Yang pafundinau anch yidiamu

Yang pafundinau anch yidiamu

SHAPITRE WA KASATU

Risu Rutong ra Nzamb Piur pa Divu?

Risu Rutong ra Nzamb Piur pa Divu?
  • Risu rutong ra Nzamb piur pa antu?

  • Mutapu ik wamusarumunau Nzamb?

  • Ov, mwom ukez kwikal mutapu ik pa divu mu machuku ma kurutu?

1. Risu rutong ra Nzamb piur pa divu?

RUTONG ra Nzamb piur pa divu ridi chakin kamu riwamp nakash. Yehova usotil anch divu dizula too ni antu akweta musangar, ni ukash wa mujimbu. Bibil ulondil anch “Nzamb wadima chir kwingangel mu Eden” ni “waminyisha mitond ya pansh ya mitapu yawonsu yiwapila kutal ku mes, ni yiwapila kand kudia.” Kupwa Nzamb wamutanga ikundj ni mband a kusambish, Adam ni Eve, Wayiteka mwi ndond yiney yisangareshina ni wayela anch: “Valijanany, vulijanany, shakamany, izwishany ngand ni kuyiziyish.” (Disambishil 1:28; 2:8, 9, 15) Komb radinga rutong ra Nzamb anch antu avala an, atandurila mimbu ya chir chinech pa divu diawonsu, ni kuyilam annam.

2. (a) Mutapu ik twija anch rutong ra Nzamb piur pa divu rikez kuwanyin? (b) Chom ik chilondila Bibil piur pa kushakam chikupu kwa antu?

2 Ov, utongin anch rutong ra Yehova Nzamb mulong wa antu kushakam pa divu didia paradis rikez kuwanyin? “Yawonsu yinalonda,” mwamu mulondilay Nzamb, “yikez kasadik.” (Isay 46:9-11; 55:11) Mwaning, chitonginay Nzamb chawiy chikezay chakin kamu kusal! Ndiy ulondil anch “kamatangap kwikal ndond yamwamu” pakwez “wamatanga chakwel antu ashakamamu.” (Isay 45:18) Antu a mulad ik asotay Nzamb anch ashakam pa divu? Ni wasota anch ashakam pa divu mivu yinch? Bibil wakwil anch: “Mwin kutentam ukez kaswan ngand, ukez kashakamamu chikupu.”Kuseng 37:29; Kujingunik 21:3, 4.

3. Mikadil ik ya ushon yidia katat pa divu, ni yilangwishin yipul ik?

3 Chakin kamu, chom chinech kand kal chiwanyina bwat. Katat antu akat kuyel ni kufa; akat kutend ni kujipijan umwing ni mukwau. Kudi chom chayipa. Chakin kamu, rutong ra Nzamb radingap anch divu dikala mutapu mutudimena nlel unou! Chom ik chasadika? Ov, mulong wak rutong ra Nzamb rawanyinap? Kwikil buku ap umwing wa rusangu ra muntu wafundau kud muntu ukutwisha kutulej mulong wak matat masambishina mwiur.

DISAMBISHIL DIA MUKANKUNY

4, 5. (a) Nany walonda chakin nenday Eve kusutil kud nnak? (b) Ov, chitwishikin nchik anch muntu wadinga pa kusambish wa kashinsh ni wakin ikala mwij?

4 Mukand wa kusambish wa Bibil wisambidin piur pa mwin kumubwambwil Nzamb wamekana mu chir cha Eden. Amurumburil mud “nnak,” pakwez kadingap nnam wa chamwamu. Mukand wa nsudiel wa Bibil umujingunin mud “upidilau anch Djabul ni Satan, sakudimban wa ngand ya kabuj.” Amutazukin kand anch “nnak mukur.” (Disambishil 3:1; Kujingunik 12:9) Mwangel winou wa usu, ap anch chitang cha muspiritu chakad kumekan, chamusadila nnak mulong wa kwisamb nenday Eve, mud musadilingay muntu mwin manangu ukutwisha kusal chimekan mud anch dizu diend dibudikin mu chirumbidij chidia piswimp ap. Muntu winou wa muspiritu wadingap chisu charijekay Nzamb divu mulong wa antu.—Job 38:4, 7.

