1. He xini xiyimu xa ku bindzra lexi Davhida a lavisaniki na xone?

 DAVHIDA a a li ku tsrutsrumeni akuva a huluka. Sawulo, hosi ya ntamu swinene ya Israyele, a a tiyimisele ku dlaya Davhida. Na Davhida a li ku tsrutsrumeni, a yime ka doropa dzra Nobe lani a kombeliki muprista Ahimeleke ntlhanu wa mapawu akuva a da. (1Sa 21:1, 3) Ntsrhaku, Davhida ni vavanuna lava a a li na vone va sindzriseke ku tsrhama mhakweni. (1Sa 22:1) I yini leswi yentxiki Davhida a va ka xiyimu lexo?

2. Xana Sawulo a tiwokele ndzrilo hi ndlela yini? (1 Samuel 23:16, 17)

² Sawulo a a ni wukwele swinene. A a kweleta ndhuma ni ndlela leyi a va mu zrandzra ha yone Davhida. Sawulo a a swi tiva leswaku Yehovha a a nga ha mu yamukeli swanga hosi. A a tiva ni leswaku Yehovha a hlawule Davhida akuva a mu pfaleta. (Dondzra 1 Samuel 23:16, 17.) Kambe leswi Sawulo a a ha li hosi ya Israyele, a a ni masotxha ni nseketelo wa vhanu vanyingi. Xileswo, Davhida a a nge he na ku yentxa swin’wana handle ka ku tsrutsruma. A nga va leswaku Sawulo a a yanakanya leswaku a ta swi kota ku sivela nkongometo wa Yehovha wa ku yentxa leswaku Davhida a va hosi? (Eza 55:11) Bibele a dzri nyikeli nhlamulo ya xivutiso lexo, kambe hi nga tiyiseka leswaku Sawulo a o tiwokela ndzrilo. A nga kone lweyi a nga lwaka na Yehovha a va a hlula!

3. Xana Davhida a titwise kuyini nambi leswi a a li ka xiyimu xa ku bindzra?

³ Davhida a a titsrongohata. Phela a nge tihlawulela ku va hosi ya Israyele kambe a hlawuliwe hi Yehovha. (1Sa 16:1, 12, 13) Ka Sawulo, Davhida a a li nala lwenkulu. Kambe Davhida a nga zanga a sola Yehovha hi hinkwaswu leswi a swi li ku yentxekeni, nambi  ku mu sola hi leswi a a pfumala swakuda leswi yaneliki ni kuva a sindzriseka ku tsrhama mhakweni. Nakunene, swi nga yentxeka a ve hi nkama lowu Davhida a a li mhakweni lani a tsraliki mazritu ya tsralwa dzrezru dzra lembe ledzri, lama liki: ‘Lava djulaka Yehovha a va kiyeli ntxhumu ni wun’we lowa hombe.’—Ps 34:10.

4. He swini swivutiso swa lisima leswi taka hlamuliwa ka xidondzro lexi?

⁴ Malandzra manyingi ya Yehovha namunhla a ma na swakuda leswi yaneliki nambi mintxhumu leyi vilelekaka ya siku ni siku. * Nakone ntungu wu ye wu bindzrisa xiyimu. Handle ka leswo, nkama lowu hi yaka hi tsrhindzrekela ka “nhlomulo lowukulu”, a mintxhumu yi ta ya yi bindzra. (Mt 24:21) Na hi ni leswo miyanakanywini, a hi voneni mune wa swivutiso leswi taka hlamuliwa ka xidondzro lexi: Xana Davhida a nga ‘kiyeleliwanga hi ntxhumu ni wa wun’we lowu wa hombe’ hi ndlela yini? Ha yini hi fanela ku dondzra ku yaneliseka hi leswi hi nga na swone? Ha yini hi fanela ku dumba leswaku Yehovha a ta hi hlayisa? Nakone hi nga tilulamisela hi ndlela yini akuva hi lavisana ni leswa ha taka?

5-6. Xana Amapsalma 23:1-6 yi hi pfunisa kuyini ku twisisa leswi Davhida a a djula ku hlaya swone loko a ku a malandzra ya Yehovha a ma ‘kiyeli ntxhumu ni wun’we lowa hombe’?

