1. I yini swi nga ha hi yentxekelaka loko hi hela ntamu?

SIKU ni siku hi langusana ni swikazratu hi tlhela hi lwisana na swone hi lani hi nga kotaka ha kone. A hi nge swi koti ku lwisana ni swikazratu loko hi hele ntamu. A hi swone xana? A hi fanelanga hi pfumelela ku hela ntamu ku hi hlasela hikusa ku fana ni muyivi lweyi a nga hi tekelaka ntamu, xixixi ni ku nyonxa kwezru. Amaproverbia 24:10 yi li: ‘Loko u hela mbilu hi siku dzra khombo, a ntamu waku i wutsrongo.’ Phela, ku godola ku nga hi yentxa hi sala hi nga na ntamu wa ku lwisana ni swikazratu swa wutomi byezru.

2. I yini leswi swi nga ha hi hetaka ntamu, nakone i yini leswi hi ta ka bula ha swone ka nhlokomhaka leyi?

² Ku ni mintxhumu yinyingi yi nga ha hi hetaka ntamu. Yi nga ha va ya ku sukela kwezru; mintxhumu yoleyo yi nga ha patsra ku pfumala ku hetiseka, ku hluleka ku yentxa swimbeni ni mavabyi. Kumbe ya ku sukela kumbeni; mintxhumu yoleyo yi nga ha patsra kuva hi nga nyikiwi xiyavelo lexi hi xi navelaka a ntizrweni wa Yehovha, kumbe ku zrezra mbangwini lowu vhanu va kone va kalaka va nga nyonxeli dzrungula dzrezru. Ka nhlokomhaka leyi hi ta vona leswi hi nga swi yentxaka akuva hi lwisana ni ku hela ntamu.

3. I yini leswi nga hi pfunaka loko hi titwa hi ndlela leyi hoxekiki hi mhaka ya ku pfumala ku hetiseka kwezru?

³ Swi nabyalile kuva hi titwa hi ndlela leyi hoxekiki hi mhaka ya leswi hi nga vhanu va ku pfumala ku hetiseka. Ku titwa hi ndlela leyo swi nga hi yentxa hi pimisa leswaku Yehovha a nge hi pfumeleli ku nhingena a misaveni yakwe leyimpswha. Ku pimisa hi ndlela yoleyo swi ni nghozi swinene. Xana hi fanela ku swi vona hi ndlela yini swihoxo swezru? Bibele dzri hi byela leswaku  ‘va honile hinkwavu’ handle ka Yesu Kriste. (Ro 3:23) Kambe Yehovha, mutsrali wa Bibele, a nga yimeli leswaku hi va lava hetisekiki. A matsrhan’wini ya leswo, i Tatana wa lizrandzru lweyi a djulaka ku hi pfuna. Handle ka leswo a lehe mbilu. Awa yi vona ndlela leyi hinkwezru hi tikazrataka ha yone akuva hi lwisana ni ku pfumala ku hetiseka ni ku titwa hi ndlela leyi hoxekiki, nakone a djula ku hi pfuna.​—Ro 7:18, 19.

4-5. Xana mazritu lama nga ka 1 Yohan 3:19, 20 ma va pfunise kuyini vamakwezru vabidzri leswaku va nga heli ntamu?

⁴ Vona swikombiso swa Deborah na Maria. * Loko Deborah a ha li ntsrongo, ndangu wakwe a wu talisa ku mu khoma hi ndlela leyi a yi mu yentxa a titwa a nga pfuni ntxhumu. A swi kala ku va a kulungeliwa. Xileswo, a sungule ku tivona hi ndlela leyi hoxekiki. Nambi e yentxa xihoxo xitsrongoo, a a titwa na a nga pfuni ntxhumu. Maria na yene a a ni xikazratu lexi fanaka. A ndangu wakwe a wu mu khoma hi ndlela leyi a yi mu yentxa a titwa na a nga li wa ntxhumu. Xileswo, a a tsrhamela ku lwisana ni ku titwa hi ndlela leyo. Ntsrhaku ka loko a dondzre xihlayelamfuzri, a titwe na swi nga mu faneli nambi ku vitaniwa leswaku i Mboni ya Yehovha!

