Yang pafundinau anch yidiamu

Yang pafundinau anch yidiamu

Yehova Ulejan Rutong Rend

Yehova Ulejan Rutong Rend

3

Yehova Ulejen Rutong Rend

RUTONG RA SHAPITRE

Pakemp pakemp Yehova walejana kurumburik kwa rutong rend ching kusu kudi antu amwovila wom

1, 2. Mutapu ik walejanay Yehova rutong rend kudi antu?

 ANVAJ a rukat ambambining pamwing ni anau piur pa milong ya dijuku. Pakwez, ababeling piur pa uvud wa jinsangu jikatau kuyilej. Akat kuyirumburil anau nakash ching kusu yom yijau anch akutwish kuyitesh.

2 Chilik chimwing, Yehova wayileja antu pakemp pakemp rutong rend. Pakwez wasalanga mwamu ching kusu anch waman anch chidi chisu chifanyidina. Tushinshikinany mu mutapu ujim mutapu walejanay Yehova uyakin piur pa Want mu rusangu ra antu.

Mulong Wak Tuswiridin Want?

3, 4. Ov, Yehova watakela kulejan piur pa mwikadil wa rusangu ra antu? Rumburil.

3 Kwinsambishil, Want wa Mesia wadingap mu rutong ra Yehova. Mulong wak? Mulong Yehova katakelap kutond mutapu ukeza kwikala rusangu ra antu mu machuku ma kurutu; kupwa, wayitanga antu nich want ipau wakutond. Chawiy lel, wamuleja Adam ni Ev rutong rend mulong wa antu, ni kulond anch: “Valijanany, vulijanany, shakamany, izwishany ngand ni kuyiziyish.” (Dis. 1:28) Ading kand afanyidin kuziyil ku yijil ya Yehova ya kuwap ni kuyip. (Dis. 2:16, 17) Adam ni Ev ela kutwish kutond kushal ashinshamena. Anch awiy ni dijuku diau asala mwamu, twelap kwikal nich kuswir kwa Want utakedilau kudi Kristu mulong wa kuwanyish rutong ra Nzamb. Kapamp kamwing, divu diela kwizul nich antu awanyidina, awonsu amwifukwidila Yehova.

4 Kubwambwil kwa Satan, Adam, ni Ev kwamubachikap Yehova chakwel alika rutong rend ra kwizwish divu nich antu awanyidina. Pachinech, Yehova waswimpa mulad wend wa kudizwish. Rutong rend ridiap mudi mashuw mafanyidina kwendil pa ndjadj mulong wa kushik kwindond kumayila ni makutwishau kupwambwish kudi antu akwau. Pakatay Yehova kutek rutong rend, kwikil usu kanang pa mangand ukutwisha kukangesh kuwanyin kwar. (Tang Isay 55:11.) Anch chikangesh kanang chasot kujik njil yimwing, Yehova ukusadil yikwau. * (Kub. 3:14, 15) Anch waman anch chifanyidin, ukat kuyijikishang atushalapol end ashinshamena piur pa mulad usu ukusadilay chakwel awanyisha rutong rend.

5. Ov, mutapu ik wakulay Yehova ku kubwambwil mu Chir cha Eden?

5 Mu kwakul ku wintombuj wa mu Eden, Yehova wawejinaku mu rutong rend kutek kwa Want. (Mat. 25:34) Pamanay anch kwadingap ruchingej mulong wa antu, Yehova wasambisha kulejan patok piur pa chom chikusadilay chakwel ayichirisha antu ku mwikadil wakusambish ni kudiosh uyimp udiokila ku yom yakad nich usey ya Satan yatambulau ku usu. (Dis. 3:14-19) Ap mwamu, Yehova kalejanap kapamp kamwing yom yawonsu piur pa Want.

Yehova Wasambisha Kulejan Uyakin Piur pa Want

6. Ov, chom ik chashilayimu Yehova, pakwez chom ik chalikay kulejan?

6 Kudiosh uprofet wend wakusambish kamu, Yehova washilamu anch “mbut” jimwing yikez kumuchany nnak. (Tang Disambishil 3:15.) Pakwez, wadinga ufanyidina kwikal mbut yiney ni ukwikala mbut ya nnak kayijikishap pa chisu chinicha. Chakin kamu, Yehova kalejanap patok piur pa kachom ni kachom pa yom yiney mu mivu 2 000. *

7. Ov, mulong wak wamutondau Aburaham, ni dilejan ik twilejina pa chinech?

7 Kupwa, Yehova wamutonda Aburaham mudi muntu ukusadilay chakwel mbut yashilayimu yezina kudiay ndiy. Aburaham amutonda mulong “waziyila ku dizu dia [Yehova].” (Dis. 22:18) Twilejin malejan ma usey kusutil ku chinech​—Yehova ukat kwijikish rutong rend ching kusu kudi antu amwovila wom wakin.​—Tang Kuseng 25:14.

