1. Hi ku ya hi Amapsalma 18:46, xana Davhida a fananise Yehovha ni yini?

 HI HANYA ka misava leyi taliki hi swikazratu, lani swikazratu swoleswo swi nga ha txintxaka wutomi byezru swa kola ni kola. Kambe ha tlangela leswi hi nga ni mpfunu wa Yehovha! Ka xidondzro lexi khalutiki, hi dzrimuxiwe leswaku Yehovha i Xikwembu Nkulukumba lwa hanyaka nakone minkama hinkwayu a lulamele ku hi pfuna. Loko hi yamukela xipfunu lexo, hi tekela ku swi twisa leswaku hakunene ‘awa hanya, Yehovha!’ (Dondzra Amapsalma 18:46.) Kambe, ntsrhaku ka loko hosi Davhida a tsrale mazritu lawa, a vitane Yehovha swanga ‘Zribye dzranga’. Ha yini ntsrhaku ka loko a hlaye leswaku Yehovha awa hanya, a game a mu fananisa ni zribye ku nga ntxhumu lowu kalaka wu nga hanyi?

2. Hi ta vona yini ka mazritu lawa Davhida a mahlayiki loko a ku Yehovha i ‘Zribye dzranga’?

² Ka xidondzro lexi, hi ta vona leswaku ha yini Yehovha a vitaniwa zribye, ni leswaku xifananiso lexo xi hi dondzrisa yini mayelanu na yene. Hi ta tlhela hi vona leswaku ha yini hi fanela ku dumba Yehovha ni ku mu vitana swanga Zribye dzrezru. Hi wugamu hi ta vona tindlela leti hi nga yetiselaka matsrhamela ya Yehovha ha tone.

HA YINI YEHOVHA A FANISIWA NI ZRIBYE

3. Xana Bibele dzri tizrisa zritu ‘Zribye’ minkama yinyingi hi ndlela yini? (Vona kapa.)

³ A Bibele dzri fananisa Yehovha ni ‘zribye’ akuva dzri hi pfuna ku ma tiva ha hombe matsrhamela yake. Minkama yinyingi, loko malandzra ya Yehovha ma mu dzrumisa hi kola ka matsrhamela yake ya ku hlamalisa, ma tlhamuxela Yehovha swanga zribye. A khambi dzra ku sungula lani Yehovha a vitaniwaka ‘Zribye’ a Bibeleni, i ka Deuteronoma 32:4. Ka xikhongoto xake, Ana a hlaye leswaku ‘a ku na zribye le dzra ku fana ni Xikwembu Nkulukumba wezru’. (1 Sam. 2:2) Habakuki a vitane Yehovha swanga ‘Zribye’ dzrake. (Hab. 1:12) Mutsrali wa Amapsalma 73 a hlaye leswaku Xikwembu  Nkulukumba ‘i zribye dzra mbilu yanga’. (Amaps. 73:26) Nambi Yehovha ha byake, a tifananise ni zribye. (Eza. 44:8) Kutani swoswi, a hi kambisiseni matsrhamela mazrazru ya Yehovha, lama kombisaka leswaku a fana ni zribye nakone hi ta tlhela hi vona leswaku hi teka Yehovha swanga ‘Zribye dzrezru’ hi ndlela yini.—Deut. 32:31.

4. Xana Yehovha i khokholo hi ndlela yini? (Amapsalma 94:22)

⁴ Yehovha i Khokholo. Loko ku ba xidzedze lexikulu, hi nga kuma wutumbelo ka zribye ledzrikulu. Hi ndlela leyi fanaka, loko hi kumana ni swikazratu a wuton’wini Yehovha a nga hi sizrelela. (Dondzra Amapsalma 94:22.) Yehovha a hi pfuna ku sizrelela wunghanu byezru na yene. A hi dumbisa leswaku a ku na xikazratu ni xin’we lexi hi nga ha kumanaka na xone swoswi, lexi nga ha hi vavisaka hi la ku nga helikiki. Kambe Yehovha a hi dumbisa swa ku tlula leswo: A nkameni lowu taka, a ta helisa hinkwaswu leswi swi hi hlatiyelisaka ni leswi swi hi xanisaka.—Ezek. 34:25, 26.

