NHLOKOMHAKA YA XIDONDZRO 49
LISIMU 147 Hi Dumbisiwe Wutomi Lebyi Nga Helikiki
I Yini Leswi U Fanelaka Ku Swi Yentxa Akuva U Hanya Hi La Ku Nga Helikiki
“Mun’wana ni mun’wana lweyi a yamukelaka N’wana a tlhela a va ni lipfumelo kwake a kuma wutomi lebyi nga helikiki.” —YOH. 6:40.
NKONGOMETO
Matovoko lawa vatotiwa ni lava tihamba tin’wana va nga ma kumaka hi kola ka xitlhavelo xa Yesu Kriste.
1. Ha yini van’wana va yanakanya leswaku a swi nge koteki ku hanya hi la ku nga helikiki?
VHANU vanyingi va tikazratela ku da swakuda leswi nyikanaka lihanyu ni ku hamba wutiwololi minkama hinkwayu akuva va tama va va ni lihanyu ledzrinene. Nambitanu a va yimeli ku hanya hi la ku nga helikiki, vone va li a swi nge koteki kuva va hanya hi la ku nga helikiki. Kambe ka Yohane 3:16 ni 5:24, Yesu a hlaye leswaku swa koteka kuva hi va ni “wutomi lebyi nga helikiki”.
2. I yini leswi buku dzra Yohane 6 dzri swi hlayaka hi wutomi lebyi nga helikiki? (Yohane 6:39, 40)
2 Siku dzrin’wana, hi hlolana Yesu a phamele xitsrhungu lexikulu hi ntlhanu wa mapawu ni tinhlampfi tibidzri. a Swi hlamalisile, kambe lexi hlamalisiki ngopfu hi leswi a swi byeliki vhanu vanyingi a Kapernawume hi siku ledzri landzreliki. A hlaye leswaku a a ta pfuxa lava fiki leswaku va kuma wutomi lebyi nga helikiki. (Dondzra Yohane 6:39, 40.) Na wa ha ni leswo miyanakanywini, yanakanya hi vanghanu vaku ni vazrandzriwa vaku lava fiki. Mazritu ya Yesu ma kombisa leswaku vanyingi lava fiki va nga pfuxiwa ni leswaku wene na vone mi nga tikholisa hi wutomi lebyi nga helikiki! Kambe leswi Yesu a swi hlayiki ka tindzrimana leti landzreliki ta Yohane ndzrima 6 swi va kazratelile kuva vhanu va swi twisisa, nakone swa ha kazratela vanyingi ni namunhla. I yini leswi Yesu a nga swi hlaya?
3. I yini leswi Yesu a swi hlayiki ka Yohane 6:51?
3 Ntsrhaku ka loko Yesu a phamele vhanu a Kapernawume hi hlolana, va dzrimuke mana lawa Yehovha a ma nyikiki Vayisrayele na va ha li mananga. Nakunene, a Matsralwa ma vitana mana lawo swanga ‘pawu dzra tilu’. (Amaps. 105:40; Yoh. 6:31) Hi ku landzrela, Yesu a hlaye leswi a va swi tiva mayelanu ni mana akuva a va dondzrisa ntxhumu wa lisima. Nambileswi mana a ku li lulamiselo dzra hlolana dzra Xikwembu nkulukumba, lava diki hi wugamu va file. (Yoh. 6:49) Ku hambana ni leswo, Yesu a hlaye leswaku yene a a li “pawu dzra ntiyiso ledzri pfaka tilweni”, “pawu dzra Xikwembu Nkulukumba” ni “pawu dzra wutomi”. (Yoh. 6:32, 33, 35) Yesu a tlhamuxele leswaku a ku ni ku hambana kukulu a makazri kwake ni mana. A te: “Mine ni pawu ledzri hanyaka ledzri xikiki hi le tilweni. Loko mhunu a da pawu ledzri a ta hanya hi lani ku nga heliki.” (Dondzra Yohane 6:51.) Vayuda vanyingi swi va kazratile leswo. A va nga swi koti ku swi twisisa leswaku ha yini Yesu a hlaye leswaku a a li “pawu” ledzri pfaka tilweni, nakone a a yampswa ku tlula mana lawa Xikwembu Nkulukumba a ma nyikiki Vaisrayele. Kutani Yesu a va byele leswi: “A pawu ledzri, i nyama yanga leyi ni ta yi nyikela.” I yini leswi Yesu a a djula ku swi hlaya? I swa lisima ku va hi twisisa leswi a a djula ku swi hlaya hikusa a nhlamulo yi kombisa ndlela leyi swi nga kotekaka ha yone akuva hine ni vazrandzriwa vezru lava fiki hi kuma wutomi lebyi nga helikiki. A hi voneni leswi Yesu a a djula ku hlaya swone.
