1. I yini ku zrula ka Xikwembu Nkulukumba nakone ku hi pfunisa kuyini loko hi li na kone? (Ba-le-Filipi 4:6, 7)

 KU NI ku zrula loku vhanu va misava leyi va kalaka va nga ku tivi, ‘ku zrula ka Xikwembu Nkulukumba.’ Ku zrula loko i ku zrula ka le ndzreni loku yentxaka mhunu a titwa ha hombe loku ku ngo kumiwa ntsena hi lava nga ni wunghanu bya le kusuhi na Yehovha. Loko hi va ni ku zrula loku pfaka ka Xikwembu Nkulukumba, hi titwa na hi sizrelelekile. (Dondzra Ba-le-Filipi 4:6, 7.) Hi nga tlhela hi va ni wunghanu bya le kusuhi ni vhanu lava zrandzraka Yehovha. Xa lisima ku tlula hinkwaswu, i ku va vanghanu va ‘Xikwembu Nkulukumba wa ku zrula’. (1Te 5:23) Loko hi tiva Yehovha hi mu yingiseta ni ku tlhela hi mu dumba, a ku zrula loku pfaka ka Xikwembu Nkulukumba ku ta zrulisa timbilu tezru loko hi kumana ni swikazratu.

2. Hi swi tivisa kuyini leswaku swa koteka ku va ni ku zrula ka Xikwembu Nkulukumba?

² Xana hakunene swa koteka ku va ni ku zrula ka Xikwembu Nkulukumba loko hi lavisana ni swikazratu a wuton’wini, swa ku fana ni mavabyi, timhangu, switereka ni ku xanisiwa? Swikazratu swa ku fana ni leswi swi nga hi yentxa hi txhava. Nambitanu, hi fanela ku dzrimuka xitsratsriyo lexi Yesu a xi nyikiki valandzreli vake loko a ku: ‘A timbilu tenu ti nga txhuki ti ganaganeka, ti nga txhuki ti txhava.’ (Yh 14:27) Vamakwezru vanyingi va landzra xitsratsriyo lexo xa Yesu nakone hi ku pfuniwa ha Yehovha, va swi kota ku va ni ku zrula nambiloko va kumana ni swikazratu leswikulu.

3. Xana mintungu yi nga byi khumbisa kuyini wutomi byezru?

³ A mintungu yi nga ha khumba wutomi byezru hi ndlela leyikulu. Hi xikombiso a ntungu wa Coronavirus wu khumbe wutomi bya vhanu vanyingi. A wukambisisi byin’wana byi kombisa leswaku  ku tlula hamfu ya vhanu lava ku buliwiki na vone swa va kazratela ku kuma wuzrongo hi kola ka ntungu. Hi kola ka ntungu, ku ve ni ku yengeseleka lokukulu ka vhanu lava nga ni ku vilela, ku hlatiyela, ku tizrisa timbangi ni ku n’wa ngopfu, wugevenga, madzolonga ni lava va dzringisiki ku tisunga. Loko lomu mi tsrhamaka kone mi lavisana ni ntungu, u nga yentxa yini akuva u lawula ku vilela kwaku u va u kuma ku zrula ka Xikwembu Nkulukumba?

4. Ha yini ku tiva wuprofeta bya Yesu mayelana ni masiku ya wugamu swi hi nyika ku zrula?

⁴ Yesu a hlaye leswaku a ku ta va ni mintungu ‘mimbangwini min’wana’. (Lk 21:11) Xana ku tiva leswo swi nga hi nyika ku zrula hi ndlela yini? A hi hlamali loko hi vona mintungu yi hangalaka. Hikusa ha swi tiva leswaku mintxhumu leyo yi fanela ku yentxeka hi lani Yesu a hlayiki ha kone. Xileswo hi swi vona na swi li swa lisima ku landzra xitsratsriyo xa Yesu mayelana ni masiku ya wugamu lexi liki: “Tivonelani akuva mi nga txhavi.”—Mt 24:6.

5. a) Hi kuya hi Ba-le-Filipi 4:8, 9, Hi nga khongota ha yini loko hi langutana ni ntungu? b) Xana ku yingiseta ma-awudiyu ya Bibele swi nga ku pfuna hi ndlela yini?

