NHLOKOMHAKA YA XIDONDZRO 3
LISIMU 35 ‘Tivisisani Leswi Swi Nga Swa Lisima Swinene’
Ku Teka Swiboho Leswi Nyonxisaka Yehovha
‘A masungulo ya vutlhazri [i] ku txhava Yehovha. Ni ku tiva Lwe wa ku xwengisisa hi kone ku yingelisisa.’—AMAPR. 9:10.
NKONGOMETO
Ndlela leyi hi nga tizrisaka wutlhazri ha yone ni ku twisisa akuva hi teka swiboho swa wutlhazri.
1. He swini swikazratu leswi hinkwezru hi kumanaka na swone?
SIKU NI SIKU hi fanela ku teka swiboho. Swimbeni swa nabyala ku swi teka, swa ku fana ni mintxhumu leyi u taka khweva txana ha yone kumbe loko u ya ku yetleleni. Ka mintxhumu yin’wana a swi nabyali ku teka swiboho. Mintxhumu leyo yi nga ha patsra lihanyu dzrezru, ku nyonxa kwezru, vanghanu vezru kumbe wugandzreli byezru. Hi djula ku va swiboho leswi hi swi tekaka swi pfuna hine kun’we ni maxaka yezru. Henhleni ka hinkwaswu, hi djula ku va swiboho swezru swi nyonxisa Yehovha.—Rom. 12:1, 2.
2. He tini tindlela leti nga ku pfunaka ku teka swiboho swa wutlhazri?
2 Swi tolovelekile kuva u teka xiboho xa wutlhazri loko 1) u tiva mintiyiso hinkwayu, 2) u yanakanyisisa hi ndlela leyi Yehovha a yi vonaka ha yone mhaka leyo ni 3) kuva u yanakanyisisa hi mhaka yaku hi wunyaminyami. Ka nhlokomhaka leyi, hi ta bula hi tindlela letizrazru nakone ti ta hi pfuna ku tiva ndlela leyi hi nga dondzrisaka wuswikoti byezru bya ku yanakanya ha yone.—Amapr. 2:11.
TIVA HINKWASWU LESWI PATSREKAKA
3. Kombisa leswaku ha yini u fanela ku tiva mhaka hinkwayu na u nge si na teka xiboho xa kukazri.
3 Ndlela ya ku sungula ya kuva u kota ku teka swiboho leswinene i ku va u tiva mhaka hinkwayu. Ha yini leswi swi li swa lisima? Yanakanya hi mhunu lweyi a vabyaka na a ya vutisa dokodela hi mavabyi lamakulu lama mu kazrataka. Xana dokodela lweyo a a ta teka xiboho xa kuva a mu daha na a nga si na kambisisa mavabyi yake kumbe ku mu hamba swivutiso? Nikutsrongo. A a ta teka xiboho lexinene hi kuva ku sungula a zama ku tiva leswi yentxaka mhunu lweyo a vabya. A nga swi yentxisa kuyini leswo?
4. Hi ku ya hi Amaproverbia 18:13, u nga tiyiseka hi ndlela yini leswaku u tiva mintiyiso hinkwayu? (Tlhela u vona ni mufoto.)
4 Minkama yinyingi u nga tiva ntiyiso wa mhaka loko u hamba swivutiso. A hi nge u zrambiwe ku ya ka ntlhanganu wa kukazri. Xana a u ta famba? Loko a li leswaku a u mu tivi ha hombe lweyi a taka mi yamukela ni malulamiselo ya kone, i swinene ku mu hamba swivutiso swa ku fana ni leswi: “Ku ta tlhanganiwa kwini nakone siku muni? Ku ta va ni vhanu vangani? I mani lweyi a taka zrangela? Ku ta yentxiwa yini ka ntlhanganu lowo? Xana ku ta va ni byala?” A tinhlamulo ta swivutiso leswi ti ta ku pfuna kuva u teka xiboho xa wutlhazri.—Dondzra Amaproverbia 18:13.
