1-2. Hi kwini ku yelana loku nga kone ka mazritu ya Eklesiasta 11:6 ni ntizro wa ku zrezra madzrungula lamanene ya Mfumu?

A MATIKWENI man’wana, vhanu va ma yamukela ha hombe madzrungula lamanene. Va vona madzrungula lawo na ma li ntxhumu lowu a va wu vilela. Nakasi ka matiko man’wana, vhanu vanyingi a va swi zrandzri ngopfu ku bula hi Xikwembu Nkulukumba kumbe hi Bibele. Ka nsimu ya bandla dzraku, xana vhanu va talisa ku yangulisa kuyini? Swi nge na mhaka leswaku vhanu va yangulisa kuyini, Yehovha a djula leswaku hi tama hi zrezra ku ya tlhasa lani a taka hlaya leswaku ntizro wu helile.

² Yehovha kutani a wu bekile nkama lowu a ntizro wa ku zrezra wu taka hela ha wone ni lowu wugamu byi taka tlhasa ha wone. (Mt 24:14, 36) Ku ya tlhasa nkama lowo, hi nga xi landzrisa kuyini xileleto lexi liki ‘u nga pfumele voko dzraku ku wisa’? *​—Dondzra Eklesiasta 11:6.

3. I yini leswi hi taka swi vona ka nhloko-mhaka leyi?

³ Nhloko-mhaka leyi khalutiki yi khaneli hi mune wa mintxhumu leyi djulekaka akuva mhunu a va ‘muphasi’ lwenene ‘wa vhanu’. (Mt 4:19) Ka nhloko-mhaka leyi hi ta vona mintxhumu yizrazru leyi taka hi pfuna ku yengetela ku tiyimisela kwezru ka ku tama hi zrezra, swi nge na mhaka swiyimu leswi hi langusanaka na swone. Hi ta dondzra leswaku ha yini swi li swa lisima 1) ku kala hi nga pfumeleli ntxhumu xi hi dzrivata, 2) ku tama hi lehisa mbilu, ni 3) ku va ni lipfumelo ledzri tiyiki.

4. Ha yini hi nga fanelanga ku pfumelela ntxhumu xi hi dzrivata a ku yentxeni ka ntizro lowu Yehovha a hi nyikiki wone?

⁴ Yesu a hlaye leswi misava a yi tava xiswone a masikwini ya wugamu nakone yene a a swi tiva leswaku a xiyimu xa yone a xi ta txhuka xi dzrivata valandzreli vakwe ka ku yentxa ntizro wa ku  zrezra. Kutani a byeli vadondzrisiwa vakwe a ku: ‘Hitekani ke.’ (Mt 24:42) Na ku nga si na tlhasa Ndhambhi ya le masikwini ya Nowa, vhanu a va dzrivateka hi mintizro yavu ya siku ni siku, xileswo, a va swi tekelanga nhlokweni switiviso swa Nowa. (Mt 24:37-39; 2Pe 2:5) Ku fana ni le masikwini ya Nowa, namunhla wa siku ku ni mintxhumu yinyingi leyi yi nga ha hi dzrivataka. Hi mhaka yoleyo, hi nga pfumeleli ntxhumu xi hi dzrivata a ku yentxeni ka ntizro lowu Yehovha a hi nyikiki wone.

