1-3. a) Hi fanela ku titwisa kuyini hi xihlayelamfuzri xa Bibele? Kombisa. (Vona swifaniso swa ku sungula.) b) Hi ta bula hi yini ka nhloko-mhaka leyi?

NAMUNHLA wa siku, swi tolovelekile akuva vhanu va xava mintxhumu a switolo va gama va yi tlhelisa. Nakone leswo swi hundzrisa ngopfu loko va xava hi internet. Swi nga yentxeka leswi va swi xaviki va nga swi zrandzrisi xiswone leswi afaka va pimisa leswaku va ta swi zrandzrisa xiswone kumbe ku va ni ntxhumu lowu hoxekiki ka swone. Xileswo, va vona swi yampswa ku txintxisa hi ntxhumu wun’wana kumbe ku tlheliseliwa mali yavu.

² Hine hi nge txhuki hi yentxa leswo hi xihlayelamfuzri xa Bibele. Loko hi xi ‘xava’, a hi nge txhuki hi djula ku xi ‘xavisa’, leswi liki, loko hi dondzra xihlayelamfuzri, a hi nge txhuki hi djula ku xi tsrhika. (Dondzra Amaproverbia 23:23; 1 Timoteo 2:4) Hi lani hi buliki ha kone ka nhloko-mhaka leyi khalutiki, hi hete nkama wunyingi akuva hi dondzra xihlayelamfuzri. Nakone swi nga ha yentxeka hi tsrhike ntizro lowu afaka wu hi nyika mali yinyingi. Nakambe swi nga ha va swi sindzrisile kuva hi tsrhika ku va ni wuxaka ni van’wana kumbe hi txintxa mapimisela ni mahanyela yezru. Kumbexana hi yime ku hlengela ka mikhuva ni swihena leswi kalaka swi nga mu nyonxisi Yehovha. Kambe ha tiyiseka leswaku hinkwaswu leswi hi swi tsrhikiki a hi swa lisima ku tlula matovoko lawa hi ma kumaka hi ku tiva xihlayelamfuzri.

 ³ Yesu a khanele hi xifaniso xa mhunu lweyi afaka a famba-famba a gwevha maperola lamanene. Loko a kume perola dzrin’we dzra ku fanela hi mali ya yinyingi swinene, hi ku hatlisa a xavise hinkwaswu leswi afaka a li naswu akuva a dzri xava. Perola ledzro afa dzri fanekisela xihlayelamfuzri mayelanu ni Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba. Hi ndlela leyi, Yesu a kombise leswaku xihlayelamfuzri afa xi ta va xa lisima swinene ka lava va xi djuletelaka. (Mattheo 13:45, 46) Loko hi sungule ku dondzra xihlayelamfuzri, ku nga xihlayelamfuzri mayelanu ni Mfumu wa Nkulukumba ni tidondzro tin’wana hinkwatu ta lisima ti kumekaka Bibeleni, na hine afa hi tiyimisele ku tsrhika mintxhumu hinkwayu leswaku hi xi kuma. Loko hi ya mahlweni hi bekela lisima xihlayelamfuzri, hi nge ti txhuka hi xi tsrhika. Kambe lexi vavisaka, van’we ka vhanu va Nkulukumba a va xi bekelanga lisima xihlayelamfuzri, nakone va game hi ku xi tsrhika. Hi nge txhuki hi djula ku yentxa leswo. Ku djuleka hi landzrelelisa swilayu swa Bibele akuva hi ‘famba xihlayelamfuzrini.’ (Dondzra 3 Yohan 2-4.) Leswi swi hlaya leswaku hi zrangisa xihlayelamfuzri ni ku swi kombisa hi hanyela dzrezru. Kambe i yini lexi nga yentxaka mhunu a ‘xavisa’, kumbe a tsrhika xihlayelamfuzri, nakone a nga swi yentxisa kuyini leswo? Hi nga tiyisekisa kuyini leswaku hi nga txhuki hi yentxa leswo? Nakone hi nga tiyimiselisa kuyini ku tama ‘hi famba xihlayelamfuzrini?’

