1. I yini leswi hi swi navelelaka maxaka yezru?

XANA u ni maxaka lawa ma nga siki mu tiva Yehovha nakone ma nga mu zrandzrikiki? Loko swi li tanu, swi nga yentxeka na wene u navela leswaku ingaku va nga zrandzra Yehovha va tlhela va mu tizrela, ku fana ni leswi makwezru wa xisati lweyi va liki hi Pauline * a a titwisa xiswone hi ndangu wakwe. A li: “Ku sukela ni dondzra ntiyiso, afa ni navela leswaku maxaka yanga hinkwawu ma hanya na mine a Paradeyisini.” A yengetela leswi: “Ngopfu-ngopfu afa ni djula leswaku nkatanga, Wayne, ni n’wanezru wa mufana va buya hi ta ta tizrela Yehovha xikan’we.”

2. Hi swini swivutiso leswi hi taka bula ha swone ka nhloko-mhaka leyi?

² A hi nge sindzrisi maxaka ku pfumela madzrungula lamanene, kambe hi nga ma kutxa ku pfula miyanakanyu ni timbilu leswaku ma yamukela Zritu dzra Xikwembu Nkulukumba. (2Tm 3:14, 15) Ha yini hi fanela ku zrezrela maxaka? Ha yini hi fanela ku tibeka a mbangwini wavu? Hi nga yentxa yini akuva hi pfuna maxaka ku zrandzra Yehovha ku fana na hine? Nakambe vamakwezru hinkwavu a bandleni va nga hi pfunisa kuyini?

3. Hi ku ya hi 2 Petros 3:9, ha yini hi fanela ku zrezrela maxaka?

³ Ku nga li khale, Yehovha a ta helisa misava leya ku biha. Ku to huluka ntsena lava djulaka ku kuma wutomi lebyi nga helikiki. (Min 13:48) Hi heta nkama wunyingi ni ntamu wezru na hi zrezrela vhanu lava hi nga va tivikiki a mugangeni wezru. Xileswo, swa twisiseka loko hi navela leswaku maxaka na wone ma nga tizrela Yehovha na hine. Tatana wezru lwa nga ni lizrandzru, Yehovha, ‘a nga zrandzri leswaku ni mun’we a lahleka, [kambe] a zrandzra  leswaku hinkwavu va ta va va ndzruluka’.​—Dondzra 2 Petros 3:9.

4. Hi xini xihoxo lexi hi nga ha xi yentxaka loko hi zrezrela maxaka yezru?

⁴ Minkama hinkwayu ku djuleka hi dzrimuka leswaku ndlela leyi hi khanelaka ha yone hi madzrungula lama huluxaka yi nga va yinene kumbe yi hoxekile. Loko hi zrezrela mhunu lweyi hi nga mu tivikiki, hi talisa ku hlawula mazritu ha hombe. Kambe hi nkama wun’we swi nga yentxeka leswaku loko hi khanela ni maxaka hi yentxa hi ku halatela.

5. I yini leswi hi fanelaka ku swi dzrimuka minkama hinkwayu na hi nga si dzringisa ku bula ni maxaka ha Yehovha?

⁵ Loko hi dzrimukela leswi ku sunguleni hi dzringisisiki xiswone ku zrezrela maxaka, swi nga yentxeka ku tala kwezru hi tisola hi va hi navela leswaku anhaka hi nga yentxisanga xiswone. Mupostola Pawulo a laye vakriste, a ku: ‘A ku vulavula kwenu a ku ve ni timpswalu hi minkama hinkwayu, ku lungiwa hi munyu, akuva n’wi ta kota ku yangula vhanu hinkwavu hi la swi fanekelaka.’ (Kl 4:5, 6) I swa hombe ku dzrimuka mazritu lawa loko hi khanela ni maxaka. Loko swi nge tanu, hi nga gama hi ku va hlundzrula a matsrhan’wini ya ku va kholwisa.

6-7. Nyikela xikombiso lexi khanyisaka leswaku hi fanela ku tibeka mbangwini wa nuna kumbe nsati lweyi a ngeke mupfumeli.

⁶ Tibeke a mbangwini wavu. Pauline, lweyi hi khaneliki ha yene, a li: “A ku sunguleni afa ni zrandzra ku bula ni nkatanga hi timhaka ta moya ntsena. Afa hi nga buli hi swin’wana.” Kambe Wayne, nuna wa Pauline, a a nga tivi swinyingi hi Bibele mfuzri a a nga swi twisisi ha hombe leswi Pauline a a khanela hi swone. Ka yene, a swi yentxa ingiki nkatakwe a a nge he na mhaka na ntxhumu handle ka wukhongoti ntsena. A a txhava leswaku nsati wakwe a nhingene ka xikole xa ku biha lexi a xi djula ku mu kanganyisa.