I YINI “PAWU DZRA WUTOMI” NI “NYAMA YANGA”?
4. Ha yini van’wana va hlamalisiwe hi leswi Yesu a swi hlayiki?
4 Van’we ka lava yingeliki Yesu va hlamalile loko a hlaye leswaku “i nyama yanga leyi ni taka yi nyikela akuva vhanu va kuma wutomi”. Swi nga yentxeka va yanakanye leswaku a a djula leswaku va da nyama yake hi ntshima. (Yoh. 6:52) Kambe Yesu a va byele ntxhumu lowu swi nga ha yentxekaka wu va hlamalise ngopfu. A te: “Loko mi nga di nyama ya N’wana wa mhunu ni ku nwa ngati yake, a mi nge ti byi kuma wutomi.”—Yoh. 6:53.
5. Ha yini hi nga tiyisekaka leswaku Yesu a a nga djuli ku hlaya swone leswaku vhanu a va nga fanelanga ku nwa ngati yake hi ntshima?
5 A masikwini ya Nowa, Xikwembu Nkulukumba a tsimbise kuva vhanu va da ngati. (Gen. 9:3, 4) Hi ku famba ka nkama Yehovha a tlhele abyela Vaisrayele leswaku na vone a va nga fanelanga va da ngati. Lweyi a a da ngati a a fanela ku dlayiwa. (Lev. 7:27) Yesu a wu seketelile Nawu lowo. (Mat. 5:17-19) Xileswo a swi nge ti twala ku va Yesu a kombela leswaku Vayuda lavayani va da nyama ni ku nwa ngati yake hi ntshima. Hi ku hlaya leswo, Yesu ku hlaya ntiyiso a a dondzrisa vhanu ndlela ya ku ku kuma “wutomi lebyi nga helikiki”.—Yoh. 6:54
6. Ha yini hi nga hlayaka leswaku mazritu ya Yesu lama nga ka Yohane 6:53 a o tizrisa xifaniso?
6 Yesu a a djula ku hlaya yini? Ku hlaya ntiyiso, Yesu a a vulavula hi ndlela ya ku fanekisela, hi lani a yentxiki ha kone a ku sunguleni loko a khanele ni wansati wa Musamariya: “Lweyi a nwaka mati lawa ni taka mu nyika wone a nge he ti tlhela twa tozra nikutsrongo, kambe a mati lawa ni taka mu nyika wone, a ndzreni kwake ma ta fana ni xihlovo xa mati lama pfelaka akuva ma mu nyika wutomi lebyi nga helikiki.” (Yoh. 4:7, 14) b Yesu a a nga hlayi swone leswaku wansati wa Musamariya a ta kuma wutomi lebyi nga heliki ntsena hi ku nwa mati hi ntshima. Hi ndlela leyi fanaka, a a nga hlayi swone leswaku a vhanu lava a vulavuliki na vone a Kapernawume a va ta hanya hi lani ku nga helikiki ntsena hi ku da nyama ni ku nwa ngati yake hi ntshima.
KHAMBI DZRIN’WANA LANI YESU A TIZRISIKI MAVULAVULELA LAMA FANAKA
7. I yini leswi van’wana va swi hlayaka mayelanu ni mazritu ya Yesu lama nga ka Yohane 6:53?
7 Vhanu va wukhongoti byin’wana va hlaye leswaku a mazritu ya Yesu, lama nga ka Yohane mayelanu ni ku da nyama ni ku nwa ngati yake, ma tlhamuxela leswi vhanu va fanelaka ku swi yentxa ka Xilalelo xa Hosi hikusa ni kola a tizrise mazritu lama fanaka. (Mat. 26:26-28) Vhanu va hlaya leswaku hinkwavu lava nga kone ka Xilalelo xa Hosi va fanela ku da ni ku nwa vhinyu leswi fambiseliwaka lava nga xidzrimuxweni. Xana leswo i ntiyiso? I swa lisima kwezru kuva hi tiva nhlamulo ya leswaku va hlaya swone kumbe im-him hikusa lembe ni lembe vhanu vanyingi a misaveni hinkwayu va tlhangana na hine akuva va hlalela xiyentxakalu lexi. Hi ta vona ku hambana ka leswi Yesu a swi hlayiki ka Yohane 6:53 ni leswi a swi hlayiki ka Xilalelo xa Hosi.