4. I yini lexi yentxiki leswaku van’we va nga yi mahlweni va famba xihlayelamfuzrini a minkameni ya Yesu?

⁴ A nkameni wa Yesu, van’we lava a ku sunguleni va yamukeliki xihlayelamfuzri, a va tamanga va famba ka xone. Hi xikombiso, ntsrhaku ka loko Yesu a dise mawakawaka ya vhanu hi hlolana, vhanu lavo va mu landzrile hi tlhelo dzrin’wana dzra Lwandle dzra Galileya. Kambe Yesu a game a hlaya swa kukazri leswi va tsremiki nhlana. A te: ‘Loko mi nga di nyama ya N’wana wa mhunu, mi nga nwi ni ngati yakwe, a mi na wutomi a ndzreni kwenu.’ A matsrhan’wini ya ku kombela kuva Yesu a va tlhamuxela leswaku afa a djula ku hlaya yini hi leswo, va te: ‘A zritu ledzri dzra nonon’wha, i mani lweyi a nga yingelaka dzrone?’ Hikola ka leswo, ‘lavanyingi ku vadondzrisiwa vakwe va tlhelela ntsrhaku, va nga ha fambi na yene.’​—Yohan 6:53-66.

5, 6. a) Ha yini van’we a masikwini yezru va tsrhike xihlayelamfuzri? b) Xana mhunu a nga xi tsrhikisa kuyini xihlayelamfuzri?

⁵ Lexi tisaka gome hi leswaku van’we a masikwini yezru na vone va tshrike xihlayelamfuzri. Ha yini? Van’we va khunguvanyisiwe hi ntlhamuxelo wa nyiwana wa ndzrimana ya kukazri ya Bibele, kumbe va khunguvanyisiwe hi mazritu kumbe swiyentxo swa makwezru lweyi a nga ni timfanelo a bandleni. Van’wana a va swi nyonxelanga ku nyikiwa swilayu leswi pfaka Bibeleni kumbe va tsruvulelane tin’hwembe ni makwezru a bandleni. Nakone van’wana va landzrelele tindondzro ta madzrimi ta lava dukiki ni ta lava khanelaka madzrimi ha hine. Leswi ko va swin’we swa swivangelo leswi yentxiki van’wana va tsrhika Yehovha ni bandla hi maxivomu. (Ba-Heberu 3:12-14) Anha swi yampswe ngopfu swinene loko afa ve dumba Yesu, hi lani Petro a yentxiki ha kone. Loko van’wana va khunguvanyisiwe hi mazritu ya Yesu, yene a vutise vapostola vakwe leswaku na vone va djula ku mu tsrhika kumbe im-him. Petro a te: ‘Hosi, hi ku sukela hi ya ku mani? U na ni mazritu ya wutomi lebyi nga helikiki’.​—Yohan 6:67-69.

 ⁶ Van’wana va tsrhike xihlayelamfuzri hi kutsrongo-tsrongo, kumbexana na va nga swi xiyi leswi afaka swi va humelela. Mhunu lwa tsrhikaka xihlayelamfuzri hi kutsrongo-tsrongo, a fana ni boti ledzri hambukaka a kingeni wa nambu. Bibele dzri li ku djuleka hi tivonela akuva ‘hi nga txhuki hi lahlekelana’ ni xihlayelamfuzri. (Ba-Heberu 2:1) Mhunu lweyi a tsrhikaka xihlayelamfuzri, a ngo suketana a pimisa ku swi yentxa leswo. Kambe a pfumelela leswaku wuxaka byakwe na Yehovha byi tsrana kutani hi ku famba ka nkama a byi luza. Xana hi nga yentxa yini akuva leswo swi nga hi yentxekeli?

7. I yini leswi nga hi pfunaka akuva hi nga xavisi xihlayelamfuzri?

⁷ Akuva hi tama hi famba xihlayelamfuzrini, hi fanela ku pfumela ni ku yingiseta hinkwaswu leswi Yehovha a swi hlayaka. Hi fanela ku yentxa xihlayelamfuzri xi va ntxhumu wa lisima ku tlula hinkwayu a wuton’wini byezru ni ku landzrelela minsinya ya milawu ya Bibele ka hinkwaswu leswi hi swi yentxaka. Hosi Davhida, a dumbise Yehovha hi xikhongoto a ku: ‘Ni ta famba a xihlayelamfuzrini xaku’. (Amapsalma 86:11, TL) Ku fana na Davhida, lwa tiyimiseliki ku tama a famba xihlayelamfuzrini, na hine hi fanela ku yentxa tanu. Loko swi nge tanu, hi nga ha sungula ku pimisa hi mintxhumu leyi hi yi tsrhikiki hi nkonta ya xihlayelamfuzri, kutani hi hlongolisa yin’wana ya yone. Kambe a hi nge na ku hlawula leswaku hi xini xihlayelamfuzri xa Bibele hi xi djulaka ni lexi hi nga xi djulikiki. Hi fanela ku famba ‘xihlayelamfuzrini hinkwaxu.’ (Yohan 16:13) Ka nhloko-mhaka leyi khalutiki, hi bule hi ntlhanu wa mintxhumu leyi hi yi tsrhikiki leswaku hi kota ku dondzra xihlayelamfuzri hi va hi xi tizrisa. Swoswi hi ta vona ndlela leyi hi nga tiyisekaka ha yone leswaku hi nga txhuki hi tlhelela ka mintxhumu leyi hi yi siyiki ntsrhaku.​—Mattheo 6:19.

