Yang pafundinau anch yidiamu

Yang pafundinau anch yidiamu

Winou Udi Uswan Wetu wa Muspiritu

Winou Udi Uswan Wetu wa Muspiritu

“Winou udi uswan wa antu a Yehova.”—ISAY 54:17NW.

1. Chom ik chalamay Yehova nich rukat mulong wa ukwash wa antu?

YEHOVA, ‘Nzamb ukweta mwom ni ushichinga chikupu,’ walama rusangu rend ripanina mwom mulong wa antu. Chidi chakin, mulong “dizu dia Nzamb  . . . dishiching chikupu.” (1 Pita 1:23-25) Chidi cha kujikitish mud ik anch Yehova walama nich rukat rusangu mudi riner ra usey mu Mazu mafundinau, Bibil!

2. Mu Dizu diend difundinau, ov, chom ik chalamay Nzamb mulong wa antu end kusadil?

2 Mu Dizu diend, Nzamb walama dijin diend diakashinsh diatonday amwinend mulong wa antu kudisadil. Mifund yijimbwil chakusambish “Yehova Nzamb” mu “rusangu ra maur ni divu.” (Dis. 2:4) Dijin dia Nzamb adifunda tupamp tuvud mu chilay pa mayal ma kusong madinga nich yijil dikum. Chilakej, chijil cha kusambish chasambisha anch: “Am nidi [Yehova] Nzamb wey.” (Kub. 20:1-17) Dijin dia Nzamb didiaku mulong Mwant Mwin Mangand Yehova wadikinga Dizu diend ni dijin diend kwikalap nchik usu wawonsu wa Satan mulong wa kudijiyish.—Kus. 73:28.

3. Ap anch yilim yizwil mu marelijon, ov, chom ik chalamay Nzamb?

3 Mu Dizu diend, Yehova walama kand uyakin. Ap anch yilim yizwil pa mangand mawonsu, tujikitishin mud ik anch Nzamb watwinkishin chitokish cha muspiritu ni uyakin! (Tang Kuseng 43:3, 4.) Ap anch antu avud endil mu mididim, tukwet musangar wa kudandamen kwendil mu chitokish chipaninay Nzamb.—1 Yoh. 1:6, 7.

TUKWET USWAN UFANYIDINA KUSEND NICH USEY

4, 5. Ov, chisend ik cha pakampwil chikala chetwetu kusambish mu muvu wa 1931?

4 Chitudia in Kristu, tukwet uswan tufanyidina kusend nich usey. Ndinguril (Dictionnaire Hachette) ulondin anch: “Uswan wa ngand udi ngikadil, yishankur, yom yijikena ya mwom yidandamedina mu mivu yivud ni yikalaku kudiosh ku chisak cha antu a chimbu cha mivu yimwing kushik ni ku chisak chikwau cha antu.” Mu uswan wetu wa muspiritu mudi chiyukish cha kwikal nich ronganyin rakin ra Dizu dia Nzamb ni kutesh nawamp kwa uyakin piur pend ni ntong jend. Ukwet kand chisend kamu cha pa kampwil.

Chading cha musangar nakash kwitiy dijin dia Atuman a Yehova ku chikumangan chetu cha mu 1931

5 Chisend chinech chikala chikunku cha uswan wetu wa muspiritu ku chitentam chetu mu Columbus, Ohio, États-Unis, mu 1931. Mazu “JW” mamekana pa program wachapau. Nambaz umwing walonda anch: “Kwading kwiyipul piur pa kurumburik kwakin kwa mazu minam miswipishinau JW Kuchingel—Kusu, Kutal Kusu.” Ading ni kututazuk anch in Kwilej a Bibil, pakwez twitiyija dijin dia Atuman a Yehova kusutil ku mupak ukash mu Diarubing, Kafunfut 26, 1931. Chading cha musangar nakash kutambul dijin dined dia mu Mifund. (Tang Isay 43:12.) Mukadivar umwing wavurika anch “Nikezap kavuramen kutoy kwamushena ni nkash jabulau ku chikumangan chinech.” Kwikil muntu mukwau wadinga ukatila dijin dined, pakwez Nzamb watuyukishin mu kudisadil mu mivu makum chinan ni kusut. Chidi cha katumb ka pakampwil mud ik kwikal Atuman a Yehova!