⁵ Ha yini Davhida a hlaye leswaku a malandzra ya Yehovha a ma ‘kiyeli ntxhumu ni wun’we lowa hombe’? Hi nga kota ku twisisa leswi a a djula ku swi hlaya loko hi dondzra leswi a swi tsraliki ka Amapsalma 23. (Dondzra Amapsalma 23:1-6.) Davhida a sungule Psalma ledzro hi ku hlaya mazritu lama liki: ‘Yehovha i mubyisi wanga; a ndzri pfumali ntxhumu.’ Nakone ntsrhaku ka leswo, Davhida a ye mahlweni a vulavula hi mintxhumu leyi nga ni lisima wuton’wini ya ku fana ni matovoko ya moya lawa a a li na wone, ku nga ku pfumelela leswaku Yehovha a va Mubyisi wake. Yehovha a a kongomisa Davhida a “mintileni ya ku lulama” nakone a a li na yene loko swi bindzra ni loko swi vevuka.  Ka Davhida ku tizrela Yehovha a swi fana ni ku va ‘wudelweni lebya lihlaza’. Kambe Davhida a a swi tiva leswaku nambi o va ni hinkwaswu leswo, a a ta kumana ni swikazratu a wuton’wini. Minkama yin’wana a a hela ntamu ku fana ni loko a famba ‘nkhinsini wa ntsrhuti wa ku fa’ nakone a a ni valala. Kambe a a swi tiva leswaku loko Yehovha a tama a va Mubyisi wake a a nge ‘na ku txhava khombo ni dzrin’we’.

⁶ Kutani ha yini Davhida a hlaye leswaku a nga ‘kiyelanga ntxhumu ni wun’we lowa hombe’? Davhida a a ni hinkwaswu akuva a tama a va ni wunghanu lebyi tiyiki na Yehovha. Nakone a a nga vileli mintxhumu yinyingi ya ku tihanyisa akuva a kuma ku nyonxa. Davhida a a nyonxa hi leswi Yehovha a a mu yentxela swone, nakone kwake xa lisima ngopfu a ku li matovoko ni nsizrelelo wa Yehovha.

7. Hi ku ya hi Luka 21:20-24, he xini xiyimu xa ku kazrata lexi vakriste va le Yudeya va kumaniki na xone?

⁷ Mazritu ya Davhida ma kombisa leswaku i swa lisima kuva hi dzringanisela a mhakeni ya ku tihanyisa ni ku va ni mintxhumu yin’wana. A swi bihanga ku va ni mintxhumu leyi vonekaka kambe a hi fanelanga hi zrangisa yone a wuton’wini byezru. Leyi ku ve dondzro yin’wana leyi vakriste lava a va tsrhama Yudeya va yi twisisiki. (Dondzra Luka 21:20-24.) Yesu a a va basopisile leswaku a doropa dzra Yerusalema a dzri ta ‘tsrandzreliwa hi tiyimpi’ nakone loko leswo swi yentxeka a va fanela ku ‘tsrutsrumela tinhaveni’. A swi ta sindzrisa kuva va siya mintxhumu yinyingi akuva va huma doropeni va ta huluxa wutomi byavu. Malembenyana ntsrhaku, a Xihondzro Xa Ku Zrindzra xi hlaye leswi mayelanu ni vakriste lavaya va le Yudeya: “Va siye masimu, makaya ni mintxhumu yavu. Leswi a va tiyiseka leswaku Yehovha a a ta va sizrelela a tlhela a va seketela, va zrangise ku gandzrela Yene ku tlula mintxhumu hinkwayu leyi a yi voneka yi li ya lisima.”