5. Hi ku ya hi Amintiṛo 1:6-8, xana a ntizro wa ku zrezra a wu ta ya tlhasa kwini?

⁵ A ntizro wa ku zrezra Mfumu hi wone hi fanelaka ku wu nyika lisima swinene ku tlula mintizro hinkwayu. Yesu a hlaye leswaku a ntizro wa ku zrezra a wu ta ya mahlweni hi nkama wa ku leha nakone a wu ta tlhasela vhanu vanyingi ngopfu swinene ntsrhaku ka loko a file. (Yh 14:12) Ntsrhaku ka loko Yesu a file, van’we ka vadondzrisiwa vakwe va tlheleli ka ntizro wa ku phasa tinhlampfi. Kutani, loko a pfuxiwile ku feni, Yesu a yentxi hlolana dzra kuva vadondzrisiwa vakwe va kota ku phasa tinhlampfi ta tinyingi swinene. Yesu a lodzrovote nkama wolowo akuva a tiyisekisa leswaku a ntizro wa ku phasa vhanu hi wone wu nga wa lisima ngopfu swinene ku tlula ntizro wun’wana ni wun’wana. (Yh 21:15-17) A mahlweninyana na a nga si tlhelela tilweni, Yesu a byeli vadondzrisiwa vakwe leswaku a ntizro wa ku zrezra lowu a a wu sungulile a wu ta tlhasa mimbangwini yin’wana handle ka tiko dzra Israyele. (Dondzra Amintiṛo 1:6-8.) Ntsrhaku ka malembe ya kukazri, Yesu a yentxi leswaku mupostola Yohani a vonisiwa leswi a swi ta yentxeka hi nkama wa ‘siku dzra Hosi’. * Wun’we ka mintxhumu leyi Yohani a yi voniki a wu hlamalisa: Hi ku kongomisiwa hi tintsrumi a ‘evhangeli ledzri nga helikiki’ a dzri zrezriwa ku ‘hinkwawu matiko, ni tinxaka, ni tidzrimi, ni tintsrhundzru’. (Mpf 1:10; 14:6) Leswo swi swi beka a livaleni leswi Yehovha a djulaka leswaku hi swi yentxa: Yene a djula leswaku hi hlengela ka  ntizro wukulu wa ku nyikela wumboni ku kondzra wu hela.

6. I yini leswi nga hi pfunaka ku kala hi nga dzrivateki a ntizrweni wa ku zrezra?

⁶ Ntxhumu lowu nga hi pfunaka akuva hi nga dzrivateki ntizrweni wezru wa ku zrezra i ku pimisa hi hinkwaswu leswi Yehovha a swi yentxaka akuva a hi pfuna. Hi xikombiso, a hi nyika swakuda swinyingi swa moya. Hi ni mabuku lama gandlisiwiki, mabuku lama kumekaka ka internet, ma-áudio, ma-vídeo, ni minongonoko leyi kombisiwaka ka internet. Pimisa ni hi pajina dzrezru dzra internet ledzri nga ni dzrungula hi tindzrimi leti tlulaka 1.000 wa tone. (Mt 24:45-47) Nkama lowu misava yi tsravukaniki hi mhaka ya politika, wukhongoti ni timali. Malandzra ya Xikwembu Nkulukumba lawa ma tlulaka 8.000.000 wa wone ma vumba ndangu lowu hakunene wu nga ni wumun’we. Hi xikombiso, hi Wawuntlhanu, 19 ka Abrili wa 2019, Timboni ta Yehovha a misaveni hinkwayu a ti li kun’we a ku kambisiseni ka tsralwa dzra siku. Ka wusiku bya siku ledzro, 20.919.041 wa vhanu va tlhanganile ka Xidzrimuxo xa lifu dzra Yesu. Ku vona hlolana ledzro dzra le masikwini yezru ni ku tlhela hi hamba xiyenge xa dzrone i ndjombo yikulu! Loko hi pimisa hi hinkwaswu leswo, hi titwa na hi susumeteleka ngopfu swinene ku kala hi nga dzrivateki a ntizrweni wa Mfumu.