⁵ Nambitanu, vamakwezru lavabidzri a va tsrhikanga ku tizrela Yehovha. Ha yini? Xin’we xa swivangelo hi leswaku va txukumetele ntsrhwalu wavu ka Yehovha hi ku khongota swi sukela mbilwini. (Ps 55:22) Va dondzre leswaku tatana wezru wa le matilweni lwa nga ni lizrandzru a wa swi tiva leswaku mintxhumu ya ku biha leyi yi hi humeleliki masiku ntsrhaku yi nga hi yentxa hi titwa hi nga pfuni ntxhumu. Kambe a tlhela a vona mintxhumu leyinene leyi nga timbilwini tezru, ku nga matsrhamela lamanene lawa hine hi kalaka hi nga swi koti ku ma vona kwezru.​—Dondzra 1 Yohan 3:19, 20.

6. Xana loko mhunu a tlhela a wela xidohweni a nga yentxa yini?

⁶ Mhunu wa kukazri lweyi a lwelaka ku tsrhika xihena xa ku biha, lexi dzimiki timitsru a nga ha tlhela a wela ku xone kutani a hela ntamu. Nakunene, i swa ntumbuluku ku titwa hi ndlela yoleyo. (2Ko 7:10) Nambitanu, a hi fanelanga hi titwa nandzru ku tlula mpimu lakakuva hi pimisa leswi: ‘A ni pfuni ntxhumu, Yehovha a nge pfuki a ni dzrivalelile.’ Mapimisela wolawo a hi ya ntiyiso nakone ma nga ha hi yentxa hi tsrhika ku tizrela Yehovha. Dzrimuka mazritu lama nga ka Amaproverbia 24:10​—Loko hi hela mbilu, a ntamu wezru wu ta va wutsrongo. A matsrhan’wini ya leswo, kanelisana timhaka na Yehovha hi xikhongoto u mu kombela lidzrivalelo. (Eza 1:18) Loko Yehovha a vona leswaku u tisola swi sukela mbilwini, nakone u yentxa hinkwaswu leswi u  nga swi kotaka akuva u txintxa, a ta ku dzrivalela. Handle ka leswo, bula ni vakulu. Vone va ta ku lehisela mbilu, va ku pfuna akuva u tlhela u tiyisa wuxaka byaku na Yehovha.​—Yk 5:14, 15.

7. Ha yini hi nga fanelanga hi hela ntamu loko swi hi kazratela ku yentxa leswi nga swinene?

⁷ Jean-Luc, nkulu wa bandla wa le França, a va byela leswi lava lwisanaka ni ku hela ntamu: “Mhunu lwa lulamiki a mahlweni ka Yehovha, a hi lweyi a nga samikiki a doha, kambe hi lweyi a tisolaka minkama hinkwayu loko a yentxi xidoho.” (Ro 7:21-25) Xileswo, loko u lwisana ni ku tsrana ka kukazri u nga tivoni na u nga pfuni ntxhumu. Swanga hi leswi hinkwezru hi yentxaka swihoxo hi vilela timpswalu leti nga hi fanelikiki leti Yehovha a hi kombaka tone hi xitizrulo.​—Ef 1:7; 1Yh 4:10.

8. Xana hi nga kombela ka mani mpfunu loko hi titwa na hele ntamu?

⁸ Hi nga tsrutsrumela ka vamakwezru ku nga ndangu wezru wa moya​—leswaku va hi tiyisa! Va nga hi yingiseta loko hi djula ku tiphofula, nakone va nga hi tiyisa ni ku hi nyika ntamu. (Pr 12:25; 1Te 5:14) Joy, makwezru wa xisati wa le Nigeria, a li: “A ni nge te swi kota ku tiyisela handle ka ku pfuniwa vamakwezru. Ndlela leyi vamakwezru va ni tiyisaka ha yone yi ni komba leswaku Yehovha awa hlamula swikhongoto swanga. Va ni dondzrise nambi ku tiyisa lava tsrhovekiki timbilu. Kambe hi fanela ku dzrimuka leswaku a hi minkama hinkwayu vamakwezru va taka swi tiva loko hi djula ku tiyisiwa. Xileswo swi nga ha djula hi tsrhindzrekelela makwezru lweyi a wupfiki akuva hi mu kombela pfuna.