6. Ov, mu uswan wa muspiritu mudi rusangu ik rakin?

6 Mu uswan wetu wa muspiritu mudi dipit dia uyakin ni rusangu ra usey ra pasak. Chilakej, shinshikin piur pa Aburaham, Isak, ni Jakob. Tatuku mwin majuku winou ni majuku mend afanyidina kwisambin piur pa mutapu wa kumusangaresh Yehova. Chawiy lel, chishimokishinap mud ik anch Josef muntu utentamina wadjibwila kulemp masandj mudi anch kasotinap “kusal kand chitil kurutu kwa Nzamb”! (Dis. 39:7-9) Yisal ya in Kristu, ap yany, ayipana kand kukan ap kusutil ku chilakej. Pakach pay pading manans piur pa Yakudia ya Urel ya Mwant yalejanay Paul ku yikumangen ya in Kristu. (1 Kor. 11:2, 23) Nlel, tuyom tukemp tukemp tuswiridina mulong wetwetu kumwifukwil Nzamb “mu [s]piritu ni uyakin” tudi mu Dizu diend diafundau. (Tang Yohan 4:23, 24.) Bibil udi chitokish kudi antu awonsu, pakwez pakampwil chitudia Atushalapol a Yehova tusangaredin chinech.

7. Ov, mu uswan wetu mudi kushilamu ik kukasikeshina?

7 Mu chisik kanang, mu uswan wetu wa muspiritu mudi jinsangu jivud ja katat japalangeshau jilejena anch ‘Yehova udi ku mutambu wetu.’ (Kus. 118:7) chinech chitusadil twiyova mu diking, ap pa chisu chitupompatinau. Chikunku chikasikeshina cha kwiwejinaku kwa chisu chawonsu kwa uswan wetu wa muspiritu kudi kushilamu kwinoku anch: ‘Ut wawonsu ukuchilau mulong wa kukurishish ukez kupandikanap bwat, ni rudim rawonsu rikeza kakulankin mu dirumburish ukez karifish nich. Winou udi uswan wa antu a Yehova, ni kutentam kwau kudiokil kudi am, mwamu mulondinay Yehova.’ (Isay 54:17) Kwikil chom ap chimwing mu mat ma Satan chikutwisha kudandamen kutusal nayimp.

8. Ov, yom ik tukeza kushinshikin mu mutu wa mulong winou ni udia kurutu?

8 Satan wading wapima kal kushesh Dizu dia Nzamb, kujiyish dijin dia Yehova, ni kunongish uyakin. Pakwez chakin kadingap ni usu wa kurish ni Yehova, wakangesha usu winou wawonsu. Mu mutu wa mulong winou ni udia kurutu, tukuman (1) mutapu walamay Nzamb dijin diend; (2) mutapu wamanany kulam kwa dijin diend; ni (3) mutapu udiay Tatukwetu wa mwiur Musul ni Mwin Kulam uyakin utukweta.

YEHOVA WALAMA DIZU DIEND

9-11. Yilakej ik yimekeshina anch Bibil wapanda kwi njit jivud?

9 Yehova walama Dizu diend pantaliken ni yom yawonsu yikutwisha kushiken. Enciclopedia Cattolica ulondin anch: “Mu 1229, Concile wa Toulouse wayijidika antu akad kwikal a mwimpel kusadil [Bibil ra kwolikwau] mulong wa kuyirishish a Albigeois ni Vaudois . . . Chikumangan chakumanganau mu 1234 mu Tarragone, mu Espagne, mwinshin mwa umutakel wa Jacques Ier wajidika chilik chimwing . . . Saint-Siège wandamina mu mulong winou mu 1559, pajidikay Paul IV kuchap ni kwikal nich Bibil wa mu rudim ra kwolikwau pakad kwit mbil ya Saint-Siège.”

