuku? (b) Chom ik chifanyidinau amakurump kulam mu manangu pakwatinau mipak yitadina chikumangen?
10 Kwipuk kwibaz. Kurutu kwa kusal chom kanang, tufanyidin kwiyul ayinetu anch, ‘Ov, nikwet mbil ya kukwat mupak winou?’ Mwant Salomon wafunda anch: “Anch kwibaz kwez, chad usany ukat kulondul, pakwez in kwitudish akwet manangu.”—Jinsw. 11:2.
11 Anvaj akutwish kuyinkish anau yisu ya kukwat mipak yimwing, pakwez an kafanyidinap kutong kamu anch akwet mbil ya mutapu winou ya kukwat mipak. (Kol. 3:20) Amband ni amaku akwet chilik kanang cha ulabu mu dijuku pakwez afanyidin kuziyil ku umutakel wa anfumwau. (Jinsw. 1:8; 31:10-18; Efes 5:23) Chilik chimwing, amakundj niyawiy afanyidin kwijik anch umutakel wau ukwet mipak ni afanyidin kumuziyil Kristu. (1 Kor. 11:3) Amakurump akwatin mipak yitadina chikumangen. Pakwez, asadin usu wa kwipuk ‘kupandakesh pa yom yifundilau’ mu Mukand wa Nzamb. (1 Kor. 4:6) Alondwil kand nakash wintakel utambwilau kudiay kashalapol ushinshamena. (Mat. 24:45-47) Tukutwish kwiyep ayinetu ni antu akwau yakamish ni mar anch twakwat mipak nich kwitudish ching kusu anch atwinkish mbil ya kusal mwamu.
12. (a) Ov, mulong wak tufanyidin kukimbijol? (b) Rumburil mutapu ik ukutwishay muntu kukimbijol.
12 Kukimbijol. Solomon wafunda anch “Yitongijok ya mwin mushiku ya kusal yom, yishikin ku kupit, pakwez kudi ndiy ukusala swa, ukushik ku kuburen.” (Jinsw. 21:5) Chilakej, ov ukat kushinshikinang pa mudimu wa kwisak ukulejinau kusal? Kangal walik yovil yikutakela. Shinshikin pa milong yawonsu, kimb chiyul kudi antu ija nawamp milong mudi yiney, ni tal yany ik yidia mu Bibil yisambina pa mulong winou. (Jinsw. 20:18) Chakwel utenchika kukimbijol kwey, rijek ma list maad—umwing ulejen kachom pa kachom piur pa yiyukish, ni mukwau ulejena mitambu yiyimp. Kurutu kwa kukwat mupak, ufanyidin “kuchind usey.” (Luke 14:28) Shinshikin usu ukwikala nich mupak wey kangal kusu pa mwikadil wey wa nfalang pakwez kand pa ukash wey wa muspiritu. Chifanyidin kwitekin chisu ni kusal usu wa kukimbijol. Pakwez mu kusal mwamu, ukutwish kwipuk kukwat swaa mipak yitwadina ku yakamish yakad usey.
13. (a) Ov, ukashinsh ik udia mu Jakobu 1:5? (b) Mutapu ik tukutwisha kulembil mulong wa kutukwash?
13 Kwit manangu. Mipak yetu yikez kumulimish Nzamb ching kusu anch twamwit chakwel atukwasha kuyikwat. Kambuy Jakobu wafunda anch: “Anch umwing wenen waburedin manangu, amwita Nzamb, chad ndiy ukumwinkish, mulong ukat kupan kudi awonsu wakad katond.” (Jak. 1:5) Kwikil usany anch twitiy anch tuswiridin kwikal nich manangu ma Nzamb chakwel matukwasha kukwat mipak. (Jinsw. 3:5, 6) Chikwau kand, kuchingejin ching kusu pa yitongijok yetu ayinetu kukutwish kutushadish kamu. Pitukata kulembil chakwel atwinkisha manangu ni kukimbijol yany ya mu Dizu dia Nzamb, tukat kulikidil spiritu wa Nzamb atukwasha kujingunin yibachikin yakin yisadina anch tusota kusal yom kanang.—Heb. 4:12; tang Jakobu 1:22-25.
14. Ov, mulong wak tufanyidin kwipuk kuladik yom?
14 Kukwat mupak. Kangal washiken swaa ku rizau riner kurutu kwa kukimbijol ni kulembil mulong wa kwit manangu. Muntu mwin manangu utekining chisu cha ‘kushinshikin kuyilay.’ (Jinsw. 14:15) Mu mutapu ukwau, kangal walond anch ukusal diamashik pa ndond pa kusal nlel. Mwin kuladik milong ukutwish kusambish kwit dilikishin mulong wa kuburen kusal yom. (Jinsw. 22:13) Pakwez, muntu ulabina kukwat mupak—utondin, chakwel antu akwau atakel mwom wend.
15, 16. Ov, chom ik chifanyidina kusal pitukwatina mupak?
15 Kusadil mupak ukwatina. Usu tusadina wa kukwat mupak uwamp ukutwish kwikal wakad usey anch tulondwil kachom pa kachom ka mupak winou. Salomon wafunda anch: “Sal midimu yey yawonsu nich usu.” (Mul. 9:10) Chakwel tutwisha, tufanyidin kujingunin yom yasala anch tukwata mipak yetu. Chilakej, mwin kulejan udia mu chikumangen ukutwish kukwat mupak wa kwikal chibol. Ov, ukutwish? Ukutwish anch kalikidilap mudimu upandaken wa ku mujimbu ni kwipuwangesh kuyipish usu wend ni kushadish chisu chifanyidinay kusal mu mudimu wend wa kulejan.