7. Xana xikombiso xa Yesu xi nga hi pfunisa kuyini akuva hi nga dzrivateki?

⁷ Ntxhumu wun’wana lowu nga hi pfunaka akuva hi nga dzrivateki a ntizrweni wa ku zrezra i ku landzra xikombiso xa Yesu. Yene a nga pfumelelanga ntxhumu ni xin’we xi mu dzrivata a ku nyikeleni ka wumboni bya ntiyiso. (Yh 18:37) Loko Sathana a djule ku nyika Yesu ‘mimfumu hinkwayu ya misava ni ku phatima ka yone’, Yesu a nga wanga ntlhan’wini lowo, nakone a nga pfumelanga loko van’wana va djule ku mu yentxa hosi. (Mt 4:8, 9; Yh 6:15) Yesu a nga dzringekanga hi ku navela ka ku va ni mintxhumu leyi vonekaka, nakone a nga pfumelelanga leswaku nkaneto lowukulu wu mu heta ntamu. (Lk 9:58; Yh 8:59) Na hine hi nga swi kota ku kala hi nga dzrivateki loko lipfumelo dzrezru dzri dzringiwa. Swo djula ntsena hi landzra xilayu xa mupostola Pawulo. Yene a kutxe vakriste leswaku va yetisela xikombiso xa Kriste akuva ‘va nga tsrani . . . , va nga heli ni timbilu’.​—Hb 12:3.

8. I yini ku lehisa mbilu, nakone ha yini ku vilelelaka ngopfungopfu swoswi?

⁸ Ku lehisa mbilu i wuswikoti bya ku va mhunu a yimela leswaku xiyimu xa kukazri xi txintxa na a zrulile. Minkama yin’wana, hi langusana ni swiyimu swa ku biha nakone hi djula leswaku swi khaluta hi ku kahlula. Nakone minkama yin’wana, hi djula leswaku ntxhumu wa kukazri lowu hi wu navelaka ngopfu swinene wu hetiseka. Ka swiyimu ha swibidzri, swi djula hi lehisa mbilu. Muprofeta Habakuki a a swi djula ngopfu leswaku wubihi lebyi a byi li kone a tikweni dzra Yuda byi helisiwa. (Hb 1:2) A vadondzrisiwa va Yesu a va yimela leswaku Mfumu wu tlhasa ‘swa swoswiswoswi’ akuva wu va huluxa a mavokweni ya va-Roma. (Lk 19:11) Na hine namunhla a hi wu voni nkama wa kuva Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba wu helisa wubihi wu tlhela wu tisa misava leyimpswha ya ku zrula. (2Pe 3:13) Kambe hi fanela ku lehisa mbilu hi tlhela hi yimela nkama lowu Yehovha a wu bekiki. Vona tindlela leti Yehovha a hi dondzrisaka ha tone ku va lava lehisaka mbilu.

9. I yini leswi swi hi kombaka leswaku Yehovha a lehisa mbilu?

⁹ Yehovha i xikombiso lexi hetisekiki xa ku lehisa mbilu. A mahlweni ka Ndhambhi, Yehovha a nyike Nowa nkama lowu dzringaniki akuva a yaka ngalawa ni ku va ‘muzrezri wa ku lulama’. (2Pe 2:5; 1Pe 3:20) Nkama lowu Abrahamu a hambiki swivutiso swa ku landzrelelana mayelanu ni ku helisiwa ka Sodoma na Gomora, Yehovha a mu yingiseti hi ku lehisa mbilu. (Gn 18:20-33) Hi madzana manyingi ya malembe, a tiko dzra  Israyele a dzri dumbekanga ka Xikwembu Nkulukumba; nambitanu, Yene a va lehiseli mbilu hi ndlela leyikulu. (Neh 9:30, 31) Ni namunhla wa siku hi vona leswaku Yehovha a ha tama a lehisa mbilu. Yene a koka vhanu nakone a va nyika nkama wa kuva ‘va ndzruluka’. (2Pe 3:9; Yh 6:44; 1Tm 2:3, 4) Xikombiso xa Yehovha xi hi nyika swivangelo leswinene swa ku tama hi zrezra ni ku dondzrisa hi ku lehisa mbilu. Kambe swoswi vona ndlela leyi Yehovha a tizrisaka ha yone xifaniso xa kukazri lexi nga Zritwini dzrakwe akuva a hi dondzrisa ku lehisa mbilu.

