1. I yini leswi Yehovha a nyikaka mun’wana ni mun’wana wa malandzra yakwe lama dumbekaka?

YEHOVHA a kombisa lizrandzru hi ku nyika ntizro mun’wana ni mun’wana wa malandzra yakwe a bandleni. Nambi leswi hi nga ni mintizro leyi hambaniki, hinkwezru hi va lisima nakone hi djula mpfunu wa van’wana. Mupostola Pawulo a hi pfuna ku twisisa dondzro leyi ya lisima. Hi ndlela yini?

2. Hi ku ya hi Ba-le-Efesa 4:16, ha yini hi fanela ku hloniphana hi tlhela hi tizrisana?

² Ka ndzrimana leyi khomiki xidondzro lexi, Pawulo a kandzrakanye leswaku a ku na ni mun’we wezru lweyi a nga lavisaka mhunu mun’wana wa malandzra ya Yehovha kutani a hlaya leswaku: ‘A ndzri hlayi ntxhumu ha wene.’ (1Ko 12:21) Akuva bandla dzri va ni ku zrula hi fanela ku hloniphana hi tlhela hi tizrisana. (Dondzra Ba-le-Efesa 4:16.) Loko hi tizrisana, hinkwezru hi titwa na hi zrandzriwa nakone bandla dzra tiya.

3. I yini leswi hi taka swi vona ka xidondzro lexi?

³ Hi swini swiyimu leswi ka swone hi nga hloniphaka vamakwezru va le bandleni? Ka xidondzro lexi, hi ta vona ndlela leyi vakulu va nga kombisaka leswaku va va hlonipha vakulu van’wana. Ntsrhaku, hi ta vona ndlela leyi hi nga kombisaka ha yone leswaku ha va nyika lisima vamakwezru lava nga txhatangakiki. Hi wugamu, hi ta dondzra leswaku hi nga kombisa xitxhavu hi ndlela yini ka vhanu lava nga khanelikiki ha hombe lidzrimi dzrezru.

4. Hi xini xilayu lexi nga ka Ba-le-Roma 12:10 lexi vakulu va fanelaka ku xi landzra?

⁴ Vakulu hinkwavu a bandleni va bekiwa hi moya wa ku xwenga wa Yehovha. Nakone mun’wana ni mun’wana a ni wuswikoti lebyi hambaniki. (1Ko 12:17, 18) Van’we a va bekiwanga khale swanga  vakulu nakone a va na mfambu wunyingi. Van’wana va kazratiwa hi ntanga kumbe hi mavabyi. Nambi swi li tanu, nkulu a nga fanelanga ku lavisa nkulu mun’wana wa le bandleni dzrakwe a va a ku: ‘A dzri hlayi ntxhumu ha wene.’ A matsrhan’wini ya leswo, nkulu mun’wana ni mun’wana a fanela ku landzra xilayu xa Pawulo lexi nga ka Ba-le-Roma 12:10.​—Dondzra.

5. Xana vakulu va swi kombisa hi ndlela yini leswaku va hloniphana, nakone ha yini swi li swa lisima ku yentxa leswo?

⁵ Nkulu a nga swi kombisa hi ndlela yini leswaku awa va hlonipha vakulu van’wana? Hi ku va yingiseta ha hombe. Va fanela ku yentxa leswo ngopfungopfu loko va tlhangana swanga huvo ya vakulu akuva va lulamisa timhaka. Ha yini? Vona leswi Xihondzo Xo Rindza xa 1 ka Otubru wa 1988 xi swi hlayiki: ‘Vakulu va ta pfumela leswaku Kriste, hi ku tizrisa moya wa ku xwenga, a nga kongomisa miyanakanyu ya nkulu mun’wana ni mun’wana wa huvo ya vakulu akuva a kombisa nsinya wa nawu wa Bibele lowu vilelekaka akuva va langusana ni xiyimu xin’wana ni xin’wana kumbe ku teka xiboho xa lisima.’ (Min 15:6-15) Moya wa ku xwenga wu pfuna vakulu hinkwavu va le bandleni ku nga li nkulu mun’we ntsena.