Tiva hinkwaswu leswi patsrekaka hi kuva u hamba swivutiso (Vona yava 4) a
5. U fanela ku yentxa yini loko kutani u tiva mhaka hinkwayu?
5 Hi ku landzrela, loko u tive leswo hinkwaswu hi wunyaminyami zama ku twisisa mhaka leyo hinkwayu. Hi xikombiso, swi li yini loko u tiva leswaku vhanu lava kalaka va nga yi hloniphi minsinya ya milawu ya Bibele va ta va kone ka ntlhanganu lowo kumbe loko a li leswaku ku ta va ni byala, ku nge ti va ni mhunu lweyi a langutelaka leswaku byi nga nwiwi ku tlula mpimu? Xana u vona leswaku a ntlhanganu wu ta gama hi ndlela ya ku biha? (1 Pet. 4:3) Hi tlhelo dzrin’wana, u ta yentxa yini loko ntlhanganu lowo wu hambiwa hi nkama lowu u taka va ni ntlhanganu wa bandla kumbe hi nkama lowu u kunguhatiki ku ya nsin’wini ha wone? Ntsrhaku ka loko u kambisise mhaka hinkwayu, lanu ke u ta swi kota kuva u titekela xiboho lexinene. Kambe ka ha ni swin’wana leswi u fanelaka ku swi yentxa. Kutani wa swi tiva leswi u faneliki ku swi yentxa; kambe Yehovha a swi vonisa kuyini leswo?—Amapr. 2:6.
KAMBISISA NDLELA LEYI YEHOVHA A YI VONAKA HA YONE MHAKA LEYO
6. Hi ku ya hi Yakobe 1:5, ha yini hi fanela ku khongota hi kombela mpfunu ka Yehovha?
6 Kombela Yehovha a ku pfuna kuva u twisisa ndlela leyi a pimisaka ha yone. Yehovha a hi dumbisa ku hi nyika wutlhazri akuva hi twisisa leswaku ndlela leyi hi yi tekiki yi ta mu nyonxisa kumbe im-him. A wutlhazri lebyo “a hanana hinkwavu hi mbilu hinkwayu na a nga va soli”.—Dondzra Yakobe 1:5.
7. Xana hi nga twisisa ndlela leyi Yehovha a pimisaka ha yone hi ndlela yini? Kombisa.
7 Ntsrhaku ka loko u khongote u kombela nkongomiso wa Yehovha, yi yingelisise ha hombe nhlamulo yake. Hi xikombiso, loko u li ka liyendzro dzra kukazri u gama u lahleka, u nga ha kombela mpfunu ka mhunu lweyi a tsrhamaka ka mbangu wolowo. Xana a u ta suka u famba na a nga si na ku hlamula? Nikutsrongo. Kambe u ta yi yingelisisa hi wuzron’wana minkongomiso yake. Hi ndlela leyi fanaka, ntsrhaku ka loko u kombele wutlhazri ka Yehovha, zama ku twisisa nhlamulo yake hi ku va u gungula minsinya ya milawu yi nga Bibeleni leyi nga tizraka ka xiyimu xaku. Hi xikombiso, loko a li leswaku u ta famba ka ntlhanganu lowu hi vulavuliki ha wone ku sunguleni, u nga ha kambisisa leswi Bibele dzri swi hlayaka mayelanu ni minkhuvu leyi kalaka yi nga lawuleki, vanghanu va ku biha ni ku zrangisa Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba ku tlula ku zrandzra kwezru.—Mat. 6:33; Rom. 13:13; 1 Kor. 15:33.
8. Xana u nga yentxa yini loko a li leswaku u vilela mpfunu ka mhaka leyi u yi djulaka? (Tlhela u vona ni mufoto.)
8 Nambitanu, minkama yin’wana u nga ha vilela mpfunu akuva u kuma dzrungula ledzri u dzri djulaka. Makwezru wa xinuna kumbe wa xisati lava nga ni mfambu va nga ha ku pfuna. Kambe na wene u ta pfuneka loko u hamba wusetxhi ha wuswaku. Ku ni wudzrunguli byinyingi ka switizro swezru swa ku dondzra ha swone swa ku fana ni Nkongomiso Wa Ku Hamba Wusetxhi Wa Timboni Ta Yehovha ni buku ledzri liki Matsalwa Ya Mahanyelo Ya Vakreste. Dzrimuka leswaku a nkongometo i ku teka swiboho leswi taka nyonxisa Yehovha.