⁵ Loko ku humelela ntungu hi nga ha kazrateka kumbe hi txhava. Hi leswi swi humeleliki makwezru wa xisati lwa vitaniwaka Desi. b Ntsrhaku ka loko ku fe tiyu wake, primu wake ni dotori wake hi Coronavirus, a txhave leswaku na yene a a ta kuma mavabyi a va a tluleta mamana wake lweyi a duhwaliki. Xin’wana lexi a xi mu txhavisa hi mhaka ya ntungu a a li kuva a luzekeliwa hi ntizro ni ku va a nga ha swi koti ku hlayisa ndangu wake ni ku hakela muti lowu a va tsrhama ka wone. Leswo swi mu kazrate ngopfu lakakuva ni wuzrongo a a nga ha byi kumi. Kambe Desi a swi kotile ku tlhela a va ni ku zrula. Hi ndlela yini? A khongote ka Yehovha a mu byela hi ku kongoma leswi a a swi vilela ku nga kuva Yehovha a mu pfuna ku va ni miyanakanyu leyinene ni ku va a zrula. (Dondzra Ba-le-Filipi 4:8, 9.) A a yingela Yehovha loko a khanela na ye nkama lowu a a yingiseta ma-awudiyu ya Bibele. A li: “A mazritu ya vadondzri a ma ni yentxa ni zrula ni ku vona leswaku Yehovha a wa zron’weka ha mine.”—Ps 94:19.

6. Xana a dondzro ya ximhunu ni mintlhanganu swi nga ku pfunisa kuyini?

⁶ A ntungu wu nga ha khumba xiyimiso xezru, kambe a hi fanelanga hi pfumelela leswo swi honisa dondzro yezru ya ximhunu kumbe ndlela leyi hi hlengelaka ha yone a mintlhanganwini ya bandla. Mimfambu ya vamakwezru leyi hi yi kumaka ka mabuku ni mavhidiyu lama humexiwaka hi nhlengeletanu yi kombisa leswaku vamakwezru va swi kota ku tama va dumbeka nambiloko va langutana ni swikazratu. (1Pe 5:9) Handle ka leswo mintlhanganu yi nga ku pfuna ku va ni miyanakanyu leyinene leyi pfaka a Bibeleni. A mintlhanganwini hi ni mukhandlu wa ku kutxa ni ku kutxiwa hi vambeni. (Ro 1:11, 12) Loko u yanakanyisisa hi ndlela leyi Yehovha  a ma pfunaka ha yone malandzra yake loko ma kumana ni mavabyi, ku txhava ni ku hlatiyela lipfumelo dzraku dzri ta ya dzri tiya nakone u taya u kholwiseka leswaku na wene a ta ku pfuna.

7. I yini leswi hinga swi dondzraka ka xikombiso xa mupostola Yohane?

⁷ Tama u bulisana ni vamakwezru a bandleni. Hi mhaka ya ntungu, swi nga yentxeka swi nga koteki kuva mbangu wun’we ni vamakwezru. Ka swiyimu swaku fana ni leswo, hinga ha titwa ku fana na muapostola Yohane.A a swi djula ngopfu ku vonana ni munghanu wake Gayo. (3Yh 13, 14) Kambe Yohane a a swi tiva leswaku a nkameni luwani a swi nge ti koteka leswo. Kutani a djuli tindlela ta ku tama a bulisana ni munghanu wake, kutani a tsralele Gayo papela. Loko swi nga koteki ku tlhangana ni vamakwezru hi ku kongoma u nga djuletela tindlela ta ku tama u bulisana na vone ku nga va hi ku tizrisa telefone, vídeo-chamadas kumbe hi mamensaji .Loko hi tama hi bulisana ni vamakwezru hi ta tama hi vani ku zrula nakone a hi nge ti titwa hi li wuswezru. Loko ku ni mhaka ya kukazri leyi yi ku hlatiyelisaka, u nga djuletela vakulu u tlhela u yamukela mpfunu wa lizrandzru lowu va taka ku nyika wone.—Eza 32:1, 2.

8. Xana mhangu ya ntumbuluku yi nga hi khumba hi ndlela yini?

⁸ Loko u same u langutana ni mhangu ya ntumbuluku ya ku fana ni ndhambhi, ku tsrekatsreka ka misava kumbe ya ndzrilo swi nga yentxeka u hete nkama wa ku leha na wu hlatiyela. Loko ka mhangu yoleyo u lahlekeliwe hi lweyi u mu zrandzraka, kumbe mintxhumu leyi a u li nayu, swi nga yentxeka u hlundzruki ngopfu swinene u tlhela u hela ni ntamu. Ku titwa hi ndlela leyo a swi hlayi swone leswaku u zrandza mintxhumu leyi vonekaka kumbe a u na lipfumelo. Phela swi tolovelekile ku titwa hi ndlela leyo loko u langutana ni swiyimu swaku kazrata. (Yob 1:11) Kambe nambiloko u lavisana ni swiyimu xaku kazrata swaku fana ni leswo,u nga swi kota ku va ni ku zrula.