10. I yini leswi hi swi dondzraka ka xifananiso lexi nga ka Yakob 5:7, 8?

¹⁰ Dondzra Yakob 5:7, 8. Xikombiso xa mudzrimi xi hi dondzrisa ku va lava lehisaka mbilu. I ntiyiso leswaku ku ni swimilamilana leswi kulaka hi ku kahlula. Kambe ntalu wa swimilamilana, ngopfungopfu leswi bekaka mihandzru, swi teka nkama wa ku leha swinene akuva swi wupfa. A Israyele, a swimilamilana a swi teka kolomu ka 6 wa tiwheti akuva swi kula. Mudzrimi a a talisa ku byala mbewu ntsrhaku ka timpfula ta ku sungula ta minyuku nakone a a tsrhovela ntsrhaku ka timpfula ta wugamu ta wuxika. (Mr 4:28) Ku lehisa mbilu ka mudzrimi i xikombiso lexinene ka hine. Kambe leswo a hi ntxhumu wa ku nabyala.

11. Xana ku lehisa mbilu, ku hi pfuna hi ndlela yini a ntizrweni wa ku zrezra?

¹¹ Leswi hi kalaka hi nga hetisekanga, hi talisa ku djula ku vona hi ku hatlisa mihandzru ya ku tikazrata kwezru. Kambe akuva swimilamilana swi beka mihandzru, mudzrimi a fanela ku swi vonelela​—a fanela ku kela misava, a byala mbewu, a txutxa ni ku tlhela a swi txheletela. A ntizro wa ku yentxa vadondzrisiwa na wone wu vilela hi tikazrata minkama hinkwayu. Swi teka nkama ku susa ntxutxa a mbilwini ya xidondzro xa Bibele akuva xi va lexi nga liki na xihlawuhlawu ni lexi kombisaka lizrandzru. Loko hi lehisa mbilu, a swikazratu swi nge ti hi godolisa. Nakone nambi loko vhanu vambeni va yamukela dzrungula dzrezru hi fanela ku lehisa mbilu. Phela, a hi nge xi sindzrisi xidondzro xa Bibele akuva xi kulisa lipfumelo dzra xone. Nambi vadondzrisiwa va Yesu minkama yin’wana a va  hlwela ku twisisa leswi a a va dondzrisa. (Yh 14:9) Dzrimuka leswaku hine hi nga byala hi tlhela hi txheletela, kambe lweyi a kulisaka hi Xikwembu Nkulukumba.—1Ko 3:6.

12. Hi nga ku kombisa hi ndlela yini ku lehisa mbilu loko hi zrezrela maxaka lama nga liki vapfumeli?

¹² Mbangu wun’we lowu swi nga ha hi kazratelaka ku va lava lehisaka mbilu, hi loko hi zrezrela maxaka lama nga liki vapfumeli. Ntxhumu lowu nga hi pfunaka i nsinya wa Nawu lowu nga ka buku dzra Eklesiasta 3:1, 7, wu li: ‘A nkama wu kone awa ku miyela, wu kone nkama wa ku vulavula.’ Ka swiyimu swin’wana, hi nga ha miyela hi va hi tsrhika leswaku mahanyela yezru lamanene ma va wone ma hi khanelelaka. Kambe hi nkama wun’we hi fanela ku tsrhama na hi lulameli ku bula na vone hi Yehovha. (1Pe 3:1, 2) I swa lisima ku va ni nkhinkhi loko hi zrezra ni ku dondzrisa, kambe hi fanela ku lehisela vhanu hinkwavu mbilu, ku patsra ni lava va nga swizro swa ndangu wezru.

13-14. Hi swini swikombiso swa ku lehisa mbilu leswi hi nga swi yetiselaka?

¹³ Hi nga dondzra ku lehisa mbilu ka swikombiso leswi hi siyeliwiki swone hi malandzra ya ku dumbeka ya le minkameni ya ku tsraliwa ka Bibele ni ya minkama yezru. Habakuki a a swi vilela ngopfu ku vona wubihi byi helisiwa, kambe a kombise ku lehisa mbilu loko a te: ‘Ndzri ta yima mbangwini wanga wa wulaveleli.’ (Hab 2:1) Mupostola Pawulo a hlaye leswaku a a djula ku “heta” wutizreli byakwe, kambe a tame a ‘hambela wumboni evhangeli’ hi ku lehisa mbilu.​—Min 20:24.

