1-2. Yesu a a kameke mbilu hi mhaka muni?

A SIKWINI dzrakwe dzra wugamu swanga mhunu wa nyama, Yesu a a kameke mbilu. Ha yini? Hikusa a a li kusuhi ni ku dlawa hi ndlela ya tihanyi a mavokweni ya vadohi. Kambe lexi ngopfu-ngopfu a xi vindlavindlisa Yesu a ku nga li leswi a a ta fa. Leswo ha swi tiva hikusa a a mu zrandzra swinene Tatana wakwe nakone a a djula ku mu nyonxisa. Yesu a a swi tiva leswaku loko a tsrhama a dumbekile hansi ka ndzringo lowu a a li kusuhi ni ku lwa nawu, a a ta hlengela ku basiseni ka vito dzra Yehovha. Yesu mfuzri a a zrandzra vhanu, nakone a a swi tiva leswaku a swi djuleka kuva a tiyisela a za a ya fa na a dumbekile akuva hi kuma wutomi lebyi nga helikiki.

² Nambi leswi Yesu a a kameke mbilu swa ku nhansi, a a tsrhama na a a zrulile. A byele vapostola vakwe a ku: ‘Ndzri n’wi nyika ku zrula kwanga.’ (Yh 14:27) A a ni ‘ku zrula ka Xikwembu Nkulukumba’, ku nga ku zrula loku mhunu a ku twaka hi mhaka ya ku va ni wuxaka na Yehovha lebyi van’wana va ngeke nabyu. Ku zrula loko hi kone ku wisisiki miyanakanyu ni mbilu ya Yesu.​—Flp 4:6, 7.

3. Hi ta kambisisa yini ka nhloko-mhaka leyi?

³ Ka hine hinkwezru, a nga kone lweyi a taka sama a kumana ni ku kameka ka muxaka lowu Yesu a sindzrisekiki ku kumana na kone. Nambi swi li tanu, hinkwavu valandzreli va Yesu va ta va ni mindzringo. (Mt 16:24, 25; Yh 15:20) Handle ka leswo, ku fana na Yesu, hi ta kameka mbilu minkama yin’wana. Xana hi nga yentxa yini akuva ku hlatiyela ku nga hi beki hansi nakone ku nga hi suseli ku zrula ka miyanakanyu? A hi kambisiseni mintxhumu yizrazru leyi Yesu a yi yentxiki hi nkama wa wutizreli byakwe la misaveni hi va hi vona leswaku hi nga mu tekelelisa kuyini loko hi lwisana ni mindzringo.

4. Na u pimisa hi 1 Ba-le-Thesalonika 5:17, nyikela swikombiso swa leswaku Yesu a khongote kanyingi ku tlula masiku man’wana hi siku dzra wugamu na a nga si fa.

⁴ Dondzra 1 Ba-le-Thesalonika 5:17. A sikwini dzrakwe dzra wugamu na a ha li mhunu wa nyama, Yesu a khongote kanyingi ku tlula masiku man’wana. Loko a beke nawu wa ku dzrimuka lifu dzrakwe, a hambele kati ni vhinyu xikhongoto. (1Ko 11:23-25) Na a nga si suka ka muti lowu va nga dela ka wone Paxkwa, a hambe xikhongoto ni vadondzrisiwa vakwe. (Yh 17:1-26) Loko a tlhase ni vadondzrisiwa vakwe a Nhaveni ya Minhlwazri, a khongote hi ku phindha-phindha wusiku lebyo. (Mt 26:36-39, 42, 44) Nakone mazritu ya wugamu lama humiki non’wini wa Yesu na a nga si fa a ma li xikhongoto. (Lk 23:46) Hi ku tizrisa xikhongoto, Yesu a patsre Yehovha ka ntxhumu wun’wana ni wun’wana lowu a wu yentxiki hi siku ledzro ledzri nga dzrivalekiki.