8, 9. Ov, yom ik yalejanay Yehova kudi Aburaham nenday Jakob piur pa mbut yakushilamu?

8 Padingay kwisamb ni murund nend Aburaham kusutil kudi mwangel, Yehova kapamp ka kusambish wamuleja mulong winou wa usey piur pa mbut anch: Yikez kwikal muntu. (Dis. 22:15-17; Jak. 2:23) Pakwez, mutapu ik ukezay muntu winou kumuchany nnak? Kujingunik kweza kwinyim kwalejana patok piur pa yipul yiney.

9 Yehova walejana kamu anch mbut yakushilamu yikez kwezin kudiay Jakob mwijikurend a Aburaham, ikundj wamekesha ritiy rikash mudiay Nzamb. (Dis. 28:13-22) Kusutil kudiay Jakob, Yehova wijikisha anch Muntu winou Washilayimu ukwikal wa mu dijuku dia Yuda mwanend a Jakob. Jakob wapana uprofet anch mwan wa mudijuku dia Yuda ukutambul “Diland,” chijingidij cha usu wa kuyikel mudi mwant, ni anch ‘ndiy ukeza kuziyilau kudi antu.’ (Dis. 49:1, 10) Kusutil ku mazu minam Yehova walejana anch Muntu winou Washilayimu ukwikal nyikel, mwant.

10, 11. Mulong wak Yehova wamekesha rutong rend kudi David nenday Daniel?

10 Mu mivu piswimp 650 kupwa kwa chirung cha Yuda, Yehova walejana yom yivud piur pa rutong rend kudi Mwant David, wa mu dijuku dia Yuda. Yehova warumburila piur pa David anch udi “muntu . . . ukatishena ku muchim wend.” (1 Sam. 13:14; 17:12; Mid. 13:22) Mulong David wading umwovil Nzamb wom mu mutapu ufanyidina, Yehova watonda kusal nend manswik, wamukana anch umwing wa mu dijuku diend ukez kayikel chikupu.​—2 Sam. 7:8, 12-16.

11 Kwinyim kwa mivu piswimp 500, Yehova wamusadila muprofet Daniel chakwel ijikisha nawamp kamu muvu ukumekanay Muntu winou Uzizidilau Many, ap Mesia, pa divu. (Dan. 9:25) Yehova wading umumen Daniel mudi muntu ‘ukatilay nakash.’ Ov, mulong wak? Mulong Daniel wading umuziyidila nakash Yehova ni wadandamena kumusadil.​—Dan. 6:16; 9:22, 23.

12. Ov, chom ik chamulejau Daniel anch asala, ni mulong wak?

12 Ap anch Yehova wayisadila aprofet ashinshamena mudi Daniel chakwel afunda piswimp yom dikum ni yaad piur pa mbut yashilayimu, Mesia, kudi Yehova chisu chading kandikal chiwanyina mulong wa atushalapol end kutesh nawamp kurumburik kwa yom yapepilay chakwel kuyifund. Chilakej, kupwa kwa kumwinkish chishimushimu piur pa kutek kwa Want wa Nzamb, amuleja Daniel chakwel abwika uprofet kushik ni pa chisu chatenchikay Yehova. Pa chisu chinech cha kurutu, ronganyin ra uyakin rikez ‘kuvulijan.’​—Dan. 12:4.

Yesu Walejana Patok Rutong ra Nzamb

13. (a) Ov, nany wading mbut yashilaum? (b) Mutapu ik walejanay Yesu patok piur pa uprofet wafundau mu Disambishil 3:15?

13 Yehova wamulejana patok Yesu mudi mbut yakanau, mwan wa mu dijuku dia David ukeza kayikel mudi Mwant. (Luka 1:30-33; 3:21, 22) Pasambishay Yesu mudimu wend, chading mudi anch muten wabudik kal pa ronganyin ra antu piur pa rutong ra Nzamb. (Mat. 4:13-17) Chilakej, Yesu wadiosha kwidjidjek kwawonsu piur pa “nnak” ulejanau mu Disambishil 3:14, 15, wamutazuka Djabul anch “mwin kujipan” ni “tatuku wa makasu.” (Yoh. 8:44) Mu kujingunik kwapanay kudi Yohan, Yesu walejana piur pa “nnak mukur” mudi “upidilau anch Djabul ni Satan.” * (Tang Kujingunik 1:1; 12:9, TMK.) Mu kujingunik kwawiy kumwing, Yesu walejana mutapu ndiy​—mbut yashilaumu—​ukez kawanyish uprofet walejanau mu Eden ni kumuchany Satan.​—Kuj. 20:7-10.