8. Ndlela leyi mukriste a tizrisaka nkama wakwe ha yone yi nga mu hambukisisa kuyini xihlayelamfuzrini? Hlaya xikombiso.

⁸ Nkama. Hi fanela ku tama hi tizrisa nkama wezru hi wutlhazri akuva hi tiyiseka leswaku a hi hambuki xihlayelamfuzrini. Loko hi nga tivoneli, hi nga heta nkama wezru hi ku hungata, ku tlanga ka internet kumbe ku hlalela televhizawu. Hi swone leswaku a mintxhumu leyo a yi bihanga, kambe nkama lowo afa hi ta wu tizrisela ku dondzra ni ku yentxa ntizro wa nsimu. Emma * a humeleliwe hi leswi fanaka. (Vona ntlhamuxelo wa le hansi.) Ku sukela loko a ha li ntsrongo, Emma afa a swi zrandzra ngopfu ku khwela hanxi a famba a tlanga loko swi koteka. Kambe a sungule ku titwa nandzru hi kola ka nkama wunyingi lowu afaka a wu luza hi xihungatiso lexo kutani a vona swi yampswa ku txintxa leswi afaka a swi zrangisa wuton’wini. Emma a tlhele a dondzra ka xikombiso xa Cory Wells, makwezru wa xisati lweyi afaka a zrandzra ku tlanga  mimphikisanwini ya mahanxi. * (Vona ntlhamuxelo wa le hansi.) Swoswi Emma a heta nkama wunyingi a tizrela Yehovha nakone a ni nkama wunyingi wa ku va ni ndangu ni vanghanu lava tizrelaka Yehovha. A titwa kusuhi hi ntamu na Yehovha nangweso a nyonxile hi leswi a tizrisaka nkama wakwe hi wutlhazri.

9. I yini lexi nga hi yentxaka hi sungula ku zrangisa mintxhumu leyi vonekaka?

⁹ Mintxhumu leyi vonekaka. Akuva hi tama hi famba xihlayelamfuzrini, a hi fanelanga ku tsrhika mintxhumu leyi vonekaka yi va ya lisima swinene ka hine. Loko hi dondzre xihlayelamfuzri, hi gungule leswaku ku tizrela Yehovha i swa lisima dzrikulu ku tlula mintxhumu leyi vonekaka. Nakone hi tsrhavile hi leswi hi yi tsrhikiki hi nkonta ya xihlayelamfuzri. Kambe loko nkama wu ya wu famba, hi nga ha vona van’wana va xava switizrisiwa leswa ha ku humaka kumbe va tikholisa hi swin’wana leswi mali yi nga swi xavaka. Hi nga ha sungula ku titwa na ho luza. Hi nga ha titwa na hi nga nyonxi hi leswi hi nga naswu kutani hi sungula ku heta nkama wunyingi na hi tizrela ku kuma mintxhumu leyi vonekaka ku tlula ku tizrela Yehovha. Leswi swi hi dzrimuxa leswi humeleliki Demas. A zrandzre ‘nkama wa swoswi’ hi ntamu lakakuva a tsrhika xiyavelo lexi afaka a li naxu na mupostola Pawulo. (2 Timoteo 4:10) Swi nga ha yentxeka Demas a zrandzre ngopfu mintxhumu leyi vonekaka ku tlula ku tizrela Xikwembu Nkulukumba. Kumbexana afa a nga ha swi djuli ku tikazratela ku tizra na Pawulo. Hi dondzra yini? Swi nga ha yentxeka khale afa hi zrandzra swinene mintxhumu leyi vonekaka. Loko hi nga tivoneli, lizrandzru ledzro dzri nga ha tlhela dzri kula, dzri va ni ntamu lakakuva hi tsrhika ku zrandzra xihlayelamfuzri.