8. He tini tindondzro ta lisima leti hi ti kumaka ka leswi yentxekeliki vakriste lava tsrutsrumiki a Yudeya?

⁸ Hi dondzra yini ka leswi humeleliki vakriste lava a va tsrhama Yudeya? A Xihondzro Xa Ku Zrindzra lexi kombisiwiki ka yava ledzri khalutiki xi tlhele xi hlaya leswi: “Hi nga ha dzringeka a mhakeni ya ndlela leyi hi yi vonaka ha yone mintxhumu leyi vonekaka. Xana yone mintxhumu leyi hi yone yi nga ya lisima, kumbe xa lisima i ku huluxiwa ka vhanu lava yimaka na Xikwembu Nkulukumba? Swi nga ha yentxeka hi ta sindzriseka ku titsrona swa kukazri. Loko leswo swi yentxeka, hi fanela ku tiyimisela ku yentxa leswi vilelekaka hi lani vakriste lava tsrutsrumiki Yudeya va yentxiki ha kone.” *

9. He kwini ku tiyiseka loku hi nga vaka na kone loko hi dondzra mazritu lawa Pawulo a ma tsraleliki Vaheberu?

⁹ Yanakanya ndlela leyi swi nga ha vaka swi va kazratele ha yone Vakriste lavaya akuva va tsrhika mintxhumu yavu va ya sungulisa wutomi a mbangwini wun’wana na va nge na ntxhumu. A va fanela ku va ni dumbo ni lipfumelo dzra leswaku Yehovha a a ta va nyika leswi vilelekaka. Xin’wana lexi xi nga ha vaka xi va pfunile i xitsratsriyo lexi nyikeliwiki hi Pawulo ka Vaheberu na ka ha kiyela 5 wa malembe akuva Varoma va ya tsrandzrela Yerusalema. A hlaye leswi: ‘A mahanyela yenu ma nga vi ya ku felela mali, n’wi tsrhava hi leswi n’wi nga naswu, hikusa a hlayile yene, a ku: Ndzri nga ku siyi, ndzri nga ku tsrhiki. Hi kolahu hi nga hlaya hi ku tiya, hi ku: Hosi i mupfunisi wanga, ndzri nga ka ndzri nga txhavi leswi mhunu a nga ndzri yentxaka swone.’ (Hb 13:5, 6) Handle ka ku ganaganeka, vakriste lava yingisetiki xilayu xa Pawulo swi va nabyalelile kuva va ya sungula wutomi lebyimpshwa a handle ka Yudeya. A va tiyiseka leswaku Yehovha a ta va nyika leswi a swi vileleka akuva va hanya. Na hine mazritu ya Pawulo ma nga hi pfuna ku va ni ku tiyiseka loku fanaka,  ka leswaku minkama hinkwayu Yehovha a ta hi nyika leswi vilelekaka akuva hi hanya.

10. I yini lexi pfuniki Pawulo kuva a nyonxa?

¹⁰ Xilayu lexi fanaka lexi Pawulo a xi nyikiki Timotewu xa tizra ni le ka hine namunhla. A te: ‘Ke loko hi ni swakuda ni swa ku yambala swi ta hi yanela.’ (1Tm 6:8) A nga va leswaku leswo swi hlaya leswaku a hi fanelanga hi xava swakuda leswinene, yindlu ya ku tsrhamiseka ni mpahla leyimpshwa? A hi swone leswi Pawulo a a djula ku hlaya swone. Pawulo a a djula ku hlaya leswaku hi fanela ku nyonxa hi leswi hi nga na swone nambi swi li switsrongo kumbe swi li swinyingi. (Flp 4:12) Leswo, hi leswi pfuniki Pawulo akuva a nyonxa. Ntxhumu wa lisima ngopfu lowu hi nga na wone a wuton’wini, i wuxaka lebyi hi nga na byone na Xikwembu Nkulukumba, ku nge mintxhumu ya kukazri leyi vonekaka leyi hi nga na yone.—Hb 3:17, 18.