14-16. Ov, in kwilej a mu chitot cha kusambish cha mivu ajingunina kurumburik kwawonsu kwa uyakin walejanay Yesu? Rumburil.

14 Mudi kamu mutapu utwamana mu Shapitre wa 1 wa mukand winou, Yesu walejana nakash piur pa Want. Pakwez, kalejanap kachom ni kachom kawonsu kadinga kasotinau in kwilej end kwijik. Ap anch walejana kachom ni kachom kanang, chading ching kwinyim kwa machuku​—yisu yivud kwiyim kwa yitot yivud ya mivu—​in kwilej inay a Kristu asambisha chaad kujingunin kurumburik kwawonsu kwa uyakin wayilejay Mwant wau. Tushinshikinany yilakej yimwing.

15 Mu muvu wa 33 C.C., Yesu wijikisha patok anch antu inay akuyikela akeza kumukwash Mwant wa Want wa Nzamb akudiokal pa divu ni akuyinkish mwom mudi yitang ya muspiritu mwiur. Pakwez, in kwilej end kateshap kapamp kamwing kujingunik kwinoku. (Dan. 7:18; Yoh. 14:2-5) Pa muvu winou umwing, Yesu walejana kusutil ku yishimu anch Want kakezap kuutek, pakusut chisu chilemp kupwa kwa kukandam kwend mwiur. (Mat. 25:14, 19; Luka 19:11, 12) In kwilej end kateshap dinans dined dia usey ni kwinyim kwa machuku amwipula Yesu wavumbulau anch: “Ov, Nsalejetu, chisu chinech chawiy chiusotila kuyichirishin in Isarel want wau?” Pakwez, Yesu walika kuyilej nakash kachom ni kachom pa chisu chinicha. (Mid. 1:6, 7) Yesu walejana kand anch kukwikal “amikoku akwau,” akad kwikal mu “chisak chikemp” cha antu akuyikela nend. (Yoh. 10:16; Luka 12:32) In kwilej enday Kristu kateshap nawap piur pa yisak yiney yaad kushik kamu ni kwinyim kwa kutek Want mu muvu wa 1914.

16 Yesu wading nich yom yivud yikutwishay kuyilej in kwilej end padingay nau padivu, pakwez wading wij anch kakutwishap kuyitesh yawonsu. (Yoh. 16:12) Chakin kamu, ronganyin rujim piur pa Want arilejana mu chitot cha mivu chakusambish. Pakwez, kichadingap chirung cha kuvulijan kwa ronganyin mudi riner.

Ronganyin Rakin Ravulijan Kal ku “Disudiel dia Mangand”

17. Ov, chom ik tufanyidina kusal chakwel tutesha nawamp kurumburik kwa uyakin piur pa Want, pakwez tuswiridin kand chom ik?

17 Yehova wamukana Daniel anch ku “disudiel dia mangand,” antu avud akez ‘kushesh usu wau mulong wa kupakish kwijik yom yisutila, ni ronganyin rakin’ ra rutong ra Nzamb rikuvulijan. (Dan. 12:4) Antu asotina ronganyin riner afanyidin kusal usu nakash chakwel aritambula. Referans umwing walonda anch mutapu udia dizu dia Hebereu “kushesh usu wau mulong wa kupakish kwijik yom” diletin chitongijok cha muntu ushinshikidina buku nakash ni kachom ni kachom. Kwikil kwau mulong pa mutapu tushinshikidina Bibil kachom ni kachom, pakwez tukutwishap kutesh nawamp uyakin piur pa Want anch Yehova katukwashinap chakwel tuutesha.​—Tang Mateu 13:11.