8. He kwini ku hambana makazri ka swiyentxakalu leswibidzri? (Tlhela u vona ni mufoto.)
8 A hi voneni ku hambana makazri ka swiyentxakalu leswibidzri. Xa ku sungula, a ve dzrini nakone a ve kwini lani Yesu a vulavuliki hi mazritu lama tsraliwiki ka Yohane 6:53-56? A hlaye leswo hi 32 N.Y. na a li Galileya. Leswo swi yentxeke na ka ha kiyela lembe akuva a simeka Xilalelo xa Hosi a Yerusalema. Xa wubidzri, a a ma kongomisa ka vamani mazritu lawo? Vanyingi ka lava va mu yingisetiki a Galileya a va kazrateka ntsena hi ku yanelisa swivileleko swavu leswi a swi ta va pfuna swa nkamanyana ku tlula ku yanelisa swivileleko swavu swa moya. (Yoh. 6:26) Xileswo, loko Yesu a hlaya ntxhumu lowu a wu va kazratela ku wu twisisa, va yime ku mu yingiseta. Nambi van’we ka vadondzrisiwa vake va tsrhike ku mu landzrela. Vhanu lava a va hambanile ni 11 wa vapostola va ku dumbeka va Yesu lava a va na yene kolomu ka lembe ntsrhaku ka loko a simeke nawu wa Xilalelo xa Hosi. Ka xiyentxakalu lexiyani, a vadondzrisiwa vake va 11 va ku dumbeka a va li na yene, nambileswi a va nga swi twisisi hi ku helela hinkwaswu leswi a a swi dondzrisa. Nambitanu, ku hambana ni ntalu wa lava a va li Galileya, a vapostola va Yesu va ku dumbeka a va tiyiseka leswaku Yesu i N’wana wa Xikwembu Nkulukumba lweyi a pfaka he tilweni. (Mat. 16:16) A va kulungele a ku: “N’wine hi n’wine mi tamiki mi va na mine a mahlomulweni yanga.” Ku hambana loku nga ka Yohane 6:53, ku komba leswaku Yesu a a ngo zama ku tlhamuxela leswi a swi ta yentxeka ka Xilalelo xa Hosi. Kambe ka ha ni swinyingi leswi kombisaka ku hambana ka swiyentxakalu leswibidzri.
Yohane ndzrima 6 yi dzrungula leswi Yesu a swi byeliki xitsrhungu xa Galileya (a ximatsrini). Ntsrhaku ka lembe, Yesu a vulavule ni 11 wa vapostola vake va ku dumbeka (a xineneni) (Vona yava 8)
LESWI MAZRITU YA YESU MA TLHAMUXELAKA SWONE KWAKU
9. Xana mazritu lawa Yesu a ma hlayiki ka Xilalelo xa Hosi ma tizra ka ntlawa wini?
9 Hi Nkama wa Xilalelo xa Hosi, Yesu a nyike vapostola vake pawu dzra ku kala dzri nga txheliwanga fermentu nakone a va byele leswaku a dzri yimela mizri wake. Hi ku landzrela, a te a kopo dzra vhiyu dzri yimela “ngati yanga ya xipfumelelanu.” (Mar. 14:22-25; Luk. 22:20; 1 Kor. 11:24) Leswi a swi hlayiki mayelanu ni xipfumelelanu i swa lisima ngopfu. A swi vitane xipfumelelanu leximpshwa, nakone xipfumelelanu lexo xi lumba Yehovha “ni yindlu ya Israyele [wa moya]”. Leswi liki, ntsena lava taka fuma ka Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba.(Heb. 8:6, 10; 9:15) A vapostola a va swi twisisanga leswo a nkameni luwani, kambe a va li kusuhi ni kuva va ta totiwa hi moya wa ku xwenga akuva va hamba xiyenge xa xipfumelelanu leyimpswha ni kuva va ta fuma na Yesu a tilweni.—Yoh. 14:2, 3.