10 Kwikalap nchik kurishish Bibil, amulama. Piswimp ni muvu wa 1382, John Wycliffe ni arund nend abudisha dikarumun dia kusambish dia Bibil mu Inglish. Mwin kukarumun mukwau wa Bibil wadinga William Tyndale, wajipau mu muvu wa 1536. Amuswikina pa mutond, watoya anch, “Mwant, anzuril mes ma mwant mwin Angleterre.” Kupwa amukama pa nshing ni kumwosh kasu.

11 Bibil wapanda kurutu kwa rupompat. Chilakej, mu 1535, dikarumun dia Inglish dia Bibil dia Miles Coverdale diabudika patok. Coverdale wasadila dikarumun dia Tyndale dia “Manswik Masu” ni “Manswik Makur” Kudiosh Disambishil kushik ni ku Jinsangu. Wakarumuna yikunku yikwau ya Mifund kudiosh mu Latin ni mu ridim ra in Allemagne. Nlel, Les Saintes Écritures — Traduction du monde nouveau amusangaredin mulong wa kwovakan kwend, kushinshaman ku mifund ya Bibil, ni uswapel kumusadil mu mudimu wetu wa kulejan. Tusanger anch kwikil usu ap wa ayilembil ap wa antu ukeza kukangesh kulam kwa Dizu dia Yehova.

KULAM KWA YEHOVA DIJIN DIEND

Amakundj mudi Tyndale apana mwom wau mulong wa kukimb Dizu dia Nzamb

12. Traduction du monde nouveau wasala mudimu ik mu kulam dijin dia Nzamb?

12 Yehova Nzamb washinshikina chakwel dijin diend adilama mu Dizu diend. Pa chinech, Traduction du monde nouveau usadil mudimu wa usey. Kwinsambishil, chirund cha in kumukarumun ipanina afunda anch: “Chakusambish chadinga cha usey ku dikarumun dined kwading kuchirish dijin dia Nzamb pa ndond yadi yifanyidina mu mifund ya Inglish. Adichirisha tupamp 6973 mu Mifund ya Hebereu ni tupamp 237 mu Mifund ya Grek ya in Kristu.” Traduction du monde nouveau udiaku katat, mwawonsu ni mu chikunku, mu jindim piswimp 116, ni achapin makopi 178 545 862 ni kusut.

13. Ov, mulong wak akutwish kulond anch antu ijika dijin dia Nzamb kudiosh chisu chayitangay antu?

13 Antu ading ij dijin dia Nzamb kusambish payitangau. Adam ni Ev ading adij, ni ading ij nawap mutapu wa kuditazuk. Paburenay Sham kalimish mulong wa tatukwend kupwa kwa mabeb, Nowa walonda anch: “Katumb kikal kudi Yehova, Nzamb wa Sem, chad Kanan [mwan wa Sham] ikal muswik wend!” (Dis. 4:1; 9:26) Nzamb walonda amwinend anch: “Yam kusu [Yehova] Nzamb wen. Kwikil mukish nikutwisha kwanganijan nend uyaj wam.” Nzamb walonda kand anch: “Am nidi [Yehova], kwikil kand Nzamb mukwau.” (Isay 42:8; 45:5) Yehova wamana anch dijin diend adilama ni adijikija kudi antu pa mangand mawonsu. Chidi chisend mud ik tukweta cha kusadil dijin Yehova ni kusal mudi Atuman end! Pa chinech, tukat kutoy nich musangar anch: “Tukez kazambul dibendel mu dijin dia Nzamb wetu.”—Kus. 20:5.