⁷ Pauline awa pfumela leswaku ku ve ni nkama  lowu a a tolovela ku heta nkama wa ku tala ni vamakwavu va moya a madambyeni ni le wugan’wini bya vhiki—a mintlhanganwini, a nsin’wini ni le ku hungateni. A li: “Minkama yin’wana Wayne afa a tlhasa kaya a kuma leswaku a ku na mhunu, a diwa hi xivundzra.” Swa twisiseka, ke, leswi Wayne a a xuva nsati ni n’wanakwe. A a nga va tivi vhanu lava a va heta nkama navu, nakone a swi yentxa ingiki vanghanu lavampswha va Pauline a va li ni lisima ku tlula yene. Xana Wayne a yentxe yini? A txhavisele Pauline hi ku hlaya leswaku a djula ku dlaya wukati. Wa swi vona leswaku Pauline anhaka a tibeke mbangwini wa nuna hi tindlela tini?

8. Hi ku ya hi 1 Petros 3:1, 2, i yini leswi maxaka yezru ma tolovelaka ngopfu ku swi xiya?

⁸ Vana xikombiso lexinene a mahanyeleni yaku. Hakanyingi, maxaka yezru ma xiya ngopfu leswi hi swi yentxaka ku tlula leswi hi swi hlayaka. (Dondzra 1 Petros 3:1, 2.) Pauline a swi xiyile swoleswo hi ku famba ka nkama. A te: “Na swi tiva leswaku Wayne awa hi zrandzra nakone hakunene afa a nga djuli ku tsrema mutxhatu, kambe loko a khumbe zritu ledzro swi ni yentxe ni vona leswaku afa ni fanela ku sungula ku yentxa mintxhumu hi ndlela ya Yehovha. A matsrhan’wini ya ku khanela ngopfu, afa ni fanela ku beka xikombiso lexinene a mahanyeleni yanga.” Pauline a nga ha tamanga a sindzrisa Wayne ku bula hi Bibele, kambe a sungule ku bula na yene hi mintxhumu ya siku ni siku. Wayne a xiye leswaku nsati a txintxile a va mhunu wa ku zrula ni leswaku na ye n’wanavu a a yingiseta. (Pr 31:18, 27, 28) Loko Wayne a xiye a bindzru dzra kuva ndangu wakwe wu tizrisa leswi Bibele dzri swi dondzrisaka, a pfule miyanakanyu ni mbilu yakwe ava a yamukela Zritu dzra Xikwembu Nkulukumba.​—1Ko 7:12-14, 16.

9. Ha yini hi fanela ku ya mahlweni hi dzringisa ku pfuna maxaka yezru?

⁹ Yana mahlweni u dzringisa ku pfuna maxaka yaku. Yehovha a hi bekela xikombiso lexinene.  Hi makhambi ya ku phindha-phindha a nyika vhanu mukhandlu wa ku yamukela madzrungula lamanene akuva va kuma wutomi lebyi nga helikiki. (Yr 44:4) Nakambe mupostola Pawulo a byele Timotewu leswaku a a fanela ku khinyela a ku pfuneni ka van’wana. Ha yini? Hikusa hi ku yentxa leswo, a a ta tihuluxa yene ni lava mu yingelaka. (1Tm 4:16) Ha ma zrandzra maxaka yezru nakone hi djula leswaku ma dondzra tindondzro ta ntiyiso leti kumekaka a Zritwini dzra Xikwembu Nkulukumba. Vona leswi yentxekeliki Pauline. Hi ku famba ka nkama, mazritu ni swiyentxo swakwe swi ve ni nkutxetelo lowunene a ndangwini wakwe. Swoswi a nyonxa swinene hi leswi a tizrelaka Yehovha ni nkatakwe. Hi wubidzri byavu i maphayona, nakone Wayne a tizra swanga nkulu wa bandla.

10. Ha yini hi fanela ku lehisa mbilu?

¹⁰ Lehisa mbilu. Loko hi dondzra ntiyiso, hi txintxa wutomi byezru hi byi twananisa ni milawu ya Yehovha. Kambe swi nga ha yentxeka maxaka yezru ma nga nyonxi hi ku hi vona hi yentxa ku txintxa koloko. Hi xikombiso, ntxhumu wa ku sungula lowu ma wu xiyaka hi leswaku a ha ha kumeki na vone ka maferiyadu ya wukhongoti nakone a ha ha ngheneli ka swa politika. Leswo swi nga ha yentxa maxaka man’wana ma hlundzruka ngopfu. (Mt 10:35, 36) Kambe a hi fanelanga ku pimisa leswaku a va nge he txintxi. Loko hi tsrhika ku va pfuna ku twisisa leswi hi swi pfumelaka, hi ntiyiso wa kone, hi ta va na ho va yavanyisa hi ku a fanekeliwi hi wutomi lebyi nga helikiki. Yehovha a nga hi nyikanga ntizro wa ku yavanyisa​—ntizro lowo a wu nyike Yesu. (Yh 5:22) Loko hi lehisa mbilu, maxaka ma nga ha sungula ku djula ku yingiseta leswi hi ma byelaka swone.​—Vona bokisi ledzri liki “ Tizrisa Pajina Dzrezru Dzra Internet Akuva U Dondzrisa.”

