Yang pafundinau anch yidiamu

Yang pafundinau anch yidiamu

Mulong wa Mwom ni Chisambu, Endilany mu Chilik cha Spiritu

Mulong wa Mwom ni Chisambu, Endilany mu Chilik cha Spiritu

Mulong wa Mwom ni Chisambu, Endilany mu Chilik cha Spiritu

“Wakad kwendil mu mujimbu wa mbij, pakwez kwendil mu chilik cha spiritu.”—ROM 8:4, TMK.

1, 2. (a) Ov, mwikadil ik ukash washikena kudi muntu mwin kuzuwol padingay ni kwendish motak? (b) Ov, ubaj ik udingaku anch muntu wawil mu kuzuwol kwa muspiritu?

 KALERIK wa milong ya transport mu États-Unis walonda anch: “Kwendish nich kuzuwol kupandaken nakash ni kukweting yibudikin yiyimp muvu ni muvu.” Matelefon madi pakach pa yom yikutwisha kumuzuwol mwin kwendish ku yom yisadilay—kwendish. Muntu umwing pakach pa asatu ipulau walonda anch ayichanya ap ading piswimp ni kuyichany kudi motak wadinga ni mwin kwendish wadinga ni kwambamb ku telefon. Kusal yom yivud pendishinay muntu kukutwish kumekan kuwamp, pakwez yibudikin yikutwish kwikal yiyimp nakash.

2 Chilik chimwing, urund wetu ni Nzamb ukutwish kuyip. Mudi mwin kwendish mwin kuzuwol ukata chisu chivud kukangany kuman yijingidij ya ubaj, muntu mwin kuzuwol muspiritu ukutwish kuwil swaa mu mwikadil uyimp. Anch twasambish kuvuramen mwikadil wetu wa win Kristu ni mijikit ya uteokras, ritiy retu rikez kujiy. (1 Tim. 1:18, 19) Kambuy Paul wababesha mulong wa ubaj winou payilejay ambay nend in Kristu a ku Rom anch: “Manangu ma mujimbu madi rufu; pakwez manangu ma [s]piritu madi mwom ni chisambu.” (Rom 8:6, TMK) Ov, chom ik chasotay Paul kulond? Mutapu ik tukutwisha kwipuk “manangu ma mujimbu” ni kukimb “manangu ma spiritu”?

Awiy “Kakuyifishap” Nich

3, 4. (a) Ov, kurish ik kwafunday Paul kwarishay amwinend? (b) Mulong wak tufanyidin kutongin piur pa mwikadil wa Paul?

3 Mu mukand wend wayifundinay in Rom, Paul wafunda piur pa kurish kwarishay amwinend—kupwitijan pakach pa mujimbu ni manangu mend. (Tang Rom 7:21-23.) Paul kipanap mu kwiyingish ap kwiyovil amwinend riy, mudi wadinga ukwachikina nich chitil chasala anch akanganya kwikwash amwinend. Pakwez, ndiy wadinga mwin Kristu ukudila muspiritu, uzizidilau many, ni watondau chakwel ikala “mupostol wa in mangand.” (Rom 1:1; 11:13TMK) Pakwez, ov, mulong wak Paul ufundin piur pa kurish kwend amwinend?

4 Paul witiyija nich kashinsh anch kelap kutwish kusal rusot ra Nzamb mudi mwasotay amwinend. Ov, mulong wak? Ndiy walonda anch: “Antu awonsu asala yitil, adi kwau kulemp nend Nzamb mwin kuyipandish.” (Rom 3:23) Mudi mwan a Adam, yibudikin ya chitil yamushikena Paul pa mujimbu wend wakad kuwanyin. Chitwishikin kumufanikesh niyetu mulong etwawonsu tudi akad kuwanyin ni tukat kurishang mudi ndiy dichuku ni dichuku. Chikwau kand, kudi yom yivud yiletin kuzuwol yikutwisha kupwit manangu metu ni kutudiosh mu ‘kajil kiwongila kakata kutakel ku kupand.’ (Mat. 7:14, TMK) Pakwez, Paul kashadishap ruchingej, niyetu kitufanyidinap kushadish.

5. Ov, kwisu kwatanay Paul ukwash?

5 Paul wafunda anch: “Ov, nany ukeza kwinkamunin . . . ? Namujikitish Nzamb mulong wa Yesu Kristu ukeza kusal chom chinech.” (Rom 7:24, 25) Chawiy lel, ndiy wayileja antu “adia mu Yesu Kristu”—in Kristu azizidilau many. (Tang Rom 8:1, 2.) Kusutil ku spiritu wend utumbila, Yehova uyimen mudi anend, ni uyitazukin anch “answan nend Kristu.” (Rom 8:14-17TMK) Spiritu wa Nzamb pamwing ni ritiy rau mu yakupesh ya difut ya Kristu, uyikwashin kuwin njit jisambinay Paul, chawiy lel “Kakuyifishap” nich. Awiy akat kuyikol “ku yijil ya chitil ni ya rufu.”