5. Xixixi xa vapostola xi nyamalale hi mhaka muni?

⁵ Xin’we xa swivangelo leswi yentxiki Yesu a kota ku tiyiselela ndzringo lowu a tlhanganiki nawu hi leswi a a tsrutsrumela ka Tatana wakwe hi xikhongoto. Ku hambana na Yesu, vapostola va hluleke ku tiyisela ku hambeni ka swikhongoto wusiku lebyo. Hi mhaka leyo, loko ku tlhase nkama wa ndzringo xixixi xavu xi nyamalalile. (Mt 26:40, 41, 43, 45, 56) Kutani ke, lexi taka hi pfuna ku tsrhama hi dumbekile ka Yehovha loko hi kumana ni mindzringo hi loko ntsena hi landzra xikombiso xa Yesu hi ‘hiteka hi khongota’. Hi nga kombela yini ka swikhongoto swezru?

6. Xana lipfumelo dzri ta hi pfunisa kuyini ku tsrhama na hi zrulile?

⁶ Hi nga kombela kuva Yehovha a ‘hi yengetelela ku pfumela’. (Lk 17:5; Yh 14:1) Lexi hi yentxaka hi vilela lipfumelo hi leswaku Sathana a ta dzringa hinkwavu valandzreli va Yesu. (Lk 22:31) Xana lipfumelo dzri ta hi pfunisa  kuyini ku tsrhama na hi zrulile nambi loko hi hlangameliwa hi swizralanganya? Hi nga ha va hi yentxe hinkwaswu leswi hi nga swi kotaka akuva hi tlhantlha xizralanganya xa kone, kambe lipfumelo hi dzrone dzri taka hi pfuna ku tiyisela ni ku tsrhika ku hlatiyela. Hi nyiketa Yehovha swizralanganya swezru na hi ni ku dumba ka leswaku, ku tlula mani na mani wezru, awa wu tiva nkama lowunene ni ndlela leyinene ya ku swi tlhantlha. Leswo swi hi yentxa hi tsrhama na hi zrulile a miyanakanywini ni timbilwini.​—1Pe 5:6, 7.

7. Xana u dondzre yini ka mazritu ya Robert?

⁷ Xikhongoto xi hi pfuna ku tsrhama na hi ni ku zrula ka le ndzreni nambi ho kumana ni swizralanganya swini na swini. Vona xikombiso xa Robert, nkulu wa bandla lwa dumbekaka, lweyi swoswi a nga ni ma-80 wa malembe. A li: “Mazritu lama nga ka Ba-le-Filipi 4:6, 7 ma ni pfunile loko ni kumana ni swikazratu a wuton’wini. Ku ve ni nkama lowu ni nga va ni swikazratu swa timali. Nakone ni sama ni yimisiwa ku tizra swanga nkulu a bandleni hi nkamanyana.” I yini leswi pfuniki Robert ku tsrhama na a ni ku zrula? A li: “Neti ni sungula ku hlatiyela, ni hamba xikhongoto. Na dumba leswaku loko ni khinyela ni tlhela ni phikelela a swikhongotweni, hi kone ni titwaka na ni zrulile.”

8. Hi laha swi hlayiwiki ha kone ka Yohan 8:29, hi xini xin’wana lexi yentxiki Yesu a va ni ku zrula ka le ndzreni?

⁸ Dondzra Yohan 8:29. Nambi loko a xanisiwa, Yesu a a tsrhama na a ni ku zrula ka le ndzreni hikusa a a swi tiva leswaku a a nyonxisa Tatana wakwe. A tame a yingiseta Tatana wakwe, nambi loko swi mu bindzrela. A a zrandzra Tatana wakwe nakone lexi a a hanyela xone a ku li ku tizrela Yehovha. Na a nga si  ta la misaveni, a a li Mutizri Lwenkulu wa Xikwembu Nkulukumba. (Pr 8:30) Nakone loko a li la misaveni, a dondzrise van’wana mayelanu ni Tatana wakwe hi nkhinkhi. (Mt 6:9; Yh 5:17) Hi ku yentxa ntizro lowo, Yesu a a kuma ku nyonxa lokukulu.​—Yh 4:34-36.