11-13. I yini leswi u swi dondzraka ka ndlela leyi Alice a va khomiki ha yone vapswele vakwe?

¹¹ Vana lwa tiyimiseliki kambe kombisa xitxhavu. (Pr 15:2) Vona xikombiso xa Alice. A kulisiwe hi vapswele lava a va nga pfumeli ka Xikwembu Nkulukumba nakone a va zrandzra swa politika. Kambe loko a nga ha tsrhami na vone, Alice a dondzre ntiyiso. A xiye leswaku hi xihantla, a a fanela ku byela vapswele vakwe mintxhumu leyinene leyi a a yi dondzra. Alice a li: “Loko u hlwela ku va byela leswaku a wa ha hlengeli ka tindondzro ni mikhuva ya kukazri, ku vaviseka kwavu ku tava kukului.” Alice a a talisa ku va tsralela mapapela. Ka mapapela lawo, a a dzringisa ku khanela hi mhaka ya kukazri leyi kumbexana a yi ta va nyonxisa, ya ku fana ni lizrandzru. Ntsrhaku, a a va vutisa leswi va swi pimisaka hi Bibele hi mhaka yoleyo. (1Ko 13:1-13) Alice nkama hinkwawu a a va tlangela hi hinkwaswu leswi va mu yentxeliki swone akuva va mu wundla ni ku mu hlayisa, nakone a a va zrumelela swihiwa. Loko a ya va pfuxela, a a yentxa hinkwaswu akuva a pfuna mamana wakwe ka mintizro ya le kaya. A ku sunguleni, vapswele vakwe a va nyonxanga loko a va byele hi tindondzro letimpshwa leti a a ti pfumela.

¹² Ka masiku lawa a a li a kaya ka vapswele, Alice a a tama a landzrelela xiyimisu xakwe xa ku dondzra Bibele. A li: “Leswo swi pfune mamana ku twisisa leswaku Bibele afa dzri li dzra lisima kwanga.” Hi nkamanyana wolowo, papayi wa Alice a bohe ku dondzra ntxhumu wa kukazri a Bibeleni. A a djula ku twisisa leswi yentxiki n’wanakwe a txintxa ndlela leyi a a pimisa ha yone nakone a a djula ku kuma ntxhumu wa kukazri lowu hoxiki a Bibeleni. Alice a li: “Ni mu nyike Bibele ni va ni mu tsralela mazritu ya kukazri.” Ku ve ni mabindzru wani? A matsrhan’wini ya ku kuma leswi hoxekiki, papayi wakwe a khumbeki swinene hi mintxhumu leyi a yi dondzriki a Zritwini dzra Xikwembu Nkulukumba.

¹³ Hi fanela ku va lava tiyimiseliki kambe hi fanela ku kombisa xitxhavu, nambi loko hi kumana ni mindzringo. (1Ko 4:12b) Hi xikombiso, Alice a sindzriseki ku lwisana ni nkaneto wa mamana wakwe. A li: “Loko ni babatisiwile, mamana a ni byele leswaku ni ‘n’wana wa ku biha’.” Xana Alice a yentxe yini? A li: “A matsrhan’wini  ya ku swi tsrhikisa xiswoswo, ni mu tlhamuxele hi ndlela ya xitxhavu leswaku afa ni tiyimisele ku va Mboni ya Yehovha ni leswaku afa ni nga ti tlhelela ntsrhaku. Nakambe ni mu byele leswaku ni mu zrandzra swinene. Hi sungule ku dzrila xikan’we. Ni game ni mu swekela swakuda swa ku nandzrika. Ku sukela kolanu, mamana a sungule ku pfumela leswaku Bibele afa dzri ni ndzruluta mhunu wa munene.”