5 Yitang yawonsu ya muspiritu ya Yehova yading yiwanyidina, chad nany, wamusala “Djabul” winou, “Satan” winou? Mu kulond kuswapela, umwing wa an a Nzamb a muspiritu akweta usu wisala amwinend Djabul. Mutapu ik? Inge, nlel muntu wadinga mwin kashinsh ni wa uyakin ukutwish wikal mwij. Chikat kushikenang mutapu ik? Muntu ukutwish kulikin chitongijok chiyimp chipama mu muchim wend. Anch wadandamen kutongijokinap, chitongijok chiyimp chinech chikukul nakash. Chad anch mutapu wamekan, ukutwish wasadil chitongijok chiyimp chadiay ni kutongin.—Jakobu 1:13-15.

6. Mutapu ik washikenay mwan a Nzamb wa muspiritu mwin usu ukash kwikal Satan Djabul?

6 Chawiy chashikena ku mutambu wa Satan Djabul. Chimeken anch wamutesha Nzamb pamulejay Adam ni Eve anch avala an ni kwizwish divu nich anau. (Disambishil 1:27, 28) ‘Antu inay awonsu afanyidin kwingifukwil am pa ndond pa kumwifukwil Nzamb!’ Chakin kamu mwamu mwatongay Satan. Chawiy lel chitongijok chiyimp chasambisha kukul mu muchim wend. Kwisudiel, ndiy wamudimba Eve nich kumulej makasu piur pa Nzamb. (Disambishil 3:1-5) Chad wikala “Djabul,” charumburik anch “Mwin kudimban makasu.” Mu chisu chawiy chimwing, wikala “Satan,” charumburik “Mwin kubwambwil.”

7. (a) Ov, mulong wak Adam ni Eve afa? (b) Mulong wak an awonsu a Adam akat kunanap ni kufa?

7 Kusutil ku kusadil makasu ni kadimbadimb Satan Djabul wamushikija Adam ni Eve ku kumubwambwil Nzamb. (Disambishil 2:17; 3:6) Mud chibudikin, afa chakin kamu, mud mwayilejau kud Nzamb anch akufa ang abwambwil. (Disambishil 3:17-19) Mulong Adam wikala wakad kuwanyin pasalay chitil, anend awonsu aswana chitil kud ndiy. (Rom 5:12) Tukutwish kufanikesh mwikadil winou nich mpan mujim wa kwoshin mikat. Anch mpan ukwet kapad (ulim) kanang, chikwikal nchik ku dibot din diawonsu dikoshinau mwi mpan winou? Dibot ni dibot dikwikal nich kapad, ap dikwikal nich ulim. Chawiy chimwing kand, muntu ni muntu waswana “kapad” ka kuburen kuwanyin kudiay Adam. Chawiy chikatau antu awonsu kunanap ni kufa.—Rom 3:23.

8, 9. (a) Kusarumun ik kwasambishay Satan? (b) Ov, mulong wak Nzamb walikay kuyishesh kamu pinipa antombuj inay?

8 Satan payishikijay Adam ni Eve ku kusal chitil kurutu kwa Nzamb, wasambisha chakin kamu wintombuj. Wapipeja mutapu wa kuyikel wa Yehova. Chakin kamu, Satan walonda anch: ‘Nzamb udi nyikel muyimp. Ulondil makasu oku wayikish lel antwend yom yiwamp. Antu kaswiridinap kwau kwikal mwishin mwa winyikel wa Nzamb. Akutwish ayinau kwikwatin mipak ya chidia chiwamp ni chidia chiyimp. Ni akwikal nawamp kamu mu winyikel wam.’ Ov, mutapu ik welay kwakul Nzamb ku kumupipej kwinoku kwa masaal? Antu amwing atongining anch Nzamb wading ufanyidin kuyijip kamu antombuj inay. Ov, chinech chela kwakul ku kusarumun kwa Satan? Ov, chela kumekesh anch winyikel wa Nzamb utentamin?