9. Xana ku khomeka a ntizrweni wa nsimu swi nga hi pfunisa kuyini ku tsrhama na hi ni ku zrula ka le ndzreni?

⁹ Hi nga tekelela Yesu hi ku yingiseta Yehovha ni ku va ‘lava tekisaka hi masiku a ku tizrela Hosi’. (1Ko 15:58) Loko hi ‘tinyiketela’ hi ntamu a ntizrweni wa ku zrezra, swi nga yentxa ingi swikazratu swezru a hi swikulu. (Min 18:5) Hi xikombiso, loko hi li nsin’wini, hi tala ku kuma vhanu lava nga ni swikazratu swa swikulu ku tlula hine. Kambe, loko va dondzrela ku zrandzra Yehovha ni ku tizrisa swilayu swakwe, wutomi byavu bya yampswa nakone va kuma ku nyonxa. Minkama hinkwayu leyi hi vonaka leswo, swi hi yengetela ku dumba ka leswaku Yehovha a ta hi hlayisa. Nakone ku dumba koloko ku hi pfuna ku tsrhama na hi ni ku zrula ka le ndzreni. Leswi hi leswi nga yentxekela makwezru mun’we waxisati, lweyi a wuton’wini byakwe a a tivona na a nga pfuni ntxhumu nakone a a diwa hi gome. A li: “Loko ni khomekile a nsin’wini, ni titwa ni zrulile ni tlhela ni nyonxa. Ni pimisa leswaku leswo swi yentxeka hikusa loko ni li nsin’wini, ni titwa ni li kusuhi swinene na Yehovha.”

10. U dondzre yini ka mazritu ya Brenda?

¹⁰ Tlhela u vona xikombiso xa makwezru mun’wana waxisati lwa vitaniwaka Brenda. Yene ni n’wanakwe waxisati va xanisiwa hi mavabyi lama khwanyalisaka mavoko ni milenge. Brenda a tsrhama na a li xitsrhan’wini xa maroda nakone a nga na ntamu wa ku nyawula. Nambitanu, loko a swi kotisa, a famba a zrezra hi yindlu ni yindlu, kambe ngopfu-ngopfu a zrezra hi ku tsrala mapapela. A li: “A nkama ni nga swi twisisa ni va ni tibyela leswaku xiyimu xanga a xi nge tlheli na ha ha li ka misava leyi, ni pfulekele hi mukhandlu wa ku beka miyanakanyu yanga a ntizrweni wa nsimu. Hi ntiyiso wa kone, ku zrezra swi ni yentxa ni dzrivala swikazratu leswi ni nga naswu. Swi yentxa leswaku miyanakanyu yanga yi talela ka ku pfuna lava ni va kumaka a nsin’wini. Handle ka leswo, swi tsrhama hi ku ni dzrimuxa dumbo ni nga nadzru hi wumundzruku.”

11-13. a) Xana vapostola ni van’wana va tikombe na va li vanghanu va ntiyiso va Yesu hi ndlela yini? b) Xana vanghanu va Yesu va mu yentxe a titwisa kuyini?

¹¹ Nkama hinkwawu lowu Yesu a a yentxa ntizro wa ku zrezra, vapostola vakwe va ku dumbeka va ve vanghanu va ntiyiso va Yesu. A va li swikombiso leswi hanyaka swa leswaku xihlayahlaya lexi xi tiyisile, loko xi ku: ‘Ku ni nakulobye lwa namazrelaka ku tlula makwavu.’ (Pr 18:24) Yesu a a va bekela lisima vanghanu va ku tanu. A wutizrelini byakwe hinkwabyu, a ku vanga ni mun’we wa vamakwavu va nyama lwa pfumeliki ka yene. (Yh 7:3-5) Siku dzrin’wana, maxaka yakwe ma pimise ni leswaku a o hlanya. (Mr 3:21) Ku hambana ni leswo, Yesu a a ni xivangelo lexi twalaka xa ku byela vapostola vakwe va ku dumbeka hi wusiku bya wugamu na a nga si fa, a ku: ‘N’wine n’wi lava tiyiseliki na mine a swidzringweni swanga.’​—Lk 22:28.

