NDZRIMA 1
“Fambani Mi Ya Dondzrisa Vhanu . . . Akuva Va Va Vadondzrisiwa”
Nkatsrakanyu wa Mintizro ya Vapostola ni ndlela leyi yi yelanaka ha yone ni masiku yezru
1-6. Dzrungula mfambu wa kukazri lowu kombisaka leswaku Timboni ta Yehovha ti zrezra hi tindlela ta ku siyanasiyana.
REBECCA, Mboni ya Yehovha ya le Gana lweyi a ha liki mumpshwa, a huma nsimu a xikole. Minkama hinkwayu loko a ya xikole, ka paxta dzrake a peta mabuku lawa ma seketeliwiki Bibeleni. Hi intervhalu, Rebecca a djula mikhandlu ya ku zrezrela vakolega. Rebecca a sungule swidondzro swinyingi swa Bibele ni vakolega.
2 A xihlaleni xa Madagascar, lani ku kumekaka wuxeni bya África, maphayona mabidzri ya nkama hinkwawu ma famba mpfhuka wa kolomu ka 25 wa makilometru na mumu wu hisa ngopfu. Ma yentxa leswo akuva ma tlhaselela vhanu lava nga kule, ni ku fambisa swidondzro swa Bibele ka vhanu lava nyonxelaka.
3 Timboni ta Yehovha ta le Paraguai ni timbeni leti tinyikelaka hi ku swi zrandzra na ti huma ka 15 wa matiko, ti tizre xikan’we ti va ti hamba boti ledzri dzri dzringanaka kuva ku tsrhama 12 wa vhanu. Leswo swi pfuna kuva va kota ku zrezrela vhanu lava nga minkingeni ya nambu wa Paraguai ni Paraná. Hi ku tizrisa boti ledzro ledzri nga ni yindlu, vazrezri lava, lava nga ni nkhinkhi, va zrezrela vhanu madzrungula lamanene ka mimbangu leyi a swi nga ti nabyala kuva yi tlhaseliwa.
4 A N’walungu wa Estados Unidos, a Alaska, Timboni ta Yehovha ti londzrovota mikhandlu ya ku hlawuleka akuva ti zrezra hi nkama wa malanga. Loko ku sungula ku hisa, a maboti ma tisa vhanu lava humaka ka mimbangu ya ku hambanahambana va ta pfuxela tiko, kutani Timboni ta Yehovha ta le tikweni ledzro ti yima ni marevhixta ya tindzrimi ta ku hambanahambana ti ma beka ka mbangu lowu ma vonekaka hi ku nabyala. Ka muganga wolowo ku ni vhiyawu dzra kukazri ledzri pfunaka swinene akuva ku tlhaseleliwa mimbangu leyi swi kazrataka ku yi tlhaselela. Leswo swi pfuna kuva madzrungula lamanene ma zrezreliwa mimbangwini ya Valeute, Vatapaxka, Vatsimshians ni Vatlingits.
5 Larry, lweyi a tsrhamaka Texas, a Estados Unidos, a ni nsimu ya ku hlawuleka ku nga muti wa ku hlayisa lava duhwaliki ni lava va vabyaka. Nambileswi Larry a tizrisaka xitsrhamu xa lava ku limala nakone a kalaka a nga humahumi, a tsrhama na a khomekile hi ku byela vambeni dzrungula dzra Mfumu ku patsra ni dumbo ledzri kumekaka Bibeleni dzra leswaku ka Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba a ta tlhela a famba.—Eza. 35:5, 6.
6 Akuva va kota ku hlalela nhlengeletanu ya muganga a n’walungu wa Myanmar, ntlawa wa kukazri wa vamakwezru wu yendzre masiku mazrazru hi boti na wu suka Mandalay. Leswi a va nyonxela ku zrezra, va teke mabuku lama seketeliwiki Bibeleni akuva va ma nyika vayendzrikulobye. Kun’wana ni kun’wana lomu boti dzroledzro a dzri yima kone, vazrezri volavo va nkhinkhi a va xika va nyikela mabuku ka vhanu lava tsrhamaka mimbangwini yoleyo. Kutani loko boti dzri suka a va ni “nsimu leyimpshwa” ku nga vayendzri lava saliki va nghena botini.