9. He wani mazritu ya Yesu lawa ma nga hi pfunaka na ke he nkama ku langusana ni mhangu ya ntumbuluku?

⁹ Dzrimuka leswaku Yesu a hlaye leswaku a ku ta va ni ‘swimbeta’ ni timhangu timbeni ta ntumbuluku na wugamu byi nga si tlhasa. (Lk 21:11) Xileswo, ku hambana ni vhanu va misava leyi lava yanakanyaka leswaku a va nga ta txhuka va langutana ni mhangu ya ntumbuluku, hine ha swi tiva leswaku timhangu leto ti ta yentxeka nakone leswo swi nga ha hi khumba. Yesu a tlhele a profeta leswaku a ku ta va ni “ku yengeteleka ka wubihi”. Leswo swi le livaleni hikusa hi vona ku yengeteleka ka madzolonga ni wugevenga. (Mt 24:12) Yesu a nga zanga a hlaya leswaku mintxhumu leyo a yi to khumba ntsena vhanu lava kalaka va nga gandzreli Yehovha. Ku hlaya ntiyiso, malandzra manyingi ya Yehovha, ma hlaseliwile hi timhangu ta ntumbuluku. (Eza 57:1; 2Ko 11:25) Swi nga Yentxeka Yehovha a nga hi sizreleli hi hlolana loko hi kumana ni mhangu ya kukazri, kambe a ta yentxa swa kukazri akuva a hi nyika hinkwaswu leswi hi swi vilelaka leswaku hi tama hi va ni ku zrula.

10. Ha yini hi nga hlayaka leswaku ku tilulamisela na hi nga si lavisana ni mhangu i xikombiso xa leswaku hi ni lipfumelo? (Pr 22:3)

¹⁰ Loko u tilulamisela na ke he nkama, swi ta nabyala a kuva u zrula loko u langutana ni mhangu. Kambe xana ku yentxa leswo swi hlaya leswaku a hi mu dumbi Yehovha? Im-him, a swi hlayi swone! Ku hlaya ntiyiso, loko hi tilulamisela na ke he nkama akuva hi lavisana ni mhangu, swi kombisa leswaku ha dumba leswaku Yehovha a ta hi hlayisa. Hi ndlela yini? A zritu dzra Xikwembu Nkulukumba dzri hi byela leswaku hi tilulamisela ka timhangu ta kukazri leti nga ha txhukaka ti humelela. (Dondzra  Amaproverbia 22:3.) Nakone a nhlengeletanu ya Yehovha hi ku tizrisa mabuku, mintlhanganu, swidzrimuxo ni switiviso leswi tlhasaka hi nkama wa kone, yi hi dzrimuxa hi xivileleko xa ku tilulamisela kuva hi lavisana ni mhangu. c Xana ha mu dumba Yehovha? Loko hi mu dumba, hi ta swi kota ku landzra minkongomiso swoswi na ku nga si tlhasa mhangu.

11. Xana u dondzre yini ka xikombiso xa Margaret?

¹¹ Vona leswi humeleliki makwezru Margaret. Kusuhi ni lomu a tsrhamaka kone ku sungule ku pshwa xileswo swi sindzrise kuva a huma kaya kwake hi ku tsrutsruma. Leswi vhanu vanyingi a va zama ku suka ka mbangu lowo hi nkama wun’we, a ku ni engarafamento lakakuva swi kazrata kuva vhanu va huma, ku sungule ku bunya musi wa ntima wa ku txhavisa lakakuva swi kazrata kuva Margaret a huma movheni. Kambe a swi kotile ku huluka hikusa a a tilulamisele na ka ha ni nkama. Ka paxta dzrake a a ni mapa lowu a wu kombisa ndlela yin’wana ya ku huma lomu a a tsrhama kone nakone a ke a famba hi ndlela leyo hi nkongometo wa ku tilulamisela loko ku txhuka ku humelela mhangu. Margaret a swi kotile ku huluka ka xiyimu lexo hikusa a a tilulamisele ha hombe.