¹⁴ Tlhela u yanakanya hi xikombiso xa vatekani van’we lava pasiki ka xikole xa Giliyadi. Vone va yaveliwe ku ya tizra ka tiko dzra kukazri ledzri nhlayu ya Timboni ta Yehovha yi nga yitsrongo. Leswi ntalu wa vhanu a mbangwini lowo va nga liki va wukhongoti bya wukriste, vatekani lavo a va kumanga vhanu vanyingi lava a va djula ku dondzra Bibele. Hi tlhelo dzrin’wana, lava va pasiki na vone a Giliyadi, lava a va yaveliwe ku ya tizra ka matiko man’wana, minkama hinkwayu a va va zrumela madzrungula ya ku hlamalisa mayelanu ni swidondzro swinyingi swa Bibele leswi a va li na swone leswi a swi yentxa nhluvuku. Kambe vatekani lavo va tame va lehisa mbilu. Nambi leswi vhanu vanyingi a mbangwini lowo a va nga va yingiseti, vone a va tsrhikanga ku zrezra. Ntsrhaku ka 8 wa malembe na va zrezra ka nsimu leyi a yi tikomba na yi nga hluvuki, vone va game va va ni ku nyonxa hi ku vona mun’we ka swidondzro swavu swa Bibele na a babatisiwa. Hi kwini ku yelana loku nga kone ka swikombiso leswo swa khale ni swa masiku yezru? Vone a va lolohanga kumbe ku wisisa mavoko yavu, nakone Yehovha a tovokise ku lehisa mbilu kwavu. Handle ka ku ganaganeka, leswo swi hi susumetela ku va ‘va yetisi va lava daka mpfidla dzra xidumbiso, hi ku pfumela ni ku tiyisela kwavu’.​—Hb 6:10-12.

15. Xana lipfumelo dzri yengesela ku tiyimisela kwezru ka ku zrezra hi ndlela yini?

¹⁵ Hi ni lipfumelo ka dzrungula ledzri hi dzri zrezraka. Xileswo, hi yentxa hinkwaswu akuva hi dzri tlhasisa ka nhlayu yikulu ya vhanu hi lani swi kotekaka ha kone. Ha pfumela ka swidumbiso leswi nga Zritwini dzra Xikwembu Nkulukumba. (Ps 119:42; Eza 40:8) Hi vona wuprofeta bya Bibele na byi hetiseka a masikwini yezru. Nakone hi kota ku vona ndlela leyi vhanu va yampswisaka wutomi byavu ha yone loko va sungula ku tizrisa swilayu swa Bibele. Hinkwaswu leswo swi hi yentxa hi ya hi tiyiseka leswaku vhanu hinkwavu va swi vilela ku yingela madzrungula lamanene ya Mfumu.

16. Hi ku ya hi Amapsalma 46:1-3, xana lipfumelo dzrezru ka Yehovha na Yesu dzri nga yengesela ku tiyimisela kwezru ka ku tama hi zrezra hi ndlela yini?

¹⁶ Hi tlhela hi va ni lipfumelo ka Yehovha, Nwinyi wa dzrungula ledzri hi dzri zrezraka, nakone hi ni lipfumelo ka Yesu, ku nga lweyi Yehovha a mu hlawuliki akuva a va Hosi ya Mfumu wakwe.  (Yh 14:1) Swi nge na mhaka leswaku hi xini xiyimu lexi hi langusanaka na xone, Yehovha minkama hinkwayu a tava vutumbelo byezru ni ntamu wezru. (Dondzra Amapsalma 46:1-3.) Handle ka leswo, hi ni ku tiyiseka ka leswaku Yesu a kongomisa ntizro wa ku zrezra na a li tilweni, na a tizrisa ntamu ni wulawuli lebyi a nyikiwiki ha Yehovha.​—Mt 28:18-20.