¹² Ku ve ni minkama leyi vapostola va nga mu godolisa Yesu, kambe a be swihoxo swavu hi makatla a langutisa lipfumelo ledzri a va li nadzru ka yene. (Mt 26:40; Mr 10:13, 14; Yh 6:66-69) Hi wusiku bya wugamu lebyi Yesu a a li navu na a nga si dlayiwa, a byele vavanuna lava va ku dumbeka a ku: ‘Ndzri n’wi txhuli vanakulozri, hikusa ndzri n’wi tivisile hinkwaswu leswi ndzri swi yingeliki hi Tatana.’ (Yh 15:15) A swi ganaganekisi leswaku vanghanu va Yesu va mu tiyise ngopfu mazrambu. Leswi a va mu  pfuna a wutizrelini byakwe swi yentxe mbilu ya Yesu hi khapakhapa hi ku nyonxa.​—Lk 10:17, 21.

¹³ Handle ka vapostola, Yesu a a ni vanghanu van’wana, vaxinuna ni vaxisati, lava a va mu pfunisa a ntizrweni wa ku zrezra ni hi tindlela tin’wana leti vonekaka. Van’we va mu yamukele makaya kwavu akuva a fihlula kone. (Lk 10:38-42; Yh 12:1, 2) Van’wana va fambe-fambe naye va mu pfuna hi mintxhumu yavu. (Lk 8:3) Yesu a a ni vanghanu lavanene hikusa yene hi byakwe a a li munghanu lwenene ka vone. A a va yentxela mintxhumu leyinene nakone a a nga yimeli leswaku va yentxa mintxhumu leyi nga va tsrandzraka. Ina, Yesu a a hetisekile, kambe a a pfumela ku pfuniwa hi vanghanu vakwe va ku kala ku hetiseka. Nakone a swi ganaganekisi leswaku vanghanu lava va mu pfunile ku tsrhama na a ni ku zrula ka le ndzreni.

14-15. Hi nga swi kotisa kuyini ku tihambela vanghanu lavanene, nakone va nga hi pfunisa kuyini?

¹⁴ Vanghanu lavanene va ta hi pfuna ku tsrhama na hi dumbekile ka Yehovha. Nakone, ndlela leyinene ngopfu ya ku kuma vanghanu lavanene i kuva na hine hi va vanghanu lavanene. (Mt 7:12) Hi xikombiso, Bibele dzri hi kutxa ku tikazratela ku pfuna van’wana, ngopfu-ngopfu lava “pfumalaka”. (Ef 4:28) I mani lweyi u vonaka leswaku u nga mu pfuna a bandleni dzraku? U nga pfuna makwezru lwa nga sukiki kaya hi mhaka ya mavabyi hi ku ya mu xavela leswi a swi vilelaka? U nga va pfuna hi swakudanyana vamakwezru lava ngeke na mali ya ku swi xava? Loko u swi kota ku tizrisa a pajina dzra jw.org^® ni xitizro xa JW Library^®, xana u nga va pfuna van’wana a bandleni dzraku ku kuma tindzralama ta moya leti nga kone? Loko hi tinyiketela ku pfuna vambeni, swi yentxa leswaku hi kuma ku nyonxa.​—Min 20:35.