7. He tini tindlela leti vhanu va Yehovha va zrezraka ha tone nakone he wini nkongometo wa kone?
7 Hi lani hi swi voniki ha kone ka swikombiso leswi khalutiki, malandzra ya Yehovha lama nga ni nkhinkhi a misaveni ma “nyikela wumboni hi ku helela hi ta Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba”. (Mint. 28:23) Va zrezra hi muti ni muti, a tindleleni, hi ku tizrisa telefone, a maxapeni, loko va li majardim hi nkama wa ku wisa kumbe loko va li ntizrweni, va londzrovota mikhandlu hinkwayu akuva va zrezra hi ta Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba. Mazrezrela ma nga ha siyana, kambe a nkongometo i wun’we, ku nga ku zrezrela vhanu hinkwavu madzrungula lamanene.—Mat. 10:11.
8, 9. a) Ha yini ku kula ka ntizro wa ku zrezra mayelanu ni Mfumu a li hlolana? b) He xini xivutiso xa lisima lexi sekelekaka?
8 Mudondzri lweyi a zrandzrekaka, xana wa patsreka ka xitsrhungu lexikulu xa vazrezri lava nga ka 235 wa matiko? Loko u patsreka, u hlengela a ku kuliseni ka ntizro wa lisima lowu nyonxisaka wa ku zrezra hi ta Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba. A ntizro lowu kutani wu yentxiwiki misaveni hinkwayu nakunene wa hlamalisa! Nambileswi ti lavisanaka ni swikazratu swa ku fana ni ku tsimbisiwa ni tinxanisa, Timboni ta Yehovha ti ya mahlweni ti nyikela wumboni bya ku helela mayelanu ni Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba ka vhanu va matiko hinkwawu.
9 Leswo swi sekelekisa xivutiso xa lisima swinene: Ha yini swizralanganya ni minhlaselo ya Sathana swi nga swi koti ku yimisa ntizro wa ku zrezra mayelanu ni Mfumu? Akuva hi hlamula xivutiso lexo, hi fanela ku dzrimuka leswi yentxekiki a dzaneni dzra ku sungula a Nguveni Yezru. Phela hine swanga Timboni ta Yehovha hi yisa mahlweni ntizro lowu sunguliwiki a nkameni wolowo.
Ntizro Lowu Fanelaka Ku Yentxiwa A Misaveni Hinkwayu
10. He wini ntizro lowu Yesu a a tiyimisele ku wu yentxa nakone i yini leswi a a swi tiva hi ntizro lowo?
10 Yesu Kriste, musunguli wa bandla dzra wukriste, a a tiyimiselile hi mbilu hinkwayu akuva a zrezra madzrungula lamanene ya Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba. Lawo a a li mahanyela yake. A hlaye leswi: “Ni fanela ku zrezra madzrungula lamanene ya Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba . . . , hikusa hi leswi ni zrumeliwiki swone.” (Luk. 4:43) Yesu a a swi tiva leswaku ntizro lowu a wu sunguliki a a nga ti swi kota ku wu yentxa wuswake. Na a nga si fa, Yesu a profete leswaku a madzrungula lamanene ya Mfumu a ma ta zrezriwa “a matikweni hinkwawu”. (Mar. 13:10) Kambe leswo a swi ta yentxisiwa kuyini, nakone hi mani?
11. He wini ntizro wa lisima lowu Yesu a wu nyikiki vadondzrisiwa vake nakone he wini mpfunu lowu a va ta wu kuma akuva va kota ku hetisisa ntizro lowo?