6. Xana vakulu va nga tizrisana hi ku twanana hi ndlela yini, nakone ku twanana loko ku pfuna bandla hi ndlela yini?

⁶ Nkulu a kombisa leswaku awa va hlonipha vakulu van’wana hi ku va a nga dzringisi ku va wa ku sungula ku khanela minkama hinkwayu loko va li ka ntlhanganu wa vakulu. Yene a nga khaneli ku tlula van’wana nakone a nga pimisi leswaku mavonela yakwe hi wone ya ku yampswa minkama hinkwayu. A matsrhan’wini ya leswo, a hlaya leswi a swi pimisaka hi ndlela ya ku titsrongahata ni leyi kombisaka leswaku awa pfumela leswaku a nga tivi hinkwaswu. Loko van’wana va hlaya mavonela yavu, awa va yingela hi wuzron’wana. Ku tlula hinkwaswu, yene a tiyimiseli ku bulisana ni van’wana mayelanu ni minsinya ya milawu ya Bibele nakone a tiyimiseli ku landzra swileleto hinkwaswu leswi buyaka hi ka ‘nandzra lwe wa ku dumbeka ni ku tlhazriha’. (Mt 24:45-47) Loko ka ntlhanganu wa vakulu ku ni lizrandzru ni ku hloniphana, moya wa ku xwenga wa va pfuna akuva va teka swiboho leswi taka tiyisa bandla.​—Yk 3:17, 18.

7. Xana Yesu a va vonisa kuyini vhanu lava nga txhatangakiki?

⁷ A bandleni ku ni vatekani vanyingi ni mindangu. Kambe ku tlhela ku va ni vamakwezru lava nga txhatangakiki. Xana hi fanela ku va khoma hi ndlela yini vamakwezru lavo? Vona leswi Yesu a a swi yanakanya hi ku va mhunu a nga txhatanga. Hi nkama lowu Yesu a viki kone lani misaveni a nga txhatanga. A tizrise nkama ni ntamu wakwe ka xiyavelo xakwe. Yesu a ngi ngi hlaya leswaku ku va mhunu a nga txhati kumbe ku va a txhata swo sindzrisa ka vakriste. Kambe a hlaye leswaku vakriste van’wana a va ta langa ku kala va nga txhati. (Mt 19:11, 12) Yesu a a va hlonipha vhanu lava nga txhatangakiki. Yene a a nga va voni swanga vhanu lava dzrelekaka kumbe vhanu lava luzaka ntxhumu wa lisima a wuton’wini.

8. Hi ku ya 1 Ba-le-Korinte 7:7-9, i yini leswi Pawulo a kutxiki vakriste kuva va swi yanakanyisisa?

⁸ Ku fana na Yesu, mupostola Pawulo a tame a tsrhama na a nga txhatanga a ntizrweni wakwe wa ku zrezra. Pawulo a ngi ngi hlaya leswaku swi bihile ku va mukriste a txhata. A a swi tiva leswaku lexo i xiboho xa mhunu mun’wana ni mun’wana. Nambi swi li tanu, Pawulo a kutxe vakriste kuva va yanakanyisisa hi leswaku va nga swi kota ku tama va tizrela Yehovha na va nga txhatanga. (Dondzra 1 Ba-le-Korinte 7:7-9.) Handle ka ku ganaganeka, Pawulo a a nga voni vakriste lava nga txhatangakiki swanga vhanu lava nga pfuniki ntxhumu. Lakakuva a lange Timoteo, mumpswha lweyi a a nga txhatanga, akuva a va ni wutiyanguleli byinyingi. * (Flp 2:19-22) Leswi swi swi beka a livaleni leswaku a ku ta va xihoxo ku va makwezru a kuma kumbe a nga kumi wutiyanguleli bya kukazri hi leswi a txhatiki kumbe hi leswi a nga txhatangakiki.​—1Ko 7:32-35, 38.

9. Hi dzrini vonela ledzrinene mayelanu ni ku va mhunu a txhata kumbe a nga txhati?

⁹ Yesu na Pawulo a va zanga va dondzrisa leswaku vakriste va fanela ku txhata kumbe ku tsrhama va nga txhatanga. Kutani ke, hi dzrini vonela ledzrinene mayelanu ni mhaka leyi? Xihondzo Xo Rindza xa 1 ka Otubru wa 2012 xi hlaye hi ndlela ya ku dzringanisela loko xi ku: ‘Hi ntiyiso wa kone, ku va mhunu a txhatile kumbe a nga txhatanga swi nga tekiwa swanga nyiko leyi pfaka ka Xikwembu Nkulukumba. Yehovha a nga voni vhanu lava nga txhatangakiki swanga lava fanelaka ku va ni tingana kumbe gome.’ Na hi ni leswo a miyanakanywini hi fanela ku hlonipha ntizro lowu vamakwezru lava nga txhatangakiki va nga na wone a bandleni.

