1-2. Xana vapswele va fanela ku yangulisa kuyini mayelanu ni tidondzro leti hi pfumelaka ka tone leti seketeliwiki a Bibeleni?

 WUNYINGI byezru ha pfumela leswaku ku va mupswali i ntizro wa ku a wu gami. Loko u li mupswali lweyi a nga ni n’wana lweyi a nga mutsrongo ha ku kulungela hi leswi u tizraka yi nga txhayi akuva u pfuna n’wanaku leswaku a va ni lipfumelo ledzri tiyiki. (Deut. 6:6, 7) Nkama lowu n’wanaku a kulaka a nga ha sungula ku hamba swivutiso mayelanu ni tidondzro leti hi pfumelaka ka tone leti seketeliwiki Bibeleni ku patsra ni milawu ya mahanyela.

² A ku sunguleni, u nga ha yanakanya leswaku n’wanaku a hamba swivutiso leswo hi leswi a kalaka a nga ha na lipfumelo ka Bibele. Kambe loko vatsrongwana va ya va kula va fanela ku hamba swivutiso akuva va tiyisa lipfumelo dzravu. (1 Kor. 13:11) Xileswo, a ku na xivangelo xa kuva u txhava. Ku hlaya ntiyiso, loko n’wanaku a ku hamba swivutiso mayelanu ni leswi hi pfumelaka ka swone, swi teke na ku li mukhandlu wa kuva u mu pfuna kuva a kulisa wuswikoti byake bya ku yanakanyisisa.

3. Hi ta kambisisa yini ka xidondzro lexi?

³ Ka xidondzro lexi, hi ta bula hi ndlela leyi vapswali va nga pfunaka vanavu ha yone 1) kuva va tiyisa lipfumelo dzravu, 2) kuva va zrandzra milawu ya mahanyela ya le Bibeleni ni 3) kuva va yimelela lipfumelo dzravu. Nkama lowu hi kambisisaka leswo, hi ta vona ni mintxhumu leyinene ka swivutiso leswi vatsrongwana va nga ha swi hambaka ni mintxhumu yin’wana leyi mindangu yi nga yi yentxaka leyi nga nyikaka mikhandlu vapswele ya ku bula ni vanavu hi tidondzro ta wukriste.

PFUNA N’WANAKU KUVA A TIYISA LIPFUMELO DZRAKE

4. He swini swivutiso leswi ntsrongwana a nga ha tihambaka swone nakone hi mhaka muni?

⁴ A vapswele lava nga vakriste va swi tiva leswaku ku va ni lipfumelo  ka Xikwembu Nkulukumba a hi ntxhumu lowu mhunu a pswaliwaka na wone. Wene a u pswaliwanga na u ni lipfumelo ka Yehovha. Swi hi lani ku fanaka ni ka n’wanaku, hi ku famba ka nkama n’wanaku a nga ha tihamba swivutiso swa ku fana ni leswi: ‘Ni swi tivisa kuyini leswaku Xikwembu Nkulukumba a kone? Swa twala ku kholwa ka leswi Bibele dzri swi dondzrisaka?’ Ku hlaya ntiyiso, Bibele dzri hi pfuna kuva hi tizrisa “wuswikoti . . . bya ku yanakanya” ni ku va hi ‘kambela mintxhumu hinkwayu’. (Rom. 12:1; 1 Tes. 5:21) Kutani u nga mu pfunisa kuyini n’wanaku akuva a tiyisa lipfumelo dzrake?

5. I yini leswi vapswele va nga swi yentxaka akuva va pfuna vanavu leswaku va tiyisa lipfumelo dzravu ka Bibele? (Varoma 12:2)