11 Ntsrhaku ka loko a file a tlhela a pfuxiwa, Yesu a humelele ka vadondzrisiwa vake a va a va nyika ntizro wa lisima. A te: “Kutani, fambani mi ya dondzrisa vhanu va matiko hinkwawu akuva va va vadondzrisiwa, mi va babatisa hi vito dzra Papayi ni dzra N’wana ni dzra moya wa ku xwenga, mi va dondzrisa ku yentxa mintxhumu hinkwayu leyi ni mi byeliki yone. Nakone dzrimukani leswaku ni na n’wine ku ya tlhasa ku heleni ka xiyimu lexi xa misava.” (Mat. 28:19, 20) Mazritu lama liki “ni na n’wine” ma kombisa leswaku Yesu a a ta seketela valandzreli vake loko va hetisisa ntizro wa ku zrezra ni ku yentxa vadondzrisiwa. A va ta wu vilela mpfunu, hikusa Yesu a same a hlaya leswaku a va ta “nyenyiwa hi matiko hinkwawu”. (Mat. 24:9) Vadondzrisiwa a va ta wu vilela mpfunu lowo. Na a nga si tlhantukela matilweni, Yesu a hlaye leswaku a va ta tiyisiwa hi moya wa ku xwenga akuva va va timboni take “ku ya tlhasa mimbangwini ya le kule swinene ya misava”.—Mint. 1:8.
12. He swini swivutiso swa lisima leswi sekelekaka, nakone ha yini swi li swa lisima ku tiva tinhlamulo ta swone?
12 Kutani ku sekeleka swivutiso swa lisima: Xana vapostola va Yesu ni vadondzrisiwa vambeni va wu tekele nhlokweni ntizro wavu? Xana ntlawa lowu lowutsrongo, wa vavanuna ni vavasati, wu nyikele wumboni hi ta Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba nambiloko wu tlhangana ni tinxanisa? Xana hakunene va yamukele mpfunu lowu pfaka tilweni ni wa moya wa ku xwenga wa Yehovha akuva va hetisisa ntizro wa ku yentxa vadondzrisiwa? Swivutiso leswi ni leswi fanaka na swone swa hlamuliwa ka buku dzra Mintizro. I swa lisima ku tiva tinhlamulo ta swone. Ha yini? Hikusa hi lani Yesu a hlayiki ha kone, ntizro lowu a wu ta ya mahlweni “ku ya tlhasa ku heleni ka xiyimu lexi xa misava”. Hi ndlela leyo, ntizro lowu wu yentxiwa hi vakriste hinkwavu va ntiyiso, ku patsra na hine hi hanyaka a masikwini lawa ya wugamu. Xileswo, hi swi zrandzra ngopfu ku dondzra dzrungula ledzri kumekaka ka buku dzra Mintizro.
Nkatsrakanyu Wa Buku Dzra Mintizro
13, 14. a) I mani a tsraliki buku dzra Mintizro, nakone a ma kumise kuyini madzrungula? b) Xana a buku dzra Mintizro dzri vulavula ha yini?
13 I mani a tsraliki buku dzra Mintizro? A buku ledzri a dzri kombisi leswaku i mani mutsrali wa dzrone, kambe mazritu ya ku sungula ma swi beka livaleni leswaku lweyi a tsraliki buku ledzri i mhunu mun’we ni lweyi a tsraliki Evhangheli dzra Luka. (Luk. 1:1-4; Mint. 1:1, 2) Hi ndlela leyo, ku sukela khale, Luka, “dokodela lweyi a zrandzrekaka” tlhelo mukambisisi lweyi a nga ni wunyaminyami, a voniwa swanga mutsrali wa buku dzra Mintizro. (Kol. 4:14) Buku ledzri dzri vulavula hi mintxhumu leyi yi yentxekiki ndzreni ka kolomu ka ku ya ka 28 wa malembe, ku nga ku sukela ka nkama lowu Yesu a tlhantukeliki matilweni hi 33 N.Y. ku ya tlhasa hi 61 N.Y. na Pawulo a li kusuhi ni ku ntsrhuxiwa a djele dzra Roma. Kuva Luka a tipatsre ka madzrungula ya kukazri lawa a ma tsraliki swi kombisa leswaku a a li kone ka swiyentxakalu swinyingi leswi a swi tsraliki. (Mint. 16:8-10; 20:5; 27:1) Swi nga yentxeka Luka, mukambisisi lweyi a nga ni wunyaminyami, a kume dzrungula hi ku kongoma ka Pawulo, Barnaba, Filipi ni vambeni lava patsrekiki ka dzrungula dzra buku dzra Mintizro.
