1. Ha yini swi li swinene ku bula hi ndlela leyi hi dondzriki “ntiyiso” ha yone?

 “U DONDZRISE kuyini ntiyiso?” Handle ka ku ganaganeka xivutiso lexo u xi hlamule makhambi manyingi. Swi tolovelekile kuva loko wa ha ku tiva makwezru wa kukazri a ku hamba xivutiso lexo. Phela swi nyonxisa ngopfu ku tiva ndlela leyi vamakwezru va tiviki Yehovha ha yone. Na vone vamakwezru va nyonxa loko hi va byela ndlela leyi hi dondzriki ntiyiso ha yone. (Ro 1:11) Mabulu ya ku fana ni lawo, ma hi pfuna ku dzrimuka ndlela leyi ntiyiso wu nga wa lisima ha yone kwezru. Handle ka leswo, hi ta ya hi tiyimisela ku tama hi ‘famba xihlayelamfuzrini’, leswi liki, ku hanya hi ndlela leyi nyonxisaka Yehovha.—3Yh 4.

2. Hi ta bula ha yini ka xidondzro lexi?

² Ka xidondzro lexi, hi ta bula hi swivangelo leswi hi yentxaka hi zrandzra ku va ntiyisweni. Ntsrhaku ka leswo, hi ta vona leswaku hi nga swi kombisisa kuyini leswaku ha wu zrandzra ntiyiso hakunene. (Yh 6:44) Nakone swi ta ya swi yengesela ku navela kwezru ka ku dondzrisa vambeni ntiyiso.

3. He xini xivangelonkulu lexi hi yentxaka hi zrandzra ntiyiso?

³ Hi ni swivangelo swinyingi leswi hi yentxaka hi zrandzra ntiyiso. Kambe xivangelonkulu lexi hi yentxaka hi zrandzra ntiyiso hi leswi hi zrandzraka Yehovha lwe a nga xihlovo xa ntiyiso. Loko hi dondzra Bibele, hi kota ku vona leswaku a ngo va ntsena Mutumbuluxi lwe wa ntamu hinkwawu, hi tlhela hi kota ku vona leswaku yene i Papayi wezru lwa nga ni lizrandzru lweyi a hi hlayisaka hi ndlela leyinene. (1Pe 5:7) Ha swi tiva leswaku Xikwembu Nkulukumba wezru i ‘wa timpswalo ni lizrezre, wa ku hlwela ku hlundzruka, wa ku yandzra vumbilu ni xihlayelamfuzri’. (Eks 34:6) Handle ka leswo, a zrandzra wululami.  (Eza 61:8) Yehovha awa vaviseka loko a hi vona na hi xaniseka, xileswo a djula ku helisa wubihi hinkwabyu. (Yr 29:11) Na hine hi wu yimele ngopfu nkama lowu mintxhumu leyo yi taka hetiseka ha wone! Leswo hi leswi swi hi yentxaka hi ya hi zrandzra Yehovha.

4-5. Ha yini mupostola Pawulo a fanise dumbo dzrezru ni hangi?

⁴ He xini xivangelo xin’wana lexi hi yentxaka hi zrandzra ntiyiso? A ntiyiso wu hi nyika ku lavisela ka nkama lowu taka, nakone leswo swi byi khumba swinene wutomi byezru. Vona leswaku mupostola Pawulo a ku fanise na yini ku lavisela loko, a te: ‘Vulaviselo lebyi hi bekeliwiki byone; lebyi hi nga na byu, (byi fana ni) nsoma ya hika leyi dumbekaka.’ (Hb 6:18, 19) Swanga hi leswi nsoma kumbe hangi yi yimisaka boti loko ku ni xidzedze, a ku lavisela kwezru loku seketeliwiki Bibeleni ku hi pfuna kuva hi ku zrula loko hi langusana ni swikazratu.

⁵ I ntiyiso leswaku Pawulo a a vulavula hi dumbo ledzri vatotiwa va nga na dzrone dzra ku ya hanya tilweni. Kambe mazritu yake ma tizra ni ka Vakriste lava nga ni dumbu dzra ku hanya hi la ku nga helikiki kola misaveni. (Yh 3:16) Nakunene, dumbo ledzri hinkwezru hi nga na dzrone dzra ku hanya hi la ku nga helikiki, dzri hi nyika wutomi lebyi nga ni nkongometo.