10. Loko hi hlonipha vamakwezru lava nga txhatangakiki, i yini leswi hi nga tiki swi yentxa?

 ¹⁰ Hi nga swi kombisa hi ndlela yini leswaku ha ma hlonipha matitwela ni swiyimu swa vhanu lava nga txhatangakiki? I swinene ku swi beka a miyanakanywini leswaku vakriste van’wana ve boha ku kala va nga txhati. Nakone ku ni lava va swi navelaka ku txhata kambe a va si kuma mhunu lweyi va djulaka ku txhata na yene. Nakone ku ni lava veke feliwa. Swi nga na mhaka leswaku xiyimu hi xini, xana swi nga va swinene leswaku vamakwezru a bandleni va tsrhamela ku vutisa mukriste lweyi a nga txhatangakiki leswaku ha yini a nga txhati? Kumbe va tsrhamela ku mu pfuna akuva a kuma mhunu? Ku nga ha va ni swiyimu leswi makwezru lweyi a nga txhatangakiki a kombelaka mpfunu. Kambe loko a nga kombelanga mpfunu, xana u yanakanya leswaku a ta titwisa kuyini loko van’wana va tinyikela akuva va mu djulela mhunu? (1Te 4:11; 1Tm 5:13) Vona leswi vamakwezru van’wana va ku dumbeka lava nga txhatangakiki va swi hlayiki mayelanu ni mhaka leyi.

11-12. I yini leswi swi nga ha godolisaka lava nga txhatangakiki?

¹¹ Mulaviseli wa muganga wa kukazri lweyi a nga txhatangakiki nakone a hisekaka swinene ka xiyavelo xakwe a hlaya leswaku ku va mhunu a nga txhatanga swi ni mabindzru swinene. Kambe a teliwa hi gome loko vamakwezru lava mu navelelaka leswinene va mu vutisa leswaku: “Ha yini u nga si na txhata?” Makwezru wa kukazri wa xinuna lweyi a nga txhatangakiki lweyi a tizraka Betele a te: “Minkama yin’wana vamakwezru va ni yentxa ni yanakanya leswaku ku kala ni nga txhatanga i nandzru. Leswo swi yentxa ingiki ku va mhunu a nga txhati a hi nyiko, kambe i ntsrhwalu.

¹² Makwezru wa kukazri wa xisati lweyi a nga txhatangakiki lweyi a tizraka Betele a hlayi leswi: “Vazrezri van’wana va pimisa leswaku mhunu mun’wana ni mun’wana lweyi a nga txhatangakiki a djuletela mhunu akuva va txhata. Kumbe leswaku mhunu lweyi a nga txhatangakiki a djuletela mukhandlu wini ni wini akuva a kuma mhunu wa ku txhata na yene. Siku dzrin’wana, ni yentxe liyendzro ni ya a mbangwini wa kukazri leswaku ni ya hetisisa xiyavelo xanga xa Betele. Ni tlhase a mbangwini lowo hi siku ledzri a va ni mintlhanganu. Makwezru lweyi a ni yamukeliki a kaya kwakwe a hlaye leswaku a bandleni dzrakwe a ku ni vamakwezru vabidzri va xinuna lava nga va ntanga yanga. Nakone a ni tiyisekise leswaku a a nga ni djuleli mhunu. Kambe loko hi tlhasile a Ndlwini ya Mfumu, a ni teke leswaku ni ya bulisana ni vamakwezru lavayani vabidzri. Handle ka ku ganaganeka, hine vazrazru hi danile hi mhaka ya xiyimu lexo.”

13. Hi swini swikombiso leswi tiyisiki makwezru wa kukazri wa xisati lweyi a nga txhatangakiki?

¹³ Makwezru mun’wana wa xisati lweyi a nga txhatangakiki lweyi a tizraka a Betele a te: “Ni tiva maphayona manyingi lawa ma nga txhatangakiki lawa ma kuliki hi ntanga, kambe ma dzringaniselaka, ma hisekaka, lawa ma tiyimiseliki ku pfuna van’wana nakone ma nyonxiki a ntizrweni wa wone. Wone ma pfunisa ngopfu a bandleni. Ma vona xiyimu xa wone hi ndlela leyinene. A ma tivoni na ma li ya lisima hi leswi ma nga txhatangakiki. Nakone a ma tisoli hi leswi ma nga txhatangakiki ni ku vumba ndangu.” Leswo hi swone swi yentxaka bandla dzri xonga! Hinkwavu va titwa na va hloniphiwa va tlhela va nyikiwa lisima. A ku na ni mun’we lweyi a titwaka na a nga pfuni ntxhumu, nakone a ku na mhunu lweyi a titwaka na a yampswa ku tlula van’wana kumbe lweyi a vonaka leswaku a fanela ku va ka mbangu wa ku tlakuka swinene. Mun’wana ni mun’wana awa swi tiva leswaku a ni lisima.