14 Xana a buku dzra Mintizro dzri vulavula ha yini? Ka malembe ntsrhaku, ka Evhangeli dzrake, Luka a tsrale leswi Yesu a swi hlayiki ni ku swi yentxa. Kambe ka buku dzra Luka, a dzrungule leswi hlayiwiki ni ku yentxiwa hi valandzreli va Yesu. Xileswo a buku dzra Mintizro, i buku ledzri vulavulaka hi vhanu lava yentxiki ntizro wa ku hlamalisa, nambileswi vanyingi a va voniwa na va li “vhanu lava tolovelekiki lava nambi ku dondzra a va nga dondzranga”. (Mint. 4:13) Hi ku katsrakanya, a dzrungula ledzri huhutiwiki dzri hi byela ndlela leyi a bandla dzra wukriste dzri simekiwiki ha yone ni ndlela leyi dzri kuliki ha yone. A buku dzra Mintizro dzri hi komba ndlela leyi vakriste va le dzaneni dzra ku sungula a va zrezra ha yone ni tindlela leti a va ti tizrisa. (Mint. 4:31; 5:42) Dzri tlhamuxela ndlela leyi moya wa ku xwenga wu pfuniki ha yone a ku zrezreni ka madzrungula lamanene. (Mint. 8:29, 39, 40; 13:1-3; 16:6; 18:24, 25) A buku dzra Mintizro dzri ya mahlweni dzri vulavula hi nhlokomhaka ya dzrungula dzra Bibele ledzri patsraka Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba lowu taka fumiwa ha Kriste, nakone dzri kombisa ndlela leyi ntizro wa ku zrezra dzrungula dzra Mfumu wu kuliki ha yone nambiloko ku ve ni swikazratu.—Mint. 8:12; 19:8; 28:30, 31.
15. Xana ku kambisisa buku dzra Mintizro swi ta hi pfuna hi ndlela yini?
15 Nakunene, ku kambisisa buku dzra Mintizro swa nyonxisa swi tlhela swi tiyisa lipfumelo. Nakone ku yanakanyisisa hi xikombiso xa xixixi ni nkhinkhi wa valandzreli va ku sungula va Kriste swi ta khumba timbilu tezru ni ku tlhela swi hi kutxa ku yetisela xikombiso xa vakriste va le dzaneni dzra ku sungula. Swi ta tlhela swi hi lulamisela ha hombe ku hetisisa ntizro lowu Yesu a hi nyikiki wone loko a ku, “fambani mi ya dondzrisa vhanu . . . akuva va va vadondzrisiwa”. Nkongometo wa buku ledzri u dzri dondzraka i ku ku pfuna ku kambisisa ha hombe buku dzra Mintizro.
Buku Ledzri Taka Hi Pfuna Ku Dondzra Bibele
16. He yini minkogometo yizrazru ya buku ledzri?
16 He wini nkongometo wa buku ledzri? Dzri ni minkongometo yizrazru: 1) ku tiyisa ndlela leyi hi dumbaka ha yone leswaku Yehovha a tizrisa moya wa ku xwenga akuva a pfuna vhanu vake a ntizrweni wa ku zrezra dzrungula dzra Mfumu ni ku yentxa vadondzrisiwa; 2) ku yengesela nkhinkhi wezru a ku zrezreni hi ku kambisisa xikombiso xa valandzreli va Kriste va le dzaneni dzra ku sungula ni 3) ku yengesela ndlela leyi hi yi zrandzraka ha yone nlhengeletanu ya Yehovha ni ndlela leyi hi va tlangelaka ha yone lava zrangelaka ntizro wa ku zrezra ni ku lavisela mabandla.
17, 18. Xana buku ledzri dzri hlelisiwe kuyini, nakone he wani matsrhamela mambeni ya dzrone lawa ma taka ku pfuna nkama lowu u hambaka dondzro yaku ya ximhunu ya Bibele?