9 Chovil chiwanyidina cha kutentam kwa Yehova chamubachikap kuyijip kamu antombuj pinipa. Wakwata mupak anch kuswiridikin chisu mulong wa kwakul ku kusarumun kwa Satan mwi njil yimwing yiwamp ni chakwel kumekesh anch Djabul udi mukamakasu. Chawiy Nzamb wakwata mupak wa kuyishil antu ndond ya kwiyikel ayinau mu chisu kanang mwishin mwa usu wa Satan. Tukwisambin mu Shapitre wa 11 wa buku winou mulong wak wasalay Yehova mwamu ni mulong wak washay chisu chilemp mwamu chisuta kurutu kwa kupwish milong yiney. Pakwez, katat, chiwapidil kutongin pa chom chinech: Ov, Adam ni Eve adinga afanyidin kumwitiyij Satan, muntu wadinga kand kal ayisadilap chom chiwamp ap chimwing? Ov, chadinga chitentamina ku mutambu wau kwitiyij anch Yehova, muntu wayinkisha yom yawonsu yadingau nich, ikala mukamakasu mwin chisum? Ang yeya wadingap, ov, wela kusal nchik?

10. Mutapu ik ukutwisha kukwatikesh mutambu wa Yehova mu kwakul ku kusarumun kwa Satan?

10 Chiwapidil kutongin pa yipul yiney mulong muntu ni muntu pakach petu urishin nich milong ya chilik chimwing nlel. Mwaning, ukwet mutapu wa kukwatikesh mutambu wa Yehova mulong wa kwakul ku kusarumun kwa Satan. Ukutwish kumwitiyij Yehova mud Nyikel wey ni kukwash kumekesh anch Satan udi mukamakasu. (Kuseng 73:28; Jinswir 27:11) Cha ushon, ching kusu antu akemp pakach pa tutikit ni tutikit twa antu adia mu mangand awiy asadila mwamu. Chinech chilangwishin chipul chimwing chijim, Ov, chakin kamu Bibil ufundishin anch Satan uyikedil mangand minam?

NANY UYIKEDILA MANGAND MINAM?

Mutapu ik Satan wamwinkishay Yesu mant mawonsu anch mant minam kimadingap mend?

11, 12. (a) Choziu cha Yesu chimekeshin nchik anch Satan udi nyikel wa mangand minam? (b) Yom ik yikwau yimekeshina anch Satan udi nyikel wa mangand minam?

11 Yesu kidjidjekap anch Satan ndiy nyikel wa mangand minam. Mu mutapu umwing wa chishimushimu, dichuku dimwing Satan wamuleja Yesu “mant mawonsu ma mangand ni uyaj wau.” Kupwa Satan Wamwela Yesu anch: “Yom yiney yawonsu nikukwinkish kwey, anch wawa pansh wangifukwil am.” (Mateu 4:8, 9; Luka 4:5, 6) Tongap bil. Ov, chipan chinech chela kwikal choziu kud Yesu anch Satan kadingap nyikel wa mant minam? Yesu katadikap anch mant minam mawonsu ma mangand madi ma Satan. Chakin kamu, Yesu wela kusal mwamu anch Satan kadingap nich usu pa mant minam.

12 Chakin kamu, Yehova udi Nzamb Mwin Dikand Diawonsu, Sakatang wa mangand mapandakena kuwap. (Kujingunik 4:11) Chikwau kand, kwikil ndond ap yimwing mu Bibil yilondilau anch Yehova Nzamb ap Yesu Kristu udi nyikel wa mangand minam. Pakwez, Yesu wisambina cha pakampwil piur pa Satan mud “mwant wa mangand minam.” (Yohan 12:31; 14:30; 16:11) Bibil wisambidin Satan Djabul mud ‘nzamb wa mangand minam.’ (2 Korint 4:3, 4) Kambuy mwin Kristu, Yohan wafunda piur pa ntombuj winou, ndiy kamu Satan anch: “Ngand ya kabuj yidi mu chikas cha Satan.”—1 Yohan 5:19.

