1. Xana Yehovha a nga yentxa yini akuva a hetisisa nkongometo wakwe?

YEHOVHA a nga va xin’wana ni xin’wana lexi djulekaka akuva a hetisisa nkongometo wakwe. Hi xikombiso, yin’we ya mintizro ya ku tala leyi Yehovha a tinyikiki yone i ku va Mudondzrisi, Mutxhaveleli ni Mutwalisi wa Evhangeli. (Eza 48:17; 2Ko 7:6; Ga 3:8) Kambe, hakanyingi a tizrisa vhanu leswaku a hetisisa minkongometo yakwe. (Mt 24:14; 28:19, 20; 2Ko 1:3, 4) Yehovha nakone a nga swi kota ku nyika mun’wana ni mun’wana wezru wutlhazri ni ntamu lowu hi wu vilelaka, akuva hi va leswi djulekaka, hi ndlela ya kuva ku hetiseka ku zrandzra kwakwe. Hinkwaswu leswi i xiyenge xa ntlhamuxelo wa vito dzra Yehovha hi ntshima, hi laha swidondzri swa ku hlawa swi twisisaka ha kone.

2. a) Ha yini minkama yin’wana hi ganaganeka leswaku Yehovha awa hi tizrisa? b) Xana hi ta bula ha yini ka nhloko-mhaka leyi?

² Hinkwezru ha swi djula ku pfunisa a ntizrweni wa Yehovha, kambe van’wana va nga ha ganaganeka leswaku Yehovha awa va tizrisa. Ha yini? Hi leswi va titwaka na va siveliwa hi ntanga, swiyimu kumbe wuswikoti byavu. Hi tlhelo dzrin’wana, vambeni va nga ha titwa na va nyonxile swinene hi leswi va swi yentxaka ka nkama wa swoswi, va va va hluleka ku vona leswaku swa djuleka ku ya mahlweni hi ku yentxa nhluvuko. Ka nhloko-mhaka leyi, hi ta bula hi tindlela leti Yehovha a nga hlomisaka mun’wana ni mun’wana wezru ha tone leswaku hi hetisisa nkongometo wakwe. Hi ta gama hi kambisisa wudzrunguli bya Bibele mayelanu ni ndlela leyi ha yone Yehovha a nyikiki malandzra yakwe​—ya xinuna ni ya xisati—​ku navela  ni ntamu wa ku tizra. Hi wugamu, hi ta bula hi tindlela leti hi nga pfumelelaka Yehovha ha tone ku hi tizrisa.

3. Hi ku ya hi leswi hlayiwiki ka Ba-le-Filipi 2:13, xana Yehovha a hi nyikisa kuyini ku navela ku tizra?

³ Dondzra Ba-le-Filipi 2:13, TLM.  * Yehovha a nga hi nyika ku zrandzra, kumbe ku navela, ku tizra. Xana a nga swi yentxisa kuyini leswo? Swi nga yentxeka hi yingela leswaku ku ni xivileleko xa kukazri a bandleni. Kumbe vakulu va nga ha dondzra papela dzra kukazri dzri pfaka hi le zrwavini na dzri hlaya leswaku ku ni xivileleko xa kukazri ka nsimu yin’wana leyi ngeke ya bandla dzrezru. Swi nga hi yentxa hi tivutisa leswi: “Ni nga pfunisa hi ndlela yini akuva ku yanguliwa xivileleko lexi?” Kumbe swi nga yentxeka hi zrambiwile ku yamukela xiyavelo xa kukazri xa ku kazrata, kambe hi tivutisa leswaku hi ta swi kota ku xi hetisisa hi ndlela ya kone. Kumbe, a ntsrhaku ka ku dondzra xiyenge xa kukazri xa Zritu dzra Xikwembu Nkulukumba, hi nga ha tivutisa leswi: “Xana ni nga ma tizrisa hi ndlela yini mazritu lawa leswaku ni pfuna van’wana?” Yehovha a nga ti hi sindzrisa ku yentxa ntxhumu. Kambe loko a vona leswaku ha swi zrandzra ku tikambisisa, Yehovha a nga hi nyika ku navela ka ku hetisisa leswi hi swi dondzraka hi swiyentxo.