 ¹⁵ Vanghanu lava hi tihambelaka vone va ta hi seketela loko hi kumana ni mindzringo. Leswo swi ta hi yentxa hi tsrhama na hi li ni ku zrula ka le ndzreni. Swanga heswi Elihu a nga tsrhama a yingisetela Yob loko a li kazri a titsrhandzra, na vone vanghanu vezru va hi pfuna hi ku hi lehisela mbilu va hi yingiseta loko hi li kazri hi humexa leswi nga xifuveni. (Yb 32:4) A hi fanelanga ku yimela leswaku vanghanu vezru va ta hi byela leswi hi fanelaka ku swi yentxa, kambe hi ta va hi tlhazrihile loko hi yingela mavonela yavu lama seketeliwiki a Bibeleni. (Pr 15:22) Hi xikombiso, Hosi Davhida hi ku titsrongahata a pfumele ku pfuniwa hi vanghanu vakwe. Na hine a hi fanelanga ku pfumelela ku tikukumuxa ku hi yentxa hi yala ku pfuniwa hi vanghanu loko hi li ni xivileleko. (2Sa 17:27-29) Nakunene, vanghanu va ku tanu i tinyiko leti pfaka hi ka Yehovha.​—Yk 1:17.

16. Hi ku ya hi Ba-le-Filipi 4:6, 7, hi yini ndlela ya yin’we ntsena ya ku kuma ku zrula? Tlhamuxela.

¹⁶ Dondzra Ba-le-Filipi 4:6, 7. Ha yini Yehovha a hi byela leswaku hi nga swi kota ku kuma ku zrula loku a ku nyikelaka hi Kriste Yesu? Xivangelo heswaku hi nga kota ku kuma ku zrula loku nga gamikiki a miyanakanywini ni le mbilwini ntsena loko hi twisisa hi tlhela hi va ni lipfumelo ka ntizro lowu Yesu a wu yentxaka ka nkongometo wa Yehovha. Hi xikombiso, hi kola ka tizrulo dzra Yesu, hinkwaswu swidoho swezru swi nga dzrivaleliwa. (1Yh 2:12) Hakunene swi pepisa mbilu ku tiva leswo! Swanga Hosi ya Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba, Yesu a ta lulamisa wubihi hinkwabyu lebyi hi vangeliwiki byone hi Sathana ni misava yakwe. (Eza 65:17; 1Yh 3:8; Mpf 21:3, 4) Leswo swi hi tata timbilu hi dumbo! Nakone, nambi leswi Yesu a hi nyikiki ntizro wa ku kazrata, a na hine, a hi seketela a masikwini lawa ya wugamu ya misava leyi. (Mt 28:19, 20) Hinkwaswu leswi swi hi nyika xixixi hakunene! Ku pepa, dumbo ni xixixi​—i man’we ya mazribye ya ku tiya swinene lawa ku zrula kwezru ka miyanakanyu ku yakiwiki henhla ka wone.

17. a) Xana mukriste a nga swi kotisa kuyini ku tsrhama na a ni ku zrula ka le ndzreni? b) Hi laha Yesu a dumbisiki ha kone ka Yohan 16:33, xana hi ta kota ku yentxa yini?

¹⁷ Kutani ke, xana u nga swi kotisa kuyini ku tsrhama na u ni ku zrula ka miyanakanyu loko u weliwa hi mindzringo leyikulu? U nga swi kota hi ku tekelela mintxhumu leyi Yesu a yi yentxiki. Xa ku sungula, khongota, u va u phikelela a swikhongotweni. Xa wubidzri, yingiseta Yehovha u tlhela u zrezra hi nkhinkhi nambi loko swi kazrata ku yentxa tanu. Xa wuzrazru, tsrhika vanghanu va ku pfuna loko u lwisana ni ndzringo wa kukazri. Lanu ke, ku zrula ka Xikwembu Nkulukumba ku ta zrindzra miyanakanyu ni mbilu yaku. Nakone, ku fana na Yesu, u ta kota ku hlula ndzringo wini na wini.​—Dondzra Yohan 16:33.