Vona ndlela leyi Yehovha a yi vonaka ha yone mhaka leyo (Vona yava 8) b
9. Xana hi nga tiyiseka hi ndlela yini leswaku swiboho swezru swi ta nyonxisa Yehovha? (Vaefesa 5:17)
9 Xana hi nga tiyiseka hi ndlela yini leswaku swiboho swezru swi ta nyonxisa Yehovha? Xa ku sungula, hi fanela ku mu tiva ku yampswa. A Bibele dzri li: A ‘ku tiva Lwe wa ku xwengisisa hi kone ku yingelisisa.’ (Amapr. 9:10) Ina, hi ta kuma ku twisisa lokunene loko hi tiva matsrhamela ya Yehovha, nkongometo wake, leswi a swi zrandzraka ni leswi a swi nyenyaka. Tivutise leswi: ‘Hi ku ya hi leswi ni swi tivaka mayelanu na Yehovha, he swini swiboho leswi loko ni swi teka swi taka mu nyonxisa?’—Dondzra Vaefesa 5:17.
10. Ha yini minsinya ya milawu ya Bibele yi ni lisima ku tlula swihena swa ndangu kumbe swa lomu hi tsrhamaka kone?
10 Loko hi nyonxisa Yehovha, minkama yin’wana lava nga kusuhi na hine va nga ha khunguvanyeka. Hi xikombiso, vapswele lava djulaka ku txhatisa n’wanavu hi nkongometo wa kukazri, va nga ha mu sindzrisa kuva a txhata ni wanuna lweyi a ganyiki kumbe lweyi a taka hakela mali yinyingi ka lovolo nambiloko wanuna yelweyo a nga tiyanga hi tlhelo dzra moya. I ntiyiso leswaku va djula kuva n’wanavu a hlayisiwa ha hombe hi tlhelo dzra nyama, kambe i mani a taka mu pfuna kuva a kula hi tlhelo dzra moya? Xana Yehovha a yi vonisa kuyini mhaka leyo? A nhlamulo hi yi kuma ka buku dzra Matewu 6:33. Ka ndzrimana leyi, a vakriste va kutxiwa kuva va “zrangisa Mfumu”. Nambileswi hi hloniphaka vapswele vezru ni lava hi hanyaka na vone a mugangeni wezru, a xa lisima ka hinkwaswu i kuva hi nyonxisa Yehovha.
YANAKANYISISA HI MHAKA YAKU HI WUNYAMINYAMI
11. I tsrhamela dzrini ledzri ku khaneliwaka ha dzrone ka Vafilipiya 1:9, 10 ledzri taka ku pfuna kuva u yanakanyisisa hi mhaka yaku hi wunyaminyami?
11 Ntsrhaku ka loko u kambisise minsinya ya milawu leyi patsrekaka a ku tekeni ka swiboho swaku, u fanela ku kambisisa mhaka yaku hi wunyaminyami. (Dondzra Vafilipiya 1:9, 10.) Loko u tiva ku hambanisa leswinene ni leswi bihiki swi ta ku pfuna ku vona leswaku ku ta va yini mihandzru ya swiboho swaku. Minkama yin’wana, swiboho swi nga ha tekiwa hi ndlela ya ku nabyala. Kambe a hi swiboho hinkwaswu swi nabyalaka ku swi teka. Loko u tizrisa wuswikoti byaku bya ku yanakanyisisa, swi ta ku pfuna ku teka swiboho swa wutlhazri nambi ka swiyimu leswi kazrataka.
12-13. Xana wuswikoti bya ku yanakanya byi nga ku pfuna hi ndlela yini akuva u teka xiboho xa wutlhazri mayelanu ni ntizro?
12 Yanakanya hi xiyimu lexi: U le ku djuleteleni ka ntizro akuva u ta kota ku wundla ndangu waku. A hi loko u kuma mintizro yibidzri. Kutani hi ku landzrela u kambisisa leswi patsrekaka, ntizro wa kone, nkama lowu u wu hetaka akuva u tlhasa ni swin’wana. Mintizro leyi ha yibidzri a yi lwisani ni Matsralwa. Swi nga ha yentxeka u hlawula wun’we ka mintizro leyi hi leswi u zrandzraka ntizro wa kone kumbe hi leswi u taka kuma mali yinyingi. Kambe ku ni swin’wana leswi u fanelaka ku swi kambisisa na u nga si na teka xiboho.
13 Hi xikombiso, xana wun’we ka mintizro leyo wu lwisana ni nkama lowu u nghenaka ha wone a mintlhanganwini ya bandla? Xana mintizro leyi ha yibidzri yi ta ku tekela nkama lowu u wu vilelaka akuva u hlayisa ndangu waku hi tlhelo dzra matitwela ni hi tlhelo dzra moya? Ku tihamba swivutiso leswo swi nga ku pfuna ku “tiva leswi nga swa lisima ngopfu”, ku nga wugandzreli lebyi u byi yentxelaka Yehovha ni ku zrangisa swivileleko swa ndangu waku ku tlula ku zrangisa mintxhumu ya nyama. Hi ku yentxa leswo u ta teka swiboho leswi Yehovha a taka swi tovokisa.