⁵ Pfuna n’wanaku leswaku a kholwiseka leswaku nakunene leswi Bibele dzri swi dondzrisaka i ntiyiso. (Dondzra Varoma 12:2.) Loko n’wanaku a ku hamba swivutiso, londzrovota mukhandlu wolowo akuva u mu komba ndlela leyi a nga kumaka tinhlamulo ta swivutiso swake hi ku tizrisa Índice Das Publicações da Torre de Vigia ni Nkongomiso Wa Ku Hamba Wusetxhi Wa Timboni Ta Yehovha. Ka Nkongomiso Wa Ku Hamba Wusetxhi, ka nhlokomhaka leyi liki: “Bibele”, a nga ha djuletela lani va nga tsrala leswaku “Dzri Huhuteliwe Hi Xikwembu Nkulukumba” akuva a kuma switiyisekiso swa leswaku Bibele a ko va ntsena buku ledzrinene ledzri huhuteliwiki hi vhanu kambe ku hambana ni leswo, i “zritu dzra Xikwembu Nkulukumba”. (1 Tes. 2:13) Hi xikombiso, a nga ha hamba wusetxhi mayelanu ni doropa dzra Ninivha. Khale, a vakaneti va Bibele va hlaye leswaku a doropa dzra Ninivha a dzri ngi sama dzri va kone. Kambe hi ma 1850 a mazrumbi ya doropa ledzri ma kumiwile, leswi tiyisekisaka leswaku a wudzrunguli bya Bibele i ntiyiso. (Tsef. 2:13-15) Akuva a kuma wudzrunguli bya ndlela leyi wuprofeta bya le Bibeleni mayelanu ni ku helisiwa ka doropa dzra Ninivha byi hetisekiki ha yone, a nga ha dondzra nhlokomhaka leyi liki: “Xana A U Swi Tiva?” Ka Xihondzro Xa Ku Zrindzra xa Novhembru wa 2021. Nkama lowu a dzringanisaka leswi a swi dondzriki ka mabuku yezru ni leswi a swi dondzraka ka mabuku man’wana lawa ma hloniphiwaka, n’wanaku a ta va ni swivangelo leswi tiyiki swa ku kholwa ka leswi Bibele dzri swi hlayaka.

6. Xana vapswele va nga pfuna vanavu akuva va va ni wuswikoti bya ku yanakanyisisa hi ndlela yini? Nyikela xikombiso. (Tlhela u vona ni mufoto.)

⁶ Pfuna vanaku kuva va yanakanyisisa hi leswaku ha yini leswi Bibele dzri swi dondzrisaka ku li ntiyiso. A vapswele va ni mikhandlu yinyingi ya ku va ni mabulu ya ku nyonxisa ni vanavu mayelanu ni Bibele ni ku va ni lipfumelo ka Xikwembu Nkulukumba. Va nga ha va ni mikhandlu yoleyo loko va yendzrela a muzewu wa kukazri, a jaradi kumbe a muzewu wa kukazri lowu nga Betele. Hi xikombiso, loko mi yendzrela a muzewu wa kukazri ku nga ha va hi xivizri kumbe hi ku yentxa hi ku wu hlalela, u nga ha pfuna vanaku leswaku va  yanakanyisisa hi matimu ni mintxhumu ya khale leyi nga va pfunaka leswaku va tiyiseka leswaku Bibele a dzri hembi. Xana n’wanaku awa swi tiva leswaku a vito dzra Yehovha dzri kone ka zribye dzra khale ledzri vitaniwaka zribye dzra le Mowabu ledzri nga ni 3.000 wa malembe? A zribye ledzro dzra Mowabu dzri kumeka a muzewu wa Louvre a Paris, a tikweni dzra França. Handle ka leswo, a zribye ledzri fanaka na dzrone dzra kumeka ka muzewu wa Bibele ni vito dzra ku xwenga lowu nga Tsindzra wa Misava Hinkwayu wa Timboni Ta Yehovha a Warwick, Nova Iorque. A zribye dzra le Mowabu dzri kombisa leswaku hosi Merxa wa le Mowabu a pfukele tiko dzra Israyele, leswo swa pfumelelana ni leswi Bibele dzri swi hlayaka. (2 Tih. 3:4, 5) Loko n’wanaku a tivonela ha wuswake leswaku Bibele dzri vulavula ntiyiso, a lipfumelo dzrake dzri ta ya dzri tiya.—Dzringanisa ni 2 Makronika 9:6.

7-8. a) Hi nga dondzra yini ka mintxhumu ya ku xonga leyi tumbuluxiwiki? Nyikela xikombiso. (Tlhela u vona ni mufoto.) b) He swini swivutiso leswi nga pfunaka n’wanaku kuva a tiyisa lipfumelo dzrake ka Mutumbuluxi?