17. Ha yini hi fanela ku tama hi zrezra? Nyikela xikombiso.

¹⁷ Lipfumelo dzri yengesela ku tiyiseka kwezru ka leswaku Yehovha a ta tovokisa minzamu yezru. Nakone leswo swi nga ha yentxeka hi tindlela leti hi nga ti yimelangakiki. (Ekl 11:6) Hi xikombiso, ha swi tiva leswaku siku ni siku magidigidi ya vhanu va vona mimenza ni swikarinyana leswi kombisaka mabuku yezru. Kambe xana mayentxela lawo ma pfuna? Handle ka ku ganaganeka ma pfuna! A xibukwana lexi liki Vutirheli Bya Hina Bya Mfumo xa Novhembro wa 2014 xi khanele hi wansati wa kukazri lweyi a a dondzra univhersidadi lweyi a a djula ku tsrala ntizro wa kukazri lowu khanelaka hi Timboni ta Yehovha. Yene a nga swi kotanga ku kuma Yindlu ya Mfumu, kambe a kume menza wa mabuku yezru a univhersisadi ledzri a a dondzra ka dzrone nakone a kume madzrungula lawa a a djula ku ma tsrala ka ntizro wakwe. Hi wugamu a ndzruluke Mboni ya Yehovha leyi babatisiwiki nakone swoswi i phayona dzra nkama hinkwawu. Wudzrunguli bya ku fana ni lebyo byi hi susumetela ku tama hi zrezra. Byone byi kombisa leswaku ka ha ni vhanu lava vilelaka ku kuma ni ku yingela dzrungula dzra Mfumu.

18. Ha yini hi tiyiseka leswaku a ntizro wa ku zrezra Mfumu wu ta hela hi nkama lowu Yehovha a wu djulaka?

¹⁸ Hi nga tiyiseka leswaku a ntizro wa ku zrezra wu ta hela hi nkama lowu bekiwiki. Yanakanya hi leswi yentxekiki a masikwini ya Nowa. Yehovha a kombise leswaku minkama hinkwayu a yentxa mintxhumu hi nkama lowu a wu bekiki. Na ka ha sali kolomu ka 120 wa malembe akuva Ndhambhi yi tlhasa, Yehovha a hlaye siku ledzri a yi ta sungula ha dzrone. Ka makume ya malembe lama landzreliki, Yehovha a nyike Nowa ntizro wa ku yaka ngalawa. Swi tikomba na ku khalute kolomu ka 40 kumbe 50 wa malembe na Nowa a tizra ngopfu swinene na ndhambhi yi nga si na tlhasa. Nambi leswi vhanu a va nge na mhaka ni leswi a a va byela swone, Nowa a tame a zrezra dzrungula dzra xitiviso ku ya tlhasa lani Yehovha a mu byeliki leswaku a ku li nkama wa kuva a nhingenisa swihazri a ngalaweni. Kutani, hi nkama lowu a a wu bekile, ‘Yehovha a mu pfaleli’ xipfalu.​—Gn 6:3; 7:1, 2, 16.

19. I yini leswi hi nga yimelaka ku swi yamukela loko hi nga wisisi mavoko yezru?

¹⁹ Ku nga li khale, Yehovha a ta hlaya leswaku a ntizro wa ku zrezra Mfumu wu helile. Yene a ta ‘pfala’ xipfalu xa xiyimu lexi xa mintxhumu nakone a ta tisa misava leyimpswha ya ku lulama. Na siku ledzro dzri nga si tlhasa, tiyimiseli ku yetisela Nowa ni van’wana lava kalaka va nga wisisanga mavoko yavu. U nga dzrivateki, lehisa mbilu nakone vana ni lipfumelo ledzri tiyiki ka Yehovha ni swidumbiso swakwe.