6. Ov, mulong wak atushalapol awonsu a Nzamb afanyidin kutesh mazu ma Paul?

6 Ap anch Paul wading uyilejin in Kristu azizidilau many, chalonday piur pa spiritu wa Nzamb ni yakupesh ya difut ya Kristu yikutwish kwikal ya ukwash kudi atushalapol awonsu a Yehova chikalap nchik ruchingej rikwetau. Mulong amupepila Paul chakwel apana chiyul chinech kudi in Kristu azizidilau many, chidi cha usey anch atushalapol awonsu a Nzamb atesha yafunday ni atambul yiyukish mu chiyul chinech.

Mutapu Nzamb “Wayifishay Nich Yitil mu Mujimbu”

7, 8. (a) Ov, Yijil “yakanganya mulong wa kuziy kwa muntu” mu mutapu ik? (b) Ov, chom ik chasalay Nzamb kusutil ku spiritu wend ni difut?

7 Mu shapitre wa 7 wa in Rom, Paul witiyija usu wa chitil piur pa mujimbu wakad kuwanyin. Mu shapitre wa 8, ni ndiy wisambina piur pa usu wa spiritu utumbila. Kambuy warumburila mutapu ukutwisha spiritu wa Nzamb kuyikwash in Kristu pakatau kurish nich usu wa chitil chakwel asala yom kwambatan nich rusot ra Yehova ni atambula kwitiyik kwend. Paul walejana anch kusutil ku spiritu wa Nzamb ni yakupesh ya difut ya Mwanend, Nzamb wawanyisha chom chelap kutwish kusadik mu Chijil cha Moses.

8 Yijil, ni mipak yend yivud, yayifisha nich akayitil. Pakwez, in kupesh a piur a Isarel asalanga mwinshin mwa Yijil ading akad kuwanyin ni katwishap kupan ya kupesh yiwanyidina mulong wa chitil. Chawiy, chimekeshin anch Yijil “yakanganya mulong wa kuziy kwa muntu.” Pakwez “wamutuma Mwanend amwinend mu chifu cha mujimbu wa chitil,” ni kumupan mudi chakupesh, Nzamb “wafisha nich yitil,” ni kupandakan “yakanganyau kusal mu Yijil ya Moses.” Mudi chibudikin, in Kristu azizidilau many ikala atentamina kwambatan nich ritiy mu difut dia yakupesh ya Yesu. Awiy ayilejin anch kafanyidinap “kwendil mu mujimbu wa mbij, pakwez kwendil mu chilik cha spiritu.” (Tang Rom 8:3, 4, TMK.) Chikwau kand, awiy afanyidin kusal mwamu mu mutapu ushinshamena djat ni kwinsudiel kwa mwom wau pa divu mulong wa kutambul “chibangul cha mwom.”—Kuj. 2:10.

9. Ov, dizu “yijil” diasadilau mu Rom 8:2 dirumburikin chom ik?

9 Kuwejaku ku “Yijil,” Paul wisambina piur pa “yijil ya spiritu” ni “yijil ya chitil ni ya rufu.” (Rom 8:2TMK) Ov, yisu yijil yiney? Pinap dizu “yijil” dijimbwilap yijidik kanang, mudi yijidik ya Yijil ya Moses. Buku umwing ulejen anch: “Dizu dia Grek dikarumwinau anch yijil pinap didi chany chidia mu muchim chitakedila yisal ya muntu—yiwamp ap yiyimp—yitakedilau kudi yijil chisu chawonsu. Dizu dined disambidin kand chany cha mwom wa muntu.”