6-7. Xana ku dondzra ntiyiso mayelana ni wumundzruku swi mu pfune hi ndlela yini Yvonne?

⁶ Vona leswi humeleliki makwezru wa xisati lweyi a vitaniwaka Yvonne. A nga kulelanga ntiyisweni nakone loko a ha li ntsrongo a a dzri txhava swinene lifu. Siku dzrin’wana a dondzre mazritu ya kukazri lawa a kalaka a nga ma dzrivali. A mazritu ya kone a ma ku: “Siku dzrin’wana a misava yi ta hela.” Yvonne a li: “A mazritu lawa a ma ni yentxa ni pfumala wuzrongo nakone a ma ni yentxa ni yanakanya hi wumundzruku. Nakone a ni tsrhamela ku yanakanya ni ku tivutisa leswaku, ‘xana wutomi o va swoswi ntsena?’ Phela a ni nga djuli ku fa!”

⁷ Hi ku famba ka nkama, loko Yvonne a li mumpswha a tive vhanu va kukazri lava a va li Timboni ta Yehovha, a li: “Ni sungule ku kholwa leswaku a swi ta koteka kuva ni hanya misaveni leyi nga paradeyisi.” Xana ku dondzra ntiyiso swi mu pfunise ku yini makwezru Yvonne? A li: “Swoswi a na ha pfumali wuzrongo wusikwini hi kola ka ku kazrateka hi wumundzruku ni ku txhava lifu.” Swa ti komba leswaku Yvonne a wu zrandzra ngopfu ntiyiso, nakone awa swi zrandzra ku patsreka a ntizrweni wa ku zrezra a yavelana ni vambeni dumbo ledzri a nga na dzrone hi wumundzruku.—1Tm 4:16.

8-9. a) I yini leswi wanuna wa le ka xifananiso xa Yesu a swi yentxiki loko a kume wukosi? b) Xana ntiyiso wu ni lisama kwaku hi ndlela yini?

⁸ Madzrungula lamanene mayelana ni Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba ma hamba xiyenge xa ntiyiso wa Bibele. Yesu a fanise ntiyiso mayelana ni Mfumu ni wukosi lebyi fihliwiki. Ka Matewu 13:44, Yesu a hlaye leswi: “A Mfumu wa matilo wu fana ni wukosi lebyi fihliwiki masin’wini, lebyi mhunu wa kukazri a byi kumiki kutani a byi fihla. Xileswo hi mhaka ya ku nyonxa loku a viki na kone, a ya xavisa hinkwaswu leswi a a li na swone kutani a ya xava nsimu yoleyo.” Lexi nyonxisaka hi leswaku wanuna lwiyani a a ngo famba a djuletela wukosi, kambe loko a byi kumile a yentxe hinkwaswu akuva a kuma wukosi lebyiyani. A patsre ni ku xavisa hinkwaswu leswi a a li na swone. Ha yini? Hikusa a a swi tiva leswaku wukosi lebyiyani a byi ni lisima ngopfu nakone a a swi tiva leswaku hinkwaswu leswi a a ta swi yentxa akuva a kuma wukosi lebyiyani a swi ta siza.

 ⁹ Handle ka ku ganaganeka na wene u wu nyika lisima ntiyiso hi ndlela leyi fanaka. Ha swi tiva leswaku hinkwaswu leswi misava leyi yi hi nyikaka swone a hi swa ntxhumu loko swi pimanisiwa ni ku nyonxa loku hi ku kumaka swoswi hi ku tizrela Yehovha ni hi ku lavisela loku hi nga na kone ka ku hanya hi lani ku nga helikiki hansi ka Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba. Ku nyonxa loku hi ku kumaka hi ku vani wuxaka bya le kusuhi na Yehovha ku tlula ku tikazrata kwini na kwini loku hi nga ku yentxaka. Ku tiva leswaku hi ‘tsrhavisa’ Yehovha swi hi nyika ku nyonxa lokukulu.—Kl 1:10.

10-11. I yini lexi susumeteliki Michael ku yentxa ku txintxa a wuton’wini byake?