⁷ Kutxa n’wanaku akuva a yanakanyisisa hi mintxhumu leyi Yehovha a yi tumbuluxiki. Loko u famba ni n’wanaku ka mbangu lowu ku nga ni minsinya kumbe a jaradi, mu kutxe kuva a yanakanyisisa hi milawu ya ku hlamalisa leyi nga kone ka ntumbuluku. Ha yini? A milawu leyo i xikombiso xa leswaku ku ni mhunu wa ku tlhazriha ngopfu swinene lweyi a yi hambiki. A vativi va siyensa va ni malembe na va zama ku twisisa ndlela ya espiral leyi mintxhumu yi hambiwiki ha yone. Mutivi wa kukazri wa siyensa lweyi a vitaniwaka Nikola Fameli, a tlhamuxela leswaku loko ku kontiwa a ma espiral lama kumekaka ka tumbuluku ku gunguliwa tinumeru ta tinyingi, leswi vumbaka leswi vitaniwaka Sequência de fibonace. A ndlela ya espiral yi nga xiyiwa ka mintxhumu ya ku siyanasiyana, ya ku fana ni ndlela leyi swidzrimela, tihumba, swiluva swa minsinya ni swiluva swa majirasoli swi tsrhamisisiki xiswone. a

⁸ A xikole, n’wanaku a nga ha dondzra swin’wana mayelanu ni ntumbuluku. Hi xikombiso, a minsinya ya ku siyanasiyana leyi loko yi tsremiwa yi tlhelaka yi hluka, yi ni xigodo lexi yavanaka xi va tinkambu leti gamaka ti yavana ti va tinkambu letitsrongo, a ku yavana koloko ku vitaniwa fractal. A fractal dzra kumeka ni ka mintxhumu yin’wana leyi nga kone ka ntumbuluku. I mani lweyi a bekiki milawu leswaku mintxhumu yi xonga hi ndlela leyi? I mani lweyi a hleliki ni ku hamba mintxhumu leyi hi yi vonaka ka ntumbuluku? Loko n’wanaku a yanakanyisisa ha hombe hi mintxhumu ya ku hlamalisa leyi Yehovha a yi tumbuluxiki, leswo swi nga ha mu pfuna kuva a va ni lipfumelo ledzri tiyiki. (Heb. 3:4) Minkama yin’wana u nga ha mu vutisa leswi: “Loko hi vumbiwe ha Xikwembu Nkulukumba, xana a swi twali ku pfumela leswaku a tlhele a hi nyika milawu ya mahanyela mayelanu ni leswaku hi nga yentxa yini akuva hi nyonxa?” U nga ha mu tlhamuxela leswaku Xikwembu Nkulukumba a hi nyike Bibele kuva a hi komba leswaku hi nga yentxa yini akuva hi nyonxa.

 PFUNA VANAKU LESWAKU VA ZRANDZRA MILAWU YA MAHANYELA LEYI NGA BIBELENI

9. I yini lexi nga ha yentxaka n’wanaku a va ni ku ganaganeka mayelanu ni milawu ya mahanyela leyi nga Bibeleni?

⁹ Loko n’wanaku a va ni ku ganaganeka mayelanu ni minsinya ya milayu leyi nga Bibeleni, zama ku twisisa leswaku ha yini a va ni ku ganaganeka koloko. Xana hakakunene o kala a nga pfumelelani ni milawu ya mahanyela leyi nga Bibeleni? Kumbe o kala a nga swi koti ku yimelela milawu ya mahanyela nkama lowu a bulaka ni van’wana? Ka swiyimu leswi ha swibidzri, u nga pfuna n’wanaku kuva a zrandzra milawu ya mahanyela leyi nga Bibeleni hi ku dondzra na yene buku ledzri liki: Hanya Hi Ku Nyonxa Hi Lani Ku Nga Helikiki! b