14. Ov, kudioshaku Bibil, kwisu tukutwisha kutan dijin dia Nzamb?

14 Dijin dia Nzamb kidiamekanap ching kusu mu Bibil. Shinshikin stèle de Mesha watanau mu Dhiban (Dibon), mu akilometre 21 kwingangel kwa Karung wa Mungu. Pa diyal dined afundinap Omri Mwant wa Isarel ni umulejin Mesha Mwant wa Moab piur pa kubwambwil kwend pantaliken ni Isarel. (1 Ant 16:28; 2 Ant 1:1; 3:4, 5) Pakwez stèle de Mesha winou udi wa kushinshikin pakampwil mulong dijin dia Nzamb dimekenap mu mulad wa Tetragram. Tetragram umeken kand tupamp tuvud mu mamuny ma Lachish, tuyikunku twa yom ya kupund mu divu yatanau mu Isarel.

15. Ov, Septante chom ik, ni mutapu ik washikenay kwikalaku?

15 In kukarumun Bibil akusambish asala mulong wa kulam kwa dijin dia Nzamb. Kupwa kwa uswik wau mu Babilon kudiosh mu muvu wa 607 K.K.C. kushik mu muvu wa 537 K.K.C., in Yuda avud kachirikap mwi ngand ya Yuda ni mu Isarel. Mu chitot cha kasatu cha mivu K.K.C., Alexandrie, mu Idjibit, yikala ndond ya kushakam ya in Yuda avud asotanga kukarumun Mifund ya Hebereu kuyitek mu Grek, rudim rilondinau mu jingand jivud. Dikarumun diapwishau mu chitot chakaad cha mivu K.K.C., diading dikarumun dia Septante. Makopi mamwing ma dikarumun dined mading nich dijin Yehova mu mulad wa Hebereu.

16. Pan chilakej cha kusadil kwa dijin dia Nzamb mu buku wapalangeshau wakusambish mu muvu wa 1640.

16 Dijin dia Nzamb didi mu psautier (Bay Psalm Book), chikunku cha kusambish cha mukand wapalangeshau mu jingand ja Amerik jadinga mu winyikel wa Angleterre. Dikarumun dia kusambish (diachapinau mu 1640) dikwet Kuseng, kwakarumunau kudiosh mu Hebereu kutek mu Inglish wa pa chisu chinicha. Disadidil dijin dia Nzamb mu maverse mudi Kuseng 1:1, 2, ulondina anch “wayuk muntu” wakad kwendil mwi mpung ya antu ayimp, “pakwez musangar wend udi mu yijil ya [Yehova].” Mulong wa jinsangu jivud piur pa dijin dia Nzamb, tal broshir Le nom divin qui demeure à jamais. 

YEHOVA ULAMIN UYAKIN WA MU SPIRITU

17, 18. (a) Ov, mutapu ik ukutwisha kurumburil dizu “uyakin”? (b) Ov, “uyakin wa Rusangu Ruwamp” chom ik?

17 Tumusadidil nich musangar “[Yehova] Nzamb wa uyakin.” (Kus. 31:5) Dictionnaire Hachette dilondin anch: “Uyakin piur pa chom kanang udi uman wawonsu piur pach, pa ndond pa yom ya kutongin ap ya kutomb.” Mu Bibil wa Hebereu, dizu dikarumwinau yisu yivud anch “uyakin” diambaten nich chom kanang chidia chakin, chakuchingejin, ruchingej, ap kashinsh. Dizu dia Grek dikarumwinau anch “uyakin” dimekeshin yom yambatena ni uyakin ap yiwamp ni yitentamina.