10. Ov, mutapu ik tudia mwishin mwa yijil ya chitil ni ya rufu?

10 Kambuy Paul wafunda anch: “Chawiy mudi chitil chandama mu mangand mulong wa muntu umwing, ni rufu randama mulong wa chitil, chawiy rufu rashika kudi antu awonsu mulong antu awonsu asala chitil.” (Rom 5:12TMK) Mulong tudi an a Adam, etwawonsu tudi mu chijil cha chitil ni cha rufu. Mujimbu wetu wa yitil utukasikeshin chisu chawonsu kusal yom yikisinay Nzamb, chakwel tushikena ku kufa. Mu mukand wend wayifundinay in Galatia, Paul wisambina piur pa yisal ni yaku yiney mudi “midimu ya mbij.” Kupwa ndiy walonda kand anch: “Awiy akata kusal yom yiney kakez kaswanip want wa Nzamb.” (Gal. 5:19-21TMK) Antu a mutapu winou kashalijadinap ni antu akata kwendil mu mujimbu wa mbij. (Rom 8:4) “Chany chidia mu muchim chitakedila yisal ya muntu” ni ‘chany chau cha mwom’ chidi kamu cha mujimbu wa mbij. Pakwez, ov, antu asadila kusotan, kwifukwil akish, ni chisal cha kubauk, ap iyadjikininga kand mu yitil yikwau yikash awiy kusu akat kwendil mu mujimbu wa mbij? Bwat, pakach pa midimu ya mujimbu ya mbij mudi kand yom yimwing tukutwisha kuman mudi yilim kusu, mudi mikau, maujim, ntad, ni ris. Ov, nany ukutwisha kulond anch kakatap kwendang kand mu mujimbu wa mbij?

11, 12. Ov, chom ik chasalay Yehova mulong wa kutukwash chakwel tupandakana yijil ya chitil ni ya rufu, ni chom ik tufanyidina mulong wa kutambul kwitiyik kwa Nzamb?

11 Tukutwish kwikal ni musangar mud ik anch Yehova wasala usu chakwel tutwisha kupandakan yijil ya chitil ni ya rufu! Yesu walonda anch: “Mulong Nzamb wakata ngand nakash, ndiy wamupana Mwanend kapwokal chakwel muntu mwawonsu ukumwitiyija ndiy kakujiyap, pakwez ukez kwikal nich mwom wa chikupu.” Mu kwitiyij rukat ra Nzamb ni mu kutek ritiy mu yakupesh ya difut ya Yesu Kristu, tukutwish kukolik mu kufa nich kudiokal ku chitil twaswana. (Yoh. 3:16-18) Chawiy lel, tukutwish kulond mudi mwalonday Paul anch: “Namujikitish Nzamb kudi Yesu Kristu Nsalejetu!”

12 Mwikadil wetu udi wa chilik chimwing ni kutwok ku mayej makash. Anch tuchingejin kuyerik, tufanyidin kusal yitulejinay mwingang. Ap anch kwijidij ritiy mu difut kukutwish kutudiosh mu yijil ya chitil ni ya rufu, tuchidi ni katat akad kuwanyin ni akayitil. Chitin yom yivud mulong wa kwikal mu urund wa piswimp ni Nzamb ni kutambul kwitiyik ni chiyukish cha Nzamb. Kulondulijan nich kuwanyin kwa “yom yitentamina yitinau mu Yijil,” Paul wisambidin kand piur pa mulong wa kwendil mu chilik cha spiritu.

Kwendil mu Chilik cha Spiritu—Ov, Mutapu ik?

13. Ov, kwendil mu chilik cha spiritu kurumburikin ik?

13 Pitwendila, tuyiling pakemp-pakemp kwi ndond ap ku rutong kanang. Chawiy lel, kwendil mu chilik cha spiritu kwitin kuya kurutu muspiritu—chitinap kuwanyin muspiritu ap kuburen kusal uyimp. (1 Tim. 4:15) Dichuku ni dichuku ni kwambatan nich ukaliweny wetu, tufanyidin kusal usu wa kwendil, ap kushakam mu mwom wetu mu chilik nich wintakel wa spiritu. ‘Kwendil ku spiritu’ kukat kulet kwitiyik kwa Nzamb.—Gal. 5:16.

14. Ov, mutapu ik chidinga chibachikin cha antu akata “kulondul manangu ma mujimbu”?

14 Mu mukand wend wayifundinay in Rom, Paul wisambina piur pa mitapu yaad ya antu ni yitongijok yishalijadina. (Tang Rom 8:5.) Pinap mujimbu ujimbwilap ching kusu mujimbu wa mbij. Mu Bibil, dizu “mujimbu” akat kudisadil yisu yimwing mulong wa kwisambin piur pa ukayitil ni mwikadil wakad kuwanyin wa mujimbu. Mwikadil winou wawiy usadila anch kwikala kupwitijan pakach pa mujimbu ni manangu kwisambinay Paul. Pakwez, chinyim ni ndiy, antu akata “kulondul manangu ma mujimbu” kakutwishap ap kurish. Pa ndond pa kulondul yom yitinay Nzamb chakwel asala ni itiya ukwash uyinkishinau, awiy akat “kutongijok ching kusu ku yom yikatilau kudi wuntu.” Akat kutongin yisu yivud pa mutapu wa kusangar nich mapit ma ku mujimbu wau ni rusot rau ra mujimbu. Pakwez, yitongijok ya antu endila “mu chilik cha spiritu” chidi cha kutongin ku “yom ya spiritu”—yawonsu yitwinkishinay Yehova mulong wa kutukwash ni mijikit yetu ya win Kristu.