18. Ov, mutapu ik wamekeshau antu amwovila Yehova wom ritiy ni kwikepish?

18 Mudi kamu mwalejanay Yehova pakemp pakemp uyakin piur pa Want pa chirung chashika mu muvu wa 1914, udandamedin kusal mwamu pa chirung cha kwi nsudiel. Mudi kamu mukulejanay Shapitre wa 4 ni wa 5 wa buku winou, mu mivu 100 yasutina, antu a Nzamb afanyina kuswimp mutapu wau wa kutesh mu yisu yivud. Ov, chinech chimekeshin anch kadingap nich ukwash wa Yehova? Chinyim nich chinech! Wayikwasha. Mulong wak? Mulong antu amwovila Yehova wom amekesha ngikadil yaad yikatinay​—ritiy ni kwikepish. (Heb. 11:6; Jak. 4:6) Atushalapol a Yehova itiyijin anch kushilamu kwawonsu kudia mu Divu dia Nzamb kukuwanyin chakin kamu. Amekeshin kwikepish pakatau kwitiy anch kateshap kamu nawamp mutapu ukeza kuwanyin kushilamu kwinoku. Mwikadil winou wa kwikepish aumekeshin mu nimero wa Chinong cha Kalam cha Rish 1, 1925, chalonda anch: “Twij anch Mwant ukwet mutapu wend wa kurumburil yom, anch ukez kayirumburil antu end mu mutapu wend uwamp ni pa chisu chend chiwanyidina.”

19. Ov, mulong wak Yehova ututwishishin katat tutesha ni mulong wak?

19 Patekau Want mu muvu wa 1914, antu a Nzamb ading kusu ni ronganyin rikemp ra mutapu ukeza kusadik uprofet piur pa Want. (1 Kor. 13:9, 10, 12) Ku mushiku wetu wa kusot kuman kuwanyin kwa kushilamu kwa Nzamb, tukwet mutapu umwing wa kushiken ku yiyul ya makasu. Mu kusut kwa mivu, manangu ma mazu mamwing mafundau mu Chinong cha Kalam chajimbulangau mu paragrafe wasambelang mamekana patoku. Mutu wa mulong winou walonda anch “Chamekana kwikal umutakel uwamp wa kulondul, uprofet winou tukutwishap kuutesh kushik ni pa kuwanyin kwau ap pa chirung cha kuwanyin kwau.” Katat tudi kamu nakash pa chisu cha nsudiel, uprofet uvud wa Want wawayina kal ni uyil mu kuwanyin. Mulong antu a Nzamb ikepishin ni tayad kuswimp chitongijok, Yehova watwishisha chakwel tutesha mutapu ujim nakash rutong rend. Ronganyin rakin ravulijana kal!

Kuswimp mu Kutesh Kuyipakin Antu a Nzamb

20, 21. Mutapu ik kutesh nawamp kurumburik kwa yom kwikala ni usu padi in Kristu a mu chitot cha kusambish cha mivu?

20 Pakatay Yehova kuswimp mutapu wetu wa kutesh uyakin, mwikadil wetu wa muchim ukat kwikal upakinau. Ov, ritiy ni kwikepish kukat kutubachik kwitiy kuswimp kwinoku? In Kristu ashakama pakach pa chitot chakusambish cha mivu arisha nich kupakiu mudi kwinoku. Chilakej, tong bil anch wading mwin Kristu mwin Yuda washakama pa chisu chinicha. Ukat kuziyil nakash ku Chijil cha Moses ni kwibaz mulong wa uswan wa muchid wey. Katat watambulany mukand upepidilau udiokila ku kambuy Paul ulejena anch Chijil chidiap kand cha usey ni anch Yehova wamulikin kal Isarel wa kumujimbu mulong wa kukumangej Isarel wa mu spiritu mukwikala in Yuda ni Akamichid. (Rom 10:12; 11:17-24; Gal. 6:15, 16; Kol. 2:13, 14) Ov, mutapu ik ukwakula?

21 In Kristu ikepishina itiya kurumburil kupepidilau kwa Paul ni ayiyukisha kudi Yehova. (Mid. 13:48) Akwau ova kuyip mulong wa kuswimp kwinoku ni asota kulamat ku mutapu wau wa kutesh. (Gal. 5:7-12) Anch kaswimpinap chitongijok chau, antu inay ekez kushadish chiyukish cha kwikal ant pamwing ni Kristu.​—2 Pita 2:1.