14. Xana wuswikoti bya ku yanakanya ni ku va ni lizrandzru swi hi pfuna hi ndlela yini akuva hi nga khunguvanyisi vhanu van’wana?
14 Loko hi tizrisa wuswikoti byezru bya ku yanakanya, swi ta hi pfuna ku tiva leswaku swiboho swezru swi nga ha khumba ni vhanu van’wana. Ku tiva leswo swi ta hi yentxa hi nga va “khunguvanyisi van’wana”. (Filp. 1:10) Leswo i swa lisima loko hi teka swiboho leswi fambisanaka ni ndlela leyi hi yambalaka ha yone ni ku tixongisa. Hi xikombiso, hi nga ha hlawula tsrhamela dzra kukazri dzra mpahla kumbe ku tixongisa. Kambe swi li yini loko ndzreni ka bandla kumbe a handle swi va khunguvanyisa? A wuswikoti byezru bya ku yanakanya byi ta hi pfuna ku hlonipha matitwela yavu. A lizrandzru dzri ta hi susumetela ku yentxa leswi taka “pfuna van’wana” ni kuva hi dzringanisela. (1 Kor. 10:23, 24, 32; 1 Tim. 2:9, 10) Hi ta teka swiboho leswi kombisaka leswaku hi ni lizrandzru nakone ha va hlonipha van’wana.
15. Xana u fanela ku yentxa yini na u nge si na teka xiboho xa lisima?
15 Loko u li ku tekeni ka xiboho xa lisima, yanakanyisisa hi leswi u taka swi yentxa akuva xiboho xaku xi humelela. Yesu a hi dondzrise kuva hi “kontela hinkwaswu leswi djulekaka”. (Luk. 14:28) Hi ndlela leyo, yanakanyisisa hi nkama lowu u taka wu heta, mintxhumu leyi nga ha vilelekaka ni ku tikazrata loku u taka ku yentxa akuva xiboho xaku xi tizra. Ka swiyimu swin’wana, u nga ha bulisana ni ndangu waku akuva mi tsrimba leswi xizro xin’wana ni xin’wana xa ndangu xi fanelaka ku swi yentxa akuva xi seketela xiboho xaku. Ha yini swi li swa lisima ku yentxa leswo? U nga ha gungula leswaku xiboho xaku xi djula ku yampswisiwa kumbe ku vhela u xi txintxa hi xin’wana. Nakone loko u patsra vandangu waku ni ku twa mavonela yavu, va ta tizrisana na wene he kusuhi akuva xiboho lexo xi humelela ha hombe.—Amapr. 15:22.
TEKA XIBOHO LEXI TAKA NYONXISA
16. He tini tindlela leti taka ku pfuna kuva u teka swiboho leswi taka humelela ha hombe? (Tlhela u vona ni bokisi ledzri liki: “ Ndlela Ya Ku Teka Swiboho Swa Wutlhazri.”)
16 Loko u landzre tindlela hinkwatu leti hi buliki ha tone, u lulamile akuva u teka swiboho swa wutlhazri. U vone hinkwaswu leswi patsrekaka u tlhela u vona minsinya ya milawu leyi taka ku pfuna ku teka swiboho leswi taka nyonxisa Yehovha. Lexi saliki i kuva u kombela mpfunu ka Yehovha akuva swiboho swaku swi humelela.
17. He xini xihundla xa kuva u teka swiboho leswinene?
17 Nambiloko a nkameni lowu khalutiki u teke swiboho leswi humeleliki ha hombe, dzrimuka leswaku a xihundla xa kuva u teka swiboho leswinene, i kuva u nga dumbi ku twisisa kwaku kumbe wutlhazri byaku kambe u fanela ku dumba wutlhazri bya Yehovha. Ko va yene ntsena lweyi a nyikaka wutivi ni ku twisisa ka ntiyiso, ku nga swone swiyenge swa lisima swa wutlhazri. (Amapr. 2:1-5) Yehovha a nga ku pfuna kuva u teka swiboho leswi taka mu nyonxisa.—Amaps. 23:2, 3.
LISIMU 28 I Mani Munghanu Wa Yehovha?