11. Hi dondzra yini ka mazritu ya Moxe mayelanu ni ku nyonxa hi leswi hi nga na swone?

¹¹ Swi nga yentxeka hi pimisa leswaku hi wu vilela ngopfu ntxhumu wa kukazri. Kambe Yehovha a swi vonisa kuyini? Yanakanya hi leswi Yehovha a swi byeliki va-Israyele ntsrhaku ka loko va hete 40 wa malembe a huleni, a te: ‘Hikusa Yehovha, Xikwembu Nkulukumba waku, a ku tovokisile mintizrweni hinkwayu ya mavoko yaku; a ku tivile ku famba kwaku a huleni ledzri ledzrikulu: Yehovha, Xikwembu Nkulukumba waku, a vi na wene lawa malembe ya mune wa makume, a u pfumalanga ntxhumu.’ (Dt 2:7) Ku dzringana 40 wa malembe, Yehovha a hlayise va-Israyele hi ku va phamela mana. Handle ka leswo, mpahla leyi va humiki nayu a Egipta, va yi yambale ku dzringana 40 wa malembe  nakone a yi honekanga. (Dt 8:3, 4) Swi nga yentxeka ka va-Israyele van’wana leswo a swi nga yaneli. Kambe Moxe a va dzrimuxe swaku a va ni hinkwaswu leswi a swi vileleka. Na hine hi fanela ku fana na Moxe hi ku va hi nyonxa hi leswi hi nga na swone. Xikwembu Nkulukumba a ta nyonxa swinene loko hi nyika lisima matovoko yake nambi mintxhumu yitsrongo leyi a hi yentxelaka yone.

12. I yini leswi kombaka leswaku Davhida a a dumba Yehovha ku nge wuswikoti byake?

¹² Davhida a a swi tiva leswaku Yehovha i Xikwembu Nkulukumba lweyi a dumbekaka, lweyi a hlayisaka lava mu zrandzraka. A nkama lowu Davhida a kumaniki ni xiyimu xa ku bindzra, a va a tsrala Amapsalma 34, a a tiyiseka hi ku helela leswaku ‘a xizrun’wa’ kumbe ntsrumi ya Yehovha yi mu ‘tsrandzrelile’. (Ps 34:7) Swi nga yentxeka Davhida a a fanisa ntsrumi ya Yehovha ni sotxha ledzri tsrhamaka na dzri zrindzrile akuva nala a nga hlaseli. Davhida a a li sotxha dzra xixixi nakone Yehovha a a mu dumbise leswaku a tava hosi. Nambi tanu, a nga dumbanga wuswikoti byake bya ku txopa kumbe ku tizrisa matlhazri akuva a hlula valala. (1Sa 16:13; 24:12) A a dumba Yehovha hi ku helela, nakone a a swi tiva leswaku ntsrumi ya Yehovha minkama hinkwayu yi ‘tizrula lava txhavaka Xikwembu Nkulukumba’. I ntiyiso leswaku a hi yimeli kuva Yehovha a hamba hlolana akuva a hi huluxa ka swiyimu swa ku kazrata. Kambe ha tiyiseka leswaku lava dumbaka Yehovha a va nge pfuki va xanisiwe hi la ku nga helikiki.

13. Loko Gog wa Magog a hlasela, ha yini swi ta voneka ingiki a hi sizrelelekanga, nakone ha yini hi nga fanelanga hi txhava? (Vona xifaniso lexi nga ka kapa.)

¹³ Ku nga li khale, ndlela leyi hi dumbaka Yehovha ha yone yi ta dzringiwa. Loko Gog wa Magog, ku nga ntlawa wa matiko, a hlasela vhanu va Xikwembu Nkulukumba, swi nga yentxeka hi ta titwa na hi nga sizrelelekanga. Swi ta djula hi tiyiseka leswaku Yehovha awa swi kota nakone a ta hi sizrelela. Ka vahlaseli, swi ta fana ni loko hi li tihamba leti ngeke na wa ku ti sizrelela. (Ezk 38:10-12) Swi ta voneka ingiki swa nabyala kuva va hi helisa, hi leswi hi kalaka hi nge na swa ku lwa ha swone nakone hi kalaka hi nga dondzranga ku lwa. Leswi va ngeke na lipfumelo ka Yehovha, va nga ti swi kota ku vona leswi hine hi kotaka ku swi vona hi matihlo ya lipfumelo; ku nga tintsrumi ta ntsrandzravahlayi leti tsrandzreliki vhanu va Xikwembu Nkulukumba kuva ti va sizrelela. Yanakanya ndlela leyi va taka zruzrumela ha yone loko va ta tsrumbula leswaku makhandzra ya le tilweni ma yima na hine!—Mpf 19:11, 14, 15.