MUTAPU UKEZAU KUDIOSH MANGAND MA SATAN

13. Mulong wak kuswiridikina mangand masu?

13 Mu kusut kwa muvu ni muvu, mangand mayil kamu mu kwikal ma ubaj nakash. Mizwil too nich amasalay in kwas njit, anyikel a chipolitik in makasu, antakel a marelijon akweta rilemb, ni in kujipan achinchikina michim. Chikasiken nakash kutenchikiril mangand mawonsu. Bibil ulejen anch chisu chikezay Nzamb kushesh mangand mijondila pa njit jend ja Armagedon chidi piswimp. Mangand minam akez kumaswinkan kud mangand masu matentamina.—Kujingunik 16:14-16.

14. Nany watonday kal Nzamb Kwikal Nyikel wa Want Wend, ni mutapu ik wachibwakau?

14 Yehova Nzamb wamutonda kal Yesu Kristu kwikal Mwant wa Want Wend wa mwiur, ap anch winyikel. Pakur, Bibil wabwaka anch: “Kud etu kwavadikin kal mwan, atwinkish kal mwan ikundj: ni winyikel ukez kwikal pa chikij chend: ni akez kumupil dijin anch . . . Mwan a Mwant wa Chisambu. Kuyikel kwend kukez kadandamen kujimb ni kukez kwikalap nsudiel ya chisambu.” (Isay 9:6, 7, NW) Piur pa winyikel winou, Yesu wayifundisha in kwilejend kulembil anch: “Want wey weza. Rusot rey arusala pansh mudi mwiur.” (Mateu 6:10) Mud mutapu tukumana kurutu oku mu buku winou, Want wa Nzamb ukez kudiosh katat kamu ak winyikel wawonsu wa mangand minam, ni awinau ukez kuuswinkan wawonsu. (Daniel 2:44) Want wa Nzamb ukez kayikel pa divu dikwikala paradis.

MANGAND MASU MADI PISWIMP!

15. “Ngand yisu” chom ik?

15 Bibil utwinkishin kashinsh anch: “Pakwez etu tutadil ku maur masu ni ngand yisu, mudi mulondila kushilimu kwend [Nzamb], kukusokau in kutentam.” (2 Pita 3:13; Isay 65:17) Yisu yimwing pakatay Bibil kwisambin piur pa “ngand,” chirumburikin anch antu ashicha pa divu. (Disambishil 11:1) Komb “ngand yisu” yitentamina chidi chisak cha antu itiyikina kud Nzamb.

16. Chisu chipan chipandakena kujimb cha Nzamb kud antu itiyijinay, ni yom ik tufanyidina kusal mulong wa kuchitambul?

16 Yesu washilamu anch mwi ngand yisu yezina, antu itiyikina kud Nzamb akez katambul chipan cha ‘mwom wa chikupu.’ (Marko 10:30) Buril amboku Bibil ku Yohan 3:16 ni Yohan 17:3, ni tang yalonday Yesu anch tufanyidin kusal mulong wa kutambul mwom wa chikupu. Katat, shinshikin mu Bibil umana yiyukish yikezau kwikal nich antu awanyishina yitinau chakwel kutambul chipan chinech chipandakena kuwap cha Nzamb mu Paradis wezina pa divu.

17, 18. Mutapu ik tukutwisha kwikal nich kashinsh anch kukez kwikal chisambu ni diking pa divu diawonsu?