9. Xana mazritu lama kumekaka ka Amapsalma 41:3 na 94:19 ma nga hi tiyisa hi ndlela yini?

⁹ Kombela mpfunu wa Yehovha. Loko hi nga titwi ha hombe ngopfungopfu loko hi langusana ni mavabyi lama nga dahekiki, swi nga ha hi kazratela ku vona mintxhumu hi ndlela leyinene. Yehovha a nga hi dahi hi ndlela ya hlolana swoswi. Nambitanu awa hi txhavelela nakone a hi nyika ntamu lowu hi wu vilelaka akuva hi kota ku tiyisela. (Dondzra Amapsalma 41:3; 94:19.) A nga ha susumetela vakriste kulozri akuva va hi pfuna hi mintizro ya le kaya, ku ya a bazara, kumbe ku khongota na hine. Kumbe a nga ha hi yentxa hi dzrimuka mazritu lama txhavelelaka lama kumekaka a Bibeleni, ya ku fana ni dumbo dzra ku va ni wutomi lebyi hetisekiki a misaveni leyimpswha leyi hi taka kala hi nga ha vabyi kumbe ku vaviseka.​—Ro 15:4.

10. I yini lexi pfuniki Isang akuva a nga tsrhami na a tlhavekile ntsrhaku ka mhangu yakwe?

¹⁰ Isang, lwa tsrhamaka a Nigéria, a kumane ni mhangu leyi mu siyiki na a wome swizro. Dotori wakwe a mu byele leswaku a a nge he te swi kota ku famba. A te: “Ni tlhaveke mbilu ni tlhela ni hela moya”. Kambe xana a tame a a hela ntamu? Nikutsrongo! I yini lexi mu pfuniki? Loko a tlhamuxela a li: “Mine ni nkatanga a hi zanga hi yima ku khongota ka Yehovha ni ku dondzra Zritu dzrakwe. Hi tlhele hi tiyimisela ku pimisa hi matovoko lawa hi nga nawone, ku patsra ni dumbo dzra wutomi a misaveni leyimpswha ya Xikwembu Nkulukumba.”

11. Xana Cindy a swi kotise kuyini ku nyonxa nambi loko a li ku vabyeni?

¹¹ Cindy, lweyi a tsrhamaka México, a byeliwe hi dotori leswaku a a ni wuvabyi lebyikulu. I yini lexi mu pfuniki? Loko a ha li ku dahiweni a tibekele kungu dzra ku zrezra siku ni siku. A li: “Ku yentxa leswo swi ni pfune ku pimisa hi vambeni, ku nga li ka wuhandzruli, ku vavisa loko a ni ku twa, kumbe ndlela leyi nga nyonxisiki leyi a ni titwa ha yone. Hi ntolovelo a ni yentxa leswi: Loko ni bula ni dotori a ni va vutisa hi mindangu yavu. Ni gama ni va vutisa leswaku ha yini va hlawule ntizro lowu wa ku kazrata.  Ntsrhaku ka leswo, a swi nabyala ku tiva leswaku he yini mhaka leyi a yi ta khumba timbilu tavu. Vanyingi va hlaye leswaku swa kala ku va mbabyi yi va vutisa hi ta wutomi byavu. Nakone vanyingi va ni tlangelile hi ku va ni zron’weka ha vone. Vambeni va ni lelete lomu va tsrhamaka kone va tlhela va ni nyika ni nhlayu yavu ya telefone. Hi nkama lowo wa ku kazrata a wuton’wini byanga, Yehovha a ni nyike ku nyonxa lokukulu loku tlheliki ku ni hlamalisa!”​—Pr 15:15.

12-13. Timbabyi timbeni ti swi kotise kuyini ku zrezra, nakone ma ve wani mabindzru ya kone?

¹² Lava va vabyaka va nga ha hela ntamu, hikuva va nga koti ku yentxa swinyingi a ntizrweni wa ku zrezra. Nambitanu vanyingi va swi kotile ku nyikela wumboni hi ndlela leyikulu. Makwezru Laurel lweyi a tsrhamaka Estados Unidos, a a nga humi kaya ku dzringana 37 wa malembe hi mhaka ya leswi a a hefemula hi mutxhini. A tiyiselele mavabyi ya krankru, wuhandzruli lebyikulu ni mavabyi ya xikhumba. Kambe, nambi loko a kumane ni swikazratu leswo leswikulu a nga zanga a yima ku zrezra. A zrezrele vadotori ni van’wana lava a va mu hlayisa. Mihandzru yi ve yini? A kote ku pfuna kolomu ka 17 wa vhanu akuva va tiva xihlayelamfuzri lexi nga Bibeleni. *