14. I yini leswi hi nga swi yentxaka swoswi akuva hi tilulamisela ka leswa ha taka?

¹⁴ I yini leswi hi nga swi yentxaka akuva hi tilulamisela ka leswa ha taka? Xa ku sungula, a hi fanelanga hi nyika lisima mintxhumu leyi hi nga na yone hikusa siku dzrin’wana swi ta djula leswaku hi yi siya. Handle ka leswo, hi fanela ku nyonxa hi leswi hi nga na swone ni leswi nga swa lisima, ku nga wuxaka byezru na Yehovha. Loko hi ya hi mu tiva ku yampswa Xikwembu Nkulukumba wezru, hi ta ya hi tiyiseka leswaku loko Gog wa Magog a hi hlasela, Yehovha a ta hi sizrelela.

15. I yini leswi yentxekeliki Davhida na a ha li mumpshwa leswi mu pfuniki ku tama a dumba Yehovha?

¹⁵ A hi voneni swin’wana leswi pfuniki Davhida, leswi nga hi pfunaka na hine loko hi tsremakanya swiyimu swa ku kazrata. Davhida a te: ‘Nampswani, n’wi vona leswaku Yehovha i munene. A ni ndjombo mhunu lwa txhavelaka ku yene.’ (Ps 34:8) Mazritu lawa ma kombisa leswaku Davhida a a swi tiva leswaku a fanela ku  dumba Yehovha. Nakone minkama hinkwayu a mu dumbile, xileswo Yehovha a nga mu tsrukulanga. Loko Davhida a ha li mumpswha na a li mahlweni ka xihotlovila, Goliyati, a hlaye leswi: ‘Namunhla Yehovha a ta ku nyiketa mavokweni yanga.’ (1Sa 17:46) Ntsrhaku ka leswo, hosi Sawulo a dzringise makhambi manyingi ku dlaya Davhida, kambe ‘Yehovha afa a na [Davhida]’. (1Sa 18:12) Leswi Yehovha a pfuniki Davhida a nkameni lowu khalutiki, Davhida a a swi tiva leswaku ni swoswi Yehovha a a ta mu pfuna.

16. I ka swiyimu muni lani hi nga vonaka wunene bya Yehovha?

¹⁶ Loko hi ya hi dumba Yehovha swoswi hi ta ya hi tiyiseka leswaku a ta hi pfuna nkameni lowu taka. Hi xikombiso, swi djula hi va ni lipfumelo hi va hi dumba Yehovha loko hi ya vulavula ni mutholi wezru hi kombela leswaku a hi nyika siku akuva hi kota ku ya a nhlengeletanwini. Nakone swi djula hi vani lipfumelo loko hi ya bula ni mutholi wezru akuva a yampswisa matizrela yezru leswaku hi ta kota ku va kone mintlhanganwini ni le ku zrezreni. Kutani swi li yini loko a yala xikombelo xezru a tlhela a hi hlongola? Xana hi ta va ni lipfumelo ni ku dumba leswaku Yehovha nkama hinkwawu a ta va na hine a tlhela a hi nyika leswi hi swi vilelaka? (Hb 13:5) Vanyingi lava nga ka ntizro wa nkama hinkwawu va dzrungula mimfambu leyi kombaka leswaku minkama hinkwayu Yehovha a va pfunile hi nkama lowu a va wu vilela ngopfu mpfunu. Yehovha awa dumbeka.

17. Dzri li yini tsralwa dzra lembe dzra 2022, nakone ha yini ku hlawuliwe dzrone?

¹⁷ Loko hi na Yehovha, a hi nge ti txhava leswi taka humelela nkameni lowu taka. Loko hi zrangisa yene a wuton’wini byezru a nge ti hi tsrukula ni siku ni dzrin’we. Akuva yi hi dzrimuxa lisima dzra ku tilulamisela swoswi akuva hi lavisana ni swikazratu leswi hi taka kumana na swone a nkameni lowu taka ni kuva hi dumba Yehovha, Huvo Leyi Zrangelaka yi hlawule ndzrimana ya Amapsalma 34:10 akuva yi va tsralwa dzra lembe dzra 2022, ledzri liki: ‘Lava djulaka Yehovha a va kiyeli Ntxhumu ni wun’we lowa hombe.’