22. Ov, wiyovil nchik piur pa mutapu tuteshina nawamp kurumbirik kwa rutong ra Nzamb?

22 Mu chirungu cha mivu dikum yisutina ey, Yehova wawapisha nakash kutesh kwetu piur pa Want. Chilakej, watukwasha kuman nawamp nakash chisu chikezau antu akuyikelau kudi Want kwikal aurikina ni antu amwing akad kusal mudi amikoku aurikina ni ampemb. Watuleja kand chisu chikeza uvud wawonsu wa antu 144 000 kuwanyin, chirumburikina chishimu cha Want chapanay Yesu, ni chisu chikeza uzizidilau many wansudiel kutambul mwom wa mwiur. * Ov mutapu ik ukwakula ku kurumburil kuswapela mudi kwinoku? Ov, chinech chikasikeshin ritiy rey? Ov, ukumen mudi uman anch Yehova udandamedin kufumb antu end ikepishina? Yom yilondwilaku mu buku winou yikukasikesh kashinsh key anch Yehova ukat pakemp pakemp kulejan rutong rend kudi antu amwovila wom.

[Mazu madia kwishin kwa paj]

^ Dijin dia Nzamb didi dizu dia Hebereu dirumburikina “kwikadish.” Dijin dia Yehova dimekeshin anch udi mwin Kuwanyish wa kushilamu kwend. Tal mushet “Kurumburik kwa Dijin dia Nzamb,” pa paj wa 43.

^ Ap anch chimeken mudi anch uvud wa mivu yiney ukutwish kupandakanamu ni uvud wa mivu yisadilau antu a katat, tufanyidin kuvurik anch kulep kwa mwom wa antu kwamekana kwikal kulemp nakash; kwading ching kusu uvud wa mivu ya antu anying yasankanijana kudiosh kudi Adam kushik ni kudi Aburaham. Mwom wa Adam wasankanijana ni wa Lamek, tatukwed a Nowa. Mwom wa Sem wasankanijan ni wa Aburaham.​—Dis. 5:5, 31; 9:29; 11:10, 11; 25:7.

^ Dizu “Satan,” padisadidilau chakwel kujimbul muntu kanang, dimeken tupamp 18 mu Mifund ya Hebereu. Pakwez, “Satan” umeken tupamp 30 ni kusut mu Mifund ya Grek ya in Kristu. Chakin, Mifund ya Hebereu yikasikeshidinap nakash piur pa Satan pakwez yakasikeshina pa kujingunin kwa Mesia. Pezay Mesia, wamuteka nakash Satan patok, chom chafundau mu Mifund ya Grek ya in Kristu.

^ Piur pa misamb ya kuswimp kwinoku kumwing mu kutesh, tal manimero ma Chinong cha Kalam: Mwinkind 1, 1995, pa paj wa 23-28 mu Francais; Chiwong 1, 2008, pa paj wa 20-24; Kafunfut 1, 2008, pa paj wa 17-21; Kafunfut 1, 2013, pa paj wa 15-19.

Ov, Want Udi Wakin Kudi Ey Mutapu Ik?

▪ Ov, Want wa Mesia wading mu rutong rakusambish ra Nzamb? Rumburil.

▪ Mutapu ik waletay Yesu chitokish piur pa Want?

▪ Ngikadil ik tufanyidina kukudish anch Want udandamedin kwikal wakin kudi etu?

[Yipul ya Dilejan]

[Tablo wa jinsangu udia pa paj wa 37]

“Mwant . . . ukez kayirumburil antu end mu mutapu wend uwamp ni pa chisu chend chiwanyidina”

[Tablo udia pa paj was 36, 37]

YEHOVA WAMEKESHA PAKEMP PAKEMP RUTONG REND

4026 K.C.C.

Amutanga Adam

Kupwa, Yehova washilamu anch mbut yikez kumuchany nnak

1943 K.C.C.

Aburaham

Mwan winou ukez kwikal muntu udiokila ku dijuku dia Aburaham

Kuvadik 1858 B.C.E.

Jakob

Piswimp ni muvu wa 1711 B.C.C.

Yuda

Kushilamu kwalejanau anch mbut yiney yikez kwikal mwant

Piswimp ni muvu wa 1070 K.C.C.

David

Mbut yiney yikez kwikal mu dijuku dia Mwant David ni ukez kuyikel chikupu

Piswimp ni muvu wa 539 B.C.C.

Daniel

Yehova wamusadila muprofet Daniel mulong wa kwijik muvu wafanyina kumekan mbuy yiney ap Mesia pa divu

33 C.C.

Yesu

Yesu walejan anch antu akwau akeza kuyikel pamwing ni Mwant wa Want wa Nzamb akez kuyisend pa divu ni kuyivumbul nich mwom wa muspiritu mwiur

1914 C.C.

Chisu cha Nsudiel

Ronganyin ra Want rasambishin kal kuvulijan