12. Ha yini hi fanela ku yingiseta minkongomiso ya ku tisizrelela?

¹² Akuva hi sizreleleka, a wuhosi byi nga ha hi byela leswaku hi nga humi makaya hi nkama wa kukazri, ku suka ka mbangu wa kukazri kumbe ku yentxa ntxhumu wa kukazri akuva hi tisizrelela. Vhanu van’wana a va tekeli ku yi yingiseta minkongomiso leyo hikusa a va swi djuli ku lahlekeliwa hi mintxhumu yavu. Kambe vakriste va yangulisa kuyini ka mhaka leyi? Bibele dzri li: ‘Hi nkonta ya Hosi, ti bekani a hansi ka nawu hinkwawu wa vhanu; nambi yi hosi, yi nga mufumi; nambi ti tindzruna, swanga ti zrumiwe hi yone.’ (1Pe 2:13, 14) A nhlengeletanu ya Yehovha na yone yi hi nyika minkongomiso akuva yi hi sizrelela. Hi xikombiso, hi kutxiwa ku nyika vakulu va bandla a tinumeru tezru ta matelefoni ni ku va byela lomu hi tsrhamaka kone. Xileswo va nga kahlula va hi kuma loko ko txhuka ku humelela mhangu. Xana vakulu va na yone numeru yaku ya telefone kumbe va ku tiva lomu u tsrhamaka kone? Handle ka leswo, hi nga ha yamukela nkongomiso wa kuva hi tsrhama kaya hi nga fambafambi, hi zruzrela mbangwini lowu sizrelelekiki, tindlela ta ku kuma swakuda ni ta ku pfuna vambeni. Loko hi nga yi yingiseti minkongomiso leyi, hi nga ha beka wutomi byezru kun’we ni bya vakulu a khombyeni. Dzrimuka  leswaku vamakwezru lava va ni wutiyanguleli bya ku hi bekisa. (Hb 13:17) Margaret a te: “Ni vona leswaku kuva ni yingiseti vakulu kun’we ni nhlengeletanu swi huluxe wutomi byanga.”

13. I yini lexi pfunaka vamakwezru lava tsrutsrumiki makaya akuva va tama va va ni ku zrula ni ku nyonxa?

¹³ Vamakwezru vanyingi lava swi sindzrisiki kuva va siya makaya yavu hi mhaka ya timhangu, tiyimpi, ku lwisana ka tinxaka, va titwananise ni swiyimu swimpswha swa lomu va nga kone ni ku tama va hisekela mintxhumu ya moya. Ku fana ni vakriste va le dzaneni dzra ku sungula lava swi sindzrisiki leswaku va tsrutsruma hi kola ka tinxanisa, vamakwezru namunhla va ha tama ‘va hlaya evhangeli’. (Mn 8:4) A ku zrezra swi pfuna vamakwezru lava akuva va beka miyanakanyu yavu ka Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba ku nge ka swikazratu leswi va kumanaka na swone. Ku yentxa leswo, swi va pfuna kuva va nyonxa ni ku va ni ku zrula.

14. Xana nxanisa wu nga hi khumba hi ndlela yini?

¹⁴ Hikola ka tinxanisa hi nga ha lahlekeliwa hi mintxhumu yinyingi leyi nga hi nyikaka ku zrula. Hi xikombiso, hi nyonxa ngopfu hi ku va ni ntsrhunxeko wa ku tlhangana ni vamakwezru, ku zrezra, ni ku va hi hanya na hi nga txhavi leswaku hi nga ha khomiwa hi pfaleliwa djele. Loko hi nga ha li na wone ntsrhunxeko wa ku yentxa mintxhumu leyi, hi nga ha sungula ku vilela ni ku txhava leswi nga ha hi humelelaka. A swi bihanga ku titwa hi ndlela leyo. Nambitanu, ku djuleka hi tivonela. Yesu a hlaye leswaku a nxanisa wu nga ha hi khunguvanyisa. (Yh 16:1, 2) Kutani hi nga swi kotisa kuyini ku tama hi va ni ku zrula nambiloko hi kanetiwa?