4. Xana Yehovha a nga hi nyikisa kuyini ntamu wa ku tizra?

⁴ Yehovha a nga tlhela a hi nyika ntamu wa ku tizra. (Eza 40:29) A nga lota wuswikoti byezru bya ntumbuluku hi ku tizrisa moya wakwe wa ku xwenga. (Eks 35:30-35) Hi ku tizrisa nhlengeletanu yakwe, Yehovha a nga hi dondzrisa ku yentxa mintizro ya kukazri. Loko u txhuka u ganaganeka leswaku u nga wu yentxisa kuyini ntizro wa kukazri, kombela mpfunu. Handle ka leswo, ntsrhunxeka ku kombela Tatana wezru wa le tilweni leswaku a ku nyika ntamu lowu tlulaka lowu tolovelekiki. Yene awa hanana. (2Ko 4:7; Lk 11:13) Bibele dzri tale hi swikombiso swa ndlela leyi Yehovha a hlomisiki vavanuna ni vavasati ha yone hi ku va nyika ku navela ni ntamu wa ku tizra. Loko hi kambisisa swin’we swa swikombiso leswo, dzringisa ku pimisa hi tindlela leti Yehovha a nga ku tizrisaka ha tone hi mukhuva lowu fanaka.

5. Xana hi dondzra yini ka ndlela leyi Yehovha a tizrisiki ha yone Moxe ku ntsrhunxa vhanu vakwe, ni nkama wa kone?

⁵ Yehovha a yentxe leswaku Moxe a va muntsrhunxi wa va-Israyele. Kambe xana Yehovha a mu tizrise nkama muni? Xana a mu tizrise hi nkama lowu Moxe a titwiki na a faneleka hi leswi a nga ‘dondzrisiwa a vutlhazrini hinkwabyu bya va-Egipta’? (Min 7:22-25) A swi vanga tanu. Yehovha a tizrise Moxe ntsena a ntsrhaku ka loko a mu pfune ku va mhunu wa ku titsrongahata ni wa ku zrula. (Min 7:30, 34-36) Yehovha a nyike Moxe xixixi xa ku yima a mahlweni ka mufumi lweyi a a txhavisa ku tlula hinkwavu a Egipta. (Eks 9:13-19) Xana hi dondzra yini ka ndlela leyi Yehovha a tizrisiki ha yone Moxe, ni nkama wa kone? Yehovha a tizrisa lava kombisaka wumhunu bya ku fana naye ni lava dumbaka ntamu wakwe.—Flp 4:13.

6. Xana hi dondzra yini ka ndlela leyi Yehovha a tizrisiki Barzilayi ha yone ku pfuna Hosi Davhida?

⁶ Ntsrhaku ka madzana ya malembe, Yehovha a tizrise Barzilayi akuva a pfuna Hosi Davhida hi swakuda. Davhida ni vhanu lava a va li naye a va ni ‘ndlala, va kazralile, va ni tozra’ loko va tsrutsruma Absalom, n’wana wa Davhida. Barzilayi, lweyi a nkameni lowo a a duhwalile, a beke wutomi byakwe ni bya vambeni khombyeni akuva va pfuna Davhida ni lava a va li na yene. Barzilayi a nga pimisanga leswaku leswi kutani a a duhwalile, a a nge he na ku swi kota ku pfunisa a ntizrweni wa Yehovha. A matsrhan’wini ya swoswo, a  pfule voko, a tizrisa leswi a a li naswu ku pfuna malandzra ya Xikwembu Nkulukumba lawa a ma pfumala. (2Sa 17:27-29) Xana hi nga dondzra yini ka mhaka leyi? A swi na mhaka kumbe hi ni ntanga muni, Yehovha a nga hi tizrisa akuva a yangula swivileleko swa vapfumeli-kulozri lava pfumalaka swa ku tihanyisa ha swone a ndzreni kumbe a handle ka tiko dzrezru. (Pr 3:27, 28; 19:17) Nambi loko hi nga swi koti ku va pfuna hi ku kongoma, hi nga ha kota ku hanana mali ya ku seketela ntizro wa misava hinkwayu akuva ku kumeka timali ta ku tsrutsrumela vamakwezru loko swi vileleka, ni lomu swi vilelekaka kone.—2Ko 8:14, 15; 9:11.