5. Xana Yehovha a nga va khokholo dzrezru hi ndlela yini?

⁵ Yin’we ya tindlela ta ku yentxa Yehovha a va Khokholo dzrezru i xikhongoto. Loko hi khongota, Yehovha a hi nyika “a ku zrula ka Xikwembu Nkulukumba” loku bekisaka timbilu tezru ni miyanakanyu yezru. (Filp. 4:6, 7) Vona leswi humeleliki Artem, makwezru lweyi a a pfaleliwe hi kola ka lipfumelo dzrake. A nkama na a li djele, va mu thethise makhambi manyingi, va mu xanisa ni ku mu txhavisela. Artem a te: “Minkama hinkwayu loko va ni vitana akuva va ya ni thethisa, a swi ni kazrata miyanakanyu. . . . Minkama hinkwayu a ni khongota ka Yehovha ni kombela ku zrula ka le mbilwini ni wutlhazri. A mazrengu hinkwawu lawa a va ma tizrisa, a ma tizranga kwanga. . . . Hi ku pfuniwa hi Yehovha, a ni titwa na ni sizrelelekile ka zribye ledzrikulu.”

6. Ha yini hi fanela ku dumba Yehovha minkama hinkwayu? (Ezaya 26:3, 4)

⁶ Yehovha awa dumbeka. A nhava kumbe zribye ledzrikulu a swi nge suki mbangwini wa swone. Swi hi ku fana na Yehovha, a nge ti txintxa ni siku ni dzrin’we nakone minkama hinkwayu a lulamele ku hi pfuna. Kambe hi nga mu dumba hikusa yene i ‘zribye dzra malembe ni malembe’. (Dondzra Ezaya 26:3, 4.) Yehovha minkama hinkwayu a ta va lweyi a hanyaka nakone a lulamele ku hetisisa swidumbiso swake, ku yingiseta swikhongoto swezru ni ku hi pfuna loko hi swi vilela. Nakone hi nga tlhela hi mu dumba Yehovha hikusa awa dumbeka ka lava mu tizrelaka. (2 Sam. 22:26) A nga ti swi dzrivala hinkwaswu leswi hi mu yentxelaka swone nakone a ta hi hakela.—Heb. 6:10; 11:6.

7. I yini leswi taka yentxeka loko hi dumba Yehovha? (Tlhela u vona ni mufoto.)

⁷ Yehovha a va zribye dzrezru loko hi mu dumba hi ku helela. Hi tiyiseka hi ku helela ka leswaku loko hi mu yingiseta nambiloko hi kumana ni swikazratu, leswo swi ta hi pfuna. (Eza. 48:17, 18) Nkama lowu hi yaka hi xiya ndlela leyi Yehovha a hi pfunaka ha yone, hi ya hi mu dumba ngopfu ni ku tiyiseka ka leswaku ko va Yehovha ntsena lweyi a nga hi pfunaka ku tiyiselela swikazratu swi nge na mhaka leswaku swi kule ku ya tlhasa kwini. Minkama yinyingi loko hi kumana ni swikazratu leswikulu lakakuva hi nga swi voni leswaku hi ta swi hlulisa kuyini, hi lani hi swi twisisaka leswaku hi dumba Yehovha ku ya tlhasa kwini. Leswo  hi leswi makwezru Vladimir a khalutiki ka swone. Yene a li: “Nkama lowu ni wu hetiki djele hi lani wuxaka byanga na Yehovha byi tiyiki kone. Ni dondzre ku mu dumba ngopfu Yehovha hikusa a ni li wuswanga nakone a ku na lexi a ni ta xi yentxa.”

8. a) Ha yini hi hlaya leswaku Yehovha a nga txintxi? b) Hi pfunekisa kuyini hi ku va na Yehovha swanga zribye dzrezru? (Amapsalma 62:6, 7)

⁸ Yehovha a nga txintxi. Ku fana ni zribye ledzrikulu, a wumhunu bya Yehovha ni nkongometo wake a swi txintxi. (Mal. 3:6) Loko Adamu na Evha va xandzrukele Yehovha, a nga txintxanga nkongometo wake hi vhanu. Mupostola Pawulo a hlaye leswaku Yehovha “a nge tiyali”. (2 Tim. 2:13) Leswi swi djula ku hlaya leswaku nambi ko humelela ntxhumu wa kukazri kumbe mhunu a hi yentxela ntxhumu wa kukazri, Yehovha a nga ti txintxa ndlela leyi a yentxaka ha yone mintxhumu, minkongometo yake kun’we ni milawu yake. Hi nga mu dumba Xikwembu Nkulukumba wezru lweyi a kalaka a nga txintxi ni ku tiyiseka ka leswaku a ta hi pfuna ka swiyimu swa ku kazrata a tlhela a hetisisisa swidumbiso swake hinkwaswu a nkameni lowu taka.—Dondzra Amapsalma 62:6, 7.