14. Hi nga swi kombisa hi ndlela yini leswaku ha va hlonipha vamakwezru lava txhatangakiki?

¹⁴ Leswi vamakwezru lava nga txhatangakiki va swi djulaka i ku va bandla dzri va nyika lisima hi kola ka matsrhamela ya ku xonga lawa va ma kombisaka ku nga li hi mhaka ya xiyimu xavu. A hi fanelanga hi va tsretsra kambe hi fanela  ku nyika lisima ku dumbeka kwavu. Loko hi yentxa leswo, vamakwezru lavo a va nge ti yanakanya leswaku hi va byela leswaku: ‘A ndzri hlayi ntxhumu ha wene.’ (1Ko 12:21) A matsrhan’wini ya leswo, va ta vona leswaku ha va hlonipha hi tlhela hi hlonipha ntizro lowu va nga na wone a bandleni.

15. Hi kwini ku txintxa loku vambeni va ku yentxaka akuva va yengesela ntizro wavu ka Yehovha?

¹⁵ Ka malembenyana ya swoswi, vazrezri vanyingi va bohe ku dondzra lidzrimi dzrin’wana akuva va pfunisa a ntizrweni wa ku zrezra. Leswo swi djuli leswaku va titwananisa ni swiyimu. Vone va suke ka mabandla lawa ku khaneliwaka tindzrimi tavu va ya ka mabandla lawa ku khaneliwaka tindzrimi tin’wana, lani ku nga ni xivileleko xikulu xa vazrezri. (Min 16:9) Ku va mhunu a txintxa a ya mbangwini wumbeni i xiboho lexi mun’wana ni mun’wana a fanelaka ku titekela xone akuva a yengesela ntizro wakwe ka Yehovha. Nambi leswi swi tekaka nkama akuva va tiva lidzrimi ledzrimpswha ha hombe, vone va pfunisa ngopfu a mabandleni. Wumhunu lebyinene lebyi va nga na byone ni mimfambu leyi va nga na yone yi tiyisa mabandla. Handle ka ku ganaganeka, vamakwezru lava, lava tinyiketelaka, va ni lisima ka hine.

16. I yini leswi vakulu va fanelaka ku swi tekela nhlokweni loko va hlawula mhunu akuva a va nkulu kumbe nandzra wa wutizreli?

¹⁶ Huvo ya vakulu a yi fanelanga ku yalela leswaku mhunu a bekiwa swanga nkulu kumbe nandzra wa wutizreli hi leswi a nga swi tivikiki ku khanela ha hombe lidzrimi dzra bandla. Vakulu va fanela ku kambisisa leswaku awa faneleka hi ku ya hi leswi swi hlayiwaka mayelanu ni vakulu ni malandzra ya wutizreli a Bibeleni, ku nga li hi leswi a khanelaka ha hombe kumbe im-him a lidzrimi dzra bandla.​—1Tm 3:1-10, 12, 13; Ti 1:5-9.

17. Hi kwini ku ganaganeka loku mindangu yin’wana yi nga na kone loko yi zruzrela yi ya ka tiko dzrin’wana?

¹⁷ Mindangu yimbeni ya vakriste ya zruzra yi ya ka tiko dzrin’wana akuva yi djuletela mbangu wa ku tsrhama ka wone kumbe ntizro. Ka swiyimu leswo, vana va nga ha dondzra ka xikole lexi ku khaneliwaka lidzrimi ledzri khaneliwaka ngopfu ka tiko ledzro. Nakone swi nga yentxeka na vone vapswele va fanela ku dondzra lidzrimi dzrimpswha akuva va kuma ntizro. Kambe swi li yini loko a tikweni ledzro ku ni bandla kumbe ntlawa lowu khanelaka lidzrimi ledzri va dzri toloveliki? Hi kwini lani va fanelaka ku khoma mintlhanganu kone? Ka bandla ledzri ku khaneliwaka lidzrimi ledzri khaneliwaka ngopfu ka tiko ledzro kumbe ka bandla ledzri ku khaneliwaka lidzrimi ledzri va dzri toloveliki?