¹⁰ Swi djule leswaku vamakwezru vanyingi va tikazrata akuva va hanya hi ndlela leyi nyoxisaka Yehovha. Vambeni swi djule kuva va tsrhika mintizro yavu leyi a yi ta va yentxa va humelela hi kuya hi misava leyi. Vambeni va tsrhike ku hlongolisela wukosi, kasi vambeni swi djule va txintxa hi ku helela ndlela leyi a va hanya ha yone loko va sungule ku dondzra ha Yehovha. Leswi hi leswi yentxekeliki makwezru Michael. A nga kulelanga ntiyisweni nakone loko a ha li mumpswha a a dondzra ku lwa kharati. A li: “Kwanga a xa lisima a ku li kuva mhunu lweyi a tiyiki. Minkama yimbeni a ni titwa na ni nga hluliwi hi mhunu.” Kambe loko Michael a sungule ku dondzra Bibele, a sungule ku xiya ndlela leyi Yehovha a a ma vona ha yone madzolonga. (Ps 11:5) Michael a hlaya leswi mayelanu ni vatekani lava mu dondzreliki Bibele: “A va ngi ngi sama va ni byela leswaku ni fanela ku yima ku lwa kharati, kambe a vo ni dondzrisa ntiyiso wa Bibele.”

¹¹ Nkama lowu Michael a a ya a dondzra Bibele, lizrandzru dzra ke ha Yehovha a dzri ya dzri kula. Ntxhumu lowu khumbiki mbilu ya Michael ku ve timpswalu leti Yehovha a ti kombisaka malandzra yake. Michael a vone leswaku a a fanela ku yentxa ku txintxa lokukulu a wuton’wini byake. A li: “A ni swi tiva leswaku a swi ta ni kazratela ngopfu ku tsrhika ku lwa kharati, kambe lexi a ni xi djula ngopfu i ku nyoxisa Yehovha. Nakone a ni swi tiva leswaku leswo a swi ta ni nyika ku nyonxa ku tlula ku tikazrata kwini na kwini loku a ni ta ku yentxa.” Michael a a swi tiva leswaku ntiyiso wa Bibele a wu li wa lisima, xileswo a yentxe ku txintxa lokukulu a wuton’wini byake.—Yk 1:25.

12-13. Xana ntiyiso wa Bibele wu mu pfunise ku yini Mayli?

¹² A Bibele dzri fanisa ntiyiso ni gezi ledzri tlhavikaka a mbangwini wa ku mphuma. Ku fananisa koloko ku hi pfuna ku twisisa lisima dzra mintiyiso ya Bibele. (Ps 119:105; Ef 5:8) Mayli wa le Azerbajão a tlangela ngopfu swinene ndlela leyi Zritu dzra Xikwembu Nukukumba dzri vaningelaka ha yone wutomi byake. A kulele ka ndangu lowu nga ka wukhongoti lebyi hambaniki. A papayi wake a a li Musurumana, kasi mamana wake a a li wa wukhongoti bya Xiyuda. A li: “A ni kholwa leswaku Xikwembu Nkulukumba a kone, kambe ku ni leswi a ni nga swi twisisi. A ni tivutisa leswi: ‘Ha yini Xikwembu Nkulukumba a vumbe vhanu? Ha yini mhunu a xaniseka, kutani loko a file a ya hisiwa a tiheleni?’ A vhanu a va hlaya leswaku hinkwaswu i ku zrandzra ka Xikwembu Nkulukumba. Xileswo, a ni tivutisa leswi; ‘Xana Xikwembu Nkulukumba hi yene a vangaka ku xaniseka? Xana Xikwembu Nkulukumba a wa nyonxa loko vhanu va xaniseka?’”

¹³ Mayli a tame a djuletela tinhlamulo ta swivutiso leswi a a li na swone. Hi ku famba ka nkama a sungule ku dondzra Bibele, nakone a ndzruluke mun’we wa Timboni ta Yehovha. A  li: “Tinhlamulo leti kholwisaka ta Bibele ti ni pfune ku txintxa vonela ledzri a ni li na dzrone hi wutomi nakone ti ni pfune ku va ni ku zrula.” Ku fana na Mayli, na hine hi dzrumisa Yehovha, ‘lwe a [hi] vitaniki [hi] huma munyameni [hi] ta livanigweni’.—1Pe 2:9.

14. Hi nga yentxa yini akuva hi yengesela ndlela leyi hi wu zrandzraka ha yone ntiyiso? (Vona bokisi ledzri liki “ Swifananiso Swin’wana.”)