7. Xana Yehovha a mu tizrisise kuyini Simiyoni, nakone xikombiso xakwe xi nga hi tiyisa nhlana hi ndlela yini?

⁷ Yehovha a dumbise Simiyoni, nkulu wa mhunu lwa dumbekaka lweyi a a hanya a Yerusalema, leswaku a a nga ti fa na a nga si vona Mesiya. Xidumbiso lexo xi ta va xi mu kutxe swinene Simiyoni, hikusa a a ni malembe ya ku tala na a yimela Mesiya. A kume hakelo hi ku va ni lipfumelo ni ku tiyisela. Siku dzrin’wana, a ‘yisiwe tempeleni hi moya’. Loko Simiyoni a tlhasa, a vone xibebana Yesu, kutani Yehovha a mu tizrisa ku hlaya xiprofeto mayelanu ni xin’wanana lexiya lexi a xi ta va Kriste. (Lk 2:25-35) Swi nga yentxeka Simiyoni a nga hanyanga nkama wa ku dzringana ku vona loko Yesu a hetisisa wutizreli byakwe la misaveni. Nambitanu, Simiyoni a khensile hi ndjombo leyi a viki nayu. Kambe swa ha ta swin’wana! A misaveni leyimpswha, wanuna lweyo wa ku dumbeka a ta vona ndlela leyi mfumu wa Yesu wu taka katekisa ha yone mindangu hinkwayu ya misava. (Gn 22:18) Na hine hi nga khensa Yehovha hi xiyavelo xini na xini lexi a hi nyikaka ndjombo ya ku xi yamukela a ntizrweni wakwe.

8. Xana Yehovha a nga ha hi tizrisa hi ndlela yini ku fana ni leswi a tizrisiki Barnabasi?

⁸ A dzaneni dzra ku sungula N.Y., wanuna wa kukazri lwa hananaka, lweyi a a vitaniwa Yosefa, a tsrhike Yehovha a mu tizrisa. (Min 4:36, 37) Swi nga yentxeka vapostola va txhule Yosefa vito dzra Barnabasi hi mhaka ya leswi a a kota ku txhavelela van’wana hi ndlela leya hombe swinene. Vito ledzri liki Barnabasi dzri tlhamuxela leswaku ‘N’wana Wa Ku Miyeta’. Hi xikombiso, a ntsrhaku ka loko Sawulo a ndzruluke mupfumeli, ku tala ka vamakwezru a va txhava ku mu tsrhinekelela hi mhaka ya ndhuma yakwe swanga muxanisi wa mabandla. Nambitanu, Barnabasi, lweyi a a ni xinghanu, a pfune Sawulo. Handle ka ku ganaganeka Sawulo a byi khense swinene wumbilu bya Barnabasi. (Min 9:21, 26-28) A ntsrhaku, vakulu va le Yerusalema va vone leswaku a ku djuleka ku tiyisa vamakwezru lava a va tsrhama le Antiyoka wa Siriya, lomu a ku li kule swinene. Xana va zrumele mani ku yentxa ntizro lowo? Barnabasi! Va hlawule ha hombe. Hi byeliwa leswaku Barnabasi a sungule ku ‘khongotela hinkwavu ku nha va namazrela ku Hosi hi ku tiya ka mbilu’. (Min 11:22-24) Hi ku fanana namunhla, Yehovha a nga hi pfuna ku va ‘n’wana wa ku miyeta’, kumbe wa ku txhavelela vakriste-kulozri. Hi xikombiso, a nga ha hi tizrisa akuva hi txhavelela lava feliwiki hi vazrandzriwa vavu. Kumbe a nga ha hi susumetela ku pfuxela kumbe ku fonela mhunu lweyi a vabyaka kumbe lweyi a nga ni gome, hi mu tlema mbilu hi mazritu. Xana u ta mu tsrhika Yehovha a ku tizrisa hi laha a tizrisiki ha kone Barnabasi?​—1Te 5:14.

9. Xana hi nga dondzra yini ka ndlela leyi Yehovha a pfuniki Vasily ha yone ku va mubyisi wa moya lwa nga ni wuswikoti?

⁹ Yehovha a pfune makwezru lwa vitaniwaka Vasily ku va mubyisi wa moya lwa nga ni wuswikoti. Loko Vasily a bekiwe ku tizra swanga nkulu wa bandla na a ni 26 wa malembe, a a txhava leswaku a a nge na wuswikoti bya ku pfuna bandla hi tlhelo dzra moya, ngopfu-ngopfu vamakwezru lava a va tlhangana ni swikazratu leswikulu. Nambitanu, a wupfisiwile ha hombe hi vakulu lava wupfiki ni hi ku dondzra a Xikole xa Wutizreli Bya Mfumu. Vasily a tihitile akuva a yampswisa wuswikoti byakwe. Hi xikombiso, a hambe nxaxameto wa mintxhumu ya yitsrongo leyi a a ta dondzrela ku yi yentxa. Loko a kota ha wun’we ha wun’we, hakatsrongo-katsrongo a hlule mintxhavu  yakwe. Swoswi a li: “Leswi a swi ni txhavisa khale swoswi swi ni nyika ku nyonxa lokukulu. Loko Yehovha a ni pfuna ku kuma ndzrimana leyinene akuva ni txhavelela makwezru wa xinuna kumbe wa xisati a bandleni, ni tala hi ku tsrhava.” Vamakwezru va xinuna, loko mi tinyikela kuva mi tizrisiwa ha Yehovha ku fana na makwezru Vasily, Yehovha a nga mi nyika wuswikoti bya ku yentxa mintizro ya ku yengeteleka a bandleni.