17 Xana buku ledzri dzri hleliwe hi ndlela yini? U ta xiya leswaku buku ledzri dzri yaviwe hi 8 wa swiyenge, xiyenge ha xin’we xi vulavula hi dzrungula dzra kukazri dzra buku dzra Mintizro. A nkongometo a hi ku kambisisa ndzrimana ha yin’we yin’we, kambe i ku hi pfuna ku susa tindondzro ka swiyentxakalo leswi ku khaneliwaka ha swone ni ku tizrisa leswi hi swi dondzriki. A ku sunguleni ka ndzrima yin’wana ni yin’wana ku ni mazritu lama kombisaka leswi ku taka buliwa ha swone ka ndzrima yoleyo ku tlhela ku va ni xiyenge xa tsralwa dzra kukazri dzra buku dzra Mintizro lexi taka kambisisiwa.
18 Ku ni matsrhamela mambeni ya buku ledzri lama taka ku pfuna ka dondzro yaku ya ximhunu ya Bibele. Nkama lowu u yanakanyisisaka hi dzrungula dzra le Bibeleni, swifaniso swa ku xonga swi ta ku pfuna ku vona swiyentxakalo swa ku nyonxisa leswi tsraliwiki ka buku dzra Mintizro. Tindzrima tinyingi ti ni mabokisi lawa ma yengeselaka dzrungula dzra lisima, mabokisi mambeni ma vulavula hi mfambu wa mhunu wa kukazri wa le Bibeleni lweyi hi fanelaka ku yetisela lipfumelo dzrake, kasi mabokisi mambeni ma nyikela dzrungula dzrimbeni ledzri yengetelekiki mayelanu ni mimbangu, swiyentxakalo, swihena kumbe vhanu vambeni lava ku vulavuliwaka ha vone ka buku dzra Mintizro. A matlhelweni ka buku lomu ku kalaka ku nga tsraliwanga ntxhumu, ku pfumelela kuva u tihambela manota nkama lowu u dondzraka.
19. I yini leswi minkama yin’wana hi fanelaka ku tikambela ka swone?
19 Buku ledzri, dzri nga ku pfuna akuva u tikambela hi ndlela leyinene, swi nge na mhaka leswaku u ni nkama wa ku tlhasa kwini na u li muzrezri wa madzrungula lamanene ya Mfumu. I swinene kuva minkama yin’wana u kambela leswi u swi zrangisaka wuton’wini ni ku kambela ndlela leyi u wu vonaka ha yone ntizro wa ku zrezra. (2 Kor. 13:5) Tivutise leswi: ‘Xana ni teka ntizro wa ku zrezra na wu li wa xihantla? (1 Kor. 7:29-31) Xana ni zrezra hi ku hiseka ni ku kombisa leswaku na kholwiseka hi leswi ni swi dondzrisaka? (1 Tes. 1:5, 6) Ni yentxa hinkwaswo leswi ni nga swi kotaka akuva ni zrezra ni ku yentxa vadondzrisiwa?’—Kol. 3:23.
20, 21. Ha yini ntizro wezru wu li wa xihantla, nakone hi fanela ku tiyimisela ku yentxa yini?
20 Hi nga txhuki hi dzrivala ntizro lowu hi nyikiwiki wone, ku nga ku zrezra ni ku yentxa vadondzrisiwa. Loko nkama wu ya wu famba ntizro lowu wu ya wu va wa xihantla ngopfu. Wugamu bya xiyimu lexi xa ku biha byi ya byi tsrhindzrekela hi xihantla. A wutomi bya vhanu vanyingi a byi ngi sama byi va khombyeni ku fana ni namunhla. Ku ta tlhasa swoswi a hi swi tivi leswaku i vhanu vangani lava tiyimiseliki ku yingela dzrungula dzrezru. (Mint. 13:48) Kambe hi ni wutiyanguleli bya ku va pfuna na nkama wa ha pfumela.—1 Tim. 4:16.
21 I swa lisima ku va hi yetisela vazrezri va Mfumu lava nga ni nkhinkhi lava hanyiki dzaneni dzra ku sungula. Hi navela leswaku a nkama lowu u dondzraka a buku ledzri, dzri ku kutxa kuva u zrezra hi nkhinkhi ni hi xixixi, nakone u tlhela u tiyimisela ku tama u “nyikela wumbo hi ku helela hi ta Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba”.—Mint. 28:23.