10. He kwini ku hambana makazri ka leswi Yesu a swi hlayiki ka Xilalelo xa Hosi ni leswi a swi byeliki xitsrhungu a Galileya? (Tlhela u vona ni mufoto.)
10 Xiya leswaku leswi Yesu a swi hlayiki hi wusiku bya Xilalelo xa Hosi, swi tizra ntsena ka lava “ntlhambinyana”. A vapostola vake va ku dumbeka a ve vone va ku sungula ku hamba xiyenge xa ntlhambinyana. (Luk. 12:32) A ve vone lava Yesu a va kombeliki leswaku va da pawu ni ku nwa vhinyu hi wusiku lebyiyani. Vambeni lava hi ku landzrela a va ta hamba xiyenge xa ntlhambinyana, na vone a va fanela ku da pawu ni ku nwa vhinyu loko va hlalela Xilalelo xa Hosi. Hi vone va kumiki mbangu a matilweni na yene. Loku i ku hambana kumbeni loku nga kone a makazri ka leswi Yesu a swi hlayiki ka Xilalelo xa Hosi ni leswi a swi hlayiki a Galileya. Leswi Yesu a swi hlayiki ka Xilalelo xa Hosi swo tizra ntsena ka lava ntlhambinyana, kasi leswi a swi hlayiki a Kapernawume swi tizra ka vhanu hinkwavu.
Lava daka pawu ni ku nwa vhinyu hi lava ntlhambinyana, kambe mun’wana ni mun’wana a nga kombisa lipfumelo ka Yesu a va a kuma wutomi lebyi nga helikiki (Vona yava 10)
11. I yini lexi kombisaka leswaku Yesu a Galileya a a nga vulavuli hi lava ntlhambinyana?
11 Loko Yesu a li Galileya hi 32 N.Y., hi ku kongoma a a vulavula ntsena ni Vayuda lava a vo djula swakuda kwake. Kambe Yesu a zame ku va pfuna leswaku va twisisa leswaku a ku ni ntxhumu wa lisima ngopfu ku tlula swakuda lowu a wu ta va nyika wutomi lebyi nga helikiki. Yesu a hlaye leswaku lava fiki a va ta pfuxiwa hi siku dzra wugamu va kuma wutomi lebyi nga helikiki. A a nga hlayi ntsena lava ntlhambinyana hi lani swi viki ha kone ka xilalelo xa Hosi. A matsrhan’wini ya leswo, a Galileya, Yesu a vulavule ngopfu hi matovoko lawa ma taka kumiwa hi vhanu hinkwavu. Nakunene a te: “Loko mhunu a da pawu ledzri a ta hanya hi lani ku nga helikiki; nakunene a pawu ledzri, i nyama yanga leyi ni taka yi nyikela akuva vhanu va kuma wutomi.”—Yoh. 6:51. c
12. Hi fanela ku yentxa yini akuva hi kuma wutomi lebyi nga helikiki?
12 Xana Yesu a a djula ku hlaya leswaku i vhanu hinkwavu lava taka kuma wutomi lebyi nga helikiki? Im-him, kambe i ntsena lava ‘daka pawu’ kumbe lava kombisaka lipfumelo kwake. Vhanu vanyingi namunhla lava nga vakriste va yanakanya leswaku va ta huluxiwa ntsena hi ku “kombisa lipfumelo ka [Yesu]” ni ku mu vona swanga muhuluxi wavu. (Yoh. 6:29) Nambitanu, vanyingi ka xitsrhungu lava a ku sunguleni a va pfumela ka Yesu va mu tsrutsrumile. Ha yini va yentxe leswo?