10. Xana Abigail a yentxe yini, nakone u dondzra yini ka xikombiso xakwe?

¹⁰ Davhida ni masotxha yakwe a va hlongolisiwa hi Hosi Sawulo, kutani a va djula ku pfuniwa. Masoxha ya Davhida ma ye kombela swakudanyana ka mu-Israyele lweyi a a ganyile, lweyi a a vitaniwa Nabal. Va mu byele leswaku a nga pfunisa hi xini na xini lexi a a li naxu. Va titwe na va ntsrhunxekile ku ya kombela hikusa hi vone a va vonelela mintlhambi ya Nabal a nhoveni. Kambe leswi Nabal a a tsronana, a va tlhelise hi mavoko. Davhida a hlundzrukile, a za a djula ni ku dlaya Nabal ni vavanuna hinkwavu lava a va li va yindlu ya Nabal. (1Sa 25:3-13, 22) Nambitanu, Abigail, nkata Nabal, a a tlhazrihile nakone a a xongile. Hi xixixi lexikulu, a wele milengeni ya Davhida, a mu tsratsriya leswaku a nga tinyiki nandzru wa ngati hi ku tidzrihisela. Hi wutlhazri a laye Davhida, a mu byela leswaku a fanela ku dumba Yehovha akuva a mu pfuna. Mazritu ya ku titsrongahata ya Abigail ni swiyentxo swakwe swa wutlhazri swi khumbe mbilu ya Davhida. A game hi ku hlaya leswaku Yehovha hi yene lwa zrumeliki Abigail, nakone a swi twisiseka. (1Sa 25:23-28, 32-34) Abigail a a buya na a titoloveta ku hanya hi ndlela leyi mu yentxiki a tizrisiwa ha Yehovha. Hi ku fanana, vamakwezru va xisati lava dondzraka ku vulavula hi wutlhazri ni ku twisisa va nga tizrisiwa hi Yehovha ku tiyisa mindangu yavu ni vhanu van’wana a bandleni.​—Pr 24:3; Ti 2:3-5.

11. Xana vana va xisati va Xalum va yentxe yini, nakone i vamani lava va tekelelaka namunhla?

¹¹ Ntsrhaku ka loko ku khalute madzana ya malembe, vana va xisati va Xalum va ve van’we va lava Yehovha a nga va tizrisa leswaku va pfunisa ku pfuxeta lihlampfu dzra Yerusalema. (Neh 2:20; 3:12) Nambi leswi tatana wavu a a li hosana, vana va Xalum a va tibekisele ku yentxa ntizro lowo wa ku bindzra swinene. (Neh 4:15-18) A va hambane ngopfu ni vakulu va le Tekowa, lava va yaliki ku pfunisa a ntizrweni lowo. (Neh 3:5) Vona ku nyonxa loku vana va xisati va Xalum va viki na kone loko ntizro wu hetiwile hi 52 wa masiku ntsena! (Neh 6:15) Namunhla, vamakwezru va xisati lava nga ni mbilu ya ku swi zrandzra va nyonxa hi ku yentxa muxaka wa ntizro wa ku hlawuleka wa wutizreli bya ku xwenga—ku nga ku yakiwa ni ku lungisiwa ka miyaku leyi nyikeliwiki ka Yehovha. Nkhinkhi yavu, wuswikoti ni wudumbeki byavu i swa lisima leswaku ntizro lowu wu yentxiwa ha hombe.

12. Xana Yehovha a nga hi tizrisa hi ndlela yini ku fana ni leswi a tizrisiki Tabita?

¹² Yehovha a susumetele Tabita ku tala hi ‘mintizro leminene ni hi ku hanana swisiwana’, ngopfu-ngopfu vafelwa. (Min 9:36) Hi kola ka moya wakwe wa ku hanana ni wumbilu byakwe, vanyingi va mu dzrilile Tabita loko a file. Kambe Va nyonxe swinene loko mupostola Petro a mu pfuxile. (Min 9:39-41) Xana hi dondzra yini ka xikombiso xa Tabita? A swi na mhaka leswaku hi vatsrongo kumbe hi vakulu, vavanuna kumbe vavasati, hinkwezru hi nga pfuna vamakwezru va xinuna ni va xisati hi swiyentxo.​—Hb 13:16.

13. Xana Yehovha a mu tizrise hi ndlela yini makwezru Ruth, nambi leswi a a txhavana ni vhanu, nakone makwezru lweyi a game hi ku hlaya leswaku yini?