15, 16. (a) Ov, mutapu ik ukutwishay muntu kutek mu manangu mend yom yikata kuyipish yitongijok? (b) Ov, chom ik tukutwisha kulond piur pa yom yitekinau antu avud mu manangu lel unou?

15 Tang Rom 8:6, TMK. Mulong wa kusal chom chin chawonsu—chikala chiwamp ap chiyimp—muntu ufanyidin kutongin pa chinech. Antu adandamedina kutek manangu mau pa yom ya ku mujimbu akat kushikenang ku kukudish chitongijok chimwing ap manangu mimedina nakash pa yom ya ku mujimbu. Yovil, yisakin, ni rukat rau yikat kwimen nakash pa yom yiney.

16 Ov, nlel unou antu avud akwatiken nich ik? Kambuy Yohan wafunda anch: “Yom yawonsu yidia mu mangand, charumburik anch, maku mayimp ma akayitil, ni ris ra yom yikat kumanau nich mes mau, ni kwibaz kwa yom yikwetau ni kwa yom yisadilau, yom yiney yawonsu kiyidiokilap kudi Nzamb Tatuku, pakwez yidiokil ku mangand.” (1 Yoh. 2:16) Pakach pa maku minam padi yom mudi masandj, ntumb, ni mapit. Mabuku, magazet, majurnal, mafilim, matelevizion, ni ma Internet mizwil yom ya mutapu winou, chakusambish mulong yidi yom yitekinau antu avud mu manangu mau ni yisotinau chakin kamu. Pakwez, “manangu ma mujimbu madi rufu”— makat kuyipish urund wetu ni Nzamb nlel unou, kutuletin rufu mu machuku ma kurutu. Ov, mulong wak? “Mulong manangu ma mujimbu makankuny ni Nzamb, mulong kimakuziyilangip ku yijil ya Nzamb, chakin kimakutwiship; ni awiy akata kulondul ya mu mujimbu kakutwiship kumusangarish Nzamb.”—Rom 8:7, 8TMK.

17, 18. Ov, mutapu ik tukutwisha kutongin pa yom ya muspiritu, ni yibudikin ik yikeza kwikalaku anch twasal mwamu?

17 Ku mutambu ukwau, “manangu ma spiritu madi mwom ni chisambu”—mwom wa chikupu mu machuku ma kurutu ni chisambu mu muchim ni chisambu kand pamwing ni Nzamb nlel unou. Ov, mutapu ik tukutwisha kukimb “manangu ma spiritu”? Chidi mu kutongin pa yom ya muspiritu pakad kujing ni kulikidil chakwel manangu ni mwikadil wa muspiritu yikula mukach mwetu. Anch twasal mwamu, tukwet manangu makata ‘kuziyil ku yijil ya Nzamb’ ni makata “kulondul” yitongijok yend. Pakata kutushiken yoziu, tukutwishap kwikal nich kashinsh piur pa mwikadil tufanyidina kulondul. Tukez kwikal abachikinau mulong wa kusal yom yiwamp—yambatena nich spiritu.

18 Chawiy lel, chidi cha usey kutongin pa yom ya muspiritu. Tusadil mwamu kusutil ku ‘kutenchik manangu metu mulong wa kusal chom,’ ku kutung mwom wetu pa mijikit ya muspiritu mudi kulembil pakad kujing, kutang ni kwilej Bibil, kukumangan ku yikumangen, ni mujikit wa win Kristu. (1 Pita 1:13) Pa ndond pa kulikidil chakwel yom ya mujimbu yituzuwola, tutekany amboku manangu metu pa yom ya muspiritu. Chawiy lel tukez kwend mu chilik cha spiritu. Kusal mwamu kukez katuletin yiyukish, mulong kutongin piur pa spiritu kurumburikin mwom ni chisambu.—Gal. 6:7, 8.

Ov, Ukutwish Kurumburil?

• Ov, yom ik “yakanganyau kusal mu Yijil,” ni mutapu ik wayipandakanau kudi Nzamb?

• Ov, “yijil ya chitil ni ya rufu,” chom ik ni mutapu ik tukutwisha kukolik kudi yiney?

• Ov, chom ik tufanyidina kusal chakwel tukudisha “kutongin pa yom ya muspiritu”?

[Yipul ya Dilejan]

[Chipich chidia pa paj wa 16, 17]

Ov, ukat kwend mu chilik cha mujimbu ap mu chilik cha spiritu?