9. U dondzra yini ka mfambu wa Tatyana?

⁹ Loko hi yanakanyisisa hi matsrhamela ya Yehovha ni nkongometo wake hi misava ni vhanu, swi ta hi pfuna ku tama hi zrula ni ku tama hi dumbeka kwake loko hi lwisana ni mindzringo. (Amaps. 16:8) Leswo hi leswi swi humeleliki makwezru wa xisati lwa vitaniwaka Tatyana, lweyi a a pfaleliwe a kaya kwake hi kola ka lipfmelo dzrake. Yene a li: “A ni li wuswanga. Leswo swi ni kazratelile a ku sunguleni nakone swi ni hete ntamu.” Kambe hi ku famba ka nkama, makwezru lweyi a sungule ku yanakanyisisa hi Yehovha kun’we ni nkongometo wake hi vhanu, nakone a swi twisisile leswaku ha yini a swi li swa lisima ku tiyiselela xiyimu lexi a a li ka xone. Leswo swi mu pfune kuva a zrula ni ku kuma ntamu wa ku tama a dumbeka. Yene a te: “Ku twisisa xivangelo xa leswaku ha yini leswiyani a swi ni yentxekela, swi ni pfune ku dzrimuka leswaku a ni li ka xiyimu lexiyani hi kola ka Yehovha. Leswo swi ni pfune kuva ni yima ku pimisa ngopfu ha mine.”

10. Xana Yehovha a nga va Zribye dzrezru swoswi hi ndlela yini?

¹⁰ Ku nga li khale, hi ta va ka xiyimu xa ku kazrata ngopfu swinene lani hi taka vilela ngopfu mpfunu wa Yehovha. Kutani, i swa lisima kuva ku sukela swoswi hi tiyisa lipfumelo dzrezru ka Yehovha ni ku va hi tiyiseka hi ku helela ka leswaku Yehovha a ta hi pfuna ku tama hi dumbeka. Hi nga swi yentxisa kuyini leswo? Hi ku dondzra wudzrunguli byi nga Bibeleni bya malandzra ya Yehovha ya le nkameni lowu khalutiki kun’we ni ku dondzra mimfambu ya vamakwezru va le masikwini yezru lava Yehovha a va pfuniki ku tiyisela. Nkama lowu u dondzraka mimfambu leyo, yanakanyisisa hi ndlela leyi Yehovha a ma pfuniki ha yone malandzra yake. Tlhela u tinyika nkama wa ku yanakanyisisa hi mimfanbu leyo. Loko u yentxa leswo, u ta swi vona leswaku hakunene Yehovha i Zribye dzraku.

YETISELA MATSRHAMELA YA YEHOVHA

11. Ha yini hi djula ku yetisela matsrhamela ya Yehovha? (Tlhela u vona ni bokisi ledzri liki “ Makungu Lawa Vamakwezru Lava Ha Liki Vampshwa Va Nga Vaka Na Wone.”)

¹¹ Ku ta tlhasela lani, hi vone matsrhamela ya  kukazri ya Yehovha lama hi pfuniki ku twisisa leswaku ha yini a fanisiwa ni zribye. Swoswi, hi ta vona leswaku hi nga ma yetisela hi ndlela yini matsrhamela lawo. Loko hi tikazratela ku yetisela matsrhamela ya Yehovha hi ta kota ku tiyisa vamakwezru. Hi xikombiso, Yesu a txhule Simoni vito ledzri liki Khefasi (leswi loko swi ndzruluteliwa swi liki: “Petro”), ledzri tlhamuxelaka “Xikhemu xa Zribye”. (Yoh. 1:42) Lani, Yesu a a djula ku hlaya leswaku Petro a a ta txhavelela van’wana a bandleni ni ku tiyisa lipfumelo dzravu. A vakulu bandleni va tlhamuxeliwa swanga ‘ntsrhuti wa zribye ledzri tlakukiki’. Leswi hlayaka leswaku a vakulu va sizrelela vamakwezru a bandleni. (Eza. 32:2) Swi le livaleni leswaku hinkwezru, ku nga li vakulu ntsena, hi nga yetisela matsrhamela ya Yehovha ni ku kutxa van’wana a bandleni.—Efe. 5:1.