18. Hi ku ya hi Ba-le-Galatia 6:5, hi nga hlonipha xiboho xa nhloko ya ndangu hi ndlela yini?

¹⁸ Nhloko ya ndangu hi yone yi fanelaka ku teka xiboho xa lani ndangu wu fanelaka ku ya khoma kone mintlhanganu. Swanga hi leswi lexo ku nga xiboho xa mun’wana ni mun’wana, yene a fanela ku pimisa hi leswi taka pfuna ndangu. (Dondzra Ba-le-Galatia 6:5.) Hi fanela ku hlonipha xiboho xa nhloko ya ndangu. Swi nga na mhaka leswi a swi bohiki, hi fanela ku pfumela  xiboho lexo hi tlhela hi yamukela ndangu wakwe hi lizrandzru a bandleni dzrezru.​—Ro 15:7.

19. I yini leswi tinhloko ta mindangu ti fanelaka ku swi kambisisa hi xikhongoto?

¹⁹ Swi nga yentxeka ndangu wu ya hlengemela ka bandla ledzri ku khaneliwaka lidzrimi dzra vapswele kambe a vana va nga dzri tivi ha hombe. Loko a bandla dzri li ka mbangu lowu ku khaneliwaka lidzrimi ledzri khaneliwaka ngopfu a tikweni ledzro, swi nga yentxeka vana va nga pfuneki ka mintlhanganu leyo nakone va nga hluvuki hi tlhelo dzra moya. Ha yini? Hikusa swi nga yentxeka a vana va dondzra xikole hi lidzrimi ledzri khaneliwaka ngopfu a tikweni ledzro, ku nga li hi lidzrimi ledzri khaneliwaka hi vapswele. Ka swiyimu leswo, a nhloko ya ndangu yi fanela ku khongota akuva yi langa leswi taka pfuna vana ku kula hi tlhelo dzra moya. Yi nga langa ku va pfuna akuva va khanela ha hombe lidzrimi ledzri vone swanga vapswele va khanelaka dzrone kumbe va txintxa va ya ka bandla ledzri ku khaneliwaka lidzrimi ledzri a vana va dzri twisisaka ha hombe. Swi nga na mhaka leswaku nhloko ya ndangu yi langa yini, bandla ledzri nhloko ya ndangu yi langaka leswaku va ya ka dzrone dzri fanela ku yentxa hinkwaswu akuva ndangu lowu wu titwa na wu hloniphiwa ni ku nyikiwa lisima.

20. Hi nga swi kombisa hi ndlela yini leswaku ha va hlonipha vamakwezru lava dondzraka lidzrimi dzrimpswha?

²⁰ Hi mhaka ya swivangelo leswi hi swi kambisisiki, ka mabandla manyingi hi ta kuma vamakwezru lava tikazratelaka ku dondzra lidzrimi dzrimpswha. Vamakwezru lava swi nga ha va kazratela ku tlhamuxela leswi vone va swi pimisaka. Kambe loko hi nga beki miyanakanyu yezru ka mimphazamu leyi va yi yentxaka loko va khanela lidzrimi dzrezru, hi ta swi kota ku vona lizrandzru ledzri va nga na dzrone ha Yehovha ni ndlela leyi va djulaka ku mu tizrela ha yone. Loko hi beka miyanakanyu ka wumhunu lebyinene bya vamakwezru lava, hi ta va nyika lisima hi tlhela hi va nyika xihlonipho lexikulu. Nakone ku kala va nga khaneli ha hombe lidzrimi dzrezru a ku fanelanga ku va xivangelo xa ku va hi hlaya leswaku: ‘A dzri hlayi ntxhumu ha wene.’

21-22. Hi wini mukhandlu lowu hinkwezru hi nga na wone?

²¹ Yehovha a hi nyika mukhandlu wa ku va ni ntizro a nhlengeletanwini yakwe, swi nge na mhaka leswaku hi vavanuna kumbe hi vavasati, hi txhatile kumbe a hi txhatanga, hi vampswha kumbe hi vakulu hi ntanga ni leswaku swa hi nabyalela ku khanela kumbe im-him lidzrimi dzra kukazri. Hinkwezru hi va lisima ka Yehovha nakone hi va lisima ka van’wana.​—Ro 12:4, 5; Kl 3:10, 11.

²² A hi tameni hi tikazratela ku tizrisa tindondzro leti hi tikumaka ka xifananiso xa Pawulo mayelanu ni mizri wa mhunu. Loko hi yentxa leswo, hi ta djuletela mikhandlu ya ku va hi kombisa leswaku ha wu hlonipha ntizro lowu mun’wana ni mun’wana a nga na wone a bandleni dzra Yehovha.