10. Xana u nga mu pfunisa ku yini n’wanaku kuva a yanakanyisisa hi wuxaka byake na Yehovha?

¹⁰ Pfuna n’wanaku akuva a byi nyika lisima wuxaka byake na Yehovha. Nkama lowu u dondzraka Bibele ni n’wanaku, tizrisa swivutiso leswi nga ka buku ledzri liki: Hanya Hi Ku Nyonxa Hi La Ku Nga Helikiki! (Amapr. 20:5) Hi xikombiso, a xidondzro 8 xi fanisa Yehovha ni munghanu lweyi a zron’wekaka ha hine, lweyi a hi nyikaka swidzrimuxo leswi hi pfunaka ni ku hi sizrelela. Ntsrhaku ka loko mi kambisise 1 Yohane 5:3, u nga ha mu vutisa leswi: “Leswi kutani hi swi voniki leswaku Yehovha i munghanu lwenene, xana hi fanela ku swi vonisa kuyini leswi a hi byelaka kuva hi swi yentxa?” A xivutiso lexi xi nga ha tikomba na xi nabyalile, kambe loko u xi hamba xi nga ha pfuna n’wanaku ku vona leswaku a milawu ya Yehovha i xikombiso xa leswaku awa hi zrandzra.—Eza. 48:17, 18.

11. Xana u nga mu pfunisa kuyini n’wanaku kuva a yi nyika lisima milawu ya le Bibeleni? (Amaproverbia 2:10, 11)

¹¹ Bulani hi ndlela leyi a minsinya ya milawu ya le Bibeleni yi hi pfunaka ha yone. Nkama lowu mi dondzraka Bibele kumbe nkama lowu mi kambisisaka tsralwa dzra siku, bulani hi ndlela leyi a minsinya ya milawu ya Bibele yi wu pfuniki ha yone ndangu wenu. Hi xikombiso, xana n’wanaku awa ma vona a mabindzru ya ku dumbeka ni ku hiseka? (Heb. 13:18) U nga ha tlhela u khanyisa ndlela leyi minsinya ya milawu ya le Bibeleni yi hi pfunaka ha yone hi tlhelo dzra nyama ni hi tlhelo dzra matitwela. (Amapr. 14:29, 30) Ku bulisana hi minsinya ya milawu leyo, swi nga ha yentxeka swi pfuna n’wanaku kuva a swi nyika lisima swilayu leswi nga Bibeleni.—Dondzra Amaproverbia 2:10, 11.

12. Xana papayi wa kukazri a mu pfunisa kuyini n’wanake kuva a zrandzra minsinya ya milawu ya le Bibeleni?

¹² Papayi wa kukazri lweyi a vitaniwaka Steve, a tlhamuxela ndlela leyi yene ni nsati wake va pfunaka ha yone n’wanavu Ethan lweyi a ha liki mumpshwa akuva a vona leswaku Yehovha a hi nyike milawu hi leswi a hi zrandzraka. Yene a li: “Hi mu hamba swivutiso swa ku fana ni swa ku, ‘ha yini Yehovha a djula leswaku hi yingiseta nsinya lowu wa nawu? Xana nsinya lowu wa nawu wu swi kombisa hi ndlela yini leswaku awa hi zrandzra? Ku nga yentxeka yini loko ho kala u nga wu tizrisi nsinya lowo wa nawu?’” Mabulu ya ku fana ni lawo ma pfune Ethan ku zrandzra minsinya ya milawu ya mahanyela ya Yehovha. Steve a ya mahlweni a ku: “Nkongometo wezru i ku pfuna n’wanezru ku vona leswaku Bibele dzri ni wutlhazri lebyi tlulaka wutlhazri hinkwabyu lebyi vhanu va nga na byone.”

13. Xana vapswele va nga dondzrisa vanavu ku tizrisa minsinya ya milawu ya le Bibeleni hi ndlela yini? Nyikela xikombiso.

¹³ Dondzrisa n’wanaku kuva a tizrisa minsinya ya milawu ya le Bibeleni. U nga ha pfulekeliwa hi mukhandlu loko n’wanaku a yaveliwa ku dondzra buku dzra kukazri a xikole, minkama yin’wana a buku ledzro swi nga yentxeka dzri vulavula hi vhanu lava nga ni mahanyela lawa Yehovha a liki ma bihile, ya ku fana ni ku tikhoma ka ku biha hi tlhelo dzra tinkuku ni ku va ni tihanyi. Nakone, swi nga yentxeka ndlela leyi dzri tsraliwiki ha yone swi tikomba ingiki a swi bihanga. U nga ha kutxa n’wanaku ku yanakanyisisa hi leswaku Bibele dzri  li yini mayelanu ni vhanu volavo. (Amapr. 22:24, 25; 1 Kor. 15:33; Filp. 4:8) Leswo swi nga ha mu pfuna kuva a nyikela wumboni ka vaprisori ni ka vadondzrikuloni nkama lowu a tlhamuxelaka mhaka leyi a yaveliwiki yone.