¹³ Makwezru wa xisati lweyi a a txhavana ni vhanu, lweyi a vitaniwaka Ruth, a a djula ku va muzrumiwa. Na a ha li xin’hwanyatana, a a hamba a nyikela swipapelana ka muti wun’we, na a suka hi ku tsrutsruma a ya nyikela ka muti wun’wana. A li: “Ntizro lowu a ni wu zrandzra hakunene.” Kambe, a swi mu kazratela ku vulavula ni vhanu a mitini hi ku kongoma mayelanu ni Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba. Kambe, nambi leswi a a txhavana ni vhanu, Ruth a teke ntizro wa  wuphayona loko a li ni 18 wa malembe. Hi 1946, a ye Xikole xa Bibele xa le Gileyadi, lani a gamiki a ya tizrela a Havaí ni le Japão. Yehovha a mu tizrise hi ntamu lowukulu akuva a hangalasa madzrungula lamanene a matikweni lawo. A ntsrhaku ka kolomu ka 80 wa malembe na a li ka ntizro lowu, Ruth a te: “Yehovha hi yene lwa ni tiyisiki. A ni pfune ku hlula ku txhavana kwanga ni vhanu. Ni dumba hi mbilu hinkwayu leswaku Yehovha a nga tizrisa mun’wana ni mun’wana lweyi a mu dumbaka.”

14. Hi ku ya hi Ba-le-Kolosa 1:29, xana hi fanela ku yentxa yini loko hi djula ku tizrisiwa hi Yehovha?

¹⁴ A matin’wini hinkwawu, Yehovha a yentxe malandzra yakwe ma hetisisa mintizro ya ku hambana-hambana. Xana wene a ta ku yentxa u va yini? Ngopfu-ngopfu swi ya hi leswi u tihitisaka xiswone. (Dondzra Ba-le-Kolosa 1:29.) Loko u tinyikela, Yehovha a nga ku yentxa u va muzrezri lwa hisekaka, mudondzrisi lwenene, mutxhaveleli lwenkulu, mutizri lwa nga ni wuswikoti, munghanu wa ku dumbeka, kumbe yini na yini lexi a xi djulaka akuva a hetisisa ku zrandzra kwakwe.

15. Hi laha hi leletiwaka ha kone ka 1 Timoteo 4:12, 15, xana vampswha va nga kombela leswaku Yehovha a va pfuna ku yentxa yini namunhla?

¹⁵ Ku hlayiwa yini hi n’wine, vamakwezru lavampswha, lava nhingenaka ka ntanga ya wukulu? Ku djuliwa ngopfu vavanuna lava va ha tiyiki leswaku va pfuna bandla swanga malandzra ya wutizreli. A mabandleni manyingi ku ni vakulu vanyingi ku tlula malandzra ya wutizreli. Xana van’we ka n’wine vampswha mi nga kulisa ku navela ka ku yamukela mintizro leyi yengetelekiki a bandleni? Minkama yin’wana vamakwezru van’wana va li: “Ka mine, ku tizra swanga muzrezri lwa yaka nsin’wini nkama ni nkama ntsena swa yanela.” Loko u titwisa xileswo, kombela Yehovha a ku pfuna ku kulisa ku navela ka ku faneleka ku va nandzra wa wutizreli ni ku ku nyika ntamu wa ku yentxa hinkwaswu leswi u nga swi kotaka akuva u mu tizrela hi lizrandzru. (Ekl 12:1) Ha wu vilela mpfunu waku!​—Dondzra 1 Timoteo 4:12, 15.

16. Xana hi fanela ku kombela yini ka Yehovha, nakone ha yini?

¹⁶ Yehovha a nga ku yentxa u va xin’wana ni xin’wana lexi a xi djulaka akuva a yentxa ku zrandzra kwakwe. Xileswo, mu kombele a ku nyika ku navela ku yentxa ntizro wakwe. Nakambe mu kombele a ku nyika ntamu lowu u wu vilelaka. Nambi u li mumpswha kumbe u li mukulu, tizrisa nkama ni ntamu waku, ni mintxhumu leyi u nga nayu, akuva u twalisa Yehovha swoswi. (Ekl 9:10) U nga pfumelele ku txhava kumbe ku titwa na u nga pfuni ntxhumu ku ku luzisa mikhandlu leyi kalaka swinene ya ku yentxa hinkwaswu leswi u nga swi kotaka a ntizrweni wa Yehovha. Vona nkateko lowu hinkwezru hi nga na wone wa ku nyika Tatana wezru wa lizrandzru lidzrumu ledzri mu fanelaka!