18 Yehova walama uyakin wa muspiritu ni wasala anch twikala nich ronganyin ra uyakin winou mu mutapu upandakena kuvul. (2 Yoh. 1, 2) Kutesh kwetu kwa uyakin kudandamedin kwikal zwang mud ik, mulong “Njil ya in kutentam yidi mudi kutok kumunyikina, yikat kuzaz jinsis ni kushik kamu muten pakach”! (Jinsw. 4:18) Mwaning, tumwitiyijin sens Yesu, walonda mu malembil kudiay Nzamb anch: “Dizu diey diawiy uyakin.” (Yoh. 17:17) Dizu difundinau dia Nzamb dikwet “uyakin wa Rusangu Ruwamp,” usadina mulad wawonsu wa malejan ma in Kristu. (Gal. 2:14) Mwinomu mudi uyakin piur pa dijin dia Yehova, ukaleng wend, Chakupesh cha difut dia Yesu, divumbuk, ni Want. Tushinshikinany katat mutapu walamay Nzamb uyakin kwikalap nchik usu wa Satan mulong wa kuushesh.

YEHOVA WAKANGESHA NJIT PIUR PA UYAKIN

19, 20. Ov, Nimirod wadinga nany, ni chom ik chasotay kusal chakanganya pa chirung chend?

19 Kupwa kwa Mabeb, ading ni kulond anch: “Nimerod chibind mukash [mukankuny] kurutu kwa Yehova.” (Dis. 10:9) Chadingay mukankuny wa Yehova Nzamb, mudi chibudikin Nimirod wamwifukwila Satan ni wadinga mudi akankuny inay alonday Yesu anch: “En udiany an a Sakudimban, ndiy kamu tatukwen. Niyen ukatilany kusal mudi musotilay tatukwen. Ndiy kand kal ikalap ku mutambu wa uyakin.”—Yoh. 8:44.

20 Mwi ngand ya Nimirod mwading Babel ni misumb yikwau pakach pa wit Tigir ni Eferat. (Dis. 10:10) Chading chitwishikina mwinshin mwa umutakel wend anch kutung kwa Babel ni chimet chilemp kwasambisha piswimp mu muvu wa 2269 K.K.C. Chinyim ni rusot ra Yehova ra antu kupalangan pa divu diawonsu, in kutung inay alonda anch: “Ezany! Tutungany musumb wetu, ni chimet chilemp chikushika kamu djat ni mwiur! Tuchipilany dijin dietu ayinetu, anch bwat tukez kupalangenany pansh pawonsu.” Pakwez ditenchik dined adilika mulong Nzamb kwawiy “kwarumbangeshinay [Yehova] rudim ra antu a pansh” ni wayaurodina kwinikwa ni kuyipalangeshil pansh pawonsu, niyau alika kutung musumb wau. (Dis. 11:1-4, 8, 9) Anch Satan watenchika chakwel kusambish ni relijon umwing ukweta antu awonsu amwifukwidila, program wend washeshika kamu rawonsu. Mu rusangu ra muntu, difukwil dia Yehova diapandakanamu ni didandamedin kujimb mu kusut kwa dichuku ni dichuku.

21, 22. (a) Mulong wak relijon wa makasu katwishap ap pakemp kushesh difukwil dia kin? (b) Yom ik tukushinshikina mu mutu wa mulong udia kurutu?

21 Relijon wa makasu katwishap ap pakemp kushesh difukwil dia kin. Mulong wak? Mulong Mulej wetu Mujim washinshikina chakwel kulam Dizu diend difundinau, walama dijin diend kurutu kwa antu, ni dikala musul ujim wa uyakin wa muspiritu. (Isay 30:20, 21) Kumusadil Nzamb kulondulijan nich uyakin kutuletidil musangar, pakwez kusal mwamu kwitin anch tushala achila ku mes mu spiritu, kumukungamen sens Yehova ni kulondul umutakel wa mwiku wend utumbila.

22 Mu mutu wa mulong udia kurutu, tukushinshikin piur pa kuvulijan kwa malejan kanang ma makasu. Tukujingunin anch ang amapak mu chimunyik cha Mifund ya Bibil makata kupandakan. Chikwau kand, tukushinshikin mutapu watuyukishau kudiay Yehova Mwin Kulam uyakin upandakenamu nich malejan makin matusendina nich usey mu chikunku cha uswan wetu wa muspiritu.