15. Hi yini hi nga fanelanga ku txhava nxanisa? (Yohan 15:20; 16:33)

¹⁵ A Bibele dzri li: ‘Mfuzri hinkwavu lava zrandzraka ku hanya hi vukhongoti ku Kriste Yesu, va ta xanisiwa.’ (2Tm 3:12) Makwezru Andrei a swi mu kazratela ku kholwa leswaku a Timboni ta Yehovha hinkwatu a tikweni dzrake a ti ta kanetiwa. A li: “Lani ku ni Timboni tinyingi ta Yehovha. A wuhosi a byi nge swi koti ku ti pfalela hinkwatu.” Kambe a mayanakanyela lawo, a ma mu zrulisanga, kambe me mu siya na a ni ku vilela lokukulu. Vamakwezru van’wana va vone swi yampswa ku tama va dumba Yehovha matsrhan’wini ya ku pimisa leswaku a va nge te txhuka va pfaleliwa. A va swi tiva leswaku nkama wini ni wini va nga txhuka va pfaleliwa, kambe a va nga vindlavindleki ku fana na Andrei. Xileswo, Andrei a vone swi yampswa ku yetisela vamakwezru lava hi ku dumba Yehovha.  Swi nga si ya kwini, a sungule ku va ni ku zrula nakone swoswi a tizrela Yehovha na a nyonxile nambiloko a kumana ni swikazratu. Leswi swi nga ha humelela ka mun’wana ni mun’wana wezru. I ntiyiso leswaku Yesu a te hi nga ha txhuka hi kanetiwa, kambe a tlhele a hi tiyisekisa leswaku hi nga swi kota ku tama hi dumbeka.— Dondzra Yohan 15:20; 16:33.

16. He yini minkongomiso leyi hi fanelaka ku yi yingiseta loko ntizro wezru wu yilisiwa?

¹⁶ Loko a ntizro wezru wu yilisiwa, hi nga ha yamukela minkongomiso leyi pfaka hi le Betele kumbe hi ka vakulu. Minkongomiso leyo, yi yentxeliwi ku hi sizrelela ni ku hi pfuna ku va hi tama hi yamukela swakuda swa moya ni ku tama hi zrezra hi lani hi nga kotaka ha kone. Xileswo, yingiseta ha hombe minkongomiso nambiloko u nga yi twisisi. (Yk 3:17) U nga nyikeli wudzrunguli mayelanu ni vamakwezru kumbe ndlela leyi mintizro ya bandla yi yentxiwaka ha yone ka vhanu lava kalaka va nga fanelanga ku tiva mhaka leyo.—Ekl 3:7.

17. Ku fana ni vapostola, i yini leswi u tiyimiseliki ku swi yentxa?

¹⁷ Xin’we xa swivangelo nkulu lexi yentxaka Sathana a kaneta Timboni ta Yehovha, hi leswaku ‘ti ni wumboni bya Yesu Kriste’. (Mpf 12:17) U nga pfumeleli kuva Sathana kun’we ni misava yake va ku txhavisela. A ku zrezra ni ku yentxa vadondzrisiwa nambiloko hi kumana ni tinxanisa, swi hi tisela ku nyonxa ni ku zrula. A vazrangeli va Vayuda va byele vapostola leswaku va yima ku zrezra, kambe vavanuna lavayani va ku dumbeka va hlawule ku yingiseta Xikwembu Nkulukumba. Va tame va zrezra nakone va nyonxe ngopfu hi kola ka leswo. (Min 5:27-29, 41, 42) I ntiyiso leswaku loko a ntizro wezru wu yilisiwa, hi fanela ku tivonela ka ndlela leyi hi zrezraka ha yone. (Mt 10:16) Kambe loko hi yentxa leswi hi nga swi kotaka akuva hi zrezra, hi ta va ni ku zrula hi ku tiva leswaku hi yentxe ku zrandzra ka Yehovha ni ku tiva leswaku hi hlengela ka ntizro wa ku huluxa wutomi bya vhanu.

18. Xana hi nga ku kuma kwini ku zrula ka ntiyiso?

¹⁸ U nga ganaganeki leswaku nambiloko xiyimu xiya xi bindzra, u nga va ni ku zrula. Hi le ka swiyimu leswo lani hi fanelaka ku dzrimuka leswaku hi vilela ku zrula ka Xikwembu Nkulukumba, leswi liki, ku zrula loku hi nga ku kumaka ntsena ka Yehovha. Xileswo, dumba Yehovha loko u txhuka u kumana ni mavabyi, timhangu kumbe tinxanisa. Khomelela swi tiya ka nhlengeletanu ya Yehovha. Tsrhamela ku yanakanya hi wumundzruku bya ku xonga lebyi hi taka va na byone ku nge khale. Loko u yentxa leswo, ‘Xikwembu Nkulukumba wa ku zrula’ a ta va na wene. (Flp 4:9) Ka xidondzro lexi landzrelaka, hi ta vona leswaku hi nga va pfunisa kuyini vamakwezru lava kumanaka ni swiyimu swa ku kazrata akuva va va ni ku zrula ka Xikwembu Nkulukumba.