12. Hi nga va khokholo ka vamakwezru hi tindlela tini?

¹² Vana khokholo ka vamakwezru. Loko vamakwezru va kumana ni timhangu ta ntumbuluku kumbe va xaniseka hi kola ka yimpi, swi nga ha djula hi va wutumbelo kumbe ku va nyika mbangu wa ku tumbela ka wone hi ku kongoma. Xiyimu xa le “masikwini ya wugamu” xi ta ya xi pfisa nakone swi ta djula kuva hi pfunana. (2 Tim. 3:1) Handle ka ku va pfuna hi mintxhumu leyi vonekaka, hi nga ha tlhela hi va pfuna hi ku va txhavelela ni ku va kombisa lizrandzru ledzri va dzri vilelaka. Yin’we ya tindlela ta ku yentxa leswo, i ku va hi bula na vone loko hi li a mintlhanganwini ni ku va txhavelela. Hi djula leswaku a bandleni ku va ni moya wa ku zrula, lani vamakwezru va taka kutxeka ni ku titwa na va zrandzriwa. Hi hanya ka misava leyi vhanu va kalaka va nga khomiwi hi ndlela leyinene. Leswi swi nga ha yentxa vamakwezru va hlatiyela ni ku titwa na va nga zrandzriwi. Xileswo, loko vamakwezru va ya mintlhanganwini, hi djula ku yentxa hinkwaswu leswi hi nga swi kotaka akuva va titwa na va zrandzriwa, va nyonxile ni ku sizreleleka.

13. Xana vakulu va nga va khokholo ka vamakwezru a bandleni hi ndlela yini? (Tlhela u vona ni mufoto.)

¹³ Vakulu va nga va khokholo ka vamakwezru  lava kumanaka ni mindzringo ya ku hambanahambana. Loko ku humelela mhangu ya ntumbuluku kumbe swi sindzrisa kuva makwezru wa kukazri a ya xipiritana swa kola ni kola, a vakulu hi ku kahlula va hamba malulamiselo ya ku ya pfuna vamakwavu. Va tlhela va tizrisa Bibele akuva va va nyika nkongomiso ni ku va kutxa. Vamakwezru va ta titwa na va ntsrhunxekile ku kombela mpfunu ka vakulu lava tiviwaka hi ku kombisana wunene, ku va yingiseta ni ku tikazratela ku twisisa ndlela leyi vamakwezru va titwaka ha yone. Matsrhamela lawa, ma yentxa leswaku vamakwezru va titwa na va zrandzriwa, swi tlhela swi va nabyalela ku landzra minkongomiso leyi vakulu va yi nyikelaka leyi seketeliwiki a Bibeleni.—1 Tes. 2:7, 8, 11.

14. Hi nga swi kombisisa kuyini leswaku ha dumbeka?

¹⁴ Vana lwa dumbekaka. Hi djula leswaku van’wana va swi tiva leswaku hi nga va pfuna loko va kumana ni swikazratu. (Amapr. 17:17) Kambe hi nga yentxa yini akuva vamakwezru va hi dumba? Hi nga yentxa hinkwaswu akuva hi zama ku yetisela Yehovha siku ni siku. Hi xikombiso, hi nga yentxa leswo hi ku va hi hetisisa swidumbiso swezru ni ku tikazratela ku tlhasa hi nkama. (Mat. 5:37) Hi nga tlhela hi tikazratela ku pfuna mhunu lweyi a vilelaka mpfunu. Handle ka leswo, hi djula ku hetisisa swiyavelo swezru a bandleni na hi landzrelela minkongomiso leyi hi yi yamukelaka.