¹⁴ Leswi ko va ntsena swikombiso swa kukazri leswi kombisaka leswaku ntiyiso wa Bibele i wa lisima. Nakunene, ku ni swin’wana leswi wene u swi dzrimukaka. Swi ngo yini u kambela swivangelo swin’wana leswi ku yentxaka u zrandzra mintiyiso ya Bibele ka xidondzro xaku xa ximhunu? Loko hi ya hi wu zrandzra ngopfu ntiyiso hi ta swi kombisa leswo a wuton’wini byezru.

15. Hi nga swi kombisa hi ndlela yini leswaku ha wu zrandzra ntiyiso?

¹⁵ Hi kombisa leswaku ha wu zrandzra ntiyiso hi ku dondzra Bibele siku ni siku ni mabuku man’wana ya nhlengeletanu. Leswo i swa lisima hikusa nambiloko hi ni malembe manyingi a ntiyisweni, ha ha ni swinyingi swa ku swi dondzra. A revixta dzra ku sungula dzra Xihondzro xa ku Zrindzra dzri hlaye leswi: “A  ntiyiso wu fana ni xiluva lexi kulaka ka mbangu lowu tlhumiki nakone xi tsrandzreliwiki hi byanyi. Akuva hi kuma xiluva lexo, swi djula hi tikazrata swinene. . . . Kambe mhunu a nga fanelanga ku nyonxa hi leswi a kumiki ntsena xiluva xin’we  . . . , a fanela ku tikazrata akuva a kuma swiluva swin’wana.” I ntiyiso leswaku ku dondzra swi djula ku tikazrata swinene, kambe ku tikazrata kwezru ku nge te va ka mahala.

16. He yini ndlela leyi u yi tizrisaka akuva u dondzra? (Amaproverbia 2:4-6)

¹⁶ A hi vhanu hinkwavu va swi zrandzraka ku dondzra. Kambe Yehovha a hi zramba leswaku hi “djulisisa” timhaka leti yentiki ta ntiyiso. (Dondzra Amaproverbia 2:4-6.) Loko hi tikazrata hi ndlela leyo, hi ta va ni mabindzru lamanene minkama hinkwayu. Makwezru wa kukazri lweyi a vitaniwaka Corey, a hlaya leswaku loko a dondzra Bibele a kambisisa ndzrimana ha yin’we yin’we. A li: “Ni dondzra mintlhamuxelo hinkwayu ya le hansi, ni dondzra ni tindzrimana leti yelanaka ni ndzrimana leyo ni va ni yentxa wusentxi lebyi yengetelekiki. . . . Madondzrela lawo, ma yentxa ni dondzra mintxhumu yinyingi ya lisima!” Swi nge na mhaka leswaku hi tizrisa ndlela yini kuva hi dondzra, loko hi tinyika nkama wa ku dondzra Bibele hi kombisa ndlela leyi hi wu zrandzraka ha yone ntiyiso.—Ps 1:1-3.

17. Xana swi tlhamuxela yini ku hanya hi ntiyiso? (Yakob 1:25)

¹⁷ Ku dondzra ntiyiso i swa lisima, kambe a swi yanelanga. Hi fanela ku tlhela hi hanya hi ntiyiso, leswi tlhamuxelaka ku tizrisa leswi hi swi dondzraka a wuton’wini byezru. Loko hi yentxa leswo, hi ta kuma ku nyonxa ka ntiyiso. (Dondzra Yakob 1:25.) Kambe hi nga swi kombisisa kuyini leswaku hi hanya hi ntiyiso lowu hi wu dondzraka? Makwezru mun’wana a hlaye leswaku i swinene kuva hi tikambela hi vona lomu hi fanelaka ku yampswisa kone. Mupostola Pawulo a te: ‘A hi fambeni hi swoleswi hi tlhasiki ku swone.’—Flp 3:16.

18. Ha yini hi tikazretela ku tama hi famba ntiyisweni?

¹⁸ U sama u yanakanya hi ndlela leyi ku tama u famba ntiyisweni swi ku pfunaka ha yone? Phela leswo swi yampswise wutomi byezru! Handle ka leswo, hi kota ku nyonxisa mbilu ya Yehovha ni ku nyonxisa vamakwezru. (Pr 27:11; 3Yh 4) Handle ka ku ganaganeka, hi ni swivangelo swinyingi swa kuva hi zrandzra ntiyiso ni ku tama hi hanya hi ntiyiso.