¹³ Richard, nkulu wa bandla wa le França, a nyika swidzringanyeto leswi pfunaka ka lava kalaka va nga swi kotiki ku huma kaya kumbe va tsrhamaka a mutini wa swiduhwati, a li: “Ni va kutxa ku beka mabuku ka mbangu lowu swi nabyalaka leswaku van’wana va ma vona. Mayentxela lawo ma nga pfuxa mabulu hi ku nabyala ka lava va vonaka mabuku wolawu. Mabulu wolawu ma nga kutxa vazrezri lava kalaka va nga ha swi koti ku zrezra hi muti ni muti.” Handle ka leswo, lava kalaka va nga humi kaya va nga kota ku zrezra hi ku tizrisa telefone ni ku tsrala mapapela.

14. He xini xikombiso lexinene lexi Davhida a hi bekeliki xone?

¹⁴ Ku ni swivangelo swinyingi leswi nga hi yentxaka hi nga nyikiwi xiyavelo lexi hi xi navelaka. Hi xikombiso ku nga ha va ntanga, mavabyi kumbe swimbeni. A mhakeni leyo hi nga dondzra ka xikombiso xa Hosi Davhida. Loko a byeliwe leswaku a a nga hlawuliwanga kuva a yaka tempele ya Xikwembu Nkulukumba​—ku nga ntxhumu lowu a a wu navela ngopfu ku wu yentxa—​A seketele hi ku helela a lweyi Xikwembu Nkulukumba a mu hlawuliki akuva a yentxa ntizro lowo. A tlhele a nyikela leswi a swi djuleka akuva ntizro wu famba. Nakunene, Davhida i xikombiso lexinene lexi hi fanelaka ku xi yetisela!​—2Sa 7:12, 13; 1Mk 29:1, 3-5.

15. I yini lexi pfuniki Hugues ku hlula ku hela ntamu?

 ¹⁵ Hi mhaka ya mavabyi, Hugues makwezru wa le França, a yime ku tizra swanga nkulu, nakone nambi ku yentxa mintizro ya yitsrongo ya le kaya a a nga ha swi koti. A li: “A ku sunguleni ni hele ntamu ni tlhela ni titwa ni nga pfuni ntxhumu. Kambe, hi ku famba ka nkama ni kote ku vone lisima dzra ku twisisa xiyimu xanga, nakone ni kote ku tizrela Yehovha na ni nyonxile nambi loko ni nga koti ku yentxa hinkwaswu. Ni tiyimisele ku kala ni nga godoli. Ku fana na Gidiyoni ni vavanuna vakwe va 300​—lava hinkwavu a va kazralile—​ni tiyimisele ku tama ni lwa!”​—Abaṭ 8:4.

16. Hi nga dondzra yini ka xikombiso xa tintsrumi?

¹⁶ Tintsrumi leti dumbekaka i xikombiso lexinene. Hi nkama wa Hosi Akabe, Yehovha a kombele tintsrumi akuva ti nyikela mavonela mayelana ni ndlela ya ku kanganyisa hosi liyani ya ku biha. Tintsrumi tinyingi ti pfumelile ti va ti nyikela mavonela. Kambe Yehovha a hlawule ntsrumi yin’we a va a yi byela leswaku mavonela ya yone a ma ta humelela. (1Th 22:19-22) Xana tintsrumi letin’wana ti hele ntamu ti va ti pimisa leswi: ‘Ha yini ni hete nkama wanga na ni nyikelo mavonelo?’ Nikutsrongo. Tintsrumi ti titsrongahata ngopfu, nakone ti djula leswaku lidzrumu hinkwadzru dzri ya ka Yehovha.​—Abaṭ 13:16-18; Mpf 19:10.

17. Hi fanela ku yentxa yini loko hi hela ntamu hi ku va hi nga nyikiwi xiyavelo lexi hi xi navelaka?

¹⁷ Pimisa hi ndjombo leyi u nga na yone ya kuva mun’we wa Timboni ta Yehovha, niku twalisa Mfumu wakwe. Hi nga ha kuma swiyavelo hi tlhela hi swi luza, kambe a hi swone swi hi yentxaka hi va va lisima ka Xikwembu Nkulukumba. Hi zrandzreka ngopfu ka Yehovha ni ka vamakwezru loko hi titsrongahata hi tlhela hi dzringanisela. Xileswo, kombela Yehovha akuva a ku pfuna ku tama u dzringanisela ni ku titsrongahata. Yanakayisisa hi swikombiso swinyingi leswinene swa malandzra ya Yehovha ya ku titsrongahata leswi tsraliwiki a Zritwini dzrakwe. Hi ku swi zrandzra, tizrela vamakwezru hi ndlela yini na yini leyi u nga yi kotaka.​—Ps 138:6; 1Pe 5:5.