14. Ha yini hi nga fanelanga ku pfumelela maxaka ma hi tsrhikisa ku tizrela Yehovha?

¹⁴ Swi nga ha teka nkama leswaku maxaka ma swi twisisa hi ku helela leswaku hi khomelelile ka xiboho xezru xa ku tizrela Yehovha. Hi xikombiso, loko Alice a hlawule ku va phayona a matsrhan’wini ya ku landzra ntizro lowu vapswele a va mu navelela wone, mamana wakwe a tlhele a dzrila. Kambe Alice a tame a khomelela. Alice a li: “Loko u pfumelela ndangu waku wu ku tsrhikisa ku yentxa ntxhumu wa kukazri, wu ta dzringisa ku ku tsrhikisa ni leswin’wana. Kambe loko u khomelela, na u va komba xitxhavu, swi nga ha yentxeka leswaku van’we ka vone va ku yingiseta.” Leswo swi yentxekile ka Alice. Vapswele vakwe swoswi i maphayona, nakone papayi wakwe a tizra swanga mun’we wa vakulu va bandla.

15. Hi ku ya hi Mattheo 5:14-16 na 1 Petros 2:12, xana ‘mintizro leya ku xonga’ yi nga ma pfunisa kuyini maxaka yezru?

¹⁵ Akuva a kokela vhanu a ntiyisweni Yehovha a tizrisa ‘mintizro leya ku xonga’ ya vamakwezru a bandleni dzra wukriste. (Dondzra Mattheo 5:14-16; 1 Petros 2:12.) Loko nkataku a nga li Mboni ya Yehovha, xana a tsrhama a va ni mukhandlu wa ku tivana ni vamakwezru va bandla dzraku? Pauline, lweyi hi khaneliki ha yene, a zrambe vamakwezru va xinuna ni va xisati leswaku va buya kaya kwakwe akuva nuna wakwe,  Wayne, a kuma mukhandlu wa ku va tiva. Wayne a dzrimuka leswi makwezru wa kukazri a mu pfunisiki xiswone ku txintxa ndlela leyi a a ti vona ha yone Timboni ta Yehovha. A li: “Makwezru lweyo a kombele siku dzrin’we dzra ku wisa a ntizrweni akuva a buya a ta hlalela ntlangu wa bola na mine. Kutani ni pimise leswi: ‘Lweyi i mhunu wa ku fana na mine.’”

16. Ha yini hi fanela ku zramba maxaka yezru ku ya hlalela mintlhanganu yezru?

¹⁶ Yin’we ya tindlela letinene ngopfu ta ku pfuna maxaka i ku ma zramba leswaku ma ya hlalela mintlhanganu na hine. (1Ko 14:24, 25) Ntlhanganu wa ku sungula lowu Wayne a wu hlaleliki ku ve wa Xidzrimuxo, hikusa a wu ta va hi nkama lowu a humiki ntizrweni nakone a wu nga teki nkama wa ku leha. A li: “A ni twisisanga ntxhumu ka leswi wukaneli afaka byi khanela ha swone, kambe lexi ni xi dzrimukaka ngopfu i vhanu va kone. Vone va ni tsrhindzrekelelile va ta ta ni hoyozela va tlhela va ni qhevula hi lizrandzru. Leswo swi ni yentxe ni vona leswaku i vhanu lavanene ngopfu.” Wayne a tlhele a xiya wumbilu lebyi vatekani va kukazri a bandleni a va byi kombisa ka nkatakwe, Pauline, hi ku pfuna yene ni n’wana a mintlhanganwini ni le nsin’wini. Xileswo, loko Wayne hi wugamu a teke xiboho xa ku dondzra leswi yengetelekiki mayelanu ni leswi Pauline a a swi pfumela, a kombele makwezru wa xinuna ka vatekani lava akuva a dondzra Bibele na yene.

17. I yini leswi hi nga fanelangakiki ku titwa nandzru ha swone, kambe ha yini hi nga fanelanga ku tsrhika ku pfuna maxaka yezru?

¹⁷ Ku navela kwezru i kuva maxaka yezru hinkwawu ma buya ma ta ta gandzrela Yehovha na hine. Nambitanu, ntsrhaku ka minzamu ya ku tala ya ku ma pfuna leswaku ma ndzruluka malandzra ya Xikwembu Nkulukumba, ma nga ha tama ma nga buyi a ntiyisweni. Loko leswo swi ku yentxekela, u nga titwe nandzru. Phela, a hi nge sindzrisi mhunu ku yamukela leswi hi swi pfumelaka. Nambitanu, hi ku famba ka nkama, maxaka yaku ma nga ha xiya leswi u nyonxisiki xiswone hi ku gandzrela Yehovha. Ma kombelele ka Yehovha. Khanela na wone hi xitxhavu. U nga tsrhike ku ma pfuna! (Min 20:20) Tiyiseka leswaku Yehovha a ta yi tovokisa minzamu yaku. Loko maxaka yaku ma hlawula ku ku yingiseta, ma ta huluxiwa!