DONDZRISA N’WANAKU KUVA A YIMELELA LIPFUMELO DZRAKE

14. He yini dondzro leyi nga ha txhavisaka mumpshwa lweyi a nga mukriste nakone ha yini?

¹⁴ Minkama yin’wana vampshwa lava va nga vakriste va nga ha txhava ku yimelela lipfumelo dzravu. Va nga ha sungula ku txhava loko a xikole va dondzra mayelanu ni ku titumbulukela ka mintxhumu. Ha yini? Hikusa vaprisori vavu va nga ha tlhamuxela leswaku a dondzro ya ku titumbulukela ka mintxhumu a hi madzrimi kambe i ntiyiso. Loko u li mupswali, u nga mu tiyisekisisa kuyini n’wanaku leswaku leswi a pfumelaka ka swone i ntiyiso?

15. I yini leswi nga pfunaka mumpshwa lweyi a nga mukriste akuva a tiyiseka leswaku leswi a swi kholwaka i ntiyiso?

¹⁵ Pfuna n’wanaku leswaku a tiyiseka leswaku leswi a swi kholwaka i ntiyiso. A n’wanaku a nga fanelanga a va ni tingana hi leswi a kholwaka leswaku ku ni mutumbuluxi. (2 Tim. 1:8) Ha yini? Xivangelo hi leswaku nambi vativi vanyingi va siyensa na vone va swi tiva leswaku a wutomi a bye suketana byi humelela. Vativi lava va siyensa va swi vona leswaku ku ni leswi kombisaka leswaku ku ni mhunu wa ku tlhazriha lweyi a tumbuluxiki mintxhumu hinkwayu, leswo swi yentxa leswaku va nga kholwi ka dondzro ya ku titumbulukela ka mintxhumu leyi dondzrisiwaka a misaveni hinkwayu. N’wanaku a nga kholwa leswaku leswi Bibele dzri swi dondzrisaka i ntiyiso, loko a yanakanyisisa hi swivangelo leswi yentxiki vamakwezru van’wana va pfumela leswaku wutomi bye tumbuluxiwa. c

16. Xana vapswele va nga mu pfunisa kuyini n’wanavu kuva a tlhamuxela dondzro ya leswaku ku ni Mutumbuluxi? (1 Petro 3:15) (Tlhela u vona ni mufoto.)

¹⁶ Pfuna n’wanaku leswaku a kota ku tlhamuxela van’wana leswaku ha yini a kholwa leswaku ku ni mutumbuluxi. (Dondzra 1 Petro 3:15.) U nga ha vona na swi pfuna ku kambisisa nxaxamelo wa tinhlokomhaka lowu liki: “Vantshwa Va Vutisa—Xana Swi Lo Tumbuluxiwa Kumbe Swi Lo Tiyendlekela?” ka jw.org. Hi ku landzrela, n’wanaku a nga ha hlawula nhlokomhaka leyi a vonaka leswaku yi nga ha pfuna van’wana kuva va twisisa leswaku ku ni Mutumbuluxi. U va u mu dondzrisa ndlela leyi a nga va tlhamuxelaka ha yone vhanu van’wana. Mu dzrimuxe leswaku a nga fanelanga a holovisana ni vadondzrikuloni a xikole, mu pfuni kuva a tlhamuxela mhaka leyi hi ndlela ya ku nabyala  ni leyi twisisekaka loko mhunu wa kukazri a djula ku tiva leswi yengetelekiki mayelanu ni mhaka leyo. Hi xikombiso, mun’we ka vadondzrikuloni a nga ha ku: “Mine no kholwa ntsena ka mintxhumu leyi ni kotaka ku yi vona kambe Xikwembu Nkulukumba a ni ngi sama ni mu vona.” Mumpshwa lweyi a nga mukriste a nga ha ku: “Tiyanakanye na u famba nhoveni kule swinene ni lomu u tsrhamaka kone, u va u ya kuma yindlu ya zribye leyi yakiwiki yi xonga, xana a u ta yanakanya leswaku ye titumbulukela? Im-him! Swi le livaleni leswaku yindlu yoleyo yi yakiwe hi mhunu. Swi hi ndlela leyi fanaka ni wuyaku ni mintxhumu hinkwayu leyi nga ka kone, ye tumbuluxiwa!”