10. Xana hi wini nkutxetelo lowu hi fanelaka ku lwa na wone?

¹⁰ Wuxaka ni van’wana. Akuva hi tama hi famba xihlayelamfuzrini, a hi fanelanga ku pfumelela lava nga mu tizrelikiki Yehovha leswaku va hi kutxetela. Loko hi dondzre xihlayelamfuzri, wuxaka lebyi hi nga nabyu ni vanghanu ni maxaka yezru lama nga liki Timboni byi txintxile. Swi nga ha yentxeka van’we va bekele xitxhavu leswi hi swi pfumelaka kambe van’wana va swi kanetile. (1 Petros 4:4) Nakunene, hi yentxa leswi hi nga swi kotaka leswaku hi hanyisana ni maxaka yezru ni ku va komba wunene. Kambe a hi nge fulazreli milawu ya Yehovha leswaku hi nyonxisa vone. Nakone, swanga hi leswi hi swi dondzraka ka 1 Ba-le-Korinte 15:33, vanghanu vezru lavakulu ku fanele ku va lava zrandzraka Yehovha.

11. Hi nga tingawulisa kuyini mimpimiso ni swiyentxo leswi nga basangakiki?

¹¹ Mimpimiso ni swiyentxo leswi nga basangakiki. Akuva hi famba xihlayelamfuzrini, hi fanela ku va lava xwengiki kumbe lava basiki hi ku ya hi vonela dzra Yehovha. (Ezaya 35:8; Dondzra 1 Petros 1:14-16.) Loko hi dondzre xihlayelamfuzri, hi txintxe wutomi byezru akuva hi kota ku landzrelela milawu ya Bibele. Van’we va yentxe ku txintxa ka kukulu ngopfu. Kambe swa ha djula hi tivonela leswaku hi nga txintxi mahanyela yezru ya ku basa hi laya ku biha. I yini lexi nga hi pfunaka ku lwa ni nkutxetelo wa ku yentxa swa ku biha? Yehleketa hi leswi Yehovha a swi nyikeliki akuva hi kota ku xwenga. A nyikele wutomi bya lisima bya N’wanakwe lwa zrandzrekaka! (1 Petros 1:18, 19) Lexi taka hi pfuna ku tsrhama na hi basile a matihlweni ya Yehovha, i kuva nkama hinkwawu hi dzrimuka leswaku ngati ya Yesu yi dula swinene.

12, 13. a) Ha yini hi fanela ku vona maferiyadu hi ndlela leyi Yehovha a ma vonaka ha yone? b) Hi ta bula hi yini swoswi?

 ¹² Mikhuva ni swihena leswi nga tsrhavisikiki Nkulukumba. Swizro swa ndangu, vadondzri ni vatizri-kulozri va nga ha dzringisa ku hi kokela ka swihena swavu. I yini leswi nga hi pfunaka ku lwa ni ndzringo wa ku hlengela ka mikhuva ni maferiyadu lama nga nyonxisikiki Yehovha? Swi djula hi swi dzrimuka ha hombe leswaku ha yini Yehovha a nga ma pfumeleli maferiyadu lawo. Hi nga setxhisisa a mabukwini yezru akuva hi dzrimuka leswaku maferiyadu man’wana ma sukele kwini. Loko hi yanakanyisisa hi swivangelo swa Matsralwa leswi yentxaka hi nga hlengeli ka maferiyadu lawo, ha tiyiseka leswaku hi famba ndleleni leyi ‘tsrhavisaka Hosi.’ (Ba-le-Efesa 5:10) Loko hi dumba Yehovha ni Zritu dzrakwe, a hi nge ti txhava leswi vhanu van’wana va pimisaka swone.​—Amaproverbia 29:25.

¹³ Ha dumba leswaku hi ta tama hi famba xihlayelamfuzrini hi la ku nga gamikiki. I yini lexi nga hi pfunaka ku tiyimisela swinene ku tama hi famba xihlayelamfuzrini? Hi fanela ku yentxa mintxhumu yizrazru leyi landzrelaka.

14. a) Xana ku tama hi dondzra Bibele swi ta hi pfunisa kuyini ku tiyimisela akuva hi nga tsrhiki xihlayelamfuzri ni siku ni dzrin’we? b) Ha yini hi djula wutlhazri, ku tshinyiwa ni ku yingelisisa?