15. Loko vakulu va dumbeka, xana bandla dzri pfuneka hi ndlela yini?

¹⁵ Vakulu lava dumbekaka i swihiwa a bandleni.  Hi ndlela yini? Loko vamakwezru va swi tiva leswaku va nga vitana vakulu minkama hinkwayu loko va vilela mpfunu, leswo swi nga ha va zrulisa. Vamakwezru va tlhela va titwa na va zrandzriwa ntsena hi ku tiva ka leswaku vakulu va lulamele ku va pfuna loko va swi vilela. Nakone vamakwezru va ta ya va va dumba vakulu loko va xiya leswaku va tizrisa ngopfu Bibele kun’we ni mabuku yezru, ku nga li mavonela yavu, loko va nyikela swilayu. Handle ka leswo, vamakwezru va va dumba ngopfu vakulu lava hetisisaka xihlambanyu xavu xa ku kala va nga byeleteli van’wana timhaka ta xihundla leti va va byelaka tone.

16. Ha yini swi li swa lisima ku landzrelela minkongomiso ya Yehovha minkama hinkwayu?

¹⁶ Landzrelela minkongomiso ya Yehovha minkama hinkwayu. Loko hi yingiseta Yehovha ka mintxhumu hinkwayu nakone hi teka swiboho leswi seketeliwiki a Bibeleni, hi ta va xikombiso lexinene ka vambeni. Loko hi dondzra Bibele ni ku tiyisa lipfumelo dzrezru ka Yehovha, hi ta dumbeka kwake ni ka milawu yake. A hi nge ti kutxeteliwa hi tindondzro ta madzrimi nambi mapimisela lama hambaniki ni lawa Yehovha a ma dondzrisaka a Bibeleni. (Efe. 4:14; Yak. 1:6-8) Nambiloko hi yamukela ndzrava ya ku biha, ha zrula hikusa hi ni lipfumelo ka Yehovha ni ku kholwa swidumbiso swake. (Amaps. 112:7, 8) Nakone hi nga tlhela hi pfuna lava kumanaka ni swikazratu ni mindzringo.—1 Tes. 3:2, 3.

17. Xana vakulu va nga va pfunisa kuyini vamakwezru akuva va tama va va lava tiyiki a lipfumelweni?

¹⁷ A vakulu va fanela ku yentxa mintxhumu hi ku dzringanisela, va va ni mayanakanyela lamanene, va va lava hlelekiki, ni ku va lava yanakanyelanaka. Vakulu va tlhela va pfuna van’wana ku va lava zruliki ni ku va ni lipfumelo ledzri tiyiki ka Yehovha. Va tlhela va tiyisa bandla hi ku va va “dzri landzrelelisisa ha hombe zritu dzra ku dumbeka”. (Tit. 1:9; 1 Tim. 3:1-3) Vakulu va pfuna vamakwezru kuva va nga lovhi mintlhanganwini, nsin’wini ni ku va ni dondzro ya ximhunu, hi ku va bekela xikombiso lexinene ni ku hamba mayendzro ya wubyisi. Loko vamakwezru va kumana ni swiyimu swa ku kazrata ni leswi hlatiyelisanaka, vakulu va va dzrimuxa lisima dzra ku dumba Yehovha ni ku va ni ku lavisela ka wumundzruku.

18. Ha yini hi djula ku dzrumisa Yehovha ni ku va ni wuxaka bya le kusuhi na yene? (Tlhela u vona bokisi ledzri liki “ Ndlela Ya Ku Va Ni Wuxaka Bya Le Kusuhi Na Yehovha.”)

¹⁸ Ntsrhaku ka loko hi kambisise man’we ya matsrhamela ya Yehovha, na hine hi nga hlaya swa ku fana ni leswi hosi Davhida a swi hlayiki, loko a ku: ‘A a dzrumisiwe Yehovha, a zribye dzranga.’ (Amaps. 144:1) Hi nga dumba Yehovha wutomi byezru hinkwabyu. Nambiloko hi duhwala, hi ni ku dumba ka leswaku Yehovha a ta tama a hi pfuna ku va ni wuxaka bya le kusuhi na yene. Nakone mun’wana ni mun’wana wezru a nga hlaya a ku Yehovha ‘i Zribye dzranga’.—Amaps. 92:14, 15.