17 Uyimp, njit, kujipan, ni chisum yikez kwikalakwap chikupu. “Antu ayimp kakwikalikup kand . . . Pakwez itudishila akez kaswan ngand.” (Kuseng 37:10, 11) Kukez kwikal chisambu mulong ‘Nzamb ukez kukatwish njit ni kwisudiel ya mangand.’ (Kuseng 46:9; Isay 2:4) Chad lel “Atentamina akashakam nawamp, kukwikal chisambu mwi ngand chikupu ni kushik ngond kakwikalikup kand”—charumburik anch chikupu!—Kuseng 72:7.

18 In kumwifukwil Yehova akez kushakam mu diking. Mud muchadinga kudiau in Isarel amuziyila Nzamb pa yirung ya Bibil, ashakama mu diking. (In Levi 25:18, 19) Chikez kwikal cha musangar mud ik kwikal nich diking dia chilik chimwing mu Paradis!—Isay 32:18; Mike 4:4.

19. Mutapu ik twija anch kukez kwikal yakudia yivud mu mangand masu ma Nzamb?

19 Kukezap kwikal kamungun. “Kukwikal mbut yivud mwi ngand,” mwamu mwawangay nfund-a-kuseng. “Ni mitu ya mbut yikazengamin mu yir pa mukandu.” (Kuseng 72:16) Yehova Nzamb ukez kayiyukish antwend atentamina, ni ‘chakin kamu divu dikez kasongish mabuj mad.’—Kuseng 67:6.

20. Ov, mulong wak tukweta kashinsh anch divu diawonsu dikez kwikal paradis?

20 Divu diakabuj dikez kwikal paradis. Yikumbu ya ufun ni yir yiwamp yikez kaswinkan mwi ngand yasheshau kud akayitil. (Isay 65:21-24; Kujingunik 11:18) Mu kusut kwa chisu, yikunku ya divu yitenchikinau kal yikez kutandurik djat ni pakwikadila ngand yawonsu ya ufun ni yisongishina mud mwadinga chir cha Eden. Ni Nzamb kakezap kukangany ‘kuburil chikas chend ni kuwanyish rusot ra chom chawonsu chikweta mwom.’—Kuseng 145:16.

21. Chom ik chimekeshina anch kukez kwikal chisambu pakach pa antu ni annam?

21 Kukez kwikal chisambu pakach pa antu ni annam. Annam a mwisuku ni yivam awonsu akez kadil pamwing. Ap mwan mukemp kakezap kuyov annam adia katat ayidiany wom.—Isay 11:6-9; 65:25.

22. Yom ik yikeza kushiken mayej?

22 Mayej makez kwikalakwap. Chidiay Nyikel wa Want wa mwiur wa Nzamb, Yesu ukez kwokan mu chilik chijim nakash kupandakanamu yasalay padingay panap pansh. (Mateu 9:35; Marko 1:40-42; Yohan 5:5-9) Chad lel “Kwikil muntu ap umwing ukeza kulond anch: ‘Niyedil.’”—Isay 33:24; 35:5, 6, NW.

23. Ov, mulong wak disanguk ditwinkishin musangar mu michim yetu?

23 Akatish afa kal akez kuyichirish ku mwom nich ruchingej rakad kwez kufa kand. Awonsu alela mu rufu adia mu manangu ma Nzamb akez kuyisangul. Chakin, “antu awamp ni antu ayimp akez kavumbuk kwikal kand aom.”—Midimu 24:15, MM; Yohan 5:28, 29.

24. Ov, wiyovil nchik piur pa kushakam mu Paradis pa divu?

24 Madi machuku ma kurutu masangareshina mud ik mayichingedina antu atondina kwilej piur pa Sakatang wetu Mujim, Yehova Nzamb, ni kumusadil! Yesu wisambina piur pa Paradis wa kurutu ukeza kwikal divu pamukanay mukayitil wafay nend pamwing anch: ‘Ukez kwikal ni yamam mu Paradis.’ (Luka 23:43) Chidi cha usey nakash anch twileja yom yivud padi Yesu Kristu, mulong kusutil kud ndiy kwawiy tukutwisha kutambwil yiyukish yiney yawonsu.