16 Chiswapelingap kukwat mipak yiwamp yisu yivud. Mulong wak? Mulong “ngand ya kabuj yidi mu chikas cha Satan.” (1 Yoh. 5:19) Tufanyidin kurish “ni ant a mangand ma mididim, kurish ni mizwizwimb yiyimp ya mu jindond ja mwiur.” (Efes 6:12, TMK) Kambuy Paul ni mwin kwilej Jud alejana anch antu akwatina mupak wa kumulimish Nzamb akez kurish nich makas mau.—1 Tim. 6:12; Jud 3.
17. Pa chisu chishikedininga kukwat mipak, ov, chom ik chitiningay Yehova etu kusal?
17 Kuchirikin mupak ni kutenchik yom anch chitwishikin. Mipak yawonsu yisadikiningap mu mutapu uyikwatinau. “Chisu cha mar” chikat kutushiken etu awonsu. (Mul. 9:11) Ap mwamu, Yehova uchingejin anch tukez kujijaman mu mipak yimwing chikalap nchik yoziu yikutwisha kutushiken. Mupak wa muntu wa kupan mwom wend kudi Yehova ap wa kusal machip ma uruw udiap wa kutadik. Nzamb uchingejin anch tushakama kwambatan nich mipak yiney, (Tang Kuseng 15:1, 2, 4.) Pakwez, mipak yivud yidingap ya usey. Muntu wa manangu ukez kuchirikin chisu ni chisu pa mipak yend yikwatinay. Ndiy kakezap kulikidil anch chibud chimukangesha kutenchik ap kuswimp mupak wend. (Jinsw. 16:18) Chitongijok chend cha kusambish chidi cha kwikal nich kashinsh anch mwom wend udandamedin kumulimish Nzamb.
Yifundisha Antu Akwau Kukwat Mipak Yimulimishina Nzamb
18. Ov, mutapu ik ukutwishau anvaj kuyifundish anau chakwel akwata mipak yiwamp?
18 Anvaj akutwish kusal usu wau wawonsu chakwel ayikwasha anau mutapu wa kukwat mipak yimulimishina Nzamb. Chilakej chiwamp chidiokiling kudi alej awamp. (Luka 6:40) Pa chisu chiwanyidina, anvaj ukutwish kuyirumburil anau piur pa jinzau jikutwishau kulondul mulong wa kukwat mupak kanang. Awiy akutwish kand kuyilikidil anau chakwel akwata mipak yimwing ayinau ni kuyilej anch mipak yiney yikwet yibudikin yiwamp. Ov, chikwikal nchik anch mwan wakwat mupak uyimp? Chitongijok cha kusambish cha nvaj chikutwish kwikal cha kumulam mwan chakwel ipuka yibudikin yiyimp, pakwez kusal mwamu kukutwishap kwikal mulong wa ukwash wa mwan. Chilakej, nvaj ukutwish kumwinkish mwanend mbil ya kwikal nich mukand wa kwendish nich motak. Anch mwan wajiril chijil piur pa mutapu wa kwendish nawamp mwotak ni amwit nfalang. Anvaj akutwish kufut nfalang jinija. Pakwez, anch amwit mwan kusal mudimu chakwel kufut nfalang jinej, ndiy ukwilej nakash kusend chisend mulong wa yisal yend.—Rom 13:4.
19. Ov, chom ik tufanyidina kuyilej in kwilej Bibil, ni mutapu ik tukutwisha kusal mwamu?
19 Yesu wayileja in kwilej end anch afanyidin kuyilej antu akwau. (Mat. 28:20) Chom chimwing cha usey nakash chitufanyidina kuyilej in kwilej Bibil chidi mutapu wa kukwat mipak yiwamp. Pa kusal mwamu, tufanyidin kwipuk kuyilej chifanyidinau kusal. Chiwapidil mudi ik kudi etu kuyilej mutapu wa kutongijokin pa yany ya Bibil chakwel atwisha kukwat ayinau mipak ya yifanyidinau kusal. Mulong, “muntu ni muntu ukez kirumburilap amwinend kudi Nzamb.” (Rom 14:12) Chawiy lel, etu awonsu tufanyidin kwikal nich diyingish dia kukwat mipak yimulimishina Nzamb.
[Dizu didia Kwishin kwa paj]
^ par. 4 Mulong wa kwisambin pa mutu wa mulong winou, tal mu Mudimu Wetu wa Want wa Kalang 2006, pa paj wa 3-6, mu wenjil ulondin anch: “Mutapu ik Nifanyidina Kuman Yikunku ya Mash ni Kwokan Kwitina Kusadin kwa Mash Mam Amwinam?”
Mutapu ik Ukutwisha Kwakul?
• Ov, mulong wak tufanyidin kwilej mutapu wa kukwat mipak?
• Ov, mutapu ik wom tukutwisha kukwachik nich wom, ni mutapu ik tukutwisha kupwish wom wetu?
• Ov, jinzau ik musamban tukutwisha kulondul chakwel twikala nich kashinsh anch mipak yetu yimulimishin Nzamb?
[Yipul ya Dilejan]
[Kamushet/Chipich chidia pa paj wa 20]
Jinzau ja Kulondul Mulong wa Kukwat Mipak Yiwamp
1 Kwipuk Kwibaz
2 Kukimbijol
3 Kwit Manangu
4 Kukwat Mupak
5 Kusadil Mupak Ukwatina
6 Kuchirikin Mupak ni Kutenchik Yom
[Chipich chidia pa paj wa 19]
Muntu wakad kukwat mipak udi mudi muntu udia mu wat wakad chikay pa karung ka mambek makash