¹⁴ Xa ku sungula, yana mahlweni u dondzra Bibele ni ku yehleketisisa hi leswi u swi dondzraka. Tibekele nkama wa ku yentxa leswo. Loko u tama u dondzra, u ta ya mahlweni u zrandzra xihlayelamfuzri nakone u ta tiyimisela ku kala u nga txhuki u xi tsrhika. Amaproverbia 23:23 yi li hi fanela ku ‘xava xihlayelamfuzri’, hi tlhela hi xava ‘wutlhazri, dondzro ni ku yingelisisa’. A swi dzringananga kuva hi tiva xihlayelamfuzri xa Bibele ntsena. Ku djuleka hi xi tizrisa a wuton’wini byezru. Loko hi kuma ku yingelisisa, hi kota ku twananisa mintxhumu leyi hi yi dondzraka ni mintxhumu leyi kutani hi yi tivaka. Wutlhazri byi hi susumetela ku yentxa xa kukazri hi leswi hi swi tivaka. Minkama yin’wana xihlayelamfuzri xa hi tshinya hi ku hi komba leswaku hi fanela ku yentxa ku txintxa ka muxaka muni. Ku djuleka kuva hi hatla hi tizrisa ku tshinyiwa koloko, loku Bibele dzri liki i ka lisima swinene ku tlula silivhela, kumbe prata.​—Amaproverbia 8:10.

15. Xana xihlayelamfuzri xi hi sizrelela hi ndlela yini ku fana ni bandi?

¹⁵ Xa wubidzri, tiyimisele ku tizrisa xihlayelamfuzri ka wutomi byaku bya siku ni siku. Bibele dzri fananisa xihlayelamfuzri ni bandi dzra musotxha. (Ba-le-Efesa 6:14) A minkameni ya ku tsraliwa ka Bibele, a bandi afa dzri tiyisa musotxha ni ku mu sizrelela a yimpini loko a dzri tsrimbe dzri tiya dzri ku ndee! Loko a dzro mu vulula, afa dzri nge na ku mu pfuna. Xana xihlayelamfuzri xi nga hi sizrelela hi ndlela yini ku fana ni bandi? Loko hi beka xihlayelamfuzri xa Bibele kusuhi na hine  nkama hinkwawu, xi ta hi mpfekela kuva hi nga pimisi swa ku biha ni ku hi pfuna ku yentxa swiboho leswinene. Loko hi li ni swikazratu leswikulu kumbe loko hi dzringiwa akuva hi yentxa leswi bihiki, xihlayelamfuzri xa Bibele xi ta hi yentxa hi tiyimisela ngopfu ku yentxa leswi nga swinene. Swanga hi leswi musotxha a ngeke na ku ya yimpini na a nge na bandi dzrakwe, na hine hi nge na ku tsrhika xihlayelamfuzri ni siku ni dzrin’we. Hi tiyiseka leswaku ha xi tizrisa xihlayelamfuzri xa Bibele ka xiyenge xini na xini a wuton’wini byezru. Kambe musotxha afa a tlhela a tizrisa bandi ku tlhoma tlhazri dzrakwe. A hi voneni ndlela leyi na hine hi nga yentxaka tanu ha yone.

16. Ku dondzrisa xihlayelamfuzri swi hi pfunisa kuyini ku tama hi famba ka xone?

¹⁶ Xa wuzrazru, dondzrisa van’wana xihlayelamfuzri xa Bibele hi lani u nga kotaka ha kone. Bibele dzri fanisiwa ni tlhazri. Swanga hi leswi musotxha lwa tlhazrihiki afaka a khomisisa tlhazri dzrakwe, hi fanela ku tama hi khomelela Zritwini dzra Xikwembu Nkulukumba. (Ba-le-Efesa 6:17) Hinkwezru hi nga va vadondzrisi lavanene, lava ‘zrezraka zritu dzra Xikwembu Nkulukumba hi ku lulama.’ (2 Timoteo 2:15, TL) Loko hi tizrisa Bibele akuva hi dondzrisa vambeni, hi ya hi tiva xihlayelamfuzri hi tlhela hi xi zrandzra hi ku tlulisa. Nakone hi ya hi tiyimisela ku tama hi famba ka xone.

17. Ha yini xihlayelamfuzri xi li xa lisima ka wene?

¹⁷ Xihlayelamfuzri i nyiko ya lisima leyi humaka ka Yehovha. Nyiko leyi yi yentxa swi koteka leswaku hi va ni wuxaka bya le kusuhi ni Tatana wezru wa le tilweni. Lowo i ntxhumu wa lisima ngopfu swinene lowu hi nga vaka na wone. Yehovha a hi dondzrise mintxhumu yinyingi, kambe leswo ko ho va ku huma ka dambu ntsena! A hi dumbisa ku tama a hi dondzrisa hi la ku nga helikiki. Xileswo, bekisa xihlayelamfuzri lexo ku fana ni loko u bekisa perola dzra lisima. Yana mahlweni u ‘xava xihlayelamfuzri u nga xi xavisi’. Kutani, ku fana na Davhida, u ta hetisisa xidumbiso lexi liki: ‘Ni ta famba xihlayelamfuzrini xaku.’​—Amapsalma 86:11.