13. Xana ku djuleka yini akuva u va mudondzrisiwa wa ntiyiso wa Yesu?
13 Vanyingi ka xitsrhungu lexi Yesu a xi phameliki a va nyonxa hi ku mu landzrela, ntsena loko a va nyika leswi a va swi vilela. Leswi a va swi djula a a li ku dahiwa hi hlolana, ku nyikiwa swakuda hi mahala, kumbe ku twa mintxhumu leyi a va djula ku yi twa. Kambe Yesu a kombe vapostola vake va ntiyiso leswi a swi ta va pfuna. Yesu a swi beke livaleni leswaku a nga telanga ku ta yanelisa ku navela ka vhanu. A tele ku ta va dondzrisa leswi a va fanela ku swi yentxa kuva va ta va valandzreli vake va ntiyiso. Swi djule kuva va pfumela xizrambu xake xa leswaku ‘va ya kwake’ kumbe ku yamukela ni ku yingiseta hinkwaswu leswi a a swi dondzrisa.—Yoh. 5:40; 6:44.
14. Hi fanela ku yentxa yini akuva hi pfuneka hi nyama ni ngati ya Yesu?
14 Yesu a tshimisise xitsrhungu lisima dzra ku kombisa lipfumelo. Ku kombisa lipfumelo ka yini? Yesu a dondzrise leswaku hi kuva a nyikele nyama ni ngati yake, a a ta yentxa swi koteka leswaku va kuma wutomi lebyi nga helikiki. A va fanela ku kombisa lipfumelo ka ntiyiso lowo. A lipfumelo ledzro a dzri li dzra lisima ka Vayuda, nakone dzra ha li dzra lisima ni kwezru namunhla. (Yoh. 6:40) Ina, akuva hi pfuneka hi nyama ni ngati ya Yesu hi lani swi tlhamuxeliwiki ha kone ka Yohane 6:53, hi fanela ku kombisa lipfumelo ka xitizrulo. A tovoko ledzro dzra koteka ka vhanu hinkwavu.—Efe. 1:7.
15-16. He yini mintxhumu ya lisima leyi hi dondzraka ka Yohane 6?
15 A mazritu lama nga buku dzra Yohane 6 ma ni lisima dzrikulu kwezru ni ka vazrandzriwa vezru lava fiki nakone ma kombisa leswaku Yesu awa zron’weka hi vhanu. Na a ha li Galileya, a dahe lava ku vabya, a dondzrisa mayelanu ni Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba nakone a a va nyika swakuda loko va swi vilela. (Luk. 9:11; Yoh. 6:2, 11, 12) Kambe xa lisima ka hinkwaswu, a dondzrise leswaku yene i “pawu dzra wutomi”.—Yoh. 6:35, 48.
16 Lava Yesu a hlayiki leswaku i “tihamba tin’wana” a va fanelanga ku da pawu kumbe ku nwa vhinyu ka Xilalelo xa Hosi. (Yoh. 10:16) Kambe nambitanu, va pfuneka hi nyama ni ngati ya Yesu Kriste. Va yentxa hi ku kombisa lipfumelo ka xitlhavelo xa xitizrulo xa Yesu, ni ka mintxhumu ya ku hlamalisa leyi a yentxiki leswaku yi koteka. Lava fanelaka ku da pawu ni ku nwa vhinyu va kombisa leswaku va hamba xiyenge xa xipfumelelanu leximpshwa nakone va ni dumbo dzra ku fuma ka Mfumu wa le tilweni. Xileswo, swi nge na mhaka ni leswaku hi vatotiwa kumbe hi va tihamba tin’wana, a dzrungula ledzri nga ka Yohane ndzrima 6 dzri ni ntlhamuxelo lowukulu kwezru. Dzri hi dondzrisa leswaku hinkwezru hi fanela ku va ni lipfumelo ledzri tiyiki ka xitizrulo akuva hi kuma wutomi lebyi nga helikiki.
LISIMU 150 Djulani Yehovha Akuva Mi Huluxiwa
a Yoh. 6:5-35 ku vulavuliwa ha yone ka nhlokomhaka leyi khalutiki.
b A mati lawa Yesu a vulavuliki ha wone ma yimela lulamiselo dzra Yehovha hi wutomi lebyi nga heliki.
c A Yohane ndzrima 6 yi tizrisa mazritu lawa ma nga ha ndzruluteliwaka ma va “vhanu hinkwavu” ni “lava” akuva yi kombetela ka hinkwavu lava taka hanya hi lani ku nga helikiki.—Yoh. 6:35, 40, 47, 54, 56-58.