18-19. U nga nyonxisa kuyini a nsin’wini nambi loko vhanu va tikomba va nga nyonxeli?

¹⁸ Xana u pfa u hela ntamu hi kuva vhanu va nsimu yaku va tikomba ingiki a va nyonxeli kumbe hi kuva u nga kumi vhanu vanyingi makaya? Ka swiyimu swaku tanu u nga yentxa yini akuva u tama u yengesela ku nyonxa kwaku? Tindlela timbeni leti pfunaka ti le ka bokisi ledzri liki: “ Tindlela Letinene Leti U Nga Zrezraka  Ha Tone.” I swa lisima ku tlhela hi vona ntizro wa nsimu hi ndlela leyinene. Xana leswo swi djula ku hlaya yini?

¹⁹ Dzrimuka leswaku xivangelo nkulu xa kuva hi zezra i ku byela vhanu vito dzra Xikwembu Nkulukumba ni hi ta Mfumu wakwe. Yesu a swi beke livaleni leswaku a va ta va vatsrongo lava a va ta landzra ndlela ya wutomi. (Mt 7:13, 14) Loko hi li nsin’wini, hi ni ndjombo ya ku tizra na Yehovha, Yesu ni Tintsrumi. (Mt 28:19, 20; 1Ko 3:9; Mpf 14:6, 7) Yehovha a koka lava swi va fanelaka. (Yh 6:44)Xileswo loko mhunu a nga dzri nyonxeli dzrungula dzrezru hi khambi dzra ku sungula, a nga ha hi yingiseta hi khambi dzrimbeni loko hi mu pfuxela.

20. I yini leswi buku dzra Yeremiya 20:8, 9 dzri hi dondzrisaka swone mayelanu ni ku hlula ku hela ntamu?

²⁰ Yeremiya a a yaveliwe ku ya zrezra a mbangwini lowu vhanu va kone a va nga mu yingisete. A vhanu a va mu hleka va tlhela va mu zruketela siku hinkwadzru. (Dondzra Yeremiya 20:8, 9.) Ku ve ni nkama lowu a heliki ntamu lakakuva a navela ku yima ku zrezra. Kambe a nga swi yentxanga leswo. Ha yini? Zritu dzra Yehovha a dzri fana ni ndzrilo a non’wini wa Yeremiya. Nakone yene a a nga swi koti ku miyela. Ku yentxeka leswi fanaka ha hine loko hi tata miyanakanyu ni mbilu yezru hi Zritu dzra Xikwembu Nkulukumba. Leswo hi swi kota loko hi dondzra Zritu dzra Xikwembu Nkulukumba hi tlhela hi yanakanyisisa ha dzrone siku ni siku. Hi ku yentxa leswo, hi ta ya hi yengetela ku nyonxa kwezru nakone hi ta va ni mabindzru a ntizrweni wa ku zrezra.​—Yr 15:16.

21. Xana hi nga ku hlulisa kuyini ku hela ntamu?

²¹ Deborah, lweyi hi khaneliki ha yene a hlaye leswi: ‘Ku hela ntamu i ntlhamu wukulu lowu Sathana a wu tizrisaka, kambe Yehovha a ni ntamu wukulu ku tlula mintlhamu hinkwayu ya Sathana. Xileswo loko u hela ntamu, u nga khongota ka Yehovha u kombela akuva a ku pfuna ku lwisana ni ku kala ku hetiseka ni ku titwa u nga pfuni ntxhumu. Nakone a ta ku pfuna akuva u tiyiselela mavabyi. A ta ku pfuna akuva u tama u dzringanisela ka ndlela leyi u swi vonaka ha yone swiyavelo. Nakone a nga ku pfuna akuva u yi vona hi ndlela leyinene nsimu yaku. Ku tlula hinkwaswu, khongota ka Tatana waku wa lizrandzru u mu byela leswi u titwisaka xiswone. A ta ku pfuna akuva u hlula ku hela ntamu.