17. Xana vapswele va nga va kutxisa kuyini vanavu akuva va djuletela mikhandlu ya ku yavelana ni van’wana mintiyiso leyi nga Bibeleni? Kombisa.

¹⁷ Kutxa n’wanaku kuva a djuletela mikhandlu ya ku yavelana ni van’wana mintiyiso leyi kumekaka Bibeleni. (Rom. 10:10) U nga ha fananisa ku tikazrata kwake ka kuva a vulavula hi lipfumelo dzrake ni minzamu leyi vilelekaka kuva a kota ku txhaya xitxhayatxhayana xa kukazri. A ku sunguleni, mhunu lweyi a dondzraka ku txhaya xitxhayatxhayana a dondzrisiwa tinsimu ta ku nabyala. Hi ku famba ka nkama swi ta ya swi mu nabyalela ku txhaya. Hi ndlela leyi fanaka, mumpshwa lweyi a nga mukriste a nga ha tizrisa swingheniso swa ku nabyala kuva a yavelana ni van’wana leswi a swi kholwaka. Hi xikombiso, a nga ha vutisa mun’we ka lava a dondzraka na vone xikole a ku: “Xana a u swi tiva leswaku tintlhazri ti kotisa ku yetisela ntumbuluku loko ti hamba mintxhumu? Yimanyana ni ku komba vhidiyu dzra ku nyonxisa ngopfu swinene.” Ntsrhaku ka loko a mu kombe dzrin’we dzra mavhidiyu lama nga ka xiyenge lexi liki: Xana Swi Lo Endliwa? A nga ha mu vutisa leswi: “Loko a li leswaku a mutivi wa siyensa awa kulungeliwa leswi a swi yetiseliki ka ntumbuluku, swi li yini hi muyentxi wa mintxhumu leyi nga kone ka ntumbuluku?” Xingheniso lexo xa ku nabyala, xi nga va xi dzringanile kuva xi pfuxa ku nyonxela ka mumpshwa wa kukazri ni ku mu yentxa a djula ku tiva leswi yengetelekiki.

TAMA U PFUNA N’WANAKU LESWAKU A TIYISA LIPFUMELO DZRAKE

18. Xana vapswele va nga tama va tiyisa lipfumelo dzra vanavu ka Xikwembu Nkulukumba hi ndlela yini?

¹⁸ Hi hanya a misaveni leyi taliki hi vhanu lava kalaka va nga na lipfumelo ka Yehovha. (2 Pet. 3:3) Xileswo, n’wine vapswali, nkama lowu mi dondzraka ni n’wanenu, mu pfunani kuva a kambisisa tinhlokomhaka leti taka mu pfuna kuva a yengesela ndlela leyi a dzri zrandzraka ha yone Zritu dzra Xikwembu Nkulukumba ni milawu ya mahanyela. Mu pfunani kuva a kulisa wuswikoti byake bya ku yanakanyisisa ni ku tiyisa lipfumelo dzrake ka Yehovha, hi ku bulisana na yene hi leswi Yehovha a swi tumbuluxiki. Mu pfunani kuva a twisisa wuprofeta bya ku hlamalisa lebyi nga Bibeleni lebyi kutani byi hetisekiki. Nakone ku tlula hinkwaswu, khongotani ni n’wanenu nakone mu patsrani ka swikhongoto swenu. Loko mi yentxa leswo, mi nga tiyiseka leswaku Yehovha a ta mi hakela hi minzamu leyi mi yi yentxaka ya kuva mi tiyisa lipfumelo dzra n’